جوادهاشمی"تربت"
1.61K subscribers
1.81K photos
103 videos
8 files
1.4K links
@javadhashemitorbat
یادداشت و شعر
برای عضویت در کانال، روی لینک کلیک کنید
Download Telegram
🦋 زینت دوش نبی 🦋

🌺نيم‌نگاهی به شعر مشهور «زینت دوش نبی...» به بهانه‌ی سال‌روز تولّد ذاکر اهل بیت (علیهم‌السّلام) کربلایی نريمان پناهی؛ ۱۵ مرداد.

زینت دوش نبی! روی زمین، جای تو نیست
خار و خاشاك زمین، منزل و مأوای تو نیست

🌺شاید اكثراً ندانند این بیت از چه کسی است یا از باقی شعر یا قالب آن بی خبر باشند. حاصل بررسی اين بيت، يك يادداشت ادبی شد كه قبل‌تر تهيّه و تنظيم شده بود ولی امروز (پانزدهم مرداد) به بهانه‌ی سال‌روز تولّد ذاكر خوب آستان امام حسين (عليه السّلام)، كربلایی نريمان پناهی، چكيده‌ای از آن را می بينيد:

🌺«صامت بروجردی» شعری دارد كه دو بيت اوّلش چنین است (اين نوع شعر را مستزاد می‌گويند):

زینت دوش نبی! خاک سیه، جای تو نیست * خیز کاین جای تو نیست
به سر خاک سیه، منزل و مأوای تو نیست * خیز کاین جای تو نیست
خاک عالم به سرم! کز اثر تیر و سنان * ای شه تشنه لبان!
جای یک بوسه ی من در همه اعضای تو نیست * خیز کاین جای تو نیست

🌺پس معلوم شد كه شعر "صامت" با تغييراتی بر سر زبان‌ها افتاده كه چه بسا به روان شدن كلام افزوده است.

🌺وزن شعری مصراع مورد بحث، «فعلاتن فعلاتن فعلاتن فعلن» است ولی دیده و شنیده شده كه گاهی در وادی مدّاحی با اضافه كردن واژه‌ی «ای» به ابتدای مصراع اوّل و افزودن کلمه‌ی «این» به مصراع دوم، وزن را تغییر داده‌اند؛ یعنی چنین می‌خوانند:
ای زینت دوش نبی! _ روی زمین، جای تو نیست
این خار و خاشاك زمین _ منزل و مأوای تو نیست
این كار سبب می‌شود كه وزن عروضی شعر از وزنی كه قبلاً گفته شد به وزن «مستفعلن مستفعلن مستفعلن مستفعلن» تغییر یابد و فایده‌ی آن، این است كه اشعار هم‌وزن با این وزن تغییر یافته نیز به حیطه‌ی كار ذاكری و مدّاحی افزوده می‌شود. بدیهی است كه این كار از نظر ادبی، وامی از «صامت» است و اشكالی ندارد.

🌺یادآور شویم كه یكی از مدّاحان و ذاكران حضرت اباعبدالله الحسین (علیه السّلام) كه در محافل و مجالس، سالیانی است از مصراع «صامت» بهره‌ها برده و آن را با سوزناكی و زیبایی در بخش‌های مختلف مدّاحی اعم از روضه‌خوانی، واحد و شور به سبك‌های قدیم و جدید خوانده است، جناب «نریمان پناهی» است كه خداش در همه حال از بلا نگه دارد!

#یادداشت_ادبی
#نريمان_پناهی
#جواد_هاشمی_تربت

@javadhashemi_torbat
🎇🎆۱۵ مرداد:
سال‌روز تولّد ذاکر خوب آستان #حضرت_امام_حسین_علیه‌السلام، آقا #نریمان_پناهی.
🌹🌹🌹

📝به همین مناسبت، این یادداشت ادبی که قبل‌تر هم بارگذاری شده بود را ملاحظه می‌کنید:

💎🗯💎یکی از ابياتی که فراوان از ایشان می‌شنویم بیت مشهور ذیل است:

زینت دوش نبی! روی زمین، جای تو نیست
خار و خاشاک زمین، منزل و مأوای تو نیست

1⃣شاید بخواهید بدانید این بیت از چه کسی است یا از باقی شعر یا قالبش خبردار شوید. #صامت_بروجردی شعری دارد كه دو بیت اوّلش چنین است (قالب #مستزاد):

زینت دوش نبی! خاک سیه، جای تو نیست
؛خیز کاین جای تو نیست؛
به سر خاک سیه، منزل و مأوای تو نیست
؛خیز کاین جای تو نیست؛

خاک عالم به سرم! کز اثر تیر و سنان
؛ای شه تشنه لبان!؛
جای یک بوسه ی من در همه اعضای تو نیست
؛خیز کاین جای تو نیست؛

2⃣آری؛ شعر #صامت با تغييراتی بر سر زبان‌ها افتاده كه چه بسا به روان شدن كلام افزوده است.

3⃣وزن شعری مصراع معروف، «#فعلاتن فعلاتن فعلاتن فعلن» است ولی گاهی در وادی مدّاحی با اضافه كردن واژه‌ی «ای» به ابتدای مصراع اوّل و هم‌چنین «این» به مصراع دوم، وزن را تغییر داده‌اند؛ یعنی چنین می‌خوانند:

ای زینت دوش نبی!
روی زمین، جای تو نیست
این خار و خاشاک زمین
منزل و مأوای تو نیست

این كار سبب می‌شود كه وزن عروضی شعر از وزن قبلی به «#مستفعلن مستفعلن مستفعلن مستفعلن» تغییر یابد. این كار از نظر ادبی، وامی از #صامت است و اشكالی ندارد.

4⃣خدا همه‌ی مدّاحان و ذاكران حضرت اباعبدالله الحسین (علیه‌السّلام) را بیش از پیش به دعای برای #فرج موفّق بدارد.

💙🧡💜❤️
فرج حضرت صلوات
💙🧡💜❤️

#یادداشت_ادبی
#بازنشر
#نريمان_پناهی
#جواد_هاشمی_تربت

@javadhashemi_torbat
🌿۱۵ مرداد:
زادوز ذاکر آستان #حضرت_امام_حسین_علیه‌السلام
آقا #نریمان_پناهی.
🌹

📝به همین مناسبت، این یادداشت ادبی که قبل‌تر هم بارگذاری شده بود را ملاحظه می‌کنید:

✔️یکی از ابياتی که فراوان از ایشان می‌شنویم بیت مشهور ذیل است:

زینت دوش نبی! روی زمین، جای تو نیست
خار و خاشاک زمین، منزل و مأوای تو نیست

1⃣شاید بخواهید بدانید این بیت از چه کسی است یا از باقی شعر یا قالبش خبردار شوید. #صامت_بروجردی شعری دارد كه دو بیت اوّلش چنین است (قالب #مستزاد):

زینت دوش نبی! خاک سیه، جای تو نیست
؛خیز کاین جای تو نیست؛

به سر خاک سیه، منزل و مأوای تو نیست
؛خیز کاین جای تو نیست؛

خاک عالم به سرم! کز اثر تیر و سنان
؛ای شه تشنه لبان!؛

جای یک بوسه ی من در همه اعضای تو نیست
؛خیز کاین جای تو نیست؛

2⃣آری؛ شعر #صامت با تغييراتی بر سر زبان‌ها افتاده كه چه بسا به روان شدن كلام افزوده است.

3⃣وزن شعری مصراع معروف، «#فعلاتن فعلاتن فعلاتن فعلن» است ولی گاهی در وادی مدّاحی با اضافه كردن واژه‌ی «ای» به ابتدای مصراع اوّل و هم‌چنین «این» به مصراع دوم، وزن را تغییر داده‌اند؛ یعنی چنین می‌خوانند:

ای زینت دوش نبی!
روی زمین، جای تو نیست
این خار و خاشاک زمین
منزل و مأوای تو نیست


این كار سبب می‌شود كه وزن عروضی شعر از وزن قبلی به «#مستفعلن مستفعلن مستفعلن مستفعلن» تغییر یابد. این كار از نظر ادبی، وامی از #صامت است و اشكالی ندارد.

4⃣خدا همه‌ی مدّاحان و ذاكران حضرت اباعبدالله الحسین (علیه‌السّلام) را بیش از پیش به دعای برای #فرج موفّق بدارد.

5️⃣یکی دیگر از مدّاحانی که در شهرت این بیت، مؤثّر بود، حاج #احمد_دل‌جو بود که با سبک خاصّی در بازار تهران می‌خواند (چارپایه‌خوانی).

▪️▫️▪️
فرج حضرت صلوات
▪️▫️▪️

#یادداشت_ادبی
#بازنشر
#نريمان_پناهی
#جواد_هاشمی_تربت

http://www.instagram.com/javadhashemi69/


@javadhashemi_torbat