دانشنامه شهری

#گزارش

تندیس کاوه آهنگر دوباره به میدان برگشت؛ میدان آزادی. بیش از 10 سال پیش مدیران شهری اصفهان، درفش کاویانی تندیس کاوه آهنگر را به بهانه احداث ایستگاه مترو از میدان آزادی اصفهان پایین کشیدند؛ از همان جایی که قبل‌تر مجسمه شاه‌عباس صفوی را پایین کشیده بودند. اقدامی که باعث شد تندیس کاوه آهنگر با شش‌ونیم متر قد و پیکره پنج‌تُنی برنزی برای سال‌ها در انباری از انبارهای شهرداری اصفهان رها شود. حالا پس از سال‌ها و در این دوره از مدیریت شهری، این تندیس که نماد آزادی‌خواهی ایرانیان و اثری ارزشمند و فاخر از حیث هنری و زیبایی‌شناسی است، دوباره در اصفهان نصب شده تا خواسته 10‌ساله فعالان مدنی، اصفهان‌شناسان، هنرمندان و مردم محقق شود؛ خواسته‌ای که برای سال‌ها نشنیده گرفته شده بود. تندیس، نیمه‌شب نصب شد و گروهی از اهالی شهر از همان نیمه‌شب سلفی‌گرفتن و تجدید خاطره خود با این اثر را آغاز کردند. موضوعی که نشان می‌دهد این تندیس، یک تندیس ساده نیست. نمادی هویتی برای اصفهان، نمادی هنری و زیبایی‌شناسانه برای هنرمندان و نماد کنشگری برای فعالان مدنی است. در‌این‌باره در گفت‌وگویی با خالق این اثر از حس و حالش پس از نصب دوباره تندیس کاوه پرسیدیم. او به «شرق» گفت: احساس می‌کنم پسرم به میدان بازگشته است. این اثر را سال 1379 ساختم و دو سال برایش وقت گذاشتم. این تندیس برای من نماد خیلی چیزهاست. ایرج محمدی معتقد است: ساخت این تندیس هیچ‌گاه برایم یک کار سفارشی و صرفا ساخت یک مجسمه نبوده است. زمانی که این مجسمه را به انبار بردند، گویی پسرم را به زندان برده بودند. او سازنده تندیس شاه‌عباس صفوی نیز هست؛ محمدی دراین‌باره می‌گوید: سال ۱۳۵۰ زمانی که حدود ۲۳ سال داشتم، یک آگهی برای ساخت مجسمه شاه‌عباس منتشر شد. آن زمان به‌تازگی هنرستان را تمام کرده بودم؛ اما طرح من در بین تمام استادان مقام اول را به دست آورد و در نهایت موفق شدم سازنده تندیس شاه‌عباس باشم که تا یک سال بعد از انقلاب در میدان آزادی اصفهان نصب بود، بعد به انبار رفت و برای همیشه گم شد. او ادامه می‌دهد: خوشبختانه تندیس کاوه آهنگر به انبار رفت؛ اما گم نشد و بعد از سال‌ها به میدان بازگشت. او می‌گوید: یکی از قصه‌هایی که در دوران کودکی بارها و بارها از مادرم شنیده بودم و یکی از خاطرات پُررنگ کودکی من است، داستان کاوه آهنگر است. هنوز هم این قصه من را به یاد مادرم می‌اندازد. در این تندیس سعی کردم نشان دهم کاوه آهنگر با وجود اقتدار، خشم درونی خود را خرد می‌کند و با ابهت به پیش می‌رود. کاوه به دنبال تاج و تخت نبوده است. او تنها به دنبال آزادی بود و تمام این داستان در شاهنامه نقل شده است. ابهت اسطوره‌ای این تندیس نمای متفاوتی به میدان آزادی اصفهان داده است؛ گویی مردمی که خاستگاه کاوه آهنگر را فریدن، یکی از شهرستان‌های اصفهان، می‌دانند، با تماشای دوباره این اثر در یکی از میدان‌های اصلی شهر، به گذشته برمی‌گردند. گذشته‌ای که به پستو ‌رفتنی نیست.

چو کاوه برون شد ز درگاه شاه
بر او انجمن گشت بازارگاه
همی بر خروشید و فریاد خواند
جهان را سراسر سوی داد خواند
از آن چرم کاهنگران پشت پای
بپوشند هنگام زخم درای
همان کاوه آن بر سر نیزه کرد
همانگه ز بازار برخواست گرد ( فردوسی بزرگ )

منبع : شرق
🔍 دانشنامه شهری
🔈 @urbanencyclopedia

1.3K viewsedited 09:57