🎙 مثلث برمودا

🔹دسامبر ۱۹۴۵، پنج فروند بمب‌افکن نیروی دریایی آمریکا برای انجام یک ماموریت آموزشی از پیش تمرین‌شده، از پایگاهی در فلوریدا پرواز کردند اما ساعتی بعد ناپدید شدند و هرگز پیدا نشدند.

🔹«پرواز ۱۹»، نه اولین، اما شاید یکی از مهمترین کلیدواژه‌ها در قصه «مثلث برمودا» است.

🔹این مورد و موارد دیگری در طول یک بازه زمانی طولانی، باعث شد تا مدت‌ها نام مثلث برمودا بر سر زبان‌ها بیفتد.

🔹اما ادعاها درباره مرموز و گاه فرازمینی بودنِ برمودا چقدر واقعیت دارد؟ چرا بعد از سال‌ها به حاشیه رفتن این موضوع، دوباره در سال‌های اخیر حرف آن به میان آمد؟ اصلا این مثلث کجاست، چه وسعتی دارد و تحقیقات علمی درباره آن چه می‌گویند؟

🔹داستان مثلث برمودا، پاسخ این سوالات و روایت‌ها و تئوری‌ها درباره آن را در قسمت ۱۹۵ پادکست فکت‌نامه بشنوید.

🔹این یکی از اپیزودهای ویژه فکت‌نامه است که به جای پادکست‌های هفتگی منتشر کرده‌ایم.

🎙 پادکست فکت‌نامه را از همه اپلیکیشن‌های دریافت پادکست بشنوید.

📣 هر هفته ساعت ۸ صبح جمعه به وقت تهران.

👈 در کست‌باکس بشنوید

👈 در اپل پادکست بشنوید

👈 در اسپاتیفای بشنوید

🌐 @Factnameh

🎙 مثلث برمودا

🔹دسامبر ۱۹۴۵، پنج فروند بمب‌افکن نیروی دریایی آمریکا برای انجام یک ماموریت آموزشی از پیش تمرین‌شده، از پایگاهی در فلوریدا پرواز کردند اما ساعتی بعد ناپدید شدند و هرگز پیدا نشدند.

🔹«پرواز ۱۹»، نه اولین، اما شاید یکی از مهمترین کلیدواژه‌ها در قصه «مثلث برمودا» است.

🔹این مورد و موارد دیگری در طول یک بازه زمانی طولانی، باعث شد تا مدت‌ها نام مثلث برمودا بر سر زبان‌ها بیفتد.

🔹اما ادعاها درباره مرموز و گاه فرازمینی بودنِ برمودا چقدر واقعیت دارد؟ چرا بعد از سال‌ها به حاشیه رفتن این موضوع، دوباره در سال‌های اخیر حرف آن به میان آمد؟ اصلا این مثلث کجاست، چه وسعتی دارد و تحقیقات علمی درباره آن چه می‌گویند؟

🔹داستان مثلث برمودا، پاسخ این سوالات و روایت‌ها و تئوری‌ها درباره آن را در قسمت ۱۹۵ پادکست فکت‌نامه بشنوید.

🔹این یکی از اپیزودهای ویژه فکت‌نامه است که به جای پادکست‌های هفتگی منتشر کرده‌ایم.

🎙 پادکست فکت‌نامه را از همه اپلیکیشن‌های دریافت پادکست بشنوید.

📣 هر هفته ساعت ۸ صبح جمعه به وقت تهران.

👈 در کست‌باکس بشنوید

👈 در اپل پادکست بشنوید

👈 در اسپاتیفای بشنوید

🌐 @Factnameh

📝 رازهای منطقه اسرارآمیز مثلث برمودا

🔹سال‌هاست «مثلث برمودا» یکی از موضوعات جذاب علاقه‌مندان حوزه‌های فراطبیعی است؛ منطقه‌ای در غرب اقیانوس آتلانتیک شمالی که مرزهای دقیق جغرافیایی یا قراردادی ندارد، اما بسیار وسیع است.

🔹در مقاله‌ای، ضمن بررسی گوشه‌ای از حوادث تاریخی مشهور در این منطقه که با ناپدید شدن کشتی‌ها و هواپیماها و سرنشینان آنها همراه بوده، مدارک و شواهد شش نظریه درباره منشاء رازهای آن را بررسی کرده‌ایم.

🔹فناوری‌های فراموش‌شده تمدن گمشده آتلانتیس، ابرنهان‌جانداران اعماق اقیانوس آتلانتیک، حضور و فعالیت فرازمینی‌ها، علوم حاشیه‌ای (تونل در فضا-زمان و آثار کوانتومی)، آزمایش‌های مخفی نظامی و فعالیت‌های اقلیمی، جغرافیایی و طبیعی از جمله اصلی‌ترین توجیهات و دلایلی است که علاقه‌مندان این موضوع در نیم قرن گذشته برای اسرار مثلث برمودا مطرح کرده‌اند.

🔹با این‌حال، غیر از گزینه آخر یعنی فعالیت‌های طبیعی و اقلیمی، سایر گزینه‌ها تقریبا غیرممکن یا با احتمالی نزدیک به صفر هستند.

🔹این فعالیت‌ها در آن منطقه که مستعد بروز طوفان‌ها و امواج شدید است و عواملی مانند آزاد شدن گاز متان از کف دریا می‌تواند باعث کاهش لحظه‌ای چگالی آب با ایجاد حباب‌های بزرگ و غرق شدن ناگهانی کشتی‌ها شود.

🔹وجود جریان شدید گلف‌استریم در این منطقه می‌تواند بقایای کشتی یا هواپیما را به سرعت، از محدوده قابل انتظار برای جستجو دور کرده و به سمت دیگر اقیانوس ببرد.

🔹بسیاری از ادعاها درباره اسرارآمیز بودن پیرامون مثلث برمودا بر پایه شواهد ناکافی و اطلاعات نادرست شکل گرفته‌اند، در حالی که توضیحات علمی و طبیعی می‌توانند بسیاری از ناپدید شدن‌ها را توجیه کنند.

👈 در فکت‌نامه بخوانید

🌐 @Factnameh

❌ ادعاهای شاخ‌دار ترور دانشمندان سوری به دست اسرائیل

🔹برخی رسانه‌های داخل ایران ادعا کرده بودند اسرائیل چند دانشمند سوری را ترور کرده است. «حمدی اسماعیل ندی»، «شادية حبال» و «زهرا الحمصية» نام‌هایی است که برای این افراد ذکر شده است. دو نفر اول، هم در سوریه نیستند و هم زنده‌اند؛ نفر سوم نیز یک نام ساختگی است و هر سه ادعا شاخ‌دار هستند.

👈 در فکت‌نامه بخوانید

👈 در تلگرام بخوانید

🌐 @Factnameh

🎙 هزارداستان بودجه؛ قسمت پانزدهم - «قیر»

🔹در لایحه پیشنهادی دولت برای بودجه سال ۱۴۰۴ خبری از قیر رایگان نبود؛ اما نمایندگان مجلس، خودشان دست به کار شدند و بندی را به بودجه اضافه کردند که بر اساس آن دولت موظف می‌شود سال آینده نیز ۲۵ هزار میلیارد تومان، رانت قیر در اختیار برخی نهادها قرار دهد.

🔹ماجرای رانت قیر در یک دهه گذشته منجر به شکل‌گیری یکی از بزرگترین شبکه‌های فساد در ایران شده است.

🔹موضوع پانزدهمین قسمت پادکست هزارداستان بودجه، رانت، مافیا و فساد قیر است.

🔹این قسمت پادکست یک هفته قبل در رادیوفردا و کانال هزارداستان بودجه در کست‌باکس منتشر شد و حالا در اکانت‌های فکت‌نامه نیز در دسترس است.

👈 در کست‌باکس بشنوید

👈 در سایت رادیو فردا بشنوید

👈در کست‌باکس فکت‌نامه بشنوید

🌐 @Factnameh

❌ درمان بیماری ویروسی جدید با ختمی و پنیرک و آبلیمو

🔹کاربری به نام «طبیب محمدی» در اینستاگرام مدعی شده برای درمان بیماری ویروسی جدیدی که از آبان‌ماه شایع شده، از ترکیب جوشانده «ختمی و پنیرک با آبلیمو» استفاده کرده و این بیماری را در ۲۴ساعت درمان کرده‌است.

🔹شبه‌علم «طب مزاجی» مدعیست، تعادل مزاج‌ها یا چهار طبع «سردی، گرمی، خشکی و رطوبت» به سلامت و عدم تعادل‌شان به بیماری منجر می‌شود. این ادعاها ترکیبی از نقل قول‌هایی از یونان باستان و قرون وسطی است و اکنون منسوخ شده‌است.

🔹واژه «گرمی» که در طب مزاجی به‌کار می‌رود، تعریف دقیق و درستی ندارد و مدعیان شبه‌علم طب سنتی، هیچ معیاری ارائه نمی‌دهند که براسان اساس بتوان پیش‌بینی کرد که چه ترکیبی گرمی است و چه ترکیبی سردی است. حتی در بعضی موارد همدیگر را نقض می‌کنند.

🔹واژه «گرما» یا حرارت که در دانش ترمودینامیک استفاده می‌شود، معنی دقیقی دارد و می‌توان آن را اندازه‌گرفت و با واحد ژول یا کالری، به‌طور دقیق با عدد بیان کرد.

🔹عبارت «اکسیژن می‌سوزد» غلط است. بلکه مواد دیگر با اکسیژن ترکیب شده و اکسید می‌شوند. اکسیژن خودش نمی‌سوزد. بلکه مواد دیگر (مواد سوختنی) هستند که با اکسیژن ترکیب شده و می‌سوزند.

🔹«گرمی کبد» در طب سنتی کاملا با «گرما» که در ترمودینامیک استفاده می‌شود متفاوت است و این دو، به هم هیچ ربطی ندارند.

🔹سرفه خشک ربطی به گرما (یا گرمی) در کبد ندارد و این ادعا بی‌اساس است و هیچ منبعی معتبری آن را تایید نمی‌کند.

🔹در هیچ منبع پزشکی، هیچ ادعای معتبر و تایید شده‌‌ای درباره اثر جوشانده ختمی و پنیرک و ترکیب آن با لیمو یا آبلیمو وجود ندارد و این ادعا بی‌اساس است.

🔹از اواخر مهرماه خبر انتشار سویه جدیدی به نام XEC از ویروس کرونا منتشر شد که «از حیث انتقال تواناتر» است و ممکن است در زمستان ۱۴۰۳ این سویه به زیرگونه غالب ویروس کرونا در جهان تبدیل شود.

🔹بنابراین در مجموع فکت‌نامه به ادعای «درمان ویروس جدید با ختمی و پنیرک و آبلیمو» نشان «شاخ‌دار» می‌دهد.

👈 در فکت‌نامه بخوانید

👈 در تلگرام بخوانید

🌐 @Factnameh

❌ پخش مجدد شایعه قدیمی کشف دایناسور در سبلان

🔹خبر جنجالی و نادرست «کشف جسد دایناسور» در روستای آقبلاغ، از توابع بخش مرکزی شهرستان مشگین‌شهر در استان اردبیل را نخستین‌بار خبرگزاری جمهوری اسلامی، ایرنا در ۱۸ اردیبهشت ۱۳۹۰ منتشر کرد.

🔹چند روز بعد مدیرکل حفاظت محیط زیست استان اردبیل، علی حمیدی رزی اعلام کرد: «با بررسی‌هایی که کارشناسان این سازمان بر روی جسد یافته‌شده انجام دادند، مشخص شد آن حیوان از خانواده سگ‌سانان و از گونه روباه بوده است.»

🔹می‌دانیم که فسیل با لاشه، بسیار متفاوت است. هرچند فسیل‌ها باقی‌مانده بدن حیوانات هستند، اما تنها شکل و ظاهر گذشته خود را زیر فشار حفظ کرده‌اند و ترکیب شیمیایی آنها به‌طور کامل تغییر کرده و به عبارت بهتر تبدیل به سنگ رسوبی شده‌اند.

🔹لاشه، باقی‌مانده اجزای بدن حیوان در حال پوسیده‌شدن است و بافتی آلی است. عمر لاشه نمی‌تواند در شرایط عادی بیشتر از چند ماه باشد.

🔹دلایل اینکه از روی تصویر می‌توان گفت این لاشه از «تیره سگان» است، عبارتند از: شکل منحصر به فرد جمجمه، پوزه، دندان‌های ناجور، استخوان پس‌سری و قوس جمجمه و استخوان‌بندی فک متناسب با رژیم غذایی گوشتخواری، استخوان‌های گونه‌ای، استخوان‌های کف‌دست، آرنج (زند زیرین و زند زبرین) و …

🔹ابتدا تصور شد با یک لاشه کامل مواجه هستند و سعی کرده بودند بدون توجه به جزئیات، تنها براساس ظاهر و شکل بقایای جسد، آن را به موجودی شبیه دایناسور نسبت دهند. اما واقعیت این بود که این یک جسد کامل نبوده در حین پوسیدگی، حیوانات دیگری آن را قبلا دریده بوده‌اند برای همین شکلش تغییر کرده‌بود.

🔹بنابراین فکت‌نامه به ادعای منتشر شده در شبکه‌های اجتماعی با عنوان «کشف دایناسور در دامنه کوه سبلان» نشان «شاخ‌دار» می‌دهد.

👈 در فکت‌نامه بخوانید

👈 در تلگرام بخوانید

🌐 @Factnameh

🎙 فکت‌نامه از نگاه مخاطب

🔹اواسط مرداد امسال طی چند روز از مخاطبان خواستیم تا در نظرخواهی آنلاین فکت‌نامه شرکت کنند و در نهایت ۱۱۴۸ نفر به پرسش‌های ما پاسخ دادند.

🔹نتایج این نظرسنجی، تصویری کلی از مخاطبان و نظرات آنها درباره محتوای فکت‌نامه از جمله درستی‌سنجی‌ها و مستندها را برای ما ترسیم می‌کند و نقاط قوت و ضعف بیشتری را برای ما آشکار می‌سازد.

🔹این جمعه، قسمت ۱۹۶ پادکست فکت‌نامه به بررسی آمارهای استخراج‌شده از نتایج این نظرخواهی و مرور پاسخ‌های مخاطبان به پرسش‌های آن اختصاص دارد.

🎙 پادکست فکت‌نامه را از همه اپلیکیشن‌های دریافت پادکست بشنوید.

📣 هر هفته ساعت ۸ صبح جمعه به وقت تهران.

👈 در کست‌باکس بشنوید

👈 در اپل پادکست بشنوید

👈 در اسپاتیفای بشنوید

🌐 @Factnameh

🔹 خبر نادرست ابتلای نتانیاهو به سرطان پروستات

🔹در رسانه‌های داخلی و شبکه‌های اجتماعی خبری دست به دست می‌شود که مدعی است شبکه ۱۲ اسرائیل اعلام کرده بنیامین نتانیاهو به سرطان مبتلا شده است.

🔹نتانیاهو روز ۲۹ دسامبر ۲۰۲۴ (۹ دی ۱۴۰۳) در بیمارستانی در اورشلیم تحت عمل جراحی پروستات قرار گرفت.

🔹رئیس بخش ارولوژی بیمارستان هاداسا، پروفسور اوفر گفریت، گفته که عمل او «طبق برنامه پیش رفت» و نشانه‌ای از بدخیمی یا سرطان وجود ندارد.

🔹دفتر نخست‌وزیر اسرائیل گفته که دلیل این عمل جراحی «بزرگ شدن خوش‌خیم پروستات» بوده است.

🔹با این توضیحات فکت‌نامه به خبر «ابتلای نخست‌وزیر اسرائیل به سرطان پروستات به نقل از شبکه ۱۲ تلویزیون اسرائیل» نشان نادرست می‌دهد.

👈 در فکت‌نامه بخوانید

👈 در تلگرام بخوانید

🌐 @Factnameh

❌ ادعای شاخ‌دار وجود سمی‌ترین مار جهان در فلفل دلمه‌ای

🔹ویدیویی در شبکه‌های اجتماعی منتشر شده که ادعا می‌کند سمی‌ترین مار جهان در درون فلفل‌‌‌های دلمه‌ای زندگی می‌کند و حتی در صورت تکه‌تکه کردن و خوردن آن، این مار در بدن شما رشد می‌کند.

🔹این ویدیو پیش از این در شبکه‌های اجتماعی غیرفارسی هم از سال ۲۰۱۹ با عناوین مشابه و صداگذاری‌های متفاوت منتشر شده است.

🔹کوچک‌ترین مار دنیا، مار نخی باربادوس است که سمی نبوده و زیستگاه آن جزیره باربادوس در دریای کارائیب است.

🔹کوچک‌ترین مار سمی دنیا هم مار افعی کوتوله یا افعی زنجیره‌ای است که طول آن به ۲۰ تا ۲۵ سانتی‌متر می‌رسد. این مار که بومی مناطق خشک و بیابانی جنوب آفریقا است، به دلیل اندازه کوچک و سم موثر خود شهرت دارد.

🔹هیچ‌کدام از این مارها شباهتی به این موجود باریک نخ‌مانند سفید ندارند.

🔹آنچه در این ویدیو دیده می‌شود، نه یک مار سمی، بلکه گونه‌ای از کرم‌های نماتومورفا یا کرم‌‌های لوله‌ای است.

🔹این کرم‌ها به عنوان انگل اغلب در محیط‌های آبی یا مرطوب زندگی می‌کنند و در اکثر مواقع برای انسان بی‌خطر یا کم‌خطر هستند.

🔹بنابراین فکت‌نامه به این ادعا نشان «شاخ‌دار» می‌دهد.

👈 در فکت‌نامه بخوانید

👈 در تلگرام بخوانید

🌐 @Factnameh

❌ ادعای نادرست اخراج و دیپورت سفرای ایران از ۱۶ کشور

🔹این روزها در شبکه‌های اجتماعی فارسی ادعا شده که «۱۶ کشور اروپایی و آسیایی سفرای ایران را اخراج و دیپورت کرده‌اند».

🔹بررسی‌های فکت‌نامه نشان می‌دهد این روزها هیچ گزارش موثقی در رابطه با اخراج یا دیپورت سفرای ایران از کشورهای اروپایی یا آسیایی منتشر نشده است.

🔹برای ادعای مطرح شده مبنی بر اخراج این سفرا نیز هیچ منبعی ذکر نشده است.

🔹حدود ۱۰ روز پیش روزنامه اعتماد گزارش مستندی منتشر کرد و خبر داد که «طی ۹ ماه ۱۶ کشور به اتباع خود گفته‌اند به ایران سفر نکنند».

🔹به نظر می‌رسد خبر نادرست اخراج ۱۶ سفیر ایران از کشورهای مختلف، خبری ساختگی با تغییر محتوای همین گزارش باشد.

🔹بنابراین فکت‌نامه به این ادعای مطرح‌شده در شبکه‌های اجتماعی نشان «نادرست» می‌دهد.

👈 در فکت‌نامه بخوانید

👈 در تلگرام بخوانید

🌐 @Factnameh

❌ ویدیوی نادرست پیداشدن زندانیان تازه در سوریه

🔹در شبکه‌های اجتماعی به ویژه اینستاگرام ویدیویی دست به دست می‌شود که در آن، چند نفر افرادی بدون لباس و با سر و بدنی پوشیده از خاک را در آمبولانس می‌گذارند. ادعا شده که این ویدیو، زندانیانی را نشان می‌دهد که به‌تازگی در زندان‌های سوریه پیدا شده‌اند.

🔹هیچ رسانه و منبع معتبری، خبری از پیدا شدن زندانیان جدید در سوریه منتشر نکرده و این تصاویر، تنها در شبکه‌های اجتماعی فارسی‌زبان با این توضیح همرسانی شده است.

🔹این ویدیوها ارتباطی با سوریه ندارند و افراد حاضر، زندانیان سوری نیستند.

🔹تصاویر، مربوط به فعالیت گروهی خاص از پیروان ماهاکالی از خدایان هندو است که ویدیوهای مشابه بسیاری را در یوتیوب و اینستاگرام منتشر کرده‌اند.

🔹موجوداتی که در این ویدیوها دیده می‌شود، تصویرسازی کامپیوتری CGI است.

🔹از همین رو، فکت‌نامه به توضیحات منتسب به ویدیوی روزهای اخیر مبنی بر انتقال زندانیانی که تازه در زندان‌های سوریه پیدا شده‌اند، نشان «نادرست» می‌دهد.

👈 در فکت‌نامه بخوانید

👈 در تلگرام بخوانید

🌐 @Factnameh

🔹 ادعای گمراه‌کننده رسول جلیلی درباره حذف اپلیکیشن‌های ایرانی از گوگل‌پلی

🔹رسول جلیلی، عضو شورای عالی فضای مجازی، در انتقاد به رفع «مسدودسازی» گوگل پلی‌استور گفت: «سال ۹۸ یک فرمان در نیمه شب روی گوشی میلیون‌ها ایرانی یک برنامه را حذف کرد».

🔹او می‌گوید: «این تصمیم، نه تصمیم دولت ایران بود، نه تصمیم وزارت ارتباطات بود، نه تصمیم صاحب گوشی بود و نه هیچ نهادی و نه هیچ شخصی در ایران. این تصمیم یک شرکت آمریکایی بود. حالا یا خودش رأسا تصمیم گرفته‌بود یا اینکه مسئولین آن کشور گفته بودند این اتفاق باید بیفتد.»

🔹اپلیکیشن گوگل پلی در تاریخ ۷ آبان ۱۴۰۱ و اندکی بعد از شعله‌ور شدن اعتراضات مردمی پس از کشته‌شدن مهسا امینی، به بهانه حذف روبیکا از گوشی‌های اندروید، با دستور کارگروه تعیین مصادیق محتوای مجرمانه (کمیته فیلترینگ) مسدود شد.

🔹این مسدودسازی گوگل پلی مانع به‌روزرسانی اپلیکیشن‌های اندروید شد و مشکلات امنیتی دیگری را ایجاد می‌کرد. سرانجام در جلسه ۱۰۴ شورای عالی فضای مجازی در تاریخ ۴ دی ۱۴۰۳، دستور حذف فیلترینگ این اپلیکیشن صادر شد.

🔹گوگل پلی سابقه حذف اپلیکیشن‌های اسنپ، تپسی (چند بار)، سروش، بله، آی‌گپ، آپارات، فیلیمو، بلد، طاقچه، شیپور، دیوار، دیجی‌کالا و … را به‌خاطر عدم پایبندی به ماده ۱۶.۵ «توافقنامه توسعه‌دهندگان» گوگل (تحریم‌های قانون CAATSA و وزارت خزانه‌داری آمریکا) دارد.

🔹اما در روز ۶ آبان ۱۴۰۱، نرم‌افزار «پلی پروتکت» سپر ایمنی گوگل پلی استور که بخشی از امنیت سایبری گوشی‌های اندروید را برعهده دارد، اپلیکیشن روبیکا را جاسوس‌افزار معرفی کرده و پیغام اخطار را روی همه گوشی‌های اندروید پخش کرده و آن را حذف کرد.

🔹گزارش‌های مستقل و قابل راستی‌آزمایی نشان می‌دهد این پیام‌رسان‌ها، همان‌طور که قبلا گوگل پلی هم اعلام کرده‌بود، ناامن هستند. در تحقیقات صندوق فناوری باز (OTF) مشخص شد که امنیت کاربران در این پیام‌رسان‌ها به‌ویژه روبیکا، ایتا و بله در معرض خطرات جدی است.

🔹با این وجود رسول جلیلی مدعیست «یک فرمان در نیمه شب روی گوشی میلیون‌ها ایرانی، یک برنامه را حذف کرد»؛ گویی صرفا ایرانی بودن اپلیکیشن‌ها یا آمریکایی بودن گوگل منجر به این اتفاق شده‌است.

🔹بنابراین فکت‌نامه به این ادعا نشان «گمراه‌کننده» می‌دهد.

👈 در فکت‌نامه بخوانید

👈 در تلگرام بخوانید

🌐 @Factnameh

🎙 فکت‌نامه از نگاه مخاطب

🔹اواسط مرداد امسال طی چند روز از مخاطبان خواستیم تا در نظرخواهی آنلاین فکت‌نامه شرکت کنند و در نهایت ۱۱۴۸ نفر به پرسش‌های ما پاسخ دادند.

🔹نتایج این نظرسنجی، تصویری کلی از مخاطبان و نظرات آنها درباره محتوای فکت‌نامه از جمله درستی‌سنجی‌ها و مستندها را برای ما ترسیم می‌کند و نقاط قوت و ضعف بیشتری را برای ما آشکار می‌سازد.

🔹این جمعه، قسمت ۱۹۶ پادکست فکت‌نامه به بررسی آمارهای استخراج‌شده از نتایج این نظرخواهی و مرور پاسخ‌های مخاطبان به پرسش‌های آن اختصاص دارد.

🎙 پادکست فکت‌نامه را از همه اپلیکیشن‌های دریافت پادکست بشنوید.

📣 هر هفته ساعت ۸ صبح جمعه به وقت تهران.

👈 در کست‌باکس بشنوید

👈 در اپل پادکست بشنوید

👈 در اسپاتیفای بشنوید

🌐 @Factnameh