مرکز آموزش تخصصی انجمن جامعه شناسی ایران
3.14K subscribers
1.01K photos
11 videos
4 files
213 links
کانال رسمی مرکز آموزش‌های تخصصی و جامعه محور انجمن جامعه‌شناسی ایران
ارتباط با ما:
تلگرام: @Sociology1394
ایمیل: Isa.ctc.1394@gmail.com
Download Telegram
دوره‌های آموزشی زمستان ۱۴۰۰
درباره‌ی جغرافیای ادبی
نوید نادری

تاریخِ شکل‌گیری فراگیرترین فرم ادبی مدرن، یعنی رمان، روایتِ آشنایی دارد: برآمدن فرمی روایی که رفته‌رفته بازگوییِ ماجراهای شگفتی که قهرمانان قصه‌ها و رمانس‌ها از سر می‌گذرانند را با بازنمایی و کاوش در فضایِ تجربه‌های درونیِ قهرمان‌ها جایگزین می‌کند، و البته شکل هنجاری این روایت، این جایگزینی‌ را نه برآمده از تغییرات تاریخیِ دنیوی، بلکه نشانه‌ی «رشد و بلوغ انسان» می‌انگارد. اما تاریخ برآمدنِ رمان، تاریخِ تحدید و تعمیق فضای روایت نیز هست: رمان نه تنها به درونِ قهرمان، بلکه همزمان از پروردنِ «جهان‌های خیالی» به کاوش در «جهان واقع»، و از «سرزمین‌های دور» به درون «فضای ملی» و کاوش در تاریخ و روابط اجتماعی درون این فضا نیز میل می‌کند. همزمان که رمان‌‌نویسان نقشه‌‌هایی ادبی از فضاهای ملی متفاوت ترسیم می‌کنند، میدان‌های ادبی ملی نیز در حال شکل‌گیری اند، و در این معنی تحدید فضای روایت در رمانْ همبسته‌ی شکل‌گیریِ متقابلِ «ادبیات‌های ملی» و «ادبیات جهان» است.
هدف این سمینار تأمل درباره‌ی نسبت ادبیات و فضای جغرافیایی-سیاسی، و شیوه‌های اندیشیدن ادبی به جغرافیای سیاسی ست. در هر جلسه به شرح متنی مشخص و گفتگو درباره‌ی آن می‌پردازیم (همه‌ی این متون پیش از آغاز دوره در اختیار شرکت‌کنندگان قرار می‌گیرند، اما متاسفانه متن‌ها به فارسی نیستند و توانایی خواندن متون به زبان انگلیسی برای شرکت در این دوره ضروری ست).

جلسه‌ی اول: برآمدنِ اقتصاد-جهان مدرن و بوطیقای اقتصادی پیکارسک
جلسه‌ی دوم: روشنیِ جهان و مصائب انسانِ جغرافیایی
جلسه‌ی سوم: داستان جغرافیایی و رمان تاریخی
جلسه‌ی چهارم: نقشه‌پردازیِ تطبیقیِ تجربه‌های متناقضِ فضا

منابع:
Guthke, Karl S. Exploring the Interior: Essays on Literary and Cultural History. Cambridge: Open Book Publishers, 2018.
Jameson, Fredric. The Modernist Papers. London: Verso Books, 2016.
Maiorino, Giancarlo, ed. The Picaresque: Tradition and Displacement. Minneapolis: University of Minnesota Press, 1996.
Scott, Walter. On Novelists and Fiction. Edited by Ioan Williams. Routledge Revivals. London: Routledge, 2010.

@isa_ctc
جامعه‌شناسی تاریخی ایران
دکتر رحیم محمدی


امروزه تقریباً دو قرن است که علوم جدیده (یا علوم دانشگاهی) ابتدا از طریق اعزام محصّل و سپس به وسیله تأسیس نهادهای آموزشی و پژوهشی مدرن در ایران آغاز شده است و در این دو قرن، این علوم جایگاهی در ایران پیدا کرده است. بنابراین ما امروزه به مرحله‌ای رسیده‌ایم که بتوانیم پرسش‌های جامعه‌شناختی از ایران و تاریخ آن طرح کنیم و توضیح هر چند آغازینِ جامعه‌شناسانه از ایران و تاریخ آن ارائه کنیم. معنی این سخن آن است که ما امروز می‌توانیم از توضیح‌های صرفاً اسطوره‌ای و ادبی و دینی و سیاسی در مورد ایران عبور کنیم و توضیحِ علمی از ایران و تاریخش ارائه نماییم. اما امروز پرسش و توضیح علمی و جامعه‌شناختی از ایران در نخستین مراحل خود قرار دارد، به ویژه ما هنوز چندان نتوانسته‌ایم از ذهنیت‌هایِ شرق‌شناسانه و منورالفکرانه و روشنفکرانه فاصله بگیریم و در خانه‌ی علم سُکنی گزینیم. در نتیجه هنوز آثار و متون علمی جامعه‌شناسانه کافی در مورد ایران تکوین نیافته است. پس در چنین شرایطی و با وجود محدویت‌های کنونی، نخستین درس‌های جامعه‌شناسی تاریخی ایران ارائه می‌گردد که امیدوارم در آینده راه کمال را طی نماید.

عناوین و سرفصل‌های دوره:
جلسه یکم: پرسش از ایران؛ پاسخی به پرسشِ ایران چیست؟
جلسه دوم: پرسش از ایرانشناخت؛ تحول ایران‌پژوهی و ایران‌اندیشی از باستان تا معاصر (۱)
جلسه سوم: پرسش از ایرانشناخت؛ تحول ایران‌پژوهی و ایران‌اندیشی از باستان تا معاصر (۲)
جلسه چهارم: دوران کهن و باستان ایران را چگونه می‌توان جامعه‌شناختی توضیح داد؟ (۱)
جلسه پنجم: دوران کهن و باستان ایران را چگونه می‌توان جامعه‌شناختی توضیح داد؟ (۲)
جلسه ششم: دوران قدیم یا دوره اسلامی ایران را چگونه می‌توان جامعه‌شناسانه توضیح داد؟ (۱)
جلسه هفتم: دوران قدیم یا دوره اسلامی ایران را چگونه می‌توان جامعه‌شناسانه توضیح داد؟ (۲)
جلسه هشتم: نخستین زمینه و زمانه گسست ایران از قدیم و اِقبال به تجدد را چگونه می‌توان جامعه‌شناسانه توضیح داد؟
@isa_ctc
شیوه نگارش طرح پژوهش

این کلاس تلاش دارد به یکی از نقدهای اساسی مطرح شده در فضای پژوهش جامعه ایران پاسخ دهد که آن «عدم سازگاری عناصر پژوهش» است. پژوهشگر باید با آگاهی از بنیان های فلسفی عناصر روش شناسی در طول پژوهش دست به انتخاب بزند. در صورت تحقّق این امر هیچگاه عناصر پژوهش با یکدیگر در تعارض قرار نخواهند گرفت؛ اینکه استراتژی قیاس، استراتژی استفهامی، پرسشنامه، روایت، مصاحبۀ عمیق، نمونه گیری نظری، نمونه گیری احتمالی یا هر عنصر پژوهش دیگر به کدام بنیان های فلسفی در علوم انسانی متصل است به او کمک خواهد کرد که از این عناصر در جایگاهی مناسب استفاده نماید. از طرفی پژوهشگر باید نسبت به تمام عناصر پژوهش آگاهی داشته باشد؛ به عنوان مثال پژوهشگر در زمان انتخاب استراتژی پژوهش، علاوه بر انتخاب استراتژی های ترکیبی، چهار گزینه پیش رو دارد؛ استراتژی استقرا، قیاس، پس کاوی، استفهامی و زمانی می تواند بهترین انتخاب را در پژوهش خویش صورت دهد که نسبت به تمام این گزینه ها، آگاهی عمیق داشته باشد. در این کلاس تلاش شده است این دو نکته در راستای یکدیگر مطرح شوند.
@isa_ctc
طرح درس دوره spss

• مرور مبانی فلسفی جنبش روش شناختی کمی

• مرور مراحل اجرایی یک پژوهش کمی

• تشکیل فایل داده ها:
در برنامه SPSS قسمتی که داده ها (اطلاعات) گردآوری شده را وارد کرده و ویژگی آنها را تعریف می کنیم، فایل داده ها می نامیم. فایل داده ها شامل دو قسمت است:
1) داده نامه (Data View)؛
2) متغیرنامه (Variable View)؛
Name, Type, Width, Decimals, Label, Values, Missing, Columns, Align, Measure.

• نحوۀ تعریف متغیرها در نرم افزار
تعریف انواع پرسش های پرسشنامه در نرم افزار

• نحوۀ ورود داده ها (Entering Data).

• پردازش داده ها:
بعد از تشکیل فایل داده های تحقیق، به عبارتی تنظیم داده نامه و متغیر نامه، با پردازش داده ها آنها را برای محاسبات آماری آماده می کنیم. پردازش داده ها شامل:
1) خطایابی؛
2) تجدید طبقه بندی (کدگذاری مجدد Recode)؛
3) مقیاس سازی (Compute).

• معیارهای سنجش مقبولیت تحقیق:

-سنجش اعتبار ابزار اندازه گیری (Validity):
تحلیل عاملی، اعتبار همگرا-واگرا و ....
-سنجش قابلیت اعتماد ابزار اندازه گیری (Reliability):
آلفای کرونباخ، پایایی ترکیبی و .....

نحوه ارائه گزارش : گزارش توصیفی گزارش تحلیلی
گزارش توصیفی
مراحل گزارش توصیفی
• جداول توزیع فراوانی.
• نمودارها.
نمودار ستونی، نمودار ستونی سه بعدی، نمودار خطی، نمودار ناحیه ای، نمودار داریره ای، نمودار جعبه ای، نمودار ستونی خطا، نمودار هرم جمعیتی و ...
• شاخص های گرایش به مرکز (Measures of Tendency).
• شاخص های گرایش به پراکندگی (Measures of Dispersion).
• توصیف شکل توزیع داده ها:
 توزیع نرمال (طبیعی، Normal Distribution):
 روش های آزمون نرمال بودن توزیع داده ها:
 روش های عددی (Numerical)؛
 روشهای گرافیکی (Graphical).
 توزیع استاندارد (Standardized Distribution)؛
 توزیع متقارن (Symmetric) و نامتقارن (Asymmetric).

گزارش تحلیلی(استنباطی)
مرورآمار استنباطی
• برآورد:
1) برآورد آماره های یک متغیره؛
2) برآورد آماره های دو متغیره.
• آزمون فرضیه:
 مفهوم فرضیه؛
 فرضیه آماری (فرض صفر، فرض خلاف)؛
 خطای نوع اول و دوم؛
 درجه آزادی؛
 سطح معنی داری.

نحوه آزمون فرضیه تحقیق
• انتخاب آزمون آماری:
برای انتخاب آزمون آماری، دو عامل بیش از همه نقش دارند:
1) نوع فرضیه: فرضیه رابطه ای (همبستگی و علی)، فرضیه مقایسه ای (تفاوتی)
2) نوع داده ها: پارامتری و ناپارامتری.

• آماره های مورد استفاده برای آزمون فرضیه های رابطه ای (همبستگی):
- آماره های مورد استفاده برای آزمون فرضیه های رابطه ای (همبستگی) با داده های ناپارامتری:
 فی، گودمن کروسکال، کرامر، ضریب توافق، لاندا، ضریب نایقینی، اتا، کندال، اسپرمن، گاما، دی سامرز
- آماره های مورد استفاده برای آزمون فرضیه های رابطه ای (همبستگی) با داده های پارامتری:
 پیرسون

• آماره های مورد استفاده برای آزمون فرضیه های رابطه ای (علی):
- آماره های مورد استفاده برای آزمون فرضیه های رابطه ای (علی) با داده های ناپارامتری:
 آزمون خی دو
 رگرسیون لجستیک (رگرسیون لجستیک دو وجهی، رگرسیون لجستیک چند وجهی)
 رگرسیون ترتیبی

- آماره های مورد استفاده برای آزمون فرضیه های رابطه ای (علی) با داده های پارامتری:
 تحلیل رگرسیون (رگرسیون خطی دو متغیره، رگرسیون خطی چند متغیره،)
 تحلیل مسیر

• آماره های مورد استفاده برای آزمون فرضیه های مقایسه ای:
- آماره های مورد استفاده برای آزمون فرضیه های مقایسه ای با داده های ناپارامتری:
 آزمون های ناپارامتری برای یک گروه (آزمون دو جمله ای، خی دو تک متغیره و..)
 آزمون ناپارامتری برای دو گروه (آزمون یومن- وایت نی، مک نمار، ویل کاکسون و...)
 آزمون های ناپارامتری برای k گروه (آزمون میانه، کوکران و ...)

- آماره های مورد استفاده برای آزمون فرضیه های مقایسه ای با داده های پارامتری:
 آزمون های پارامتری برای یک گروه (آزمون T تک نمونه ای، T هتلینگ)
 آزمون های پارامتری برای دو گروه (آزمون T با دو نمونۀ مستقل، آزمون T با دو نمونۀ همبسته)
 آزمون پارامتری برای k گروه (ANOVA،UNANOVA، MANOVA، RMANOVA، ....)

@isa_ctc
طرح درس مدل سازی معادله ساختاری با Amos Graphics (از مقدماتی تا پیشرفته)
● کلیات
▪️ مدل سازی معادلات ساختاری چیست؟
▪️ تفاوت مدل سازی ساختاری با روش های معمول آماری
▪️ نمادهای ترسیمی
▪️ متغیرها و داده ها
▪️ انواع پارامترها و نظام نماد گذاری
▪️ انواع مدل ها
▪️ معرفی Amos
▪️ مراحل اجرایی استفاده از Amos Graphics
▫️ تهیه فایل داده ها
داده های خام
ماتریس واریانس – کوواریانس
ماتریس همبستگی
▪️ ترسیم مدل تدوین شده در Amos Graphics

● مدل های رگرسیونی
▪️ همخطی و شاخص تحمل
▪️ ضریب تعیین
▪️ معناداری تفاوت ضرایب
▪️ درجه آزادی مدل های رگرسیونی

● مدل های مسیر و انواع اثرها
▪️ خود گردان سازی و معناداری پارامترها
▪️ مدل های اشباع شده
▪️ مدل های استقلال
▪️ مراحل مدل سازی
▪️ کای اسکوئر مدل

● مدل عاملی تأییدی مرتبه اول
▪️ انواع متغیرها در مدل های عاملی مرتبه اول
▪️ انواع پارامترهای آزاد در مدل های عاملی مرتبه اول
● مدل های عاملی مرتبه دوم
▪️ انواع متغیرها در مدل های عاملی مرتبه دوم
▪️ انواع پارامترهای آزاد در مدل های عاملی مرتبه دوم

● مدل معادله ساختاری
▪️ پارامترهای ثابت و آزاد و درجه آزادی
▪️ برآورد و آزمون مدل های اندازه گیری
▪️ برآورد و آزمون مدل کامل
▪️ خطاهای اندازه گیری و اصلاح مدل

● معادل بودن اندازه گیری
● تحلیل میانجی
● مدل های آشیان شده و غیر آشیان شده
● تحلیل تعدیل گر
● مدل های بازگشتی

● انواع شاخص های برازش مدل
▪️ شاخص های برازش مطلق
▪️ شاخص های تطبیقی
▪️ شاخص های برازش مقتصد
▪️ سایر شاخص ها
▪️ شاخص های اصلاح مدل

● خودگردان سازی
● نرمال بودن چند متغیره

@isa_ctc
جامعه‌شناسی تاریخی ایران
دکتر رحیم محمدی


امروزه تقریباً دو قرن است که علوم جدیده (یا علوم دانشگاهی) ابتدا از طریق اعزام محصّل و سپس به وسیله تأسیس نهادهای آموزشی و پژوهشی مدرن در ایران آغاز شده است و در این دو قرن، این علوم جایگاهی در ایران پیدا کرده است. بنابراین ما امروزه به مرحله‌ای رسیده‌ایم که بتوانیم پرسش‌های جامعه‌شناختی از ایران و تاریخ آن طرح کنیم و توضیح هر چند آغازینِ جامعه‌شناسانه از ایران و تاریخ آن ارائه کنیم. معنی این سخن آن است که ما امروز می‌توانیم از توضیح‌های صرفاً اسطوره‌ای و ادبی و دینی و سیاسی در مورد ایران عبور کنیم و توضیحِ علمی از ایران و تاریخش ارائه نماییم. اما امروز پرسش و توضیح علمی و جامعه‌شناختی از ایران در نخستین مراحل خود قرار دارد، به ویژه ما هنوز چندان نتوانسته‌ایم از ذهنیت‌هایِ شرق‌شناسانه و منورالفکرانه و روشنفکرانه فاصله بگیریم و در خانه‌ی علم سُکنی گزینیم. در نتیجه هنوز آثار و متون علمی جامعه‌شناسانه کافی در مورد ایران تکوین نیافته است. پس در چنین شرایطی و با وجود محدویت‌های کنونی، نخستین درس‌های جامعه‌شناسی تاریخی ایران ارائه می‌گردد که امیدوارم در آینده راه کمال را طی نماید.

عناوین و سرفصل‌های دوره:
جلسه یکم: پرسش از ایران؛ پاسخی به پرسشِ ایران چیست؟
جلسه دوم: پرسش از ایرانشناخت؛ تحول ایران‌پژوهی و ایران‌اندیشی از باستان تا معاصر (۱)
جلسه سوم: پرسش از ایرانشناخت؛ تحول ایران‌پژوهی و ایران‌اندیشی از باستان تا معاصر (۲)
جلسه چهارم: دوران کهن و باستان ایران را چگونه می‌توان جامعه‌شناختی توضیح داد؟ (۱)
جلسه پنجم: دوران کهن و باستان ایران را چگونه می‌توان جامعه‌شناختی توضیح داد؟ (۲)
جلسه ششم: دوران قدیم یا دوره اسلامی ایران را چگونه می‌توان جامعه‌شناسانه توضیح داد؟ (۱)
جلسه هفتم: دوران قدیم یا دوره اسلامی ایران را چگونه می‌توان جامعه‌شناسانه توضیح داد؟ (۲)
جلسه هشتم: نخستین زمینه و زمانه گسست ایران از قدیم و اِقبال به تجدد را چگونه می‌توان جامعه‌شناسانه توضیح داد؟
@isa_ctc
طرح درس دوره فرایند انجام پژوهش کیفی
◙ کلیات
▪️ مفاهيم پايه
1. هستي‏ شناسي جنبش روش شناختی کیفی
2. معرفت‏ شناسي جنبش روش شناختی کیفی
3. روش‏ شناسي جنبش روش شناختی کیفی

پرسش های روش شناختی

◙ طبقه بندی پارادایمی در علوم اجتماعی بر اساس سه جنبش روش شناختی
▪️ جنبش کمی : پارادایمهای اثباتی ، پسا اثباتی ، خردگرایی انتقادی و واقع گرایی اجتماعی انتقادی
▪️جنبش کیفی : پارادایمهای تاویل گرایی کلاسیک و معاصر ، برساختی – تفسیری ، کنش متقابل نمادین گرایی ، پدیدارشناسی ، روش شناسی مردمی و نظریه ساختاریندی گیدنز
▪️جنبش ترکیبی : رویکردهای پراگماتیسم کلاسیک و نوپراگماتیسم
و
▪️ همینطور پارادایمهای انتقادی ( رویکردهای انتقادی ، فمینیسم و پست مدرن ) که گرچه نسبت به استفاده از روش های کمی بی توجه نیست ، اما تمرکز عمده آن بر روش شناسی کیفی است .

◙ نقش پژوهشگر در پژوهش کیفی

◙ جایگاه پرسش در پژوهش کیفی

◙ معرفی اهداف پژوهش کیفی


◙ آشنایی با استراتژی پژوهش کیفی
▪️ استراتژي استفهامي


◙ آشنایی با روش های نمونه گیری در پژوهش کیفی

◙ آشنایی با روش‏هاي گردآوري داده‏هاي كيفي :
مصاحبه ، روایت ،مشاهده، گروه های متمرکز ، ....

◙ آشنایی با روش های فنون تقليل داده‏ ها در روش‏هاي كيفي :
آشنایی با انواع کدگذاری کیفی، فرایند پروراندن مفاهیم ، سنخ شناسی

◙ آشنایی با روش های تحلیل داده‏های كيفي :
نظریه مبنایی ، تحلیل گفت و گو ، تحلیل گفتمان ، تحلیل ژانر ، تحلیل محتوا و ....

◙ آشنایی با روش های تحقیق كيفي :
روش تحقیق پدیدارشناختی، اتنومتدلوژی، تحقیق فمینیستی، تاریخی تطبیقی، تحقیق عملی مشارکتی،
مطالعه موردی ، مونوگرافی ، اتنوگرافی ، ......

◙ معیارهای سنجش کیفیت در پژوهش کیفی

◙ نحوه نگارش گزارش کیفی
@isa_ctc
شیوه نگارش طرح پژوهش

این کلاس تلاش دارد به یکی از نقدهای اساسی مطرح شده در فضای پژوهش جامعه ایران پاسخ دهد که آن «عدم سازگاری عناصر پژوهش» است. پژوهشگر باید با آگاهی از بنیان های فلسفی عناصر روش شناسی در طول پژوهش دست به انتخاب بزند. در صورت تحقّق این امر هیچگاه عناصر پژوهش با یکدیگر در تعارض قرار نخواهند گرفت؛ اینکه استراتژی قیاس، استراتژی استفهامی، پرسشنامه، روایت، مصاحبۀ عمیق، نمونه گیری نظری، نمونه گیری احتمالی یا هر عنصر پژوهش دیگر به کدام بنیان های فلسفی در علوم انسانی متصل است به او کمک خواهد کرد که از این عناصر در جایگاهی مناسب استفاده نماید. از طرفی پژوهشگر باید نسبت به تمام عناصر پژوهش آگاهی داشته باشد؛ به عنوان مثال پژوهشگر در زمان انتخاب استراتژی پژوهش، علاوه بر انتخاب استراتژی های ترکیبی، چهار گزینه پیش رو دارد؛ استراتژی استقرا، قیاس، پس کاوی، استفهامی و زمانی می تواند بهترین انتخاب را در پژوهش خویش صورت دهد که نسبت به تمام این گزینه ها، آگاهی عمیق داشته باشد. در این کلاس تلاش شده است این دو نکته در راستای یکدیگر مطرح شوند.
@isa_ctc
دانش پژوهان گرامی
به اطلاع می‌رساند امروز دوشنبه ۲۷ دی ماه ۱۴۰۰
جلسه اول دوره " جامعه شناسی تاریخی ایران " با تدریس رحیم محمدی ساعت ۶ عصر آغاز می گردد.

شماره تماس جهت شرکت در دوره: ۰۹۳۳۷۹۹۲۷۵۹
@isa_ctc