FactNameh | فکت‌نامه
111K subscribers
2.72K photos
680 videos
3 files
3.31K links
فکت‌نامه اولین سایت درستی‌سنجی (فکت‌چکینگ) سیاسی درباره‌ی ایران است.
وبسایت: factnameh.com
بات تلگرامی فکت‌نامه:‌ @FactnamehBot
ارتباط مستقیم: @FactNamehAdmin
twitter.com/factnameh
fb.com/factnameh
instagram.com/factnameh
Download Telegram
ادعای نادرست درباره کاهش مصرف برق با قرار دادن کلید در جعبه فیوز

🔹یک ویدیوی پربازدید در شبکه‌های اجتماعی ادعا می‌کند که قرار دادن یک کلید فلزی در جعبه فیوز برق، مصرف برق را کاهش می‌دهد.

🔹این ادعا نادرست و انجام‌دادن آن، خطرناک است.

🔹جعبه فیوز فقط وظیفه حفاظت از مدار و توزیع برق را بر عهده دارد و هیچ ارتباطی با اندازه‌گیری مصرف ندارد.

🔹قرار دادن کلید فلزی در جعبه فیوز خطرناک است و می‌تواند منجر به حوادث فاجعه‌باری مانند اتصال کوتاه، برق‌گرفتگی شدید یا مرگ، قوس الکتریکی (انفجار حرارتی و نوری شدید) و آتش‌سوزی شود.

🔹این باور غلط احتمالاً از اشتباه گرفتن جعبه فیوز با کنتورهای برق قدیمی (الکترو مکانیکی یا دیسکی) نشأت می‌گیرد که در آن‌ها میدان‌های مغناطیسی باعث چرخش دیسک و ثبت مصرف می‌شدند.

🔹در گذشته، برخی باور داشتند که با دستکاری فیزیکی یا اعمال میدان مغناطیسی قوی، می‌توان سرعت چرخش دیسک این کنتورها را کاهش داد.

🔹کنتورهای دیجیتال امروزی هیچ قطعه متحرکی ندارند و مصرف را به صورت الکترونیکی اندازه‌گیری می‌کنند.

🔹این کنتورها همچنین به سنسورهای هوشمند مجهز هستند که هرگونه تلاش برای دستکاری را شناسایی کرده و به شرکت برق هشدار می‌دهند.

🔹با این توضیحات، فکت‌نامه به این ادعا نشان «شاخ‌دار» می‌دهد.

👈 در فکت‌نامه بخوانید

🌐 @Factnameh
Please open Telegram to view this post
VIEW IN TELEGRAM
ادعای نادرست درباره تاثیر فوری و قطعی نیش زنبور بر درمان سرطان

🔹در شبکه‌های اجتماعی ادعا شده که زهر زنبور عسل می‌تواند تنها در عرض یک ساعت سرطان را درمان کند.

🔹این ادعا، نادرست و تکرار ادعاهای شبه‌علم و اغراق‌شده درباره تاثیرات درمانی نیش و زهر زنبور و «ملیتین» است.

🔹هرچند برخی مطالعات به اثرات بالقوه نیش زنبور در درمان سرطان اشاره کرده، اما مربوط به مرور نتایج پیش‌بالینی هستند و تعمیم مؤثر و ایمن آن به انسان، در این مرحله ناممکن است.

🔹مقاله‌ای که در این ادعاها به عنوان «تازه‌ترین تحقیقات علمی» به آن ارجاع داده شده، مربوط به دو سال قبل است و هیچ ادعایی درباره درمان قطعی و فوری (تنها ظرف یک ساعت) سرطان با نیش زنبور در آن مطرح نشده، بلکه تنها سعی دارد پتانسیل ملیتین را در «مدل‌های پیش‌بالینی» نشان می‌دهد.

🔹هیچ آزمایش بالینی و هیچکدام از نهادهای نظارتی، علمی و معتبر نظیر FDA و مایوکلینیک، این روش‌ها را تایید نکرده‌اند.

🔹بنابراین فکت‌نامه به ادعای درمان قطعی و فوری سرطان با نیش زنبور، نشان «نادرست» می‌دهد.

👈 در فکت‌نامه بخوانید

🌐 @Factnameh
Please open Telegram to view this post
VIEW IN TELEGRAM
ادعای نادرست درباره استفاده از پنل‌های خورشیدی در دیوارهای منازل و ادارات آلمان

🔹در شبکه‌های اجتماعی ادعا شده که در آلمان دیوارهای منازل و ادارات با پنل‌های خورشیدی ساخته می‌شوند زیرا هزینه آن‌ها از چوب و آجر ارزان‌تر است و این باعث می‌شود که مردم در آلمان دیگر پول برق پرداخت نکنند.

🔹آلمان در استفاده از انرژی خورشیدی پیشرو است، اما عمدتاً پنل‌ها روی سقف‌ها و بالکن‌ها نصب می‌شوند.

🔹فناوری «فتوولتائیک یکپارچه با ساختمان» یا BIPV در آلمان وجود دارد که در آن پنل‌های خورشیدی در نمای ساختمان استفاده می‌شوند، اما این فناوری گران‌قیمت است و به عنوان یک روش ساخت‌وساز انبوه رایج نیست.

🔹همچنین، BIPV تنها می‌تواند به جای پوشش خارجی یا نمای دیوار استفاده شود، نه به‌جای خود دیوار که مصالح سنتی مانند بتن و آجر وظیفه نگهداری سازه را بر عهده دارند.

🔹هزینه خرید، نصب و راه‌اندازی پنل‌های خورشیدی BIPV به مراتب بیشتر از مصالح سنتی است و شامل زیرساخت‌ها، سیم‌کشی و نیروی کار متخصص می‌شود.

🔹بر اساس برآوردها، هزینه نمای BIPV بین ۲۰۰ تا ۶۲۵ یورو به ازای هر متر مربع تخمین زده شده، در حالی که هزینه نماهای سنتی از حدود ۱۰۰ یورو شروع می‌شود.

🔹گزارش‌هایی وجود دارد که نشان می‌دهد در برخی از نقاط، افرادی که تصمیم به استفاده از پنل‌های خورشیدی روی سقف گرفته‌اند، ترجیح می‌دهند از حصارهای پنل خورشیدی استفاده کنند زیرا هزینه نصب آن ارزان‌تر از پنل‌های سقفی است.

🔹بنابراین فکت‌نامه به این ادعا نشان «نادرست» می‌دهد.

👈 در فکت‌نامه بخوانید

🌐 @Factnameh
Please open Telegram to view this post
VIEW IN TELEGRAM
📝 از «دالان زنگزور» یا «مسیر ترامپ برای صلح و رفاه جهانی» چه می‌دانیم؟

🔹دالان زنگزور (کریدور زنگزور) مسیر ترانزیتی ۴۴ کیلومتری است که می‌تواند خاک اصلی آذربایجان را به منطقه نخجوان (بخشی جداشده از آذربایجان) وصل کند و از خاک استان سیونیک ارمنستان می‌گذرد.

🔹این گذرگاه یک طرح مفهومی است که شامل بزرگراه، خط آهن، خطوط نفت، گاز و اینترنت بوده و نقش کلیدی در اتصال کشورهای ترک‌زبان و کریدور ترانزیتی اوراسیا دارد.

🔹بین آذربایجان و ارمنستان از سال ۲۰۲۰ بر سر کنترل و نوع حاکمیت این مسیر مناقشه شدید بود و توافق آتش‌بس ۲۰۲۰ با زبان مبهم «رفع انسداد مسیرها» به اختلافات دامن زد.

🔹در ۱۷ مرداد ۱۴۰۴ توافق صلح با میانجی‌گری آمریکا در کاخ سفید امضا شد و به آمریکا حق انحصاری توسعه و بهره‌برداری از این گذرگاه برای ۹۹ سال تحت قوانین ارمنستان داده شد (توافق TRIPP).

🔹این توافق واکنش‌های متفاوتی در منطقه داشت: دولت ارمنستان آن را گامی به سوی صلح خواند، مخالفان ارمنی و ایران با آن مخالفت کردند، آذربایجان و ترکیه آن را پیروزی استراتژیک دانستند.

🔹این گذرگاه بخشی از «کریدور میانی» است که چین، ترکیه و کشورهای آسیای مرکزی را به اروپا وصل می‌کند و نفوذ آمریکا در منطقه را تقویت می‌کند، در حالی که نفوذ روسیه کاهش یافته است.

👈 در فکت‌نامه بخوانید

🌐 @Factnameh
Please open Telegram to view this post
VIEW IN TELEGRAM
This media is not supported in your browser
VIEW IN TELEGRAM
🎥 ادعای کشف مجسمه کوروش در اعماق خلیج فارس!

🔹ویدیویی در شبکه‌های اجتماعی منتشر شده که ادعا می‌کند یک زن غواص ایرانی، مجسمه تاریخی کوروش را در اعماق خلیج فارس کشف کرده است.

🔹این مجسمه، «مرد پارسی» نام دارد و با کوروش و هخامنشیان ارتباطی ندارد و باستانی هم نیست.

🔹مجسمه را فردی به نام سعید صادق‌الوعد در سال ۱۳۹۲ ساخته و به سفارش محیط زیست جزیره کیش، با هدف گسترش زیستگاه مرجانی در عمق هفت متری آب‌های ساحلی جزیره نصب شده است.

🔹عکس‌ها و ویدیوهای مختلفی از این مجسمه زیر آب در سال‌های اخیر منتشر شده است.

🔹ویدیوهای کوتاه درستی‌سنجی را در کانال یوتیوب فکت‌نامه ببینید:
https://www.youtube.com/@FactNameh/shorts

👈 مقاله مرتبط را در فکت‌نامه بخوانید

🌐 @Factnameh
Please open Telegram to view this post
VIEW IN TELEGRAM
ویدیوی جعلی حمله نهنگ قاتل به مربی خود جسیکا رادکلیف

🔹ویدیویی که این روزها در شبکه‌های اجتماعی با عنوان حمله نهنگ قاتل به مربی خود منتشر می‌شود، جعلی و ساخته هوش مصنوعی است.

🔹هیچ نشانه‌ای از چنین اتفاقی در رسانه‌ها وجود ندارد و حتی برعکس، بسیاری از سایت‌های درستی‌سنجی و رسانه‌ها درباره جعلی بودن آن، مطالبی منتشر کرده‌اند.

🔹جدا از جزئیاتی که غیرواقعی بودن ویدیو را به وضوح نشان می‌دهد، اساسا شخصی به نام جسیکا رادکلیف به عنوان مربی نهنگ‌های قاتل، وجود خارجی ندارد.

🔹بر این اساس فکت‌نامه به این ادعای پربازدید شبکه‌های اجتماعی نشان «شاخ‌دار» می‌دهد.

👈 در فکت‌نامه بخوانید

🌐 @Factnameh
Please open Telegram to view this post
VIEW IN TELEGRAM
ادعای نادرست درباره صادرات بی‌وقفه برق ایران به افغانستان

🔹در رسانه‌ها و شبکه‌های اجتماعی شایعه شده که همزمان با قطعی برق در ایران، صادرات برق به افغانستان بی‌وقفه ادامه دارد.

🔹منبع این شایعه، اظهارات یکی از اعضای اتاق مشترک ایران و افغانستان است و اینطور گفته که از همکاران خود در افغانستان شنیده که هیچ مشکلی از جهت قطعی برق ندارند.

🔹گزارش‌های زیادی وجود دارد که نشان می‌دهد طی هفته‌های گذشته صادرات برق ایران به افغانستان دچار اختلال شدید شده و برق بنا به گفته‌های مقام‌های محلی قطع شده است.

🔹بر اساس گزارش رسانه‌های افغانستان مانند هشت صبح، در اواخر تیر امسال ساعات قطع برق در هرات به بیش از ۲۰ ساعت در روز رسیده است.

🔹آمارِ به‌روزی از صادرات برق ایران به افغانستان و سایر کشورها در دست نیست، اما طبق آمارهای رسمی، همزمان با تشدید بحران برق در ایران، میزان کلی صادرات نیز کاهش قابل ملاحظه‌ای پیدا کرده است.

🔹بنابراین فکت‌نامه به این ادعا نشان «نادرست» می‌دهد.

👈 در فکت‌نامه بخوانید

🌐 @Factnameh
Please open Telegram to view this post
VIEW IN TELEGRAM
✍️ گوزن‌های ذبح‌شده اربعین در عراق، گوزن زرد ایرانی نیستند

🔹همزمان با برگزاری مراسم اربعین، ویدیوهای مختلفی با محتوای «ذبح آهو» و «ذبح گوزن» منتشر می‌شود. برخی ادعا می‌کنند محل ذبح این گوزن‌ها ایران (خوزستان) است و برخی می‌گویند این گوزن‌ها، از نژاد گوزن زرد ایرانی‌اند.

🔹این ویدیو مربوط به ذبح گوزن در مراسم اربعین است، اما در ایران ثبت نشده و مکان آن، حسینیه ام‌البنین در عراق و در جاده کربلا - نجف در مسیر پیاده‌روی اربعین است.

🔹حیوانات ذبح‌شده نیز گوزن زرد ایرانی نیستند. طبق اطلاعیه اداره کل حفاظت محیط زیست خوزستان و همچنین ویدیوهای دیگری از محل نگهداری گوزن‌ها در قفس، این گوزن‌ها پرورشی هستند و با گونه در خطر انقراض گوزن زرد ایرانی که تنها در مناطق حفاظت‌شده در ایران نگهداری می‌شوند، ارتباطی ندارند.

🔹کارشناسان حیات وحش نیز با بررسی مشخصات گوزن‌هایی که در ویدیو دیده می‌شوند، تایید کرده‌اند که این گوزن‌ زرد ایرانی نیست و گوزن پرورشی اروپایی است.

🔹گوزن‌های زرد ایرانی و اروپایی دو گونه جداگانه با تفاوت‌های ظاهری هستند. گوزن زرد ایرانی جثه بزرگ‌تری دارد، شاخ‌ها و الگوی خال‌هایش با نوع اروپایی فرق دارد، رنگ بدنش معمولاً تیره‌تر است و لکه سیاه کفل در آن وجود ندارد یا بسیار کم‌رنگ است.

👈 در فکت‌نامه بخوانید

🌐 @Factnameh
Please open Telegram to view this post
VIEW IN TELEGRAM