📝 آیا از نظر قانونی خامنه‌ای می‌تواند برای خود جانشین تعیین کند؟

🔹روزنامه نیویورک تایمز به‌تازگی به نقل از منابعی در حکومت ایران نوشته که علی خامنه‌ای سه نفر را برای جانشینی معرفی کرده است.

🔹فکت‌نامه نمی‌تواند صحت این خبر را تایید یا رد کند، اما صرف‌نظر از آن، انتشار چنین خبری این سوال را مطرح می‌کند که آیا از نظر قانونی خامنه‌ای می‌تواند برای خود جانشین تعیین کند؟

🔹روی کاغذ و بر اساس متن قانون اساسی نه، اما در عمل بله!

🔹طبق متن قانون اساسی، حق انتخاب و تعیین جانشین،‌ به صورت انحصاری در اختیار مجلس خبرگان است، اما خامنه‌ای ابزارهای قانونی و فراقانونی دارد که به او اجازه می‌دهد گزینه‌ مورد نظر خود را رهبر کند.

🔹برخی اعضای بلندپایه خبرگان پیش‌تر اذعان کرده‌اند کار بررسی صلاحیت گزینه‌های جانشینی در کمیته‌ای محرمانه در مجلس خبرگان انجام می‌شود که زیر نظر خامنه‌ای فعالیت می‌کند.

🔹علاوه بر این، قانون اساسی به رهبر جمهوری اسلامی اجازه داده به‌واسطه فقهای منصوب او در شورای نگهبان، این شورا عملا کنترل مجلس خبرگان را برعهده بگیرد.

🔹خامنه‌ای در عمل هم از این ظرفیت استفاده کرده و با رد صلاحیت منتقدان و برگزاری انتخابات محدود، مجلس خبرگان را تبدیل به یک نهاد زیر نظر رهبری کرده است.

🔹تقریبا تمام اعضای مجلس خبرگان جزو روحانیون مورد اعتماد خامنه‌ای هستند و اکثر آنها با حکم او به عنوان امام جمعه یا نماینده ولی‌فقیه در مناطق مختلف کشور منصوب شده‌ و می‌شوند.

🔹بدین ترتیب، خامنه‌ای حتی در شرایط عادی هم هیچ محدودیتی برای تعیین جانشین، ندارد؛ چه برسد به شرایط جنگی که در آن می‌تواند بدون تشریفات ظاهری نظر خود را اعمال کند.

👈 در فکت‌نامه بخوانید

🌐 @Factnameh

❌ خبر جعلی چادرنشینی ۲/۵ میلیون اسرائیلی

🔹در صداوسیما و برخی رسانه‌ها گفته شده در اثر حملات موشکی ایران «دو و نیم میلیون اسرائیلی از ترس حملات موشکی ایران در چادر زندگی می‌کنند».

🔹این ادعا بی‌اساس است. اول، در هیچ رسانه‌ معتبر و نیمه‌معتبری چنین خبری منتشر نشده است و دوم، ۲/۵ میلیون نفر عددی بسیار بزرگ و غیرمنطقی است. این عدد، بیش از یک چهارم جمعیت اسرائیل است.

🔹بر اساس گزارش‌های معتبر، از ابتدای جنگ تا امروز کمتر از ۱۰ هزار اسرائیلی به اجبار خانه‌های خود را ترک کرده‌اند.

🔹با این اوصاف، این ادعا بی‌اساس و خلاف واقعیت است و فکت‌نامه به آن نشان «نادرست» می‌دهد.

👈 در فکت‌نامه بخوانید

🌐 @Factnameh

📝 آیا با حمله به فردو، تهدید هسته‌ای جمهوری اسلامی تمام شده است؟

🔹بامداد یکشنبه، اول تیر ۱۴۰۴، ایالات متحده آمریکا در عملیات Midnight Hammer حمله‌ای سنگین به سه محل از تاسیسات هسته‌ای جمهوری اسلامی ایران در فردو، نطنز و اصفهان انجام داد.

🔹در این حمله هفت فروند بمب‌افکن B-2 از خاک آمریکا پرواز و بمب‌های سنگرشکن ویژه را در مراکز غنی‌سازی فردو و نطنز خالی کرده‌اند.

🔹همزمان موشک‌های کروز تاماهاوک از ناوگانی در دریای عرب به سمت مرکز فرآوری اورانیوم در اصفهان شلیک شد.

🔹ایالات متحده آمریکا می‌گوید تاسیسات هسته‌ای ایران نابود شده است.

🔹آثار سوراخ‌های بمب‌های سنگرشکن و خرابی موشک به تاسیسات هسته‌ای ایران منتشر شده است.

🔹مقامات جمهوری اسلامی مدعی‌اند که پیش از حمله، فردو تخلیه شده و اورانیوم غنی‌شده از آن مکان خارج شده بود.

🔹گاز UF6 در دمای اتاق به حالت جامد درمی‌آید؛ یعنی همه گاز غنی‌شده در کمتر از ۲ متر مکعب جا می‌شود که قابل حمل است.

🔹در صورتی که جمهوری اسلامی، بر اساس ادعای خود، به اورانیوم دسترسی داشته باشد، باید آنها را در آبشارهایی از سانتریفیوژ، غنی کند.

🔹برای این کار نیاز به ماشین سانتریفیوژ پیشرفته و تاسیساتی دارد که تاکنون از دید بازرسان مخفی مانده است.

🔹به عنوان نمونه، جنوب منطقه غنی‌سازی نطنز، کوهی وجود دارد که جمهوری اسلامی سال‌هاست در زیر آن حفاری‌های عظیمی را انجام می‌دهد.

🔹گام بعدی، تبدیل اورانیوم ۹۰ درصد غنی‌شده از حالت UF6 به آلیاژ فلزی است. برای این منظور نیز تاسیساتی مجاور UCF اصفهان حفر شده که ممکن است یکی از گزینه‌ها باشد.

👈 در فکت‌نامه بخوانید

🌐 @Factnameh

🎙 جنگ - روز دوازدهم

🔹در قسمت ۲۲۲ پادکست فکت‌نامه، به مرور فکت‌چک‌ها و مقاله‌هایی پرداختیم که در حدود سه روز اخیر درباره موضوع جنگ ایران و اسرائيل منتشر کردیم.

🔹حمله آمریکا به سه مرکز هسته‌ای ایران شامل نطنز و فردو و اصفهان، موضوعی است که مقاله نسبتا مفصلی از آن منتشر کرده‌ایم و در این قسمت بطور خلاصه به آن می‌پردازیم.

🔹در یکی از دورهای جدید حمله‌های اسرائیل، در چند نقطه از زندان اوین انفجارهایی رخ داد. تصاویر و خبرهای مربوط به این مساله را بررسی کردیم و درباره آن کمی توضیح داده‌ایم.

🔹گزارش نیویورک‌تایمز درباره گزینه‌های جانشینی علی خامنه‌ای، دستمایه مقاله‌ای در فکت‌نامه شد تا به این سوال پاسخ دهیم که آیا از نظر قانونی، خامنه‌ای می‌تواند برای خود جانشین تعیین کند؟

🔹این سوژه‌ها و چند فکت‌چک دیگر را در این قسمت پادکست فکت‌نامه خواهید شنید.

🎙 پادکست فکت‌نامه را از همه اپلیکیشن‌های دریافت پادکست بشنوید.

👈 در کست‌باکس بشنوید

👈 در اپل پادکست بشنوید

👈 در اسپاتیفای بشنوید

🌐 @Factnameh

🎙 جنگ - روز دوازدهم

❗️ (نسخه کم‌حجم)

🔹در قسمت ۲۲۲ پادکست فکت‌نامه، به مرور فکت‌چک‌ها و مقاله‌هایی پرداختیم که در حدود سه روز اخیر درباره موضوع جنگ ایران و اسرائيل منتشر کردیم.

🔹حمله آمریکا به سه مرکز هسته‌ای ایران شامل نطنز و فردو و اصفهان، موضوعی است که مقاله نسبتا مفصلی از آن منتشر کرده‌ایم و در این قسمت بطور خلاصه به آن می‌پردازیم.

🔹در یکی از دورهای جدید حمله‌های اسرائیل، در چند نقطه از زندان اوین انفجارهایی رخ داد. تصاویر و خبرهای مربوط به این مساله را بررسی کردیم و درباره آن کمی توضیح داده‌ایم.

🔹گزارش نیویورک‌تایمز درباره گزینه‌های جانشینی علی خامنه‌ای، دستمایه مقاله‌ای در فکت‌نامه شد تا به این سوال پاسخ دهیم که آیا از نظر قانونی، خامنه‌ای می‌تواند برای خود جانشین تعیین کند؟

🔹این سوژه‌ها و چند فکت‌چک دیگر را در این قسمت پادکست فکت‌نامه خواهید شنید.

🎙 پادکست فکت‌نامه را از همه اپلیکیشن‌های دریافت پادکست بشنوید.

👈 در کست‌باکس بشنوید

👈 در اپل پادکست بشنوید

👈 در اسپاتیفای بشنوید

🌐 @Factnameh

✅با توجه به حجم نسبتا زیاد فکت‌چک‌های مربوط به جنگ و محدودیت‌های اینترنت، تصمیم گرفتیم هر چند روز یک‌بار، همزمان با انتشار اپیزودهای ویژه پادکست فکت‌نامه، مجموعه‌ای از خلاصه‌ فکت‌چک‌هایی را که در روزهای اخیر منتشر شده‌اند، آماده کنیم و به صورت کوتاه و فشرده در اختیار مخاطبان قرار دهیم.

🌐 @Factnameh

❌ ادعای شاخ‌دار درباره قطع اینترنت در اسرائیل

🔹برخی رسانه‌ها و پایگاه‌های خبری در ایران، مدعی شده‌اند در روزهای نخست جنگ ایران و اسرائیل، اینترنت در کشور اسرائیل برای سانسور تصاویر برخورد موشک‌های ایران به صورت سراسری قطع شد.

🔹این ادعا درست نیست و هیچ گزارش یا نشانه‌ای وجود ندارد که نشان دهد از ابتدای جنگ تاکنون اینترنت در اسرائیل محدود یا قطع شده باشد.

🔹نهادهای پایش وضعیت اینترنت، مانند نت‌بلاکس، دسترسی شهروندان به اینترنت را رصد می‌کنند و اگر در یک کشور یا منطقه، اختلالی گزارش شود، آن را به صورت عمومی منتشر می‌کنند.

🔹بر اساس گزارش نهادهای بین‌المللی و همچنین اعلام دولت جمهوری اسلامی، در جنگ اخیر دسترسی شهروندان در ایران به اینترنت قطع شده بود.

🔹بنابراین فکت‌نامه به این ادعا نشان «شاخ‌دار» می‌دهد.

👈 در فکت‌نامه بخوانید

🌐 @Factnameh

❌ فایل صوتی قدیمی و تقطیع شده به اسم صدای لو رفته پزشکیان شب آتش‌بس

🔹در شبکه‌های اجتماعی یک فایل صوتی از مسعود پزشکیان با ادعای «فایل صوتی لو رفته صدای پزشکیان در شب آتش‌بس» منتشر شده است.

🔹در این فایل صوتی پزشکیان می‌گوید: «ما آماده‌ایم همه سلاح‌هایمان را بگذاریم کنار. سازمان بین‌المللی بیاید در منطقه امنیت را تامین کند. ما آماده‌ایم. ما نمی‌خواهیم بجنگیم، ما می‌خواهیم با هم آشتی کنیم.»

🔹این فایل صوتی، نسخه تقطیع‌شده فایل صوتی دیگری است که ۹ ماه پیش در جریان سفر پزشکیان به نیویورک و دیدار با مدیران رسانه‌ای منتشر و خبرساز شده بود.

🔹مقام‌های دولت همان زمان آن فایل را تکذیب کردند؛ اما جدا از این، قطعی است که این فایل ارتباطی با این روزها و جنگ اخیر ندارد.

🔹بنابراین فکت‌نامه به ادعا صوت لو رفته پزشکیان در شب قبل از آتش‌بس با اسرائیل» نشان «نادرست» می‌دهد.

👈 در فکت‌نامه بخوانید

🌐 @Factnameh

❌ ویدیوی ساختگی از وضعیت تل‌آویو، قبل و بعد از جنگ با ایران

🔹رسانه‌های داخلی ایران از جمله فارس، نورنیوز و شرق ویدیویی را با عنوان «تل‌آویو قبل و بعد از جنگ با ایران» منتشر کردند که ادعا می‌شود در آن خرابی‌های این شهر را بعد از حمله‌های ایران نشان می‌دهد.

🔹این ادعا نادرست است و تقریبا همه عکس‌ها و ویدیوهایی که در این کلیپ استفاده شده و ادعا می‌شود تل‌آویو را بعد از جنگ با ایران نشان می‌دهد، ساخته هوش مصنوعی است.

🔹بنابراین فکت‌نامه به این ویدیو و ادعای مربوط به آن نشان «نادرست» می‌دهد.

👈 در فکت‌نامه بخوانید

🌐 @Factnameh

❌ ویدیوی نادرست منتسب به لاشه اف۳۵

🔹در شبکه‌های اجتماعی ویدیویی منتشر شده که ادعا می‌شود لاشه جنگنده F-35 نیروی هوایی ارتش اسراییل است.

🔹محمد مرندی نیز این ویدیو را با شرح «سقوط یک اف۳۵ به دست پدافند هوایی ایران» به انگلیسی در توییتر (ایکس) منتشر کرد.

🔹این ادعا نادرست است و ویدیو ارتباطی با جنگنده F35 ندارد.

🔹این ویدیو از همان روزهای نخست آغاز جنگ منتشر شده بود. شواهد تصویر از جمله سایز رادار و محل قرارگیری چرخ جلوی هواگرد و شکل آن، نشان می‌دهد که لاشه، ربطی به اف‌۳۵ اسرائیل ندارد.

بنابراین فکت‌نامه به ادعای ارتباط این ویدیو با ساقط شدن اف۳۵ اسرائيل نشان «نادرست» می‌دهد.

👈 در فکت‌نامه بخوانید

🌐 @Factnameh

❌ ادعای نادرست درباره حمله یک مرد اسرائیلی به کودک ایرانی در فرودگاه مسکو

🔹ویدئوی هولناکی در شبکه‌های اجتماعی ایران منتشر شده که ادعا می‌کند «یک مرد یهودی اسرائیلی به یک کودک ایرانی در فرودگاه مسکو حمله کرده است».

🔹گزارش‌ها نشان می‌دهد که این ادعا نادرست است.

🔹بر اساس گزارش رسانه‌های روسی، فرد مهاجم، ولادیمیر ویتکوف، یک مرد ۳۱ ساله اهل بلاروس است. کودک آسیب‌دیده نیز به گفته کاظم جلالی، سفیر ایران در مسکو، ایرانی نیست و تبعه افغانستان است.

🔹این کودک به همراه مادر باردارش با پروازی از این کشور به مسکو سفر کرده بود. برخی گزارش‌ها حاکی از آن است که این خانواده با شروع جنگ ایران و اسرائیل از ایران گریخته و به صورت زمینی به افغانستان و بعد روسیه رفته بودند.

🔹این حادثه در فرودگاه بین‌المللی شرمتیوو مسکو رخ داده است؛ جایی که ویتکوف ناگهان به کودک ۱۸ ماهه حمله کرده و او را به زمین کوبید که منجر به جراحات شدید از جمله شکستگی جمجمه و به کما رفتن کودک شد.

🔹ویتکوف به اتهام «اقدام به قتل» دستگیر شده است. هیچ‌یک از گزارش‌های رسمی، یهودی یا اسرائیلی بودن مهاجم را تأیید نکرده‌اند.

🔹بنابراین، این ویدیو واقعی است اما ادعایی که درباره آن شده درست نیست و در نتیجه فکت‌نامه به این ادعاها نشان «نادرست» می‌دهد.

👈 در فکت‌نامه بخوانید

🌐 @Factnameh

❗️ اصلاحیه

🔸 ویدیوی منتسب به دوربین مداربسته از انفجار در زندان اوین، جعلی است.

🔸در گزارشی که پیش‌تر در فکت‌نامه درباره حمله اسرائیل به زندان اوین منتشر شد، در بخشی که به بررسی ویدیوی منتشرشده از انفجار سردر زندان پرداختیم، گفتیم که این ویدیوی سیاه و سفید، واقعی است؛ اما طبق اطلاعاتی که حالا به دست آورده‌ایم به این نتیجه رسیدیم که به احتمال بسیار زیاد این ویدیو ساختگی است.

📣 بنابراین ضمن عذرخواهی، این ادعا را اصلاح می‌کنیم.

🔸البته تصاویر و گزارش‌های مختلف نشان می‌دهد که سردر زندان اوین، جزو بخش‌هایی بود که در حملات روزهای اخیر آسیب دید، اما این ویدیو که به آن منتسب شده بود، واقعی نیست.

👈 در فکت‌نامه بخوانید

🌐 @Factnameh