اندیشکده مطالعات جهان اسلام
357 subscribers
2.02K photos
13 videos
59 files
2.38K links
www.cwis.ir

ارتباط با ادمین کانال @cwisir

👇👇
@ircwis
Download Telegram
💠 #نگاه_دیگران 41: نبرد موصل وتاثیر آن بر‌ توازن قوا در خاورمیانه.

🔷نبرد موصل، که از به عنوان «ام المعارک» يا «مادر جنگ‌ها» ياد مي شود زمينه ساز و مقدمۀ شکل گيري ترتيبات جديد در منطقۀ خاورميانه خواهد بود؛ چرا که موصل، سومين شهر بزرگ عراق پس از بغداد و بصره و بزرگترين شهر سني نشين اين کشور است و آزادسازي آن تاثير زيادي در آينده عراق و خاورميانه خواهد داشت.

🔷سرويس بين‌الملل فردا؛ مرتضي باقيان: عمليات آزادسازي موصل، مرکز استان نينواي عراق، که از حدود يک ماه پيش شروع شده است اکنون به مراحل حساس خود رسيده است. بيش از۵۰ هزار نفر از نيروهاي ارتش، داوطلبان شيعه (حشد الشعبي) در کنار جنگجويان کردستان عراق‌ (پيشمرگه) در عمليات باز پس‌گيري موصل مشارکت دارند. اين نيروها، تاکنون موفق شده اند شهرها و روستاهاي بسياري را در استان نينوا از کنترل داعش خارج کنند.

🔷 در تازه‌ترين اين موارد، شهر نمرود، از دست داعش آزاد شده است.

🔷بايد توجه داشت که نبرد موصل، که از به عنوان «ام المعارک» يا «مادر جنگ‌ها» ياد مي شود زمينه ساز و مقدمۀ شکل گيري ترتيبات جديد در منطقۀ خاورميانه خواهد بود؛ چرا که موصل، سومين شهر بزرگ عراق پس از بغداد و بصره و بزرگترين شهر سني نشين اين کشور است و آزادسازي آن تاثير زيادي در آينده عراق و خاورميانه خواهد داشت. اهميت زياد موصل، به موقعيت استراتژيک اين شهر و تنوع جمعيتي آن باز مي‌گردد.

🔷موقعيت سوق الجيشي اين شهر از جهت ارزش ترانزيتي، نقشي تعيين کننده به موصل داده است. همچنين موصل، حاوي منابع آبي مهم براي مناطق مرکزي و جنوبي عراق بوده و داراي منابع غني نفتي نيز هست.

🔷از ديگر دلايل اهميت استان نينوا، مي‌توان به حضور تعداد زيادي از اقليت‌هاي ايزدي، آشوري، ترکمن و ... در اين منطقه اشاره کرد. پس از سيطره داعش بر اين مناطق، حدود نيم ميليون نفر از جمعيت يک و نيم ميليون نفري استان نينوا، که اکثراً از اقليت‌ها بودند، از آن رانده و آواره شدند.

🔷 اکنون سرنوشت اين اقليت ها و مسئلۀ بازگشت آنها و شيوه اداره مناطقشان از چالش‌هاي جدي دوره پس از داعش است که بر وضعيت کلي شهر موصل و کشور عراق تاثيرگذار است.

🔷يکي از نکات قابل توجه در نبرد آزادسازي موصل، اصرار بيش از حد ترکيه براي مشارکت در اين عمليات است؛ اما مقامات عراقي، حضور مداخله جويانه ترکيه را نقض اصل حاکميتي اين کشور دانسته و صراحتاً با مشارکت ترکيه در عمليات آزادسازي موصل مخالفت کرده‌اند. به نظر مي‌رسد علت اصرار ترکيه براي مشارکت در نبرد موصل از اين جهت است که ترکيه به دنبال سهم خواهي از مناطق بحران‌زده عراق و سوريه بعد از آزاد سازي موصل است.

🔷ترکيه نمي‌خواهد که از ساير رقباي خود جا بماند؛ بويژه که تحولات عراق بر مسائل سوريه نيز تاثير خواهد داشت و به دلايل متعدد، تحولات سوريه از جهات امنيتي و سياسي براي ترکيه مهم‌تر است. ناظران بر اين باورند که ترکيه، ايران را به عنوان رقيبي منطقه اي براي خود مي بيند که در صورت پيروزي در عمليات موصل و تسلط نيروهاي مقاومت در دو سوي عراق و سوريه، مي تواند نقشي بلامنازع در اين منطقه داشته باشد و دايرۀ نفوذش را گسترش دهد. به همين خاطر ترکيه به همراه عربستان سعودي و آمريکا در حال اعمال فشار به دولت عراق براي عدم مشارکت حشد الشعبي (داوطلبان شيعي) در آزادسازي موصل هستند.

🔷 مقامات عراقي نيز اعلام کرده اند که پس از آزادسازي موصل، تنها ارتش عراق و نيروهاي امنيتي وارد اين شهر خواهند شد و نيروهاي حشد الشعبي، تنها عمليات اطراف شهر موصل را برعهده خواهند داشت. به نظر مي رسد دولت عراق بيش از آنکه تحت فشار عربستان سعودي يا ترکيه از ورود نيروهاي داوطلب مردمي به اين شهر جلوگيري کرده باشد، براي عدم تحريک مردم و قبايل اهل سنت دست به اين کار زده است.

🔷به هر حال، يکي از دلايل تحرکات نظامي ترکيه در شمال عراق را بايد در ارزيابي ترک ها و سعوديها از معادلات و موازنه هاي منطقه اي جستجو نمود؛ چرا که اين قبيل کشورها به اين نتيجه رسيده اند که جمهوري اسلامي ايران، به عنوان رقيبِ منطقه‌اي ترکيه و عربستان در سوريه و عراق، دست بالاتر را دارد و احساس مي کنند شيعيان و نيروهاي مقاومت، اين دو کشور را در قبضۀ خود گرفته اند. / اندیشکده

#عراق #موصل #خاور_میانه

منبع: #فردا

https://telegram.me/joinchat/CbLYS0Fi3iWqrvci8BEjMg
💠 #نگاه_دیگران 56: آیا فروپاشی اقتصادی دولت شاهزاده های جنگ ونفت نزدیک است؟

🔷پايگاه خبري «المنار»، در گزارش خود به تحليل و بررسي عوامل کاهش نفوذ عربستان بر بازارهاي جهاني نفت و همچنين احتمال تزلزل اقتصادي اين کشور در آينده نزديک پرداخت.

🔷در اين گزارش آمده است: عربستان رفته رفته سلطه‌اش را بر بازار جهاني نفت از دست مي‌دهد، و در حقيقت اين کشور براي متوقف کردن اين روند نمي‌تواند اقدام پيشگيرانه اي اتخاذ کند. البته بايد توجه داشت که عربستان سعودي در شرايط کنوني جزو بزرگترين صادرکنندگان و همينطور دومين توليد کننده نفت در جهان به شمار مي‌رود ولي بايد پذيرفت که توانايي و اقتدارش جهت نفوذ بر بازارهاي جهاني نفت رو به کاهش است.

🔷طبق گزارش مجله «فوربس»، عوامل زيادي در فقدان نفوذ عربستان بر بازارهاي جهاني نفت مؤثر بوده اند، از جمله اين کشور در نوامبر سال 2014 تصميم به افزايش چشمگير توليدات خود کرد که عواقب خوشايندي را برايش به همراه نداشت و همچنين توليد نفت شيل در ايالت متحده آمريکا نيز در اين ميان نقش بسزايي داشته است.

🔷عربستان در راستاي حمايت از سهام خود در بازار جهاني بويژه در آسيا و اروپا، دست به پمپاژ بيش از حد نفت زد تا جاييکه به سطح بي‌سابقه توليد نفت در ماه ژوئيه گذشته رسيد. سعودي‌ها اميدوار بودند با اين شيوه بتوانند با توليد نفت شيل در آمريکا مقابله کنند اما اين اقدام آنها نتيجه معکوس به همراه داشت.

🔷در حقيقت توليد نفت آمريکا کاسته نشده است، و طبق گزارش «گلدمن ساکس» که ماه سبتامبر گذشته منتشر شد، توليد نفت شيل در آمريکا تا پايان سال آينده به روزانه 700 هزار بشکه در روز خواهد رسيد.

🔷در شرايطي که صنعت جهاني نفت با کاهش قيمت و واقعيت‌هاي فاجعه باري دچار است، دولت رياض براي افزايش توليد نفت خود در بازارهاي جهاني اقدام کرد که اين امر چندبرابر شدن هزينه‌ها را براي اين دولت به ارمغان آورد.

🔷همچنين رياض در شرايطي تصمبم به افزايش توليدات خود کرد که اين دولت با مشکلات عديده اي همچون کسري بودجه، کاهش ذخاير نفتي و اتخاذ اقدامات اقتصاد رياضتي مواجه شده بود، که همگي اين عوامل در کاهش اعتبار عربستات در بازار جهاني نفت اثر گذار بوده است.

🔷اين مجله آمريکايي در گزارش خود که توسط روزنامه «الوطن» ترجمه شد، نوشته است: در اين شرايط يک سؤال بسيار مهم مطرح مي‌شود و آن اينکه آيا شرايط کنوني اقتصاد عربستان نابسامان است؟ و در ادامه خاطر نشان کرد که جواب اينگونه پرسش‌ها بايد توسط خود سعودي‌ها پاسخ داده شوند.

🔷«محمد التويجري» معاون وزير اقتصاد جديد عربستان در ماه اکتبر گذشته در يک گفتگوي خبري که از شبکه ملي عربستان پخش شد، تصريح کرد: «اگر عربستان اقدامات اصلاحي در اين زمينه انجام ندهد، و اقتصاد جهاني هم در همين وضعيت نابسامان خود باقي بماند، اين کشور طي سه يا چهار سال آينده دچار ورشکستگي خواهد شد».

🔷ابراهيم العساف، وزير دارايي عربستان که از سال 1996 اين سمت را عهده دار است، از سياست‌هاي دولت در زمينه اقتصاد دفاع کرد، اما در ادامه اذعان کرد که به نظر مي‌رسد اين اقدامات کافي نباشد. گفتني است العساف چند هفته پس از اين اظهارات اخيرش که از واقعيت غم‌انگيز دولت رياض پرده برداشت، توسط خانواده سلطنتي از سمتش برکنار شد، در حاليکه اخراج وي با بهانه بکارگرفتن نيروهاي جديد تکنوکرات توجيه شد. / اندیشکده

#عربستان #نفت

منبع: #فردا

https://telegram.me/joinchat/CbLYS0Fi3iWqrvci8BEjMg
💠 #نگاه_دیگران 108: آیا اردوغان در مبارزه با داعش صداقت دارد؟

🔷ستيصال و تکاپوي هول‌انگيز دولت‌هاي مخالف بشار اسد بعد از آزادي حلب کاملاً نمايان است. بيشتر از همه دولت ترکيه. اردوغان ديگر جرات و بي مهاباي گذشته را درباره قطعي بودن ساقط کردن حکومت بشار اسد، ندارد. شايد حمله به الباب و ائتلاف ناشيانه با ارتش آزاد سوريه هم از روي همين ترس باشد.

🔷ورود ترکيه به خاک سوريه ابتدا به بهانه حملات انتحاري داعش در خاک ترکيه صورت گرفت. «عمليات سپر فرات» بازي خطرناک جديدي بود که اردوغان براي آنچه که دفع داعش مي‌نامد، آغاز کرده است. ولي همين چند روز گذشته بود که با افشاي سندي از اداره امنيت ترکيه، مبني بر حمله داعش به شهر استانبول و ذکر نام خيابان محل انفجار و نوع ماشين‌هايي که مواد انفجاري در آنها حمل مي‌شود، تشت رسوايي دولت اردوغان از بام افتاد.

🔷با افشاي اين سند سوالاتي در اذهان عمومي ايجاد شد. مثلا اينکه اداره امنيت ترکيه چگونه به اين اطلاعات و جزئيات از حمله انتحاري داعش دست پيدا کرده است؟ يا اينکه چرا بعد از بعد از اطلاع از اين حملات اقدام به جلوگيري از آن نکرده است؟ و در نهايت اينکه آيا دولت ترکيه از حملات انتحاري داعش و بازي با جان شهروندان ترک قصد سوءاستفاده سياسي دارد؟ از بي پاسخ ماندن اين سوالات، تنها به يک نتيجه مي‌توان رسيد. هدف اردوغان از حمله به خاک سوريه مبارزه با داعش نيست.

🔷به راستي حمله به الباب در وضع کنوني نقش زيادي در از بين بردن داعش و دفع خطرات اين گروه تروريستي در سوريه، عراق، ترکيه و بقيه کشورها ندارد. داعش در الباب حضور کم رمقي دارد. هم در الباب و هم در رقه. و جالب اينکه دولت ترکيه به همراه ارتش آزاد، شهري را در شمال سوريه براي مبارزه با داعش انتخاب کرده است که مي‌توانست محلي براي جولان نيروهاي نظامي کرد سوري، يعني حزب اتحاد دموکراتيک و يا حتي نيروهاي دموکراتيک سوريه باشد.

🔷پس قطعا ترکيه از حمله به الباب اهداف ديگري را در سر دارد که مبارزه با داعش، تنها پوششي براي اين تجاوز نظامي به خاک سوريه است. اردوغان در عين استيصال اين چند ماه اخير همچنان پيگير ساقط کردن بشار اسد در سوريه است. پس روياپردازي‌ها و لجاجتي که از اردوغان سراغ داريم عامل مهمي در اين تجاوز نظامي به کشور همسايه بوده است. اما انتخاب الباب براي دولت ترکيه دو دليل ديگر هم داشت. يکي جلوگيري از قدرت کردهاي سوري در شمال سوريه (يعني جنوب ترکيه) و همچنين داشتن يک برگ برنده در برابر آمريکا، روسيه و ايران در جنجال ديپلماتيک بحران سوريه.

🔷ائتلاف نيروهاي دموکراتيک سوريه که اغلب اعضاي آن کردهاي سوري هستند، فعلا با حمايت آمريکا بعد از تصرف منبج در حال جنگ با تروريست‌هاي داعش در شهر رقه، محل اصلي حضور نيروهاي داعش، هستند. هر چند که داعش اکنون ماموريت جديدي پيدا کرده است و با گسيل نيروهايش به سمت تدمر، و ارسال تجهيزات و نيروهاي تروريستي از موصل و رقه به استان حمص، قرار است انتقام شکست ساير تروريست‌ها در حلب را اين بار در تدمر و با اشغال اين شهر، از ارتش سوريه بگيرد.

🔷جالب اينکه اجازه آسان گرفتن بر داعش در رقه و اجازه ارسال نيرو و مهمات نظامي از اين شهر به تدمر را آمريکا، به ائتلاف نيروهاي دموکراتيک سوريه، داده است.

🔷فعلا ارتش ترکيه با تروريست‌هاي کم رمق و شايد بي ارزشي در الباب مي‌جنگد که احتمالا بودن يا نبودشان فرقي براي فرماندهان داعش نداشته باشد. پياده نظام‌هاي ارتش آزاد در زمين و موشک‌ها و هلي‌کوپترها و جنگنده‌هاي ارتش ترکيه از آسمان، راه را براي خروج داعشي‌هاي باقي‌مانده در الباب تنگ کرده‌اند و البته موضوع مهم‌تر از اين، جلوگيري از ورود نيروهاي ائتلافي کرد و ارتش سوريه به اين شهر، براي مبارزه با داعش است. اتفاقي که دليلي جز جلوگيري از تشکيل دولت کردي در الباب ندارد.

🔷در عرصه ديپلماتيک هم استيصال دولت اردوغان از پيام‌هاي تلفني و پيغام‌هاي وزارت خارجه دولت ترکيه به روس‌ها و همچنين به وزارت خارجه ايران براي تصميم‌گيري درباره اوضاع حلب بعد از آزادي از چنگ تروريست‌هاي جبهه النصره و همچنين انتقال مجروحان تروريست از حلب به مناطق مرزي سوريه در شمال، کاملا قابل مشاهده است. طبق آخرين اخبار احتمال دارد دولت ترکيه با همکاري وزارت خارجه ايران امکان خروج مجروحان جنگي و زنان و کودکان محاصره شده در شهرک‌هاي شيعه نشين الفوعه و کفريا را در معاوضه با مجروحان تروريستي حلب را فراهم کند. / اندیشکده

#ترکیه #اردوغان #حلب

منبع: #فردا

https://telegram.me/joinchat/CbLYS0Fi3iWqrvci8BEjMg
💠 #نگاه_دیگران 139: رأي اليوم: رژیم صهیونیستی در تدارک یک حمله نظامی

🔷روزنامه «رأي اليوم» در مقاله اي تحليلي به قلم«صابر عارف» به عواقب وخيم سرسپردگي برخي سران عربي و تأثير آن بر اوضاع فلسطين در سالهاي آتي پرداخت!

🔷احتمال مي‌رود در سال پيش رو، درگيري‌ها و چالش‌هاي گوناگون و بسيار خطرناکي را بر سر آينده «مسئله فلسطين» شاهد خواهيم بود که اين چالش‌ها در عناوين و موضوعات زير طبقه‌بندي و ذکر مي‌شود:

🔷نخست: به احتمال زياد، کل سفارت آمريکا يا بخش‌هاي مهمي از آن، از تلاويو به قدس شريف منتقل خواهد شد. گفتني است سياست‌هاي آمريکا مانند دوره‌هاي پيشين که برخي وعده هاي رهبران آنها منجر به مرحله‌هاي اجرايي نمي‌شد، نخواهد بود. البته مسأله انتقال سفارت آمريکا به قدس ، به دو دليل با سياست‌هاي پيشين واشنگتن متفاوت است: دليل اول منوط به خصوصيات شخصيتي ترامپ، عقايد سياسي، ايدئولوژيکي و مذهبي اوست. و مورد دوم، سطح انحطاط و ضعف جوامع عربي است که آنها را در مواجهه با هر عملکرد
خصمانه‌اي ناتوان ساخته است.

🔷دوم: مسئله ديگر اين‌که، فعاليت‌ها و گسترش شهرک‌سازي طي سال آينده- با توجه به ضعف کشورهاي عربي و سرسپردگي آنها به ابرقدرت‌ها- به طور قابل‌توجهي در کرانه باختري و به‌خصوص محيط پيرامون قدس شريف و منطقه اغوار افزايش خواهد يافت، همانگونه که همه مي‌دانند رژيم اشغال‌گر اسرائيل با قطعنامه اخير شوراي امنيت که عليه شهرک‌سازي تلاويو تنظيم شده بود واکننش نشان داد و اين در حاليست که اسرائيل احداث ده‌ها هزار واحد مسکوني و شهرک‌سازي را به تازگي در سرزمين هاي اشغالي آغاز کرده است.

🔷سوم: به احتمال زياد رژيم صهيونيستي، با تکيه بر سياست حمايتي دولت جديد آمريکا در الحاق سرزمين‌هاي فلسطين اشغالي به اسرائيل، آن را به‌صورت مرحله‌مرحله نه يک‌دفعه اعمال خواهد کرد که احتمالاً اين اقدام با الحاق زمين‌هاي منطقه معالي يا منطقه دميم در نزديک قدس شريف و يا اراضي منطقه اغوار شروع ‌شود و اين در حالي است که اين روند در طول بيش از 60 سال پيش ، تاکنون تنها در قدس و منطقه جولان در سوريه انجام شده بود.

🔷چهارم: دولت جديد آمريکا تمام تمرکز خود را بر سياست مذاکرات نتانياهو با فلسطيني‌ها معطوف خواهد کرد که ترامپ بارها به تفصیل درباره آن صحبت کرده است، از جمله وی در نشستی در آی پک لابی صهیونیست ها در این باره اظهار داشت: فلسطینی ها باید تحریک وتشویق علیه تروریسم را متوقف کنند. گویا مسلمانان تروریسم‌هستند واشغالی در میان نبوده وباید بنا به دستور اسرائیل با تروریسم مسلمانان بجنگد.

🔷متأسفانه و از طريق اظهارات تعدادي از منابع موثق باخبر شديم که هيئت فلسطيني که اخيرا به واشنگتن سفر کرده، تعهداتي مبني بر آمادگي فلسطين جهت بررسي موارد مورد اختلاف با رژيم اسرائيل که مبتني بر مذاکرات دوطرفه ميباشد، را ارائه داده است. از سوي ديگر اين امر، فرصت را براي جان کري وزير خارجه آمريکا مهيا کرد تا سندي موسوم به حل و فصل اختلافات بين اسرائيل و فلسطين را آماده کند.

🔷پنجم: رژيم اسرائيل شايد در سال جديد با توجه به سياست‌هاي حمايتي آمريکا، آزادي عمل بيشتري را داشته باشد تا بتواند اقداماتي را که در سال‌هاي اخير نتوانسته بود عملي کند، انجام دهد زيرا اين رژيم طي سالهاي گذشته ملزم بود تا حد زيادي در راستاي سياست‌هاي باراک اوباما رئيس جمهوري آمريکا حرکت کند.

🔷ششم: در شرايط فعلي جهان عرب و با روي کار آمدن دولت جديد آمريکا، چندان بعيد نيست که رژيم اسرائيل دست کم اقدام به جنگ در برخي نقاط جهان عرب نمايد. با اينکه برخي سياستمداران حتي يهودي‌هاي اسرائيل از اين اقدامات احتمالي نتانياهو به "ماجراجويي و جنون" تعبير کرده‌اند ولي اسرائيل با اين عمليات، در پي تحقق بخشيدن به اهداف استراتژيکي - تاکتيکي بلندمدتش در منطقه است.

🔷آيا مانعي در برابر اين سياست‌ها وجود دارد؟ و آيا امکان مقاومت و پايداري در چنين شرايط جنايتکارانه‌اي وجود دارد؟ بايد اينچنين پاسخ دهم که ما به جانفشاني‌ها و توانمندي‌هاي فرزندانمان اميدواريم؛ چرا که خون بر شمشير پيروز است و باطل هميشه مغلوب حق بوده است. علاوه بر آن، ما به اراده آهنين جوانانمان متکي هستيم؛ ولي بايد توجه داشت که تحقق پيروزي منوط به عدم اعتماد به آمريکايي‌ها و مذاکرات با آنها عملي است. ما همچنين به اميدي که شوراي امنيت براي تصويب قطعنامه ضد اسرائيلي در دل مسلمانان برانگيخت اميدواريم. جهان در حال تغيير است و اطمينان داريم در آينده اين ظلم و ستم و کشتار و آوراگي ادامه نخواهد يافت.

🔷هدف از اين مقاله و اين صراحت بيان، برانگيختن اذهان است نه ايجاد هراس و نگراني بي مورد./اندیشکده

#فلسطین #اسرائیل #آمریکا

منبع: #فردا

https://telegram.me/joinchat/CbLYS0Fi3iwqrvci8BEjMg