FactNameh | فکت‌نامه
111K subscribers
2.69K photos
667 videos
3 files
3.26K links
فکت‌نامه اولین سایت درستی‌سنجی (فکت‌چکینگ) سیاسی درباره‌ی ایران است.
وبسایت: factnameh.com
بات تلگرامی فکت‌نامه:‌ @FactnamehBot
ارتباط مستقیم: @FactNamehAdmin
twitter.com/factnameh
fb.com/factnameh
instagram.com/factnameh
Download Telegram
انتشار فیلم قدیمی از آتش زدن خانه روح‌الله خمینی

🔹در شبکه‌های اجتماعی ویدیویی منتشر شده که می‌گوید آتش زدن خانه خمینی را در شب ۱۱ اسفند ۱۴۰۳ در تهران نشان می‌دهد. فقط یکی از پست‌های حاوی این ویدیو بیش از ۴.۵ میلیون بار دیده شده و تا لحظه نوشتن این گزارش بیش از ۲۰۰ هزار بار لایک شده است.

🔹این ویدیو قدیمی است و مربوط به تهران هم نیست. ویدیو حمله معترضان را به خانه-موزه روح‌الله خمینی در شهر خمین در #اعتراضات_سراسری سال ۱۴۰۱ نشان می‌دهد.

👈 در فکت‌نامه بخوانید
🌐 @Factnameh
Please open Telegram to view this post
VIEW IN TELEGRAM
درباره بگومگوی پزشکیان و امام جمعه اسلامشهر درباره دولت و قیمت دلار

🔹حجت‌الاسلام محمدباقر برقراری، امام جمعه اسلامشهر در جریان بازدید پزشکیان، اعلام کرد که او در جریان رقابت‌های انتخاباتی خود گفته که قیمت دلار دست دولت است. پزشکیان چند ثانیه بعد به این ادعا اعتراض می‌کند و می‌گوید چنین چیزی نگفته است.

🔹بررسی کلیپ‌ها و ویدئوهای انتخاباتی سال ۱۴۰۳ نشان می‌دهد که اشاره برقراری به جمله پزشکیان درباره «نقش دولت در مهار گرانی و تورم» است و صحبتی درباره قیمت دلار نکرده است.

🔹برقراری نیز دو روز بعد در توضیح خود، به این مساله اشاره می‌کند و در ادامه می‌گوید که پزشکیان در کلیپ دیگری گفته که درباره قیمت ارز، آیا فرقی نمی‌کند رئیس‌جمهور چه کسی باشد.

🔹این کلیپ نیز تقطیع شده است. پزشکیان می‌گوید که دوست ندارد مردم ایران هر روز اخبار مربوط به نوسانات قیمت ارز را چک کنند. او در جایی دیگر از صحبت‌های خود درباره سیاست خارجی صحبت می‌کند و آنجا می‌گوید فرق می‌کند چه کسی رئیس‌جمهور باشد؛ جمله‌ای که در آن کلیپ کوتاه، به ادامه بحث دلار چسبانده شده است.

👈مرور صحبت‌های پزشکیان درباره قیمت ارز را در این مقاله فکت‌نامه ببینید
🌐 @Factnameh
Please open Telegram to view this post
VIEW IN TELEGRAM
🔹نقل قول قدیمی و ناقص از نماینده مجلس درباره فروش کلیه افراد فقیر

🔹در شبکه‌های اجتماعی عکس نوشته‌ای منتشر شده که در آن به نقل از حسینعلی شهریاری، نماینده زاهدان در مجلس آمده: «هر ایرانی یک کلیه برایش کافیست چه اشکالی دارد یکی‌اش را بفروشد و امرار معاش ‌کند».

🔹این اظهارنظر قدیمی است و شهریاری آن را در تیر ماه سال ۱۳۹۹ مطرح کرده است. او در آن زمان درباره فروش کلیه از سوی افرادی که در «فقر مفرط» هستند گفت: «چه اشکالی دارد وقتی که فرد در فقر به سر می‌برد و با دریافت ۲۰ الی ۳۰ میلیون زندگی‌اش متحول می‌شود این کار را انجام دهد».

🔹هر چند این اظهار نظر از سوی این نماینده مطرح شده اما در جزییات تفاوت‌هایی با آنچه از او نقل قول شد، دارد. مثلا او نگفته برای هر ایرانی یک کلیه کافی است و زمینه بحث هم مخالفت شهریاری با غیرقانونی شدن فروش کلیه از سوی افراد داوطلب که با مشکلات مالی دست و پنجه نرم می‌کنند، است. او گفته بود کسانی که می‌خواهند این روند را متوقف کنند از واردات دستگاه دیالیز سود می‌برند.

👈 در فکت‌نامه بخوانید
🌐 @Factnameh
Please open Telegram to view this post
VIEW IN TELEGRAM
تکرار چندباره ادعای نادرست درباره ضریب هوشی ایرانیان

🔹ویدئویی در شبکه‌های اجتماعی منتشر شده که در آن فردی با استناد به رتبه‌بندی یک سایت می‌گوید ضریب هوشی ایرانیان، رتبه چهارم در دنیاست. این ادعا نادرست است.

🔹این سایت با نام International IQ Registry فعالیت می‌کند و یکی از چند وبسایتی است که رتبه‌بندی‌هایی را با این عنوان منتشر می‌کنند. این سایت‌ها، بر اساس پرسشنامه‌ای که کاربران در سایت پر می‌کنند، این نتایج را اعلام می‌کنند و بیشتر از آنکه رتبه‌بندی آنها بر اساس یک روش علمی باشد، سایت‌هایی با هدف سرگرمی هستند.

🔹پیشتر نیز در فکت‌نامه به گفته‌های رهبر جمهوری اسلامی و یک نماینده مجلس درباره رتبه بهره هوشی ایرانیان نشان نادرست داده بودیم. جدا از اینکه ایرادهای جدی به آزمایش بهره هوشی وارد است، تعمیم نتایج شخصی به یک کشور، نمی‌تواند معیار مناسبی برای رتبه‌بندی باشد.

👈 در فکت‌نامه بخوانید
🌐 @Factnameh
Please open Telegram to view this post
VIEW IN TELEGRAM
🎙فوکویاما و بال‌های تشیع

🔹در قسمت ۲۰۵ پادکست هفتگی فکت‌نامه، بعد از یک غافلگیری اولیه، ابتدا به سراغ یک فکت‌چک اقتصادی درباره وعده نادرست عیدی هفت میلیون تومانی می‌رویم و پس از آن می‌بینیم بین مسعود پزشکیان و امام جمعه اسلامشهر، حق با کیست. ادعاهای نادرستی درباره فوکویاما و کیسینجر را مرور می‌کنیم و در ادامه نیز پست‌های شبکه‌های اجتماعی را درباره روتشیلدها، حمله اسرائیل، نادر جهانبانی و آتش‌زدن خانه خمینی درستی‌سنجی خواهیم کرد. در پایان هم به سراغ نقل‌قولی می‌رویم درباره فروش کلیه در ایران و پادکست را با مرور کامنت‌ها به پایان می‌بریم.

🎙 پادکست فکت‌نامه را از همه اپلیکیشن‌های دریافت پادکست بشنوید.

📣 هر هفته ساعت ۸ صبح جمعه به وقت تهران.

👈 در کست‌باکس بشنوید

👈 در اپل پادکست بشنوید

👈 در اسپاتیفای بشنوید

🌐 @Factnameh
Please open Telegram to view this post
VIEW IN TELEGRAM
Audio
🎙فوکویاما و بال‌های تشیع

🔹در قسمت ۲۰۵ پادکست هفتگی فکت‌نامه، بعد از یک غافلگیری اولیه، ابتدا به سراغ یک فکت‌چک اقتصادی درباره وعده نادرست عیدی هفت میلیون تومانی می‌رویم و پس از آن می‌بینیم بین مسعود پزشکیان و امام جمعه اسلامشهر، حق با کیست. ادعاهای نادرستی درباره فوکویاما و کیسینجر را مرور می‌کنیم و در ادامه نیز پست‌های شبکه‌های اجتماعی را درباره روتشیلدها، حمله اسرائیل، نادر جهانبانی و آتش‌زدن خانه خمینی درستی‌سنجی خواهیم کرد. در پایان هم به سراغ نقل‌قولی می‌رویم درباره فروش کلیه در ایران و پادکست را با مرور کامنت‌ها به پایان می‌بریم.

🎙 پادکست فکت‌نامه را از همه اپلیکیشن‌های دریافت پادکست بشنوید.

📣 هر هفته ساعت ۸ صبح جمعه به وقت تهران.

👈 در کست‌باکس بشنوید

👈 در اپل پادکست بشنوید

👈 در اسپاتیفای بشنوید

00:05:48 وعده عیدی هفت میلیون تومانی
00:09:58 پزشکیان و امام جمعه اسلامشهر
00:17:08 فوکویاما و تشیع
00:27:10 کیسینجر و روح‌الله خمینی
00:32:51 تشویق روتشیلدها
00:42:01 حمله اسرائیل به بیت رهبری؟
00:44:58 دفاعیات نادر جهانبانی
00:50:48 ویدئوی آتش‌زدن خانه روح‌الله خمینی
00:53:52 نقل‌قول درباره فروش کلیه
00:57:45 کامنت‌ها

🌐 @Factnameh
Please open Telegram to view this post
VIEW IN TELEGRAM
🔹آمارهای مبهم و نامشخص درباره سقط جنین در ایران

🔹در یک برنامه تلویزیونی در ایران گفته شده سالانه ۵۰۰ هزار سقط جنین عمدی در ایران رخ می‌دهد. اولین بار نیست که در رسانه‌ها و فضای عمومی در ایران اعداد و ارقام متفاوتی، از ۳۰۰ هزار تا بیش از یک میلیون سقط ارائه می‌شود. چند هفته زودتر در یک برنامه تلویزیونی دیگر از ۸۰۰ هزار سقط صحبت شده که ۵۰۰ هزار مورد آن عمدی و ۳۰۰ هزار مورد طبیعی و غیرعمدی بوده‌اند.

🔹مبنای محاسبه این اعداد و ارقام مشخص نیست و معلوم نیست هر کدام به چه روشی تخمین زده شده‌اند. هیچ گزارش یا آمار و برآورد رسمی در ایران درباره سقط به صورت عمومی منتشر نشده که بتوان با استناد به آن آمارها را سنجید، اما مسلم است که این آمار به نسبت آمار بارداری و زادوولد در ایران بسیار بزرگ به نظر می‌رسند.

🔹۵۰۰ هزار سقط جنین عمدی معادل نیمی از کل آمار تولد است، اگر درستی این آمار را بپذیریم به این معنی است که به ازای هر دو کودک متولد شده، یک جنین به صورت عمدی سقط شده.

🔹حتی اگر آمار و برآوردهای ۳۰۰ هزار سقط طبیعی و غیرعمدی را هم درست فرض کنیم و به این آمار اضافه کنیم در این صورت نرخ کلی سقط (شامل عمدی و غیرعمدی) در ایران به حدود ۴۴ درصد کل بارداری‌ها می‌رسد و که دو برابر برآوردهای جهانی است.

👈 در فکت‌نامه بخوانید
🌐 @Factnameh
Please open Telegram to view this post
VIEW IN TELEGRAM
انتساب تصاویر نادرست به امام علی و ادعای نگهداری آن در موزه لوور

🔹در شبکه‌های اجتماعی دو نقاشی پربازدید دست به دست و ادعا می‌شود که بازسازی چهره علی بن ابی‌طالب، امام اول شیعیان است و در موزه لوور نگهداری می‌شود.

🔹هیچ‌یک از این دو تصویر در موزه لوور نگهداری نمی‌شود و هیچ شناسنامه‌ای با اتکا به منبع موثقی ندارند.

🔹یکی از این دو تصویر ادعایی که نقاشی منتسب به امام اول شیعیان را با زرهی بر تن و شمشیری در دست نشان می‌دهد نسبت به تصویر دیگر قدمت بیشتری دارد و در منابع فارسی و عربی هم بر سر درستی و اصالت آن بحث در جریان است. با وجود این هیچ توضیح مستندی از آن در هیچ منبع موثق، موزه، یا منبعی دانشگاهی وجود ندارد.

🔹نگارگری‌های متعددی منتسب به علی، خاندان و جنگ‌هایش اغلب در موزه‌های بین‌المللی و ایران وجود دارد. این تصاویر معمولاً بر اساس توصیف‌های شفاهی یا ادبی ساخته شده‌اند و جنبه‌های هنری و نمادین دارند. بنابر شواهد موجود به نظر می‌رسد هیچ نقاشی معتبر و مستندی که مستقیماً چهره واقعی علی را نشان دهد، وجود ندارد. یکی از دلایل این وضعیت حرمت نگارگری صورت و مجسمه‌سازی در شریعت اسلام است.

🔹احتمالا پربازدید شدن نقاشی‌های منتسب به علی بن ابی‌طالب در شبکه‌های اجتماعی در روزهای اخیر بی ارتباط به پخش سریال معاویه تولید عربستان سعودی و نمایش چهره بازیگر نقش علی در آن نیست.

👈 در فکت‌نامه بخوانید
🌐 @Factnameh
Please open Telegram to view this post
VIEW IN TELEGRAM
Please open Telegram to view this post
VIEW IN TELEGRAM
متن جعلی منتسب به نامه دونالد ترامپ به علی خامنه‌ای

🔹در شبکه‌های اجتماعی فارسی متن نامه‌ای منتشر شده است که ادعا می‌شود دونالد ترامپ خطاب به علی خامنه‌ای نوشته است و برای از سرگیری مذاکرات هسته‌ای او را تشویق و تهدید کرده است.

🔹ترامپ در روز ۱۷ اسفند ۱۴۰۳ در یک مصاحبه تلویزیونی با شبکه فاکس نیوز اعلام کرد که به رهبر ایران نامه نوشته و از او خواسته است مذاکره را قبول کند.

🔹ایران تا لحظه نوشتن این متن، گفته که نامه‌ای دریافت نکرده است. چیزی که از محتوای نامه احتمالی می‌دانیم همان توضیحاتی است که دونالد ترامپ درباره آن داده است.

🔹با وجود پوشش فراگیر این خبر، نه در رسانه‌های فارسی داخل و خارج ایران و نه هیچ یک از رسانه‌های معتبر بین‌المللی و آمریکایی متن این نامه منتشر نشده است.

👈 در فکت‌نامه بخوانید
🌐 @Factnameh
Please open Telegram to view this post
VIEW IN TELEGRAM
ادعای نادرست درباره ویدیویی مربوط به ترور جان اف کندی

🔹این روزها برخی از حساب‌ها در شبکه‌های اجتماعی، با انتشار تصاویری از لحظه ترور جان اف کندی ادعا می‌کنند این تصاویر به تازگی منتشر شده و ادعا می‌کنند که بر اساس آن، سرنشین جلویی، او را به قتل رسانده است.

🔹این ادعا شاخ‌دار است. این ویدئو جدید نیست و بخشی از مشهورترین تصاویر این واقعه است که در سال ۱۹۶۳ یک شهروند اهل دالاس به طور اتفاقی آن را با دوربین هشت میلیمتری خود ضبط کرده است.

🔹سرنشین جلویی خودرو، روی کلرمن، افسر سرویس مخفی ایالات متحده است و مشخص نیست این ادعا که او به کندی شلیک کرده، بر چه اساسی گفته می‌شود.

🔹گزارش‌ها، تحقیقات، تصاویر و اظهارات شاهدان عینی کمیته بررسی ترور کندی را به این نتیجه رسانده که لی هاروی اسوالد با یک تفنگ، از پشت سر به کندی شلیک کرده است.

🔹ضمن اینکه گزارش‌ها نشان می‌دهد تا سال ۲۰۲۲، حدود ۹۷ درصد از اسناد پرونده بررسی این ترور از حالت محرمانه خارج شده و به تازگی، تصاویر یا اسناد جدیدی در این زمینه منتشر نشده است؛ هر چند بر اساس فرمان اجرایی اخیر دونالد ترامپ، قرار است، بخش‌های باقی‌مانده این پرونده نیز از حالت محرمانه خارج شود.

👈 در فکت‌نامه بخوانید
🌐 @Factnameh
Please open Telegram to view this post
VIEW IN TELEGRAM
ادعای نادرست در مورد ازدواج ۲۵ هزار «جوان» با افراد بالای ۵۰ سال در ایران به نقل از ثبت احوال

🔹خبری منتشر شده است که مدعی است سازمان ثبت احوال ایران از ازدواج ۲۵ هزار «جوان» با افراد بالای ۵۰ سال در ایران در سال گذشته خبر داده است.

🔹این ادعا تحریف خبری است که سازمان ثبت احوال درباره آمار ازدواج افراد بالای ۵۰ سال در روز ۱۲ اسفند ۱۴۰۳ منتشر کرد.

🔹در واقع ثبت‌ احوال از ازدواج نزدیک به ۲۵ هزار مرد و زن بالای ۵۰ سال در ایران در ۱۰ ماهه اول سال ۱۴۰۳ خبر داده و اطلاعاتی در مورد سن کسانی که با آنان ازدواج کردند منتشر نکرده است.

👈 در فکت‌نامه بخوانید
🌐 @Factnameh
Please open Telegram to view this post
VIEW IN TELEGRAM
Please open Telegram to view this post
VIEW IN TELEGRAM
ویدیوی قاچاق دلار در بسته‌های پنیر ارتباطی با ایران و حزب‌الله لبنان ندارد

🔹این روزها ویدیویی با ادعای کشف دلار‌های جاسازی شده در بسته‌های پنیر که از ایران برای حزب‌الله لبنان ارسال شده در شبکه‌های اجتماعی دست‌به‌دست می‌شود. این ویدئو قدیمی است و ارتباطی با ایران و حزب‌الله ندارد.

🔹مارس ۲۰۱۸، حساب رسمی فیس‌بوک وزارت کشور مصر، این ویدئو را با توضیح «دستگیری فردی در فرودگاه قاهره به جرم قاچاق ۲۸ هزار دلار» منتشر کرده است. پلیس مصر می‌گوید مقصد این فرد که دلارها را در بسته‌های پنیر جاسازی کرده، یک کشور آسیایی بوده است.

👈 توضیحات بیشتر را در فکت‌نامه بخوانید.
🌐 @Factnameh
Please open Telegram to view this post
VIEW IN TELEGRAM
ادعای نادرست درباره طرح جدید دولت برای اختصاص یک زمین رایگان یک میلیارد تومانی به هر ایرانی

🔹در اینستاگرام خبری منتشر شده است که ادعا می‌کند بر اساس طرح جدید دولت هر ایرانی به صورت رايگان در استان محل زندگی‌اش مالک یک قطعه زمین ۲۰۰ متری به قیمت یک میلیارد می‌شود.

🔹طرح جدیدی برای اعطای زمین رایگان به همه ایرانی‌ها وجود ندارد. اصل این خبر به طرح دولت در راستای قانون جوانی و جمعیت برمی‌گردد.

🔹براساس این طرح که در اردیبهشت ۱۴۰۱ اعلام شد، خانوارهای دارای سه فرزند و بیشتر که تاریخ تولد فرزند سوم یا بیشتر آنها بعد از تاریخ ۲۴ آبان ۱۴۰۰ (یعنی پس از تصویب قانون حمایت از خانواده و جوانی جمعیت) باشد و نرخ باروری شهرستان محل زادگاه پدر یا فرزند بالای ۲.۵ نباشد، می‌توانند برای دریافت زمین رایگان ثبت‌نام کنند.

🔹در ضمن تاکید شد متقاضیانی که قبلا در سامانه نهضت ملی مسکن ثبت‌نام کرده‌اند، امکان استفاده همزمان از امتیاز طرح‌های حمایتی نهضت ملی و قانون حمایت از خانواده و جوانی جمعیت را ندارند.

🔹آمارهای موجود درباره متقاضیان واجد شرایط در کل کشور بین ۱۷۰ هزار تا ۲۷۰ هزار نفر و کسانی که اقدامات اولیه و تخصیص زمین برایشان صورت گرفته بین ۴۴ هزار تا ۹۱ هزار نفر در نوسان است.

🔹به گفته حسین جنتی مدیرکل راه و شهرسازی استان تهران امتیاز اراضی طرح جوانی جمعیت قابل خرید و فروش و یا انتقال به افراد دیگر نیست.

👈 در فکت‌نامه بخوانید
🌐 @Factnameh
Please open Telegram to view this post
VIEW IN TELEGRAM
🔹ماجرای تارا شریفی و ضریب هوشی بالاتر از اینشتین و هاوکینگ

🔹در شبکه‌های اجتماعی خبری منتشر شده است که می‌گوید تارا شریفی نوجوان ایرانی در تست هوش دانشگاه آکسفورد امتیاز ۱۶۲ بدست آورد و بالاتر از اینشتین و استیون هاوکینگ قرار گرفت.

🔹اصل این خبر، یعنی امتیاز ۱۶۲ تارا شریفی درست، اما قدیمی است. این دختر به‌عنوان دانش‌آموز ۱۱ ساله ایرانی-بریتانیایی در سال ۲۰۱۹ در آزمون ضریب هوشی منسا Mensa در شهر آکسفورد (نه دانشگاه) شرکت کرده و نمره ۱۶۲ را کسب کرده بود.

🔹منسا بزرگ‌ترین و قدیمی‌ترین انجمن افراد با ضریب هوشی بالا در جهان است.

🔹با وجود اینکه تارا شریفى واقعاً در یک آزمون مورد تایید منسا امتیاز ۱۶۲ را کسب کرده است و عضو این سازمان شده، اما مقایسه او با هاوکینگ و اینشتین نادرست است چرا که هیچ شواهدی وجود ندارد که این دو نفر زمانی تست IQ داده باشند و مبنایی برای مقایسه این دو نفر با تارا شریفی وجود ندارد.

🔹ظاهرا اولین بار صدا و سیما در پوشش این خبر پای اینشتین و هاوکینگ را به ماجرا باز کرده است.

👈 در فکت‌نامه بخوانید
🌐 @Factnameh
Please open Telegram to view this post
VIEW IN TELEGRAM
خبر جعلی درباره برنامه اسرائیل به ایران‌مال تهران به‌خاطر وجود راکتور زیرزمینی

🔹در رسانه‌ها و شبکه‌های اجتماعی ویدیویی منتشر شده و با استناد به آن گفته شده رسانه‌های اسرائیلی اعلام کردند که به‌خاطر وجود راکتوری زیر دریاچه چیتگر، ایران‌مال و منطقه ۲۲ تهران یکی از اهداف حمله خواهند بود.

🔹آنچه که این حساب‌ها به عنوان گزارش رسانه‌های اسرائیلی منتشر کرده‌اند در واقع ویدیوی تبلیغاتی ایران‌مال است که در اسفند سال ۱۳۹۹ در کانال یوتیوب این مرکز تجاری منتشر شده است.

🔹مستقل از این ویدیو، جستجوهای ما برای یافتن خبری در تایید این ادعا نتیجه‌ای در پی نداشت. علاوه بر این‌ها تنها راکتور هسته‌ای تهران، راکتور تحقیقاتی دانشگاه تهران است که در منطقه امیرآباد شمالی واقع شده است.

👈 در فکت‌نامه بخوانید
🌐 @Factnameh
Please open Telegram to view this post
VIEW IN TELEGRAM
🎙 نامه‌داری… تو راهه

🔹در ابتدای قسمت ۲۰۶ پادکست هفتگی، از مخاطبان خواستیم در انتخاب «ترین»های فکت‌نامه در سال ۱۴۰۳ به ما کمک کنند و بگویند که به نظرشان مهمترین، برترین یا حتی عجیب‌ترین فکت‌چک و سوژه سال، چه بوده است.

🔹برخی ادعاها درباره محتوای نامه دونالد ترامپ به علی خامنه‌ای، نخستین سوژه فکت‌چک‌های این هفته است.

🔹انتشار تصاویر منتسب به علی بن ابیطالب و ادعای نگهداری‌شان در موزه لوور، از ادعاهایی بود که بخاطر پخش سریال «معاویه»، مورد توجه مخاطبان قرار گرفت و آن را فکت‌چک کردیم.

🔹ارائه آمارهای مبهم از میزان سقط جنین در ایران، موضوع تازه‌ای نیست و این بار نیز به یک ادعا در این رابطه اشاره کرده‌ایم.

🔹ویدیویی که دلارهای ارسالی جمهوری اسلامی به حزب‌الله لبنان را نشان می‌دهد، سوژه دیگر فکت‌چک‌های این قسمت است.

🔹ادعای ازدواج چندین هزار جوان با افراد مسن‌تر از ۵۰ سال در ایران و نیز ادعای اختصاص زمین رایگان به تمام ایرانیان، موضوعات دیگر این هفته هستند.

🔹ممنوعیت ماموگرافی در سوئیس، ادعای نادرستی است که به زبان‌های مختلف در شبکه‌های اجتماعی دست‌به‌دست شده و درباره آن توضیحات نسبتا مفصلی داده‌ایم.

🔹ادعاها درباره ترور جان اف کندی، این‌بار ابعاد تازه‌ای پیدا کرده و دستمایه پست‌های جدیدی در فضای مجازی شده است. در این قسمت به آن پرداخته‌ایم.

🔹در پایان این قسمت، یک فکت‌چک کوتاه درباره ادعایی را مرور کردیم که باز هم پای ناسا و ابرهای باران‌زا را به میان کشیده بود.

🎙 پادکست فکت‌نامه را از همه اپلیکیشن‌های دریافت پادکست بشنوید.

📣 هر هفته ساعت ۸ صبح جمعه به وقت تهران.

👈 در کست‌باکس بشنوید

👈 در اپل پادکست بشنوید

👈 در اسپاتیفای بشنوید

🌐 @Factnameh
Please open Telegram to view this post
VIEW IN TELEGRAM
آمار نادرست عضو شورای شهر درباره مرگ و میر ناشی از سگ‌گزیدگی

🔹پرویز سروری، نایب رئیس شورای شهر تهران به تازگی گفته که سالانه ۲۵ هزار نفر بر اثر حمله سگ‌های ولگرد جان خود را از دست می‌دهند.

🔹این ادعا نادرست است.

🔹با توجه به آمارهای موجود و گزارش‌های نهادهای رسمی، مانند وزارت بهداشت و مجلس تعداد مرگ و میر ناشی از سگ‌گزیدگی در ایران دو رقمی است.

🔹آمار سالانه مرگ و میر بر اثر هاری ناشی از گازگرفتگی سگ زیر ۲۰ نفر است. در گزارشی که در شهریور ۱۴۰۲ در مرکز پژوهش‌های مجلس منتشر شد هم بدون اشاره مستقیم به مرگ و میر ناشی از جراحات وارده، آمده است: «مرور اخبار حوادث در رسانه‌های رسمی کشور، بر مرگ ۳۵ تا ۵۰ نفر به ویژه کودکان در هر سال در اثر حمله این سگ‌های پرسه زن آزاد دلالت دارد».

🔹اگر رقم حدود ۱۵ نفره مرگ ناشی از هاری را از این تعداد کم کنیم با استناد به این گزارش شاید بتوان گفت مرگ ناشی از جراحات مستقیم یا سایر بیماری‌های ناشی از سگ‌گزیدگی، سالانه رقمی بین ۱۰ تا ۳۵ نفر است.

🔹با وجود تاکید درست کارشناسان و مسئولان این حوزه بر افزایش تعداد سگ‌های پرسه‌زن و سگ گزیدگی و هشدار در مورد خطرات آن، آمار مرگ و میر ۲۵ هزارنفری پرویز سروری به شدت اغراق‌آمیز و نادرست است.

👈 در فکت‌نامه بخوانید
🌐 @Factnameh
Please open Telegram to view this post
VIEW IN TELEGRAM
Audio
🎙 نامه‌داری… تو راهه

🔹در ابتدای قسمت ۲۰۶ پادکست هفتگی، از مخاطبان خواستیم در انتخاب «ترین»های فکت‌نامه در سال ۱۴۰۳ به ما کمک کنند و بگویند که به نظرشان مهمترین، برترین یا حتی عجیب‌ترین فکت‌چک و سوژه سال، چه بوده است.

🔹برخی ادعاها درباره محتوای نامه دونالد ترامپ به علی خامنه‌ای، نخستین سوژه فکت‌چک‌های این هفته است.

🔹انتشار تصاویر منتسب به علی بن ابیطالب و ادعای نگهداری‌شان در موزه لوور، از ادعاهایی بود که بخاطر پخش سریال «معاویه»، مورد توجه مخاطبان قرار گرفت و آن را فکت‌چک کردیم.

🔹ارائه آمارهای مبهم از میزان سقط جنین در ایران، موضوع تازه‌ای نیست و این بار نیز به یک ادعا در این رابطه اشاره کرده‌ایم.

🔹ویدیویی که دلارهای ارسالی جمهوری اسلامی به حزب‌الله لبنان را نشان می‌دهد، سوژه دیگر فکت‌چک‌های این قسمت است.

🔹ادعای ازدواج چندین هزار جوان با افراد مسن‌تر از ۵۰ سال در ایران و نیز ادعای اختصاص زمین رایگان به تمام ایرانیان، موضوعات دیگر این هفته هستند.

🔹ممنوعیت ماموگرافی در سوئیس، ادعای نادرستی است که به زبان‌های مختلف در شبکه‌های اجتماعی دست‌به‌دست شده و درباره آن توضیحات نسبتا مفصلی داده‌ایم.

🔹ادعاها درباره ترور جان اف کندی، این‌بار ابعاد تازه‌ای پیدا کرده و دستمایه پست‌های جدیدی در فضای مجازی شده است. در این قسمت به آن پرداخته‌ایم.

🔹در پایان این قسمت، یک فکت‌چک کوتاه درباره ادعایی را مرور کردیم که باز هم پای ناسا و ابرهای باران‌زا را به میان کشیده بود.

🎙 پادکست فکت‌نامه را از همه اپلیکیشن‌های دریافت پادکست بشنوید.

📣 هر هفته ساعت ۸ صبح جمعه به وقت تهران.

👈 در کست‌باکس بشنوید

👈 در اپل پادکست بشنوید

👈 در اسپاتیفای بشنوید

00:01:42 مقدمه
00:04:36 متن جعلی منتسب به نامه دونالد ترامپ به علی خامنه‌ای
00:11:33 انتساب تصاویر نادرست به امام علی و ادعای نگهداری در «لوور»
00:22:52 آمارهای مبهم و نامشخص درباره سقط جنین در ایران
00:29:34 ویدیوی دلار در بسته‌های پنیر ارتباطی با ایران و حزب‌الله ندارد
00:32:17 ادعای ازدواج ۲۵ هزار جوان با افراد بالای ۵۰ سال در ایران
00:34:51 ادعای نادرست اختصاص زمین رایگان به ایرانی‌ها
00:43:54 ماموگرافی در سوئیس ممنوع نیست
00:55:30 ادعای نادرست درباره ویدیوی ترور جان اف کندی
01:05:18 ادعای نادرست درباره دستگاه تولید ابر و باران ناسا
01:07:44 کامنت‌ها

🌐 @Factnameh
Please open Telegram to view this post
VIEW IN TELEGRAM