🍃🍁🍃🍁🍃🍁🍃


#فارسی_نهم 👉
#درس_سیزدهم
#آشنای_غریبان

🔹متن درس سیزدهم از دو غزل امام خمینی (ره) و قیصر امین پور شکل گرفته است.
عنوان شعر آغازین (آشنای غریبان) دارای تناقض (پارادوکس) است که این خود حسن انتخابی است و در آن به امام رضا ، امام غریبان، اشاره دارد.
عنوان دومین غزل، استعاره ای از امام مهدی (عج) است.
لحن خوانش غزل نخستین، لحنی روایی آمیخته با بیان عواطف و آرزوهاست و در غزل امام لحنی امیددهنده و بشارت آمیز است.
تصویرسازی های امین پور در آرایه هایی چون تشخیص ( چشمه های خروشان تو را می شناسند/ موج های پریشان…/ پرسش تشنگی را…) و تشبیهاتی مانند: پرسش تشنگی را تو آبی/ نام تو رخصت
رویش است…/ در بیت های آغازین این غزل به چشم می خورد. در بیت چهارم، گل های این باغ، نمادی از انسا نهای پاک و نی کنهاد ایران زمین است و در مصراع پایانی (کوچه های خراسان…)مجاز و جان بخشی دیده می شود.
در غزل امام(ره) ظهور حضرت مهدی(عج) همچون فرا رسیدن بهار است که همهٔ استعدادهای طبیعت دست به دست هم داده و برای رویش نو آماده می شوند و ظهور حضرت مهدی حیات مجدّد بشریت برای رشد و بالندگی است.
استعاره از امام » گل، بهار جان، جان جهان، سلطان زمین و آسمان و منجی جهان « در این غزل مهدی (عج)است؛
رابطهٔ مراعات نظیر در بین واژگان (گل، بهار، عید)، (گلزار،لاله، باران، زمین،
آسمان) برقرار است، همچنین بین دو واژهٔ (جان و جهان) آرایهٔ جناس دیده می شود.

🔹قالب شعر : غزل

🔻چشمه های خروشان تو را می شناسند
موج های پریشان تو را می شناسند

معنی :
چشمه های خروشان و موج های پر تلاطم تو را می شناسند.

آرایه :
چشمه ها و موج ها می شناسند : تشخیص
چشمه ، خروشان و موج : مراعات نظیر
تکرار « ش » : واج آرایی
خروشان و پریشان : مشتق

🔻پرسش تشنگی را تو آبی ، جوابی 
ریگ های بیابان تو را می شناسند

معنی :
تو برای انسان های تشنه ی معرفت ، مانند آبی هستی . شن های بیابان هم ارزش تو را می دانند.

آرایه :
پرسش تشنگی
تو آبی : تشبیه
تو جوابی : تشبیا
تشنگی و آب : تضاد و مراعات نظیر
ریگ ها می شناسند : تشخیص

نکته :
پرسش ، تشنگی : مشتق
« ی » در آبی و جوابی : اسنادی به معنی هستی
« را » مصراع اول : حرف اضافه به معنی برای
« را » مصراع دوم : نشانه مفعولی

🔻نام تو رخصت رویش است و طراوت 
زین سبب برگ و باران تو را می شناسند

معنی :
ای امام رضا (ع) نام تو اجازه ی روییدن  
و شادابی است و به همین دلیل است که گیاهان و قطره های باران ، شاداب خود را از تو گرفته اند.

آرایه:
رویش و برگ ، طراوت و باران : مراعات نظیر
برگ و باران می شناسد : تشخیص

نکته :
رویش و بار ان : مشتق
زین سبب : قید علّت
رخصت : مسند

🔻هم تو گل های این باغ را می شناسی
هم تمام شهیدان تو را می شناسند

معنی :
ای امام رضا (ع) ، تو همه ی انسانها خوب
 و شایسته ی این جهان را می شناسی 
و تمام شهیدان هم وجود پاک تو را درک کرده اند.

آرایه :
گل : استعاره از انسانهای خوب
باغ : استعاره از دنیا
گل و باغ : مراعات نظیر

نکته :
« را » در مصراع اول و دوم : نشانه مفعولی

🔻اینک ای خوب ، فصل غریبی سرآمد
چون تمام غریبان تو را می شناسند

معنی :
ای امام خوب ما اکنون زمان غریبی و تنهایی
 به پایان رسید چون که تمام انسانهای غریب
 و بیگانه تو را می شناسند.

آرایه :
خوب : منظور امام رضا (ع)
فصل غریبی : اضافه تشبیهی
سرآمدن : کنایه

نکته :
غریبی : مشتق
سرآمد : فعل مرکّب

🔻کاش من هم عبور تو را دیده بودم 
کوچه های خراسان تو را می شناسند
 
معنی :
ای کاش آن زمانی که از خراسان عبور می کردی من هم بودم و مانند مردم خراسان حضور تو را درک می کردم

آرایه :
کوچه های خراسان : مجازاً مردم خراسان
کوچه های خراسان می شناسند : تشخیص ،
 تلمیح به سفر امام رضا (ع) به نیشابور

نکته :
کاش : شبه جمله

🔹قیصر امین پور :
از شاعران معاصر است که از آثار وی می توان به موارد زیر اشاره کرد :
    منظومه ظهر روز دهم
    مثل چشمه، مثل رود
    به قول پرستو
    مجموعه شعر آینه‌های ناگهان
   

  🔻میلاد گل و بهار جان آمد
برخیر که عید می کشان آمد

معنی :
میلاد حضرت مهدی (ع) فرا رسید و وجود 
عاشقانش را پر از شادی و نشاط کرد.
برخیز زیرا زمان خوشی و شادابی است.

آرایه:
گل و بهار جان : استعاره از حضرت مهدی
بهار ، گل ، عید ، میلاد : مراعات نظیر
می کشان : استعاره از عارفان و عاشقان

🔻خاموش مباش زیر این خرقه  
بر جان جهان ، دوباره جان آمد

معنی:
گوشه نشینی و افسردگی را رها کن زیرا با
 تولد امام زمان (عج) تمام مردم جهان 
روح و جان تازه ای گرفتند.

آرایه:
جان و جهان : جناس
تکرار « ج » : واج آرایی
جهان : منظور مردم جهان


🍃🍁🍃🍁🍃🍁🍃