#دەنگەدەنگ: سروصدا
#دیمەن: منظره
#بەنەن_بەندەن_کوێستان: کوه،کوهستان
#ڪێو_کۆ_کێف_چیا_شاخ_کەژ_=کوە
#هۆدە_دیو: اتاق

#کوچک_بەرد: سنگ
#پیاو_مێر_مەرد: مرد
#دۆ: دوغ
#دەم: دهان

#دڵمەند: ناراحت
#دەماخ: شادی، نوعی بیماری
#دێ_دێهات_لادێ_گوند: روستا
#هەرد:زمین، کوه سنگی و سخت

#دادگا=دادگاه
#وەزارەتی داد=دادگستری
#دادوەر=قاضی
#دادبەر_سکاڵابەر=شاکی
#بەرتاوان_تاوانبار_تۆمەتبار=متهم
#دۆسیە=پروندە

#خوازبێنی = خواستگاری
#ماڵبڕ = بلە برون
#دەس ماچ کردن = شیرینی خوران
#مارەبڕان = عقدکنان
#خەنەبەندان = حنابندان
#زەماوەن_شایی = عروسی

#ده‌نگ‌وباس = اخبار
#هه‌واڵ = خبر
#هه‌واڵنێر = خبرنگار
#گۆڤار = مجله
#شرۆڤه = تحلیل
#بێ‌شرۆڤه = بدون شرح
#دەسته‌ےنووسه‌ران = هیئت تحریریە

#شووتی_هه‌نی_شامی = هندوانه
#کاڵه‌ک = خربزه
#شه‌مامه = دست انبو
#بڵاڵوک = آلبالو
#گلیاز_گێلاس_گێڵاس = گیلاس
#قه‌یسی_شێڵانه = زردآلو
#قۆخ = هلو
#هه‌ڵووژه_هەڵووچە = آلوچه،

ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ

https://telegram.me/Mostafazadeh2

#سڵاو_کەسەکانم
چەند وشەی ڕەسەنی کوردەواری خەریکن لەبیرمان بچن نەوەی نوێ مێشک و ڕۆحیان تێکڵاو مۆدێڕنیتە بووە وردەوردە فەرامۆشی نەکەن

#بەشےیەک

#کوڵەزروو_کۆڵەزرک_سیقەتۆرە=سنگدان
#جێقڵدان=سنگدان
#گوێرەکەسوورە_خاڵخاڵۆکە=کفش دوزک
#دەڵوەبا_دەڵەوەبا_بەتەڵۆک_دەڵەبەبا= سگهای مادە آمادە جفتگیری میشن

#بەرجەوەن_بەرژەوەن_بەرژەوەند= پهنا و بزرگی
#شێف_شیو=زمین شخم زدە
#جۆلە_جۆگەڵە_جۆیلە=جوی

#باووە_بایەوە= باران یا برف کە همراە باد میاد
#گوڵوە_گوڵبە_کولێنە=دریچە هەواکش مانند واسە تنوور
#هەڹەژاڵە_هەنگەژاڵە_زەردەواڵە_زەرگەتە= زنبوور وحشی
#ژوژوو_ژیژوو_ژیژک_جووشک=جوجەتیغی
#مێش=مگس
#مێش=رنگی مایل بین سیاە و قهوەای
#مێش = نوعی گاو کە اهلی هم دارند
#مێش_مێشهەنگ=زنبور عسل

#دۆڵاخ= جوراب چکمەای بزرگ کە تا زانو میاید، از پشم بز و گوسفند بافتە میشود
#چناکە_چوونە_چانە_ئەنگوتک_چناگە= چونە
#توێڵ_تەوێڵ_نێوچاو_ناوچاو= پیشانی
#کوچک_بەرد=سنگ
#ترێشتە_تەشوێ_تەپشۆ=تیشە
#کوڵۆش= علف و کاە درشتی کە کمتر حیوان میخورد
#کۆڵوەش_کۆڵۆژ_کۆڵەوەژ= چوبی دراز بەکمک جارو یا پارچەای با آن تنور و نانوایی را تمیز میکنن
#دەرەساو=درگای شتێ یا کونےشتێ لە دیوی دەرەوە بیساوی
#حەفتۆکە_حەوتۆکە_شیرینشۆک= گیاهیست کە پیازچە دارد، مزە پیازچە شیرین است و چون پوستەاش زیادە بهش گفتن #حەوتۆکە

#شەوخەف= لامپ یا سولە کوچکی از نور هنگام خواب آنرا روشن نگەمیداشتن
#گێجەنە_گێژەنە_گرێجەنە_گرێژەنە= پاشنە در
#سایەقە=هوای صاف بدون ابر و هوای سرد زمستانی
#گاوانی_ڕیشۆڵی=سار پرندەای سیاەرنگ از گنجشک بزرگتر لحظە چیدن دانە و ملخها و مروچەها دستەجمعی و هنگام بلند شدن رو زمین صدای بالشون گاوها را ب عقب وامیداشتن بهشان گفتە شدە گاوان

#کولانە= لانە و خانە کوچک برای مرغ و خروسا و سگ هم درست میشود

#پێشخان= اطاق انتظار خانە کفش کنی خانە
#دوێخان_دیوەخان_دیواخان=اطاق مهمانی و پذیرایی

#تۆپەڵە= گلولەای از برف درست میکردن برای بازی گاە از پارچە هم درست میشد برای آتشبازی نوروز
#نیمەشۆرە= لە خۆڵەکەوە و ڕۆنەپیو ساز ئەبێ بۆ خۆشۆرین تا چڵکی بەیەن لابات ساڵان ئەیان وت (تا ئێوارە خۆتی پێ شۆرە سەری سپی ناوەکەی بۆرە) وڵامی => نیمەشۆرە
از خاکستر و روغن پی درست میشود برای حمام کردن

#کۆتان= جێی تەخت کریاو دەورەکەی بە تووڵ و دار پەرژین ئەکریێت بۆ ئاژەڵداری و حەیوانداری

#پەڕشە=پەڕش دانەوێڵەیێکە ئەکرێت لە کڕە یا ئاشی زبرهاڕ یا ئەکرێت بە هارەدا تاکوو بڕوێشی لێ کەن

#نەخوەشەر_لەتکە_لەپە=لـپـە
#لامپا=چراغ لامپا
#سەوەتە_سەبەتە_سەوەت_سەبەد= سبد
#قاوەتوون_چاشت_بەرقلیان_قاوەڵتی_قاوەڵتوون= صبحانە و خوردن قبل نهار

#کوڵک_کورک= پشم و موی کوتاە برای ریسیدن نمیشود
#کوڵک_تووش_دووچار= دُچار
#شەوق_ڕۆشنایی_سۆ_سۆل_سۆلە= نور و روشنایی
#پاتۆڵ‌_پانتۆڵ_شلواڕ_شلوار_شاڵوار_شاڵواڵ= شلواری کە نە تنگ است و نە زیاد گشاد چیندار کە داخل چینش بندی می اندازن و باگرە قلفی میبندن تا دور کمر محم میکنند و این بند از پشم و نخ بافتە میشود

#بەنەخوێن_هۆجەنە_دۆخین_دۆخێن_بەندەخوێن_بەندەخێن= کمر و بند شلوار کردی
#هۆجەنە_بەنەخوێن= کمربند لباس کردی

#شپرز= پەککەوتە_زەخمارےزۆر_برینےزۆر_ئاڵۆزاوی

#تۆژوو_تۆشک_توێشک_تۆشوو= سرشیر
#فرۆ= گاومادە کە میزاد شیرش کە بهش میگن #ژەک میدوشن و میجوشانند و میخوردن

#کەڕە_فرۆےزۆرتوند= شیر گاو و گوسفند و بز کە بعد زادن میدوشند و میجوشانند اما چون سفت است بهش میگن کەڕە
#ژەک=شیرحیوان بعدزاییدن

#قێڕه_قۆڕ_قۆڕگون_قێڕەگون= فتق کسانےفتقی
#قیرە_قێڕە= هەرا هەرا زیڕە زیڕ قیڕەقیڕ= صدای بلند سروصدا
#قەیرە_بەتەمەن_ئاژەڵےگەورەکراو= تەمەنێکی کە لە مناڵی درچووە
#سپڵۆت_سەی_سەو_سەگ= سگ
#ڕچە_ڕێچکە_ڕێگە_= راە راهی کە بیشتر در برف میبرند و دیگران هم استفادە میکنند

#پلووسک_لووساوک= لولە و ناودانی برای ریزش آب و باران پشت بام و شیروانی
#حەسێڵ_ئەسێر_ئەستێڵ_ئەستێر= استخر

#قاورمە= گۆشتیان ئەکوڵان یا نیوە کوڵاویان ئەکرد بەخوێوە لە ناو دیزە و گۆزەی گەورە ڕایانەگرد بەرەبەرە بیخۆن
#یەغان _ئێغان_ئێخان= صندوق بزرگ از دو سمت دستگیرە دارە دو یا سە جای قلف هم دارە
#کەن_قەراخ= کنار و کنارە چیزی
#گەڕمە_گەمڕە= شیاکەی ئاژەڵان ئەماوە سفت و پتەو ئەبوو هەڵیانەکەند بۆ سووتانن و نانکردنەوە= فضولات حیوانی کە در اسطبل میماند و میکندن

#سەرەسنە= لە سۆرەگا شیاکە و پەیین دائەکریا دوایی کە وشک ئەبوو لێیان ئەشکان بۆ سووتانن جوان ئاوری ئەگرت

#پاپێژ= بەهاران شیاکە ئەبرا بۆ دەوری ئاوایی بەپا ئەشێلیا وشک ئەکریا پێیان ئەوت پاپێژ

#قەمچان_قۆمچێن_دووگمێن_میتێن= جۆرێ کایە و گەمە بە وردە بەرد یا دووگمە و پووڵ= یەقل دوقل
#قەمچان_قەمچاندن_پێچدان= پیچدان فریباندن

منیش تا کە توانیم واتام هێناوە و شیم کردۆتەوە

براتان #ئوسمان_سەقز_تیژباڵ