❌ ادعای نادرست تست موشک بالستیک قاره‌پیمای خرمشهر ۵

🔹در رسانه‌ها و شبکه‌های اجتماعی ادعا شده که ایران موشک بالستیک قاره‌پیمای «خرمشهر‑۵» با برد ۱۲ هزار کیلومتر و توان حمل کلاهک دو تنی را آزمایش کرده است.

🔹این ادعا بی‌اساس و نادرست است.

🔹هیچ منبع رسمی ایرانی، رسانه معتبر بین‌المللی یا مقام غربی این ادعا را تأیید نکرده است. ویدیویی که منبع این شایعه است، در اصل به آزمایش موشک خرمشهر‑۴ در سال ۱۴۰۲ تعلق دارد.

🔹ویژگی‌هایی که به «خرمشهر‑۵» نسبت داده می‌شود (مانند برد قاره‌پیما، سرعت هایپرسونیک و قدرت تخریب فراتر از بمب سنگرشکن آمریکایی) هیچ‌گونه سابقه فنی یا سابقه آزمایشی در برنامه موشکی ایران ندارند.

🔹موشک‌های خرمشهر نسخه‌هایی با برد متوسط و فناوری کره‌شمالی هستند که فاقد زیرساخت حیاتی برای موشک قاره‌پیما از جمله «وسیله بازگشتی» قابل اتکا در سرعت‌های بالا هستند.

🔹سکوت کامل مقامات غربی نیز نشان می‌دهد این ادعا از نظر اطلاعاتی و دیپلماتیک فاقد اعتبار تلقی شده‌است.

🔹با این توضیحات فکت‌نامه به این ادعای نشان «نادرست» می‌دهد.

👈 در فکت‌نامه بخوانید

🌐 @Factnameh

🎙 آب و نت

🔹در ابتدای قسمت ۲۲۷ پادکست هفتگی فکت‌نامه به موضوع داغ این روزهای ایران یعنی «اینترنت طبقاتی» پرداخته‌ایم.

🔹در ادامه، به دو سوژه‌ای اشاره کردیم که با بی‌آبی این روزهای برخی شهرهای ایران بی‌ارتباط نیست.

🔹پرتاب آزمایشی سپاه با ماهواره‌بر «قاصد» در روزهای اخیر به موضوع نسبتا پربحثی تبدیل شد. تلاش کردیم به این سوال پاسخ دهیم که آیا این اقدام، تست موشک بالستیک قاره‌پیما بود یا نه؟

🔹میزان یارانه صرف‌شده برای مهاجران در ایران، وضعیت هوای تهران بعد از انفجار دو انبار سوخت در روزهای جنگ اخیر و سطح بسیار خطرناک اشعه فرابنفش در تهران طی روزهای اخیر، از دیگر موضوعات دیگر این قسمت هستند.

🔹دو سوژه درباره نرخ بیکاری و وضعیت گردشگری در ایران، از موضوعات اقتصادی این هفته‌اند که هر دو از ما نشان «گمراه‌کننده» گرفتند.

🔹در این قسمت همچنین هفت فکت‌چک کوتاه را مرور کردیم؛ از ادعاهای عراقچی و غرق شدن یک فرمانده سپاه و داستان ساختگی یک کودک بندرعباسی، تا تونل آخرالزمانی و ویدیوی پربازدید کریستیانو رونالدو با هوش مصنوعی.


🎙 پادکست فکت‌نامه را از همه اپلیکیشن‌های دریافت پادکست بشنوید.

📣 هر هفته ساعت ۸ صبح جمعه به وقت تهران.

👈 در کست‌باکس بشنوید

👈 در اپل پادکست بشنوید

👈 در اسپاتیفای بشنوید

00:02:27 مقدمه
00:03:24 از کمیته تسهیل اقتصاد دیجیتال و اینترنت طبقاتی چه می‌دانیم؟
00:11:53 ادعای اغراق‌شده درباره مصرف کولرهای آبی
00:23:53 ادعای نادرست رهاسازی آب زاینده‌رود در نتیجه بمباران «نطنز»
00:29:29 آیا پرتاب «قاصد»، تست موشک بالستیک قاره‌پیمای سپاه بود؟
00:37:10 ادعای نادرست درباره یارانه ۴۵۰ همتی مهاجران افغان در ایران
00:40:55 از آلایندگی زیست‌محیطی حمله به انبار نفت کن و ری چه می‌دانیم؟
00:45:12 از وضعیت «بسیار خطرناک» تابش فرابنفش در تهران چه می‌دانیم؟
00:51:00 مقایسه گمراه‌کننده نرخ بیکاری در ایران با کشورهای اروپایی
00:55:07 ادعای نادرستِ حضور ایران در بین ۲۰ مقصد برتر گردشگری جهان
00:59:29 ادعای عراقچی درباره اینکه کشتن ترامپ، موضع رسمی ایران نبود
01:01:01 خبر جعلی و طنز با ادعای غرق‌شدن فرمانده نیروی دریایی سپاه
01:02:12 اتهام بی‌اساس مسموم کردن ۱۱۴ راس گاو، به کارگر افغانستانی
01:04:00 ویدیوی رنگ کردن هلوها در گرجستان
01:05:13 شایعه کودک بندرعباسی که با یک تکه یونولیت به امارات رسید
01:08:00 انبار فوق‌سری آخرالزمانی یا مرکز نگهداری محصولات لبنیاتی؟
01:09:03 ویدیوی ساختگی منتسب به رونالدو در حال صلوات فرستادن
01:10:50 کامنت‌ها

🌐 @Factnameh

❌ ادعای نادرست درباره وجود موجود عجیب‌الخلقه در باغ وحش کراچی

🔹ویدیویی در شبکه‌های اجتماعی منتشر شده که موجودی نیمه‌انسان-نیمه‌روباه به نام «ممتاز بیگم» را در باغ‌وحش کراچی نشان می‌دهد.

🔹برخی پست‌ها ادعا می‌کنند که این موجود به دلیل توهین به قرآن به این شکل درآمده است. این موجود با بازدیدکنندگان صحبت می‌کند، شوخی می‌کند و برایشان پیشگویی می‌کند.

🔹دمیترو کوماروف، مجری اوکراینی، به باغ‌وحش کراچی رفت و گزارش ویدیویی مفصلی از این موضوع تهیه کرد.

🔹بر اساس این گزارش «ممتاز بیگم» در واقع «مراد علی»، مرد بازیگری است که ۳۰ سال است این نقش را بازی می‌کند.

🔹مراد علی صورت خود را با آرایش غلیظ می‌آراید، در جعبه‌ای پنهان می‌شود و سرش را به جای سر روباه قرار می‌دهد و بدن روباه را حرکت می‌دهد. او با اینکه بازدیدکنندگان زیادی دارد، از پول بلیط‌ها چیزی دریافت نمی‌کند و فقط پول‌هایی که مردم مستقیماً به قفس می‌اندازند به او می‌رسد.

🔹مراد، همسر و چهار فرزند دارد و در اتاقی در همان باغ‌وحش زندگی می‌کند.

🔹رسانه‌های پاکستانی نیز گزارش‌هایی در این باره تهیه کرده‌اند.

🔹بنابراین فکت‌نامه به این ادعا که «ممتاز بیگم» موجودی نیمه انسان و نیمه روباه است، نشان «نادرست» می‌دهد.

👈 در فکت‌نامه بخوانید

🌐 @Factnameh

❌ ادعای شاخ‌دار فرو ریختن دیوار مجلس نمایندگان در بولیوی

🔹ویدیویی در شبکه‌های اجتماعی منتشر شده و ادعا می‌کند لحظه وقوع «زلزله در مجلس بولیوی» را نشان می‌دهد.

🔹این ویدیو ساختگی است و با استفاده از نرم‌افزارهای ویدیویی و به کمک هوش مصنوعی ساخته شده است.

🔹این ویدیو در هفته‌های گذشته، بارها در شبکه‌های اجتماعی غیرفارسی نیز همراه با ادعاهای مختلفی بازنشر شده است.

🔹هرچند در هفته‌های گذشته گزارش‌هایی از وقوع زلزله در بولیوی منتشر شده اما هیچ گزارشی مبنی بر آسیب دیدن ساختمان مجلس بولیوی در رسانه‌ها وجود ندارد.

🔹نشانه‌های تصویری متعددی نیز ساختگی بودن ویدیو را به وضوح اثبات می‌کند.

🔹چندی قبل سایت درستی‌سنجی AFP هم این ویدیو را بررسی و ساختگی بودن آن اشاره کرد.

🔹فکت‌نامه نیز پس از بررسی این ویدیو به آن نشان «شاخ‌دار» می‌دهد.

👈 در فکت‌نامه بخوانید

🌐 @Factnameh

❌ ادعای نادرست درباره شکایت پرستو فروهر از شهرداری مونیخ به جرم راه‌دادن شاهزاده رضا پهلوی

🔹در شبکه‌های اجتماعی ادعا شده که پرستو فروهر از شهرداری مونیخ به جرم راه‌دادن رضا پهلوی به این شهر در جریان کنفرانس مونیخ، شکایت کرده است.

🔹این ادعا، بی‌اساس و نادرست است.

🔹هیچ منبع رسمی، مرجع قضایی یا رسانه معتبری چنین شکایتی را تایید نکرده و پرستو فروهر نیز این شایعه را تکذیب کرده است.

🔹منبع ادعا، تنها یک پست بدون سند در کانال تلگرامی «دماوند» است که تصویر آن در سایر حساب‌های اینستاگرامی و توییتری نیز بازنشر شده‌است.

🔹بر این اساس فکت‌نامه به ادعای مطرح‌شده درباره شکایت پرستو فروهر از شهرداری مونیخ نشان «نادرست» می‌دهد.

👈 در فکت‌نامه بخوانید

🌐 @Factnameh

🎥 آیا حمله به تاسیسات نطنز، آب را به زاینده‌رود بازگرداند؟

🔹ادعا شده که بعد از بمباران تاسیسات هسته‌ای نطنز، ۴۰ میلیون مترمکعب آب به زاینده‌رود برگشته است و همین نشان می‌دهد رودخانه بخاطر این تاسیسات خشک شده، نه خشکسالی.

🔹این ادعا نادرست است. فرآیند غنی‌سازی اورانیوم آب زیادی مصرف نمی‌کند و در مقابل صنایع آب‌بری مثل فولاد، ناچیز است.

🔹حتی اگر ۴۰ میلیون مترمکعب آب آزاد شده باشد، این مقدار فقط ۲.۸ درصد ظرفیت سد زاینده‌رود است.

🔹ویدیوهای کوتاه درستی‌سنجی را در کانال یوتیوب فکت‌نامه ببینید:
https://www.youtube.com/@FactNameh/shorts

👈 مقاله مرتبط را در فکت‌نامه بخوانید

🌐 @Factnameh

❌ ادعای شاخ‌دار درباره رشد گونه‌ای از پرنده در انار

🔹برخی از کاربران شبکه‌های اجتماعی با انتشار ویدیویی ادعا می‌کنند نوعی پرنده در ایران به نام «تی تمک» در فصل‌های سرد سال داخل میوه انار می‌رود و همانجا می‌ماند تا به تدریج بزرگ شود و سپس از داخل انار بیرون می‌آید.

🔹ویدیوی مرتبط با این ادعا، یک انار خشک را نشان می‌دهد که فردی پوست آن را می‌کند و پرنده‌ای را از آن خارج می‌کند.

🔹ممکن است منظور این پست‌ها پرنده‌ای به نام «دیدومک» باشد، اما مشخصات ظاهری آنچه در ویدیو می‌بینیم، ارتباطی با این پرنده ندارد.

🔹در میان پژوهش‌ها و اسناد معتبر علمی هیچ نشانه‌ای وجود ندارد که پرنده‌ای داخل انار برود و در آن رشد کند.

🔹درون انار امکان نوشیدن آب و خوردن غذا وجود ندارد و شرایط محیطی برای رشد پرندگان غیرممکن است.

🔹ابهام‌هایی هم در ویدیو وجود دارد که پاسخی برای آنها نداریم. مثلا ویدیو از زمانی شروع می‌شود که بخشی از پوست انار از بین رفته و مشخص نیست آیا شخصی، قبل از ضبط ویدیو پرنده را درون انار قرار داده است یا نه.

🔹فکت‌نامه به این ادعای شبکه‌های اجتماعی نشان «شاخ‌دار» می‌دهد.

👈 در فکت‌نامه بخوانید

🌐 @Factnameh

❌ ادعای نادرست جلیلی درباره اظهارنظر ریشی سوناک و نقش ایران در نظم نوین جهانی

🔹سعید جلیلی، عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام، در برنامه‌ تلویزیونی «خرمشهر» در شبکه افق مدعی شد که ریشی سوناک، نخست‌وزیر سابق بریتانیا، در مصاحبه‌ای گفته ایران در حال بنا کردن نظم جدید جهانی است».

🔹بررسی یادداشت ریشی سوناک در روزنامه وال‌استریت ژورنال که ۲۴ تیر ۱۴۰۴ (۱۵ جولای ۲۰۲۵) منتشر شده، نشان می‌دهد او چنین حرفی نزده است.

🔹تمرکز اصلی سوناک در این یادداشت بر «نگرانی ناشی از تهدیدهای چین در حوزه فناوری، اقتصاد و نظامی و لزوم اتحاد غرب در برابر آن» است.

🔹سوناک در این یادداشت هشدار می‌دهد که نظم بین‌المللیِ پس از جنگ سرد از بین رفته و دموکراسی‌ها باید با اتحاد اقتصادی، فناورانه و امنیتی در برابر قدرت‌گیری چین ایستادگی کنند.

🔹او ایران را همراه با روسیه، چین و کره شمالی بخشی از «محور کشورهای اقتدارگرا» معرفی می‌کند که ممکن است از خلاء ناشی از ضعف دموکراسی‌ها بهره‌برداری کنند.

🔹او نگفته که ایران در حال ساختن نظم جدید است یا نقشی مستقل در رهبری چنین نظمی دارد.

🔹با این توضیحات فکت‌نامه به این ادعای سعید جلیلی نشان «نادرست» می‌دهد.

👈 در فکت‌نامه بخوانید

🌐 @Factnameh

🔹 ویدیوی دستکاری‌شده خطبه‌های نماز مسجدالحرام درباره گرسنگی در غزه

🔹«خبرگزاری دانشجو» مدعی شده شیخ عبدالرحمن السدیس، امام جماعت مسجدالحرام، در خطبه‌ای گرسنگی مردم غزه را «فرصت طلایی» برای تزکیه روح و «ورزش بدن» دانسته و به جای درخواست کمک، تنها به دعا توصیه کرده است.

🔹این ادعا شاخ‌دار است. ویدیوی مورد اشاره در این ادعا، ساختگی است و به‌احتمال زیاد با هوش مصنوعی تولید شده است.

🔹خطبه رسمی السدیس در ۴ ژوئیه ۲۰۲۵ هیچ اشاره‌ای به چنین عباراتی ندارد. او تنها در پایان برای مردم غزه دعا می‌کند و خواستار نابودی «دشمنان صهیونیستی» می‌شود.

🔹بنابراین فکت‌نامه به این ادعا نشان «شاخ‌دار» می‌دهد.

👈 در فکت‌نامه بخوانید

🌐 @Factnameh

❌ ادعای نادرست درباره جاسازی جی‌پی‌اس در عروسک‌های لبوبو

🔹ویدیویی در اینستاگرام فارسی منتشر شده که در آن کاربری با شکافتن یک عروسک لبوبو، ادعا می‌کند در این عروسک‌ها جی‌پی‌اس جاسازی شده و جاسوس هستند و دلیل فروش گسترده آن همین است.

🔹این ویدئو بیش از ۵۰ میلیون بازدید و ۳۳۰ هزار لایک دارد و در شبکه‌های اجتماعی سایر کشورها هم بازنشر شده است.

🔹با وجود گمانه‌زنی‌ها درباره ایجاد «کمیابی مصنوعی» برای افزایش تقاضا و مشکلات «کنترل کیفیت» این عروسک، هیچگاه ادعایی مبنی بر جاسازی جی‌پی‌اس در این عروسک‌ها از سوی شرکت‌های رقیب یا خریداران گسترده آن مطرح نشده است.

🔹با توجه به اینکه لبوبو در مرکز توجه است، مطرح شدن چنین تردیدی حتما بر فروش محصول تاثیر اساسی می‌گذاشت.

🔹وسیله‌ای که این فرد از عروسک خارج می‌کند، یک کنترل از راه دور Infrared است که به گوشی‌های آیفون قدیمی‌تر وصل می‌شود و با آن می‌توان وسایلی مانند تلویزیون را به وسیله موبایل، کنترل کرد.

🔹لبوبو یک عروسک کلکسیونی است که هنرمند اهل هنگ‌کنگ، کاسینگ لونگ آن را خلق کرده و با همکاری شرکت پاپ مارت به شهرت رسیده است.

🔹محبوبیت آن به دلیل استراتژی «جعبه شانسی» پاپ مارت است که جمع‌آوری این فیگورها را به یک گنج‌یابی تبدیل کرده است.

👈 در فکت‌نامه بخوانید

🌐 @Factnameh

🎙 ممتاز بیگم

🔹در مقدمه قسمت ۲۲۸ پادکست هفتگی فکت‌نامه، کمی درباره لایحه پرحاشیه «مقابله با انتشار محتوای خبری خلاف واقع در فضای مجازی» صحبت کردیم؛ لایحه‌ای که فعلا قرار شده از مجلس پس گرفته شود.

🔹از ابتدای جنگ ایران و اسرائیل، ادعاهایی درباره ساخت یا مونتاژ پهپادهای اسرائیلی در ایران مطرح شد. در مقاله‌ای، به بررسی اخبار و اطلاعات مرتبط با این ادعا پرداخته‌ایم.

🔹دو ادعا از مسعود پزشکیان و محمدباقر قالیباف از فکت‌نامه نشان نادرست گرفتند که در این قسمت هر دو را توضیح می‌دهیم.

🔹ادعای بی‌اساس «آزمایش موشک قاره‌پیمای خرمشهر ۵»، موضوع دیگری است که درباره آن توضیح داده‌ایم.

🔹در ادامه درباره خبر ساختگی شکایت پرستو فروهر از شهرداری مونیخ «به جرم راه دادن شاهزاده رضا پهلوی» صحبت کرده‌ایم.

🔹دو ادعای مرتبط با وضعیت این روزهای غزه، از سوژه‌های دیگر فکت‌چک‌های این هفته‌اند و در ادامه درباره نقل قول نادرست سعید جلیلی از نخست‌وزیر سابق بریتانیا نیز صحبت کرده‌ایم.

🔹این قسمت، فکت‌چک‌های چند سوژه جالب را هم توضیح دادیم؛ از ماجرای «ممتاز بیگم» در پاکستان و ویدیوی جعلی از مجلس بولیوی و ادعایی عجیب درباره زندگی نوعی پرنده در ایران، تا ادعایی درباره سریال «بازی مرکب» و البته یک پرتاب سه‌امتیازیِ شاخ‌دار.

🎙 پادکست فکت‌نامه را از همه اپلیکیشن‌های دریافت پادکست بشنوید.

📣 هر هفته ساعت ۸ صبح جمعه به وقت تهران.

👈 در کست‌باکس بشنوید

👈 در اپل پادکست بشنوید

👈 در اسپاتیفای بشنوید

🌐 @Factnameh

❌ ادعای شاخ‌دار درباره نقش «نفوذ» در کلاس‌های آموزشی گشت ارشاد

🔹ابراهیم سوزنچی، عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی، مدعی شده گشت ارشاد و کلاس‌های حجاب سال ۱۴۰۱ نتیجه «نفوذ» در مصوبات شورا بوده است.

🔹مصوبه مربوط به تشدید گشت ارشاد در شهریور ۱۴۰۰ تصویب شده و مسئولیت آن با اعضای رسمی شورا، از جمله مقام‌های امنیتی و انتظامی است.

🔹ساختار تصمیم‌گیری در شوراهای عالی جمهوری اسلامی، از جمله شورای عالی انقلاب فرهنگی، از چنان کنترل بوروکراتیکی برخوردار است که احتمال تغییر پنهانی در مسیر تصویب تا اجرا بسیار بعید است.

🔹اگر تغییری ۱۸۰ درجه‌ای در متن مصوبه اتفاق افتاده باشد، تنها دو حالت ممکن است: یا تصمیم در سطح رهبری نظام گرفته شده (که نفوذی در کار نیست) یا در بالاترین سطح نظام نفوذ شده است.

🔹تاکنون هیچ سند یا سرنخی درباره نفوذ و دستکاری مصوبه ارائه نشده و خود سوزنچی می‌گوید «معلوم نشد» در کدام مرحله این دستکاری رخ داده است.

🔹اجرای گشت ارشاد و کلاس‌های اجباری در سال ۱۴۰۱، نه تنها مورد اعتراض هیچ نهاد رسمی قرار نگرفت، بلکه توسط مقام‌های رسمی و رهبر جمهوری اسلامی تأیید شد.

🔹هیچ مقام جمهوری اسلامی، پس از کشته‌شدن مهسا امینی مدعی نشد که در جلسه این شورا قرار بوده جلوی گشت ارشاد یا کلاس‌های اجباری آموزش حجاب گرفته شود.

🔹ادعای سوزنچی بیشتر به تلاش برای شانه‌خالی‌کردن از مسئولیت جمعی نظام در مرگ مهسا امینی شبیه است تا افشای نفوذ واقعی.

🔹 با توجه به این توضیحات، فکت‌نامه به این ادعا نشان «شاخ‌دار» می‌دهد.

👈 در فکت‌نامه بخوانید

🌐 @Factnameh

🎙 ممتاز بیگم

🔹در مقدمه قسمت ۲۲۸ پادکست هفتگی فکت‌نامه، کمی درباره لایحه پرحاشیه «مقابله با انتشار محتوای خبری خلاف واقع در فضای مجازی» صحبت کردیم؛ لایحه‌ای که فعلا قرار شده از مجلس پس گرفته شود.

🔹از ابتدای جنگ ایران و اسرائیل، ادعاهایی درباره ساخت یا مونتاژ پهپادهای اسرائیلی در ایران مطرح شد. در مقاله‌ای، به بررسی اخبار و اطلاعات مرتبط با این ادعا پرداخته‌ایم.

🔹دو ادعا از مسعود پزشکیان و محمدباقر قالیباف از فکت‌نامه نشان نادرست گرفتند که در این قسمت هر دو را توضیح می‌دهیم.

🔹ادعای بی‌اساس «آزمایش موشک قاره‌پیمای خرمشهر ۵»، موضوع دیگری است که درباره آن توضیح داده‌ایم.

🔹در ادامه درباره خبر ساختگی شکایت پرستو فروهر از شهرداری مونیخ «به جرم راه دادن شاهزاده رضا پهلوی» صحبت کرده‌ایم.

🔹دو ادعای مرتبط با وضعیت این روزهای غزه، از سوژه‌های دیگر فکت‌چک‌های این هفته‌اند و در ادامه درباره نقل قول نادرست سعید جلیلی از نخست‌وزیر سابق بریتانیا نیز صحبت کرده‌ایم.

🔹این قسمت، فکت‌چک‌های چند سوژه جالب را هم توضیح دادیم؛ از ماجرای «ممتاز بیگم» در پاکستان و ویدیوی جعلی از مجلس بولیوی و ادعایی عجیب درباره زندگی نوعی پرنده در ایران، تا ادعایی درباره سریال «بازی مرکب» و البته یک پرتاب سه‌امتیازیِ شاخ‌دار.

🎙 پادکست فکت‌نامه را از همه اپلیکیشن‌های دریافت پادکست بشنوید.

📣 هر هفته ساعت ۸ صبح جمعه به وقت تهران.

👈 در کست‌باکس بشنوید

👈 در اپل پادکست بشنوید

👈 در اسپاتیفای بشنوید

00:01:35 مقدمه و توضیح درباره لایحه اخیر دولت
00:06:58 از کارگاه‌های مونتاژ پهپاد اسرائیلی در خاک ایران چه می‌دانیم؟
00:15:58 ادعای نادرست پزشکیان درباره حملات جمهوری اسلامی به اسرائیل
00:18:42 آیا هوافضای سپاه در میان پنج قدرت برتر هوافضای جهان است؟
00:22:59 ادعای نادرست تست موشک بالستیک قاره‌پیمای خرمشهر ۵
00:28:03 ادعای شاخ‌دار درباره وحشت در اسرائیل از رونمایی خرمشهر ۵
00:30:11 شایعه شکایت پرستو فروهر از شهرداری مونیخ بخاطر راه‌دادن رضا پهلوی
00:33:19 ادعای نادرست حرکت ۱۰۰۰ کشتی از ۵۰ ملیت برای شکستن محاصره غزه
00:36:17 ویدیوی دستکاری‌شده خطبه‌های نماز مسجدالحرام درباره مردم غزه
00:37:59 ادعای جلیلی درباره اظهارنظر ریشی سوناک و نقش ایران در نظم جهان
00:40:52 ادعای نادرست درباره وجود موجود عجیب‌الخلقه در باغ وحش کراچی
00:56:44 انتساب ادعای نادرست به وزیر دفاع اسرائیل درباره خیزش مردم
00:58:40 ادعای شاخ‌دار فرو ریختن دیوار مجلس نمایندگان در بولیوی
00:59:50 ادعای شاخ‌دار پرتاب سه‌امتیازی بازیکن ایرانی در لیگ بسکتبال یونان
01:01:30 منبع الهام سریال «بازی مرکب» بازداشتگاه «خانه برادران» نبود
01:05:22 ادعای شاخ‌دار درباره رشد گونه‌ای از پرنده در انار
01:07:34 کامنت‌ها

🌐 @Factnameh

❌ آلیسا کارسون فضانورد نیست و برنامه‌ای برای سفر او به مریخ وجود ندارد

🔹برخی حساب‌های کاربری در شبکه‌های اجتماعی ادعا می‌کنند ناسا و اسپیس‌اکس قرار است در برنامه‌ای، دختری ۲۴ ساله به نام آلیسا کارسون را به عنوان اولین انسان به کره مریخ بفرستند.

🔹این ادعا درست نیست. آلیسا کارسون، فضانورد نیست و برنامه‌ای برای سفر او به مریخ وجود ندارد.

🔹او یک اینفلوئنسر شبکه‌های اجتماعی است و علاقه خود به فضا را با بازدید از مراکز توریستی فضایی نشان می‌دهد.

🔹ناسا رسما اعلام کرده او هیچ ارتباطی با این سازمان ندارد و عضو هیچ‌کدام از برنامه‌های ناسا نیست.

🔹این شایعه که خانم کارسون برای سفر به مریخ انتخاب شده، سال‌هاست به زبان‌های مختلف منتشر می‌شود و بسیاری از سایت‌های درستی‌سنجی، به نادرست‌بودن آن اشاره کرده‌اند.

🔹فکت‌نامه نیز به این ادعا که آلیسا کارسون قرار است به عنوان اولین انسان به مریخ سفر کند، نشان «شاخ‌دار» می‌دهد.

👈 در فکت‌نامه بخوانید

🌐 @Factnameh

❌ ادعای شاخ‌دار درباره کشته‌شدن ۳۰ خلبان اسرائیلی در جنگ با ایران

🔹رسانه‌های نزدیک به جمهوری اسلامی ایران مانند خبرگزاری فارس و وب‌سایت فراز مدعی شده‌اند که یک خبرنگار اسرائیلی منتقد نتانیاهو اعتراف کرده است که ۳۰ خلبان اسرائیلی در جنگ ۱۲روزه کشته شده‌اند.

🔹این ادعا بی‌اساس است و تصویری که منتشر شده، جعلی است.

🔹کل تلفات اسرائیل ۲۹ نفر (با حوادث جانبی ۳۲ نفر) گزارش شده‌است.

🔹بررسی منابع ایرانی، اسرائیلی، مستقل، حامی جمهوری اسلامی، مخالف حکومت، منتقدین دولت نتانیاهو، دیگر منابع نزدیک به منابع غربی و … هیچ کدام نشان نمی‌دهد که چنین رویدادی رخ داده باشد.

🔹«ارلی برلو»، خبرنگاری که ادعا شده چنین توییتی زده، چند بار تاکید کرده‌ که این تصویر جعلی است و او این توییت را منتشر نکرده‌است.

🔹با این حال بدون در نظر گرفتن تکذیبیه او و با شواهد بیرونی نیز می‌توان تایید کرد که تصویر مدعی «اعتراف خبرنگار اسرائیلی به کشته شدن ۳۰ خلبان این کشور در جنگ ۱۲روزه» جعلی است.

🔹بنابراین فکت‌نامه به این ادعای نادرست که با یک تصویر جعلی همراه شده، نشان «شاخ‌دار» می‌دهد.

👈 در فکت‌نامه بخوانید

🌐 @Factnameh