این دختربچهٔ افغانستانی به‌تنهایی و پیاده خود را به مرز ایران رسانده و یکی از سربازان مرزبانی ارتش ایران از او استقبال می‌کند. اگرچه بعضی‌ها می‌گویند طالب‌ها تغییر کرده‌اند، اما شواهد چیز دیگری را نشان می‌دهند. اسلحه گرفتن به سوی زنان معترض، نابودی آلات موسیقی، جدایی جنسیتی دانشجویان در دانشگاه‌ها، عدم حضور زنان در کابینه دولت و دولت کاملاً تک‌حزبی، تک‌قومی و بسته‌ای که طالب‌ها تشکیل دادند از مصادیق عدم تغییر بنیادی آن‌هاست. و مهم‌تر از همه، فرار کردن مردم خود گویای ایجاد رعب و وحشت طالبانی است. افسوس!

مسعود زمانی مقدم
@masoudzamanimoghadam

جلسۀ دفاع از رسالۀ دکتری در رشتۀ جامعه‌شناسی مسائل اجتماعی

🔹 برساختِ اجتماعی-فرهنگیِ اضطراب وجودی: مطالعۀ زنان سرپرست خانوار 🔹

پژوهش و نگارش: مسعود زمانی مقدم

🔸۲۴ شهریور ۱۴۰۰، ساعت ۱۷
🔸آدرس ورود به جلسه:
http://meeting-2.yazd.ac.ir/rmsp80w5hfrv/

@masoudzamanimoghadam

گاهی به این می‌اندیشم که احتمالاً آن‌هایی که نارضایتی اجتماعی دارند، به‌واسطۀ وضعیت‌شان، فهم مضاعفی از ضعف‌ها و مسائل اجتماعی دارند و بیشتر در روال‌ها و مناسبات عادی زندگی اجتماعی تردید می‌ورزند. بدبینی منتج از نارضایتی می‌تواند بازاندیشی در چگونگی وضعیت را تشدید کند و پرسش‌گری را افزایش دهد و حتی موجب خروج فردِ ناراضی از توهم عادی‌بودن نظم نابرابر شود.

مسعود زمانی مقدم
@masoudzamanimoghadam

اگرچه سطح دشواری یک متن به سطح آگاهی و سواد خواننده بستگی دارد، اما شیوهٔ نگارش نویسنده نیز در فهم متن از سوی خوانندگان بسیار تأثیرگذار است. نوشتن اساساً در خلأ صورت نمی‌گیرد و همواره وابسته و معطوف به دیگرانی است که آن را می‌خوانند. از این‌رو، نویسنده یا روشن‌فکر و پژوهشگر می‌بایست متن را نه‌تنها با دشوارنویسی برای خوانندگان سخت‌تر نسازد، بلکه با ساده‌نویسی در فهم‌پذیرتر شدن آن بکوشد. ساده‌نویسی عیب نیست بلکه می‌تواند مزیت هم باشد. اگرچه طبیعتاً گاهی از دشوارنویسی به‌واسطهٔ دشواری و پیچیدگی محتوای متن گریزی نیست، اما این دشوارنویسی عامدانه نیست بلکه از سر ضرورت است و نه از سر خودنمایی روشنفکرانه و تحمیل دشوارنویسی بر مخاطب.

مسعود زمانی مقدم
@masoudzamanimoghadam

امروز از رسالهٔ دکتری‌ام در رشتهٔ جامعه‌شناسی مسائل اجتماعی دفاع کردم. باری سنگین بود که به مقصد رساندم و راحت شدم. در این پنج‌سالِ دورهٔ دکتری بسیار آموختم و تجربهٔ علمی‌ام را افزایش دادم. برای من که همیشه و پیوسته شیفتهٔ دانش و دانایی بوده‌ام، تحصیل در دورهٔ دکتری و گرفتن مدرک آن هیچ‌گاه هدف نبوده، بلکه وسیله‌ای بوده تا به‌واسطهٔ آن در میدان علم تقلایی کرده و دوام بیاورم. به هر حال، امروز فقط رسماً فارغ‌التحصیل و دانش‌آموخته شدم، وگرنه دانش‌آموزی و دانش‌جویی را پایانی نیست.

عکس: ۲۳ شهریور ۱۴۰۰، خرم‌آباد

مسعود زمانی مقدم
@masoudzamanimoghadam

#پیشنهاد_مقاله (۶)

▪️«بررسی جامعه‌شناختی عوامل مؤثر بر شادمانی در سطوح خرد و کلان»
✍️ مسعود چلبی و سیدمحسن موسوی
مجلۀ جامعه‌شناسی ایران، بهار و تابستان ۱۳۸۷، ۹ (۱ و ۲): صفحات ۳۴ تا ۵۷

🔅 @masoudzamanimoghadam

مدت‌ها است به این می‌اندیشم که رابطه یا روابط اجتماعی بنیان جامعه‌شناسی است. می‌دانم که این جمله شاید نامفهوم و مبهم به نظر برسد، اما پنداشت اولیه من است برای نوشتن یک مقاله یا کتاب در این باره. همین جمله را هم می‌توان زیر سوال بُرد. برای گام اول می‌توان گفت رابطهٔ اجتماعی بنیان جامعه است و بررسی رابطهٔ اجتماعی بنیان جامعه‌شناسی. هرچه باشد نیاز به یک بررسی و مطالعهٔ نظری در باب این مسئله را عمیقاً احساس می‌کنم، به‌ویژه از نظر اهمیت‌اش برای جامعه و جامعه‌شناسی. بررسی را شروع کرده‌ام و امیدوارم آن را در آینده به سرانجامی پذیرفتی برسانم.

مسعود زمانی مقدم
@masoudzamanimoghadam

«علیه مردسالاری: نگاهی به فیلم دختر»
مسعود زمانی مقدم
منتشرشده در گاهنامهٔ دیالکتیک، شماره ۷، پاییز ۱۴۰۰، صفحات ۴۹-۵۳.

@masoudzamanimoghadam

با سلام و درود

در این کانال دربارهٔ روش‌شناسی کیفی می‌نویسم و مطالب مرتبط با پژوهش‌های کیفی را به اشتراک می‌گذارم.
🔸 @Qualitative_methodology

مسعود زمانی مقدم
۱۴۰۰/۶/۳۰

اخیراً دکتر یوسف اباذری کتابی منتشر کرده با عنوان «بنیادگرایی بازار». اول این‌که ایشان بعد از دو دهه کتابی چاپ کرده که ظاهراً فقط مقدمه بیست‌صفحه‌ای آن جدید است و مابقی کتاب از یک سخنرانی و یک گفتگوی قبلی ایشان و دو مقاله مشترک با دیگران تشکیل شده. با این حال اصلاً چه ضرورتی داشته چاپ این کتاب؟ دوم این‌که، موضوع اصلی کتاب همان بحث تکراری نقد نولیبرالیسم از سوی ایشان است. اما واقعاً چقدر با رویکرد اقتصاد سیاسی و با نقد نولیبرالیسم می‌توان جامعه ایرانی را شناخت؟

مسعود زمانی مقدم
@masoudzamanimoghadam

دوستان افغانستانی که به کتاب‌های فارسی در زمینه‌های علوم اجتماعی و تاریخ و سیاست و اقتصاد علاقه‌مند هستند برای دسترسی به برخی از منابع در این زمینه می‌توانند به من در واتساپ به شمارهٔ ۳۱۶۳۳۱۳۰۲۷۹+ پیام بدهند.

مسعود زمانی مقدم
@masoudzamanimoghadam

🟡 دوستان گرامی! لطفاً کانال «پژوهش کیفی» را به دانشجویان و پژوهشگران علاقه‌مند به پژوهش‌های کیفی معرفی و پیشنهاد کنید. 🟡
@Qualitative_Methodology

♦️ کانال «پژوهش کیفی» دربارهٔ روش‌شناسی کیفی است و مطالب مرتبط با پژوهش‌های کیفی در آن به اشتراک گذاشته می‌شود. این کانال چند هدف را پی‌گیری می‌کند:

▪️معرفی کتاب‌ها و مقالات روش‌ تحقیق کیفی به زبان فارسی
▪️بارگذاری نسخهٔ پی‌دی‌اف کتاب‌ها و مقالات روش تحقیق کیفی به زبان انگلیسی
▪️پاسخ به پرسش‌های اعضای کانال پیرامون پژوهش‌های کیفی و به‌اشتراک‌گذاشتن پرسش و پاسخ‌ها در کانال
▪️اطلاع‌رسانی دربارهٔ همایش‌ها و کنفرانس‌های معتبر ملی و بین‌المللی علوم اجتماعی
▪️ارائه نکته‌هایی در حوزهٔ روش پژوهش کیفی

🔸 پژوهش کیفی
🔸 @Qualitative_Methodology

در چندسال اخیر به میان‌رشته‌ای بودن علوم انسانی توجه ویژه‌ای داشته‌ام و با وجود اینکه حوزهٔ مورد علاقه‌ام در وهلهٔ نخست جامعه‌شناسی بوده است، اما همواره مراقب بوده‌ام که دچار تعصب نسبت به آن نشوم. حتی می‌توانم بگویم در خود علم جامعه‌شناسی می‌توان بنیان میان‌رشته‌ای شناخت انسانی-اجتماعی را دریافت. پی‌یر بوردیو می‌گوید: «جامعه‌شناسی باید فرانگر باشد تا بتواند همواره در برابر خود بایستد. جامعه‌شناسی باید تمام ابزار خود را به کار گیرد تا بفهمد که چیست و چه می‌کند و تلاش کند تا جایگاهی را که در آن قرار دارد بهتر بشناسد». به نظرم فهم بهتر چیستی و چگونگی جامعه‌شناسی می‌تواند در گرو رویکرد میان‌رشته‌ای به شناخت جهان انسانی و اجتماعی باشد.

مسعود زمانی مقدم
@masoudzamanimoghadam

یادم نمی‌آید آخرین بار کِی و کجا بود که قهقه زدم. مدت‌هاست که در خنده‌دارترین موقعیت‌ها نیز فقط لبخند می‌زنم. قبلاً این‌گونه نبودم و گاه تا حد مرگ می‌خندیدم و بر اثر خندۀ شدید نقش بر زمین می‌شدم. البته چنین نیست که در گذشته شادتر بوده‌ام، بلکه به نظرم اکنون شدت نمود و بروز هیجانی‌ام کمتر شده. از قضا در گذشته آشفته‌تر و افسرده‌تر و بلاتکلیف‌تر بودم. اکنون تکلیف‌ام را با خودم و زندگی‌ام می‌دانم و رضایت درونی بیشتری نسبت به قبل دارم، اما قهقه‌زدن را فراموش کرده‌ام. نمی‌دانم شاید عیب و ایرادی هم در این تغییر نباشد و بیهوده به آن می‌اندیشم!

مسعود زمانی مقدم
@masoudzamanimoghadam

کتابی در زمینهٔ روش تحقیق می‌خوانم و تا این‌جا که نیمی از کتاب را خوانده‌ام، از بس که ترجمهٔ کتاب ایراد و ابهام و نقص دارد، سردرد گرفته‌ام. با این حال در پاراگرافی از کتاب واژه‌ای را دیدم که به‌معنای واقعی کلمه ابتذال و کم‌مایگی ترجمهٔ اثر را نشان می‌دهد. مترجمان کتاب، که از قضا یکی از آن‌ها نیز با افتخار عنوان «عضو هیئت علمی دانشگاه تهران» را در صفحهٔ اول کتاب با خود حمل می‌کند، مفهوم Practices را پرکتیسات ترجمه کرده‌اند؛ هم خنده‌دار است و هم تأسف‌بار. خلاصه حرفی نمی‌ماند جز این نکتهٔ اخلاقی که آدم باید برای کاری که می‌کند ارزش قائل باشد، حتی در فضای آکادمیکی که چنین رزومه‌سازی‌های غیراخلاقی‌ای بر فضای دانشگاه غلبه دارد.

پی‌نوشت: کتاب را از سر ضرورت و مرور کتاب‌های موجود در این زمینه می‌خوانم و به همین دلیل سردرد حاصل از مطالعه این کتاب را تحمل می‌کنم.

مسعود زمانی مقدم
@masoudzamanimoghadam

در هشت سال گذشته عمیقاً درگیر پژوهش کیفی بوده‌ام. به‌ویژه به‌واسطهٔ پایان‌نامه‌ام در دورهٔ کارشناسی ارشد و رساله‌ام در دورهٔ دکتری به‌طور پیوسته مشغول انجام پژوهش کیفی و مطالعه و تأمل دربارهٔ روش‌شناسی کیفی بوده‌ام. در این مدت صدها صفحه نکته و مطلب دربارهٔ پژوهش کیفی از بیش از صد منبع انگلیسی و فارسی گردآوری کرده‌ام که بخشی از آن‌ها را در قالب یک کتاب تدوین کرده‌ام. با وجود این، هنوز کتاب را کامل نمی‌بینم و قصد دارم حداقل یک سال دیگر برای کتاب وقت بگذارم و آن را تقویت کنم و کاستی‌هایش را برطرف کنم. فکر می‌کنم بتوانم کتاب را به سرانجامی رضایت‌بخش برسانم. قصد دارم در این کتاب هم به مبانی و چیستی روش‌شناسی کیفی بپردازم و هم به فرآیند و مراحل پژوهش کیفی به‌طور عملی و کاربردی. از این‌رو، سعی‌ام بر این است که مبحث مهمی در این زمینه را از قلم نیفتد و همین‌طور نیم‌نگاهی انتقادی به پژوهش‌های کیفی در ایران داشته باشم. بدین منظور نیز این کانال در تلگرام راه‌اندازی کرده‌ام که از طریق آن بتوانم در تعامل بیشتری با پژوهشگران و علاقه‌مندان به پژوهش کیفی باشم و بازخورد آن‌ها را دریافت کنم. امیدوارم عمری باشد و کتاب را به خوبی منتشر کنم و در اختیار علاقه‌مندان بگذارم.

دوستانی که نکته یا پیشنهادی در این باره دارند حتماً با من در میان بگذارند. با سپاس

مسعود زمانی مقدم
۱۵ مهر ۱۴۰۰

🔸 پژوهش کیفی
🔸 @Qualitative_Methodology