🔴 بیانیه شورای هماهنگی تشکل‌های صنفی فرهنگیان ایران به مناسبت روز جهانی #زبان_مادری

امروز روز جهانی «زبان مادری» است. ما در حالی به روز جهانی زبان‌های مادری نزدیک می‌شویم که دهها و صدها زبان در سراسر جهان در معرض فروپاشی از خزانه‌ی فرهنگی، اجتماعی و سیاسی کشورهای مختلف می‌باشد. گنجینه‌ی زبانی بشر، همانند گنجینه اکولوژیک آن به صورت فزاینده‌ای در حال ضعف و فروپاشی است. وضعیت در ایران از کشورهای دیگری که در آن سیاست‌های «زبان‌کشی» به صورت سیستماتیک اجرا می‌شود متفاوت‌تر نیست. سیاست «زبان‌کشی» و شکل‌گیری دیکتاتوری در همه‌ی کشورهای غیردموکراتیک به شکلی منسجم در حال پیشروی است.

در ایران پس از شکل‌گیری نهاد آموزش به معنای مدرن آن، در حدود صد سال پیش، از مجموع زبان‌های گوناگون داخل جغرافیای سیاسی ایران، این فقط فارسی بود که به زبان آموزش و البته زبان حقوق و سیاست قانونی تبدیل شد. شکل‌گیری دولت-ملت مدرن ایرانی در اوایل قرن پیش، همزمان با  صورتبندی سیاست «آسیمیلاسیون» و کشتار زبانی نیز بوده است.
دولت-ملت یک ماشین همگن‌ساز و یک ساختار تکثرستیز است. ساختار حکمرانی دولت-ملت تکثر‌ها را حذف می‌کند تا جامعه را مطیع‌تر و کنترل‌پذیرتر سازد. در چنین بستری نهاد آموزشی، به عنوان مهم‌ترین نهاد بازتولید نظم موجود به کانون توجه دولت درمی‌آید و سیاست تحمیل یک زبان واحد به تمامی مردمان این کشور در دستور کار قرار می‌گیرد، دستور کاری که بدون هیچ وقفه‌ای در یکصد سال گذشته به صورت پیوسته اجرا شده است.

پژوهش‌های جدید اما به ضرورت «آموزش به زبان مادری» تاکید دارند و معتقد هستند که کودک باید با زبان مادری خود با جهان آموزش و دانش مدرن رابطه برقرار کند و هر سیاستی که این رابطه را مخدوش سازد نه تنها برای رشد فردی کودک مضر است، بلکه در تقابل با تاسیس یک جامعه سالم و باثبات می‌باشد.
در حالی‌که بحث آموزش به زبان‌های مادریِ غیرفارسی را به مساله امنیت و هویت ملی پیوند می‌زنند که در بسیاری از کشورهای دموکراتیک جهان، که صدالبته میزان ثبات و پایداری نظام‌های سیاسی آن‌ها با هیچ کشور غیر دموکراتیکی قابل مقایسه نیست، شهروندان در انتخاب زبان آموزش آزاد هستند. این آزادی نه تنها سوئیس، هند، آفریقای جنوبی و هیچ دموکراسی دیگری در شرق و غرب را به سمت فروپاشی سوق نداده است بلکه خود این آزادی از عوامل اصلی پایداری نظام‌های سیاسی آن‌‌ها می‌باشد.

بر اساس سیاست‌گذاری‌های کاملا اشتباه در دوره‌ی پهلوی اول، که بدون هیچ تغییری تا به امروز در حال تداوم و بازتولید است، رنگین‌کمان زبان‌های مختلف غیرفارسی در معرض خشونت گفتمانی و فیزیکی دولت قرار گرفت. از مجموع این زبان‌ها امروز فقط آن‌هایی زنده باقی مانده‌اند که جایی خارج از مرز‌های سیاسی ایران یک دولت و یا یک ساختار شبه‌دولتی امکانی برای آموزش به این زبان‌های را  فراهم نموده است؛ تا جایی که به زبان‌های غیرفارسی کاملا محصور در داخل مرزهای ملی ایران برمی‌گردد، این زبان‌های یا کاملا از بین رفته‌اند و یا عملا در مسیر از بین رفتن همیشگی هستند. پویایی یک جامعه نه به کشتن و سرکوب تفاوت‌ها، که به ایجاد بستری عادلانه و برابر برای رشد و شکوفایی آن‌ها مرتبط است.

شورای هماهنگی تشکل‌های فرهنگیان ایران، همیشه از «حق آموزش به زبان مادری» دفاع نموده و تداوم سیاست آموزشی تک‌زبانی بدون توجه به نگرش زبانی شهروندان را غیرعلمی، غیردموکراتیک و کاملا اشتباه می‌داند. این شورا قاطعانه از حق سلب‌ناشدنی شهروندان برای انتخاب زبان آموزشی خود دفاع می‌کند و معتقد است که تداوم مهندسی سیاست تک‌زبانی کنونی که مغایر با اصول علم زبانشناسی است و به صراحت کاملا خطا می‌باشد. لذا این شورا، تداوم سیاست تک‌زبانی در امر آموزش را اقدامی ناعادلانه می‌داند که حقوق جمعی ملت‌های غیرفارس داخل جغرافیای سیاسی ایران را نادیده می‌انگارد.


شورای هماهنگی تشکل‌های صنفی فرهنگیان ایران
دوم اسفند ۱۴۰۲


#حق_آموزش_به_زبان_مادری
bit.ly/3UUlRfc

📚کانال صنفی معلمان ایران
🔸🔸🔸

🆔 @kasenfi

🔴 بیانیە تحلیلی #انجمن_صنفی_معلمان_کوردستان
           بە مناسبت روز جهانی #زبان_مادری

هەزار قەیران بایدە تۊشم
هەر کوردم و کوردی ئۊشم

🔻روز ٢١ فوریە (٢ اسفند) از طرف یونسکو بە عنوان روز جهانی زبان مادری بە انگلیسی Internaional Mother languge day نامگذاری شدە است. علت نامگذاری_ در سال ١٩٥٢ دانشجویان دانشگاە داکا و دانشجویان دانشکدە پزشکی بنگلادش کە در آن زمان پاکستان شرقی نامیدە می‌شد تظاهرات مسالمت آمیزی را برای بە رسمیت شناختە شدن زبان بنگالی در کنار زبان اردو کە زبان رسمی پاکستان بود راە انداختند اما با دخالت و حملە پلیس پاکستان، تظاهرات بە خشونت کشیدە شد و تعدادی از دانشجویان بە دست پلیس کشتە شدند.
در سال ١٩٩٩ بە منظور کمک بە تنوع زبانی و فرهنگی این روز نامگذاری شد و در سال ٢٠٠٨ مجمع عمومی سازمان ملل متحد نیز این سال را سال جهانی زبان‌ها اعلام کرد.

🔻در صد سال گذشتە و با تثبیت حکومت مرکزی در ایران زبان‌های ملل غیر فارس بە حاشیە راندە شدند و زبان فارسی بە عنوان زبان رسمی در ادارات، رسانەها و زبان سیاست تحمیل شد و سیاست یک زبان_یک فرهنگ امر مسلم و رایجی گردید. اسنادی از دورە پهلوی دوم در سالهای اخیر فاش شد کە بە آموزش و پرورش مناطق غیر فارس زبان دستور اکید دادە بودند کە دانش آموزان را از سخن گفتن بە زبان مادری منع کنند و معلمان هم جز با زبان فارسی با آنها سخن نگویند.مشخصا هدف غایی این سیاست یکسان سازی و ذوب ملل دیگر در زبان و فرهنگ قوم مسلط است.

🔻سلطە زبان فارسی و بە حاشیە راندن دیگر زبانهای ملل غیر فارس محدود بە دورە پهلوی نبود و دولت‌های پس از انقلاب ٥٧ یکی پس از دیگری با نادیدە گرفتن حقوق زبانی دیگر ملت‌ها ادامە دهندە همان روند قبلی شدند، علیرغم اینکە اصلی تحت عنوان اصل پانزدهم در قانون اساسی گنجاندە شدە بود کە بر آموزش زبان مادری در کنار زبان فارسی تاکید داشت، اما همین امکان حداقلی  هم تحقق نیافت و سیاست حاکمیت در جهت تضعیف زبان‌های مادری غیر فارس و محدود و محصور نمودن آنها تا حدودی بصورت یکنواخت ادامە پیدا کرد.

🔻بر اساس تحقیقات علمی و دادەهای آماری متقن مشخص شدە کە، محروم نمودن کودکان از آموزش بە زبان مادری لطمات جبران ناپذیری بە شخصیت، عواطف و احساسات آنها می‌زند و چنانچە مبرهن است بیشترین آمار ترک تحصیل و ضعف نمرات امتحانی دانش آموزان در مناطق دو زبانەای گزارش شدە کە از امکان بهرەگیری از زبان مادری محروم هستند.

🔻 تاکید بر آموزش زبان فارسی و ایجاد مانع برای آموزش زبان مادری دیگر ملل در ایران در واقع پی گرفتن سیاست انکار، آسیمیلاسون فرهنگی و زبانی غیر فارس زبانان است و تلاشی است در جهت ایجاد امپراتوری زبان فارسی و گسترش همەجانبە آن در مناطق غیر فارس زبان  با مقدس شمردن آن و تنزل دیگر زبان‌ها بە سطح زبان محلی و بومی، در حالیکە این زبان‌ها نزد گویشوران خود رسمیت دارند.

🔻متاسفانە در تحمیل زبان فارسی و تقدیس آن نە تنها ناسیونالیست‌ها و پان ایرانیست‌ها و طرفداران یکسان سازی فرهنگی نقش داشتند بلکە برخی خوانشهای ناصواب در مناطق غیر فارس زبان هم این مطالبە سیاسی، حقوقی، فرهنگی و انسانی را  امری حاشیەای تلقی می‌کرد مبادا تاکید بر زبان مادری با منافع طبقاتی تودەهای مردم در تناقض باشد. دیگر اینکە اساسا نگاە این طیف بە زبان تقلیل گرایانە بود/هست چون زبان از نگاە آنها جز وسیلەای ارتباطی بین افراد نیست در حالیکە زبان نەتنها فراتر از یک ابزار ارتباطی است، بلکە ابزار سیاست و سلطە هم هست و ضمنا" شاخص بسیار مهمی برای دموکراتیک بودن یا غیر دموکراتیک بودن یک حکومت قلمداد می‌شود.
زبان اولین سنگر و سپر دفاعی است در برابر فرهنگ و زبان مسلط کە با شکستن این سد زمینە شکست در سایر جنبەهای فرهنگی و ذوب کامل یک ملت در ملت فرادست حاصل می‌شود.

متن کامل این بیانیه را در لینک زیر بخوانید:
bit.ly/3T6WKVt


#حق_آموزش_به_زبان_مادری

📚کانال صنفی معلمان ایران
🔸🔸🔸

🆔 @kasenfi