FactNameh | فکت‌نامه
111K subscribers
2.7K photos
668 videos
3 files
3.27K links
فکت‌نامه اولین سایت درستی‌سنجی (فکت‌چکینگ) سیاسی درباره‌ی ایران است.
وبسایت: factnameh.com
بات تلگرامی فکت‌نامه:‌ @FactnamehBot
ارتباط مستقیم: @FactNamehAdmin
twitter.com/factnameh
fb.com/factnameh
instagram.com/factnameh
Download Telegram
📝 واکاوی تناقضات در پرونده قتل الهه حسین‌نژاد

🔹الهه حسین‌نژاد، شهروند ۲۴ ساله ساکن اسلامشهر، در تاریخ ۴ خرداد ۱۴۰۴ پس از خروج از محل کارش در تهران ناپدید شد.

🔹سرانجام در ۱۵ خرداد، دادستان تهران اعلام کرد که «جسد او در بیابان‌های حومه شهر پیدا شده و قاتل او دستگیر شده‌است».

🔹از زمان اعلام این خبر تا امروز، ۲۰ خرداد ۱۴۰۴، با گذشت زمان، انتشار شواهد تازه، پخش ویدیوهایی از بازجویی متهم و اظهارات مقامات رسمی، نه تنها به شفاف‌سازی ابعاد پرونده کمک نکرده، بلکه بر حجم ابهامات آن افزوده است.

🔹انگیزه قتل: ارائه دست‌کم چهار روایت کاملاً متفاوت (سرقت، نیت شوم، خشم آنی، درگیری بر سر حجاب) که هرکدام دیگری را نقض می‌کرد.

🔹فقدان شواهد تصویری: ناکامی یا عدم استفاده غیرقابل توضیح از دوربین‌های پرتعداد میدان آزادی و سامانه‌های ردیابی دیجیتال، که در موارد دیگر به شکلی مؤثر برای کنترل شهروندان به کار می‌روند و سپس اعلام اینکه متهم از روی دوربین و پلاک ماشینش شناسایی شده است.

🔹محل کشف جسد: اختلاف فاحش ۵۶ کیلومتری میان اولین آدرس اعلام‌شده از سوی رئیس پلیس آگاهی (اطراف فرودگاه مهرآباد) و شواهد تصویری بعدی (شهرک صنعتی شمس‌آباد).

🔹رابطه متهم با اسنپ: اصرار بر «عبوری» بودن خودروی قاتل در حالی که شواهد متعدد از فعالیت او در اسنپ حکایت داشت و وجود رویه‌های گزینش پرابهام برای رانندگان دارای سوءپیشینه.

🔹جزئیات صحنه جرم: وجود روایت‌های متضاد حتی در مورد بدیهی‌ترین جزئیات مانند محل نشستن مقتول در خودرو.

🔹هریک از این موارد به تنهایی شاید قابل توضیح یا توجیه به عنوان یک خطای تحقیقاتی ساده باشد؛ اما هنگامی که این مجموعه‌ی ناهنجاری‌ها در کنار یکدیگر قرار می‌گیرند، سوال‌برانگیز می‌شوند.

👈 در فکت‌نامه بخوانید

🌐 @Factnameh
Please open Telegram to view this post
VIEW IN TELEGRAM
ادعای گمراه‌کننده در مورد نسبت آمار زن‌کشی در ایالات متحده و ایران

🔹بعد از اعلام خبر قتل الهه حسین‌نژاد در ایران، محمد حسین راجی، مدیر اندیشکده سعداء، با ارائه آمارهایی نوشت که زن‌کشی در آمریکا بیشتر از ایران است و زنان ایرانی در کشور امن‌تری زندگی می‌کنند.

🔹آمارهایی که راجی ارائه داده، بر اساس داده‌های زن‌کشی در سال ۲۰۲۵ در وبسایت World Population Review است.

🔹مراجعه به این وبسایت، این ادعای او را که این آمار در آمریکا بیشتر از ایران است، به‌ظاهر تایید می‌کند؛ اما این اعداد و این ادعا یک وجه گمراه‌کننده مهم دارد.

🔹در ایالات متحده، داده‌های مربوط به زن‌کشی به‌راحتی در دسترس است و به طور سیستماتیک از سوی چندین سازمان دولتی و غیردولتی جمع‌آوری و تحلیل می‌شود.

🔹در ایران اما هیچ پایگاه داده رسمی سیستماتیک و در دسترس عموم وجود ندارد که آمار زن‌کشی را ثبت و ردیابی کند.

🔹در ایران داده‌ها از منابع غیررسمی مانند رسانه‌ها و شبکه‌های اجتماعی جمع‌آوری می‌شود.

🔹مقایسه رقم‌های به دست آمده از این دو روش با یکدیگر، مقایسه‌ای گمراه‌کننده است، چراکه قطعا آمار در ایران بالاتر از رقم‌های گزارش‌شده است.

🔹تفاوت عمده دیگر ایران و ایالات متحده این است که به گفته کارشناسان، زن‌کشی در ایران به وجود یک نظام حقوقی مرتبط است که از زنان حمایت کافی نمی‌کند و هنجارهای اجتماعی-فرهنگی پیرامون «ناموس» هم در آن موثر است.

🔹در ایالات متحده اما، عوامل دیگری از جمله دسترسی گسترده به سلاح گرم به عنوان کاتالیزور نرخ بالای زن‌کشی ذکر می‌شود.

🔹بنابراین فکت‌نامه به این ادعای محمدحسین راجی نشان «گمراه‌کننده» می‌دهد.

👈 در فکت‌نامه بخوانید

🌐 @Factnameh
Please open Telegram to view this post
VIEW IN TELEGRAM
FactNameh | فکت‌نامه
ادعای شاخ‌دار رنانی درباره نقش ازدواج فامیلی و چند همسری در کورتکس مغز 🔹محسن رنانی، اقتصاددان، گفته: «ممنوعیت چند همسری و ازدواج فامیلی بر ضخامت بیشتر کورتکس مغز اروپاییان نسبت به آسیایی‌ها تاثیر داشته است.» 🔹رنانی، این موضوع را با جلوتر بودن اروپا در…
✍️ توضیح و پوزش محسن رنانی بابت ادعای «کورتکس» و تشکر از منتقدان و فکت‌نامه

🔹به‌تازگی در فکت‌نامه صحبت‌های اخیر محسن رنانی را درباره «تاثیر چندهمسری و ازدواج فامیلی بر ضخامت بیشتر کورتکس مغز»، که واکنش‌های زیادی را برانگیخته بود، درستی‌سنجی کردیم. در آن مقاله توضیح دادیم که چرا این ادعای جنجالی، نادرست است.

🔹امروز آقای رنانی با انتشار یادداشت مفصلی، ضمن «توضیح و پوزش‌خواهی» بابت این اظهارات، از همه کسانی که او را «منصفانه نقد کردند» سپاسگزاری کرد.

🔹آقای رنانی در یادداشت خود از فکت‌نامه هم تشکر کرده است: «از تمام کسانی که با حس مسئولیت، با جست‌وجو در منابع علمی نشان دادند که این ادعا گمراه کننده است، بویژه از رسانه «فکت‌نامه»، بسیار متشکرم که نه تنها گفته‌های مرا درستی‌سنجی کرد بلکه سالهاست با جدیت تمام می‌کوشد ادعاهای مقامات یا مطالب گمراه کننده، فریبکارانه یا دروغ را در فضای مجازی، ردیابی و درستی‌سنجی کند.»

🔹هدف فکت‌چکینگ، اصلاح اطلاعات نادرست است. ما همواره از پذیرش اشتباه استقبال کرده‌ایم و یادداشت آقای رنانی نمونه‌ای عالی از این رویکرد است.

🔹امیدواریم همه به‌ویژه سیاستمداران و افراد مشهور از این کار الگوبرداری کنند، چراکه گفته‌های نادرست آنها می‌تواند بسیار زیان‌بار باشد و بر زندگی مردم تاثیر بگذارد.

👈 متن کامل یادداشت محسن رنانی

👈 مقاله درستی‌سنجی را در فکت‌نامه بخوانید

🌐 @Factnameh
Please open Telegram to view this post
VIEW IN TELEGRAM
This media is not supported in your browser
VIEW IN TELEGRAM
ادعای شبه‌علمی و خطرناک تاثير رژيم قلیایی بر درمان سرطان

🔹فردی به نام داوود منیری (با نام مستعار دکتر داوود) ادعا کرده «تحقیقات نشان می‌دهد بیش از ۷۵ درصد سرطان‌ها به خاطر اسیدی‌بودن بدن است و اگر بدن را قلیایی کنیم، مشکل برطرف می‌شود.»

🔹ادعای تاثیر رژیم قلیایی بر سرطان، نادرست و بی‌پایه است. منابع رسمی بهداشتی، نهادهای فکت‌چک و جامعه علمی، بارها این ادعا را رد کرده‌اند.

🔹مدرک علمی معتبری وجود ندارد که نشان دهد رژیم غذایی بتواند pH خون را در افراد سالم به میزان قابل توجهی تغییر دهد.

🔹هرگونه انحراف شدید از محدوده طبیعی pH خون، وضعیتی بسیار خطرناک و اورژانسی (مانند اسیدوز یا آلکالوز متابولیک) است که به دلیل بیماری‌های جدی رخ می‌دهد، نه به خاطر خوردن مواد یا رژیم غذایی خاص.

🔹سلول‌های سرطانی در محیط کشت اطراف خود یک ریزمحیط اسیدی ایجاد می‌کنند؛ اما نکته کلیدی اینجاست که «این محیط اسیدی، نتیجه فعالیت سلول‌های سرطانی است، نه علت به وجود آمدن آنها.»

🔹«رژیم قلیایی» نمی‌تواند سرطان را درمان یا از آن پیشگیری کند. هیچ مدرکی برای حمایت از این نظریه وجود ندارد و بدن به طور طبیعی pH خود را تنظیم می‌کند.

🔹فواید خوردن گیاهان به دلیل مواد مغذی، فیبر و ویتامین‌های موجود در میوه‌ها و سبزیجات است، نه به خاطر تأثیر آن‌ها بر pH بدن.

🔹روز ۲۰ خرداد ۱۴۰۴، سازمان نظام پزشکی کشور، نام این فرد را در بین فهرست «اسامی ۵۲ مدعی طبابت بدون مجوز» قرار داد و آمادگی خود را برای مشاوره حقوقی به آسیب‌دیدگان اعلام کرد.

🔹بر این اساس، فکت‌نامه به این ادعا نشان «شاخ‌دار» می‌دهد.

👈 در فکت‌نامه بخوانید

🌐 @Factnameh
Please open Telegram to view this post
VIEW IN TELEGRAM
Media is too big
VIEW IN TELEGRAM
ادعای نادرست درباره بی‌اثر و مضربودن کرم ضدآفتاب

🔹در شبکه‌های اجتماعی ادعا شده که «گروه تحقیقاتی EWG آمریکا نشان داده که ۷۵درصد کرم‌های ضد آفتاب رایج، فاقد اثر کارایی هستند.»

🔹فردی به نام «حامد رئیسی» که خود را «ایمونولوژیست» معرفی کرده، همچنین مدعی شده که به خاطر ترکیبات شیمیایی (مانند اکسی‌بنزون) کرم ضد آفتاب، ریسک بیماری‌های خطرناکی مانند انواع سرطان و نازایی و … زیاد می‌شود.

🔹قسمت دوم ادعای رئیسی در مورد خطرناک بودن و سرطان‌زا بودن کرم ضد آفتاب به خاطر ترکیبات شیمیایی از جمله اکسی‌بنزون را قبلا فکت‌نامه و دیگر فکت‌چکرها بررسی کرده و آن را رد کرده‌اند.

🔹گزارش سازمان غیرانتفاعی «گروه کاری محیط‌زیست» (EWG) واقعی است، اما تفسیری که حامد رئیسی از آن آمار می‌دهد، نادرست و گمراه‌کننده است.

🔹مشکل در تعریف کلمه «بی‌اثر یا نامناسب» از دیدگاه EWG است. این گروه برای «رد کردن» یک ضدآفتاب، فقط به میزان SPF (محافظت در برابر UVB) آن نگاه نمی‌کند.

🔹بنابراین، وقتی EWG می‌گوید «۷۵درصد ضدآفتاب‌ها نامناسب هستند»، منظورشان این است که این محصولات با معیارهای خودشان مطابقت ندارند، نه اینکه این ضدآفتاب‌ها طبق استانداردهای پزشکی FDA، فاقد کارایی است.

🔹متخصصان پوست تایید می‌کنند که ارزیابی‌های EWG ممکن است در برخی موارد محافظه‌کارانه و سخت‌گیرانه باشد و این نباید منجر به ترس بی‌مورد از استفاده از ضدآفتاب شود.

🔹اگرچه ادعای EWG مبنی بر ایمن بودن تنها یک‌چهارم کرم‌های ضدآفتاب، با سخت‌گیری‌های فراتر از استانداردهای پزشکی و سلامتی، قابل اعتنا است، اما این به معنای خطرناک بودن تمام محصولات دیگر نیست.

🔹ضدآفتاب‌های موجود در بازار که تایید نهادهای نظارتی مانند FDA را دارند برای محافظت در برابر سرطان پوست، نه‌تنها موثرند، بلکه ضروری هستند.

🔹روز ۲۰ خرداد ۱۴۰۴، سازمان نظام پزشکی کشور نام این فرد را در بین فهرست «اسامی ۵۲ مدعی طبابت بدون مجوز» قرار داد و آمادگی خود را برای مشاوره حقوقی به آسیب‌دیدگان اعلام کرد.

🔹با این توضیحات، فکت‌نامه به این ادعا نشان «نادرست» می‌دهد.

👈 در فکت‌نامه بخوانید

🌐 @Factnameh
Please open Telegram to view this post
VIEW IN TELEGRAM
Media is too big
VIEW IN TELEGRAM
ادعای شاخ‌دار درباره اثر دانه انار بر سرطان

🔹فردی به نام «احمد سوزنچی» در شبکه‌های اجتماعی مدعی شده که «هسته انار بهترین داروی ضد سرطان است.»

🔹سوزنچی، مدعی طب سنتی، در ادامه می‌گوید «سرطان وجود ندارد و من قبلا این را برای بیمارانم شرح داده‌ام … ولی هسته انار، بهترین دارو برای پیشگیری از سرطان است».

🔹صحبت‌های سوزنچی درباره «تئوری توطئه سرطان»، موضوع مشهوری است و بارها از جوانب مختلف فنی، راستی‌آزمایی و رد شده است.

🔹ادعای رایج در شبکه‌های اجتماعی مبنی بر اینکه «هسته انار بهترین داروی ضد سرطان است»، با شواهد علمی موجود همخوانی ندارد و از نظر علمی یک ادعای اغراق‌آمیز و گمراه‌کننده است.

🔹ترکیبات موجود در انار و به‌ویژه در هسته آن، اثرات ضدسرطانی بالقوه‌ای نشان داده‌اند، اما هیچ پژوهش بالینی معتبری در انسان اثبات نکرده که مصرف هسته انار به‌تنهایی بتواند به عنوان «داروی درمان سرطان» به‌کار رود.

🔹پژوهشگران بارها تأکید کرده‌اند که این نتایج صرفاً گام‌های اولیه برای بررسی‌های بالینی بیشتر هستند و نمی‌توان از آن‌ها نتیجه گرفت که مصرف روزانه یا خوراکی هسته انار در انسان به درمان سرطان منجر می‌شود.

🔹بسیاری از ترکیباتی که در محیط آزمایشگاهی اثرات مثبتی از خود نشان می‌دهند، ممکن است در بدن انسان جذب مناسبی نداشته باشند و در دوزهای مؤثر، ایمنی کافی نداشته باشند یا با داروهای رایج در تداخل باشند.

🔹این نوع ادعاها علاوه بر ایجاد امید واهی در بیماران، ممکن است باعث شود افراد از درمان‌های استاندارد پزشکی فاصله بگیرند و با خوددرمانی یا مصرف بی‌رویه مواد طبیعی، خود را در معرض خطرات جدی قرار دهند.

🔹روز ۲۰ خرداد ۱۴۰۴، سازمان نظام پزشکی کشور نام این کاربر را در بین فهرست «اسامی ۵۲ مدعی طبابت بدون مجوز» قرار داد و آمادگی خود را برای مشاوره حقوقی به آسیب‌دیدگان اعلام کرد.

🔹بنابراین فکت‌نامه به این ادعا نشان «شاخ‌دار» می‌دهد.

👈 در فکت‌نامه بخوانید

🌐 @Factnameh
Please open Telegram to view this post
VIEW IN TELEGRAM
🎙 ابهامات یک قتل

🔹در قسمت ۲۱۹ پادکست هفتگی فکت‌نامه، ابتدا ابهامات و تناقض‌های پرونده قتل الهه حسین‌نژاد را بررسی کرده‌ایم.

🔹در ادامه، مقایسه گمراه‌کننده‌ای را مرور کردیم که ادعا می‌کرد ایران برای زنان امن‌تر از آمریکاست.

🔹خاطره علی خامنه‌ای از مذاکرات هسته‌ای دهه ۸۰ و ادعای یک رسانه حکومتی درباره ضرورت اقتصادی غنی‌سازی در داخل ایران، سوژه‌های مرتبط با مساله هسته‌ای ایران هستند.

🔹پرونده تعرض جنسی چند ورزشکار ایرانی در کره جنوبی، موضوع مرتبط با دو فکت‌چک دیگر این اپیزود است.

🔹فکت‌چک‌های کوتاه این هفته، متنوع است؛ از ادعای خرد کردن اسکناس‌های ایرانی در عراق و ادعای مرگ یک دانشجوی نخبه بخاطر مصرف کافئین، تا تئوری توطئه مربوط به اعدام نیکلای چائوشسکو و ماجرای یک قارچ گران‌قیمت در نپال.

🔹ادعای مربوط به عکسی که پرندگان را در اطراف یک هواپیما نشان می‌داد، ماجرای جالبی دارد که در پایان این قسمت به آن پرداخته‌ایم.

🔹همچنین، در مقدمه این قسمت، یک نامه مهم از سازمان نظام پزشکی و یادداشت محسن رنانی که در آن ضمن عذرخواهی از اظهارات اخیرش، از فکت‌نامه تشکر کرده را نیز مرور کرده‌ایم.

🎙 پادکست فکت‌نامه را از همه اپلیکیشن‌های دریافت پادکست بشنوید.

📣 هر هفته ساعت ۸ صبح جمعه به وقت تهران.

👈 در کست‌باکس بشنوید

👈 در اپل پادکست بشنوید

👈 در اسپاتیفای بشنوید

🌐 @Factnameh
Please open Telegram to view this post
VIEW IN TELEGRAM
ادعای نادرست فارس درباره تکذیب حمله پهپادی به اسرائیل

🔹خبرگزاری فارس عصر جمعه ۲۳ خرداد ۱۴۰۴ به نقل از یک منبع آگاه نوشت «ایران تا این لحظه هیچ حمله پهپادی نداشته است.»

🔹این ادعا نادرست است.

🔹گزارش‌های رسانه‌های بین‌المللی از جمله گاردین و الجزیره، پرتاب حدود ۱۰۰ پهپاد از ایران به سمت اسرائیل را تایید کرده‌اند.

🔹ویدیوهایی نیز از عبور پهپادها در آسمان اردن، عراق و سوریه منتشر شده و ستاد نیروهای مسلح اردن هم از رهگیری پهپادهایی در آسمان خود خبر داده و آن را تایید کرده است.

🔹بنابراین فکت‌نامه به این تکذیبیه خبرگزاری فارس نشان «نادرست» می‌دهد.

👈 در فکت‌نامه بخوانید

🌐 @Factnameh
Please open Telegram to view this post
VIEW IN TELEGRAM
تصویر منتسب به انهدام جنگنده F16 اسرائیلی، قدیمی است

🔹برخی کانال‌های خبری و اکانت‌های شبکه‌های اجتماعی عکسی را منتشر و ادعا کردند مربوط به «انهدام جنگنده F16 اسرائیلی توسط پدافند ایران» است.

🔹این ادعا نادرست است.

🔹این عکس، قدیمی و مربوط به سال ۲۰۱۵ است که ترکیه از سرنگونی یک جنگنده روسیه خبر داده بود.

🔹کانال منتسب به ارتش جمهوری اسلامی ایران از «اصابت موشک‌های پدافند ارتش به جنگنده‌های اسرائیلی» خبر داده اما هنوز جزئیاتی درباره آن اعلام نکرده است.

🌐 @Factnameh
Please open Telegram to view this post
VIEW IN TELEGRAM
انتساب یک ویدیوی قدیمی به حمله سپاه به اسرائیل

🔹در میان عکس‌ها و ویدیوهایی که رسانه‌های معتبر از حمله‌های موشکی جمهوری اسلامی ایران به اسرائیل منتشر می‌کنند، برخی تصاویر نادرست نیز در حال انتشار است.

🔹برخی کانال‌های خبری و اکانت‌های شبکه‌های اجتماعی تصاویری از برخورد گسترده چند موشک منتشر و ادعا کرده‌اند مربوط به حمله‌های اخیر به تل‌آویو است.

🔹این تصویر قدیمی است و حدود یک ماه قبل با عنوان حمله حوثی‌ها به اسرائیل در شبکه‌های اجتماعی غیرفارسی منتشر شده بود.

🌐 @Factnameh
Please open Telegram to view this post
VIEW IN TELEGRAM
انتشار تصاویر قدیمیِ حمله حزب‌الله، با عنوان حمله اخیر سپاه

🔹در میان عکس‌ها و ویدیوهایی که رسانه‌های معتبر از حمله‌های موشکی جمهوری اسلامی ایران به اسرائیل منتشر می‌کنند، برخی تصاویر نادرست نیز در حال انتشار است.

🔹دو تصویر زیر، در برخی کانال‌ها و اکانت‌های شبکه‌های اجتماعی منتشر و ادعا شده آتش‌سوزی و تخریب ساختمانی در تل‌آویو، بر اثر حمله‌های اخیر است.

🔹این تصاویر قدیمی است و حدود شش ماه قبل (نوامبر ۲۰۲۴) با عنوان آثار حمله حزب‌الله به اسرائیل منتشر شده بود.

🌐 @Factnameh
Please open Telegram to view this post
VIEW IN TELEGRAM
Please open Telegram to view this post
VIEW IN TELEGRAM
🔹 تصویر پیکر بی‌جان فردی که در حملات اسرائیل به تهران کشته شده است

🔹ساعاتی پس از آغاز حمله اسرائیل به تهران، عکسی با توضیح «پیکر دختری که بر اثر حمله‌ها کشته شده است» در شبکه‌های اجتماعی منتشر شد.

🔹همزمان، برخی حساب‌های شبکه‌های اجتماعی ادعا کردند این عکس ارتباطی با ایران ندارد و مربوط به کودکی در سوریه است.

🔹به نظر می‌رسد دلیل این مساله، نام کاربری حسابی باشد که آن را منتشر کرده است؛ یعنی حسابی با نام Syrian Girl.

🔹این عکس در واقع تصویری از یک ویدیوست که همزمان با حمله‌های هوایی اسرائیل به تهران ضبط شده و مربوط به محله شهرآرا در تهران است.

🔹هنوز منابع رسمی درباره جزئیات این فرد از جمله جنسیت یا سن او گزارشی منتشر نکرده‌اند. در صورت دریافت خبرهای تکمیلی، این فکت‌چک را به‌روزرسانی می‌کنیم.

👈 در فکت‌نامه بخوانید

🌐 @Factnameh
Please open Telegram to view this post
VIEW IN TELEGRAM
انتشار تصویر قدیمی حمله روسیه، با عنوان شلیک موشک‌های ایران از زیردریایی

🔹ویدیویی که با عنوان «شلیک موشک‌های جمهوری اسلامی از زیردریایی یه سمت اسرائیل» منتشر شده، قدیمی و بی‌ربط به درگیری‌های ایران و اسرائیل است.

🔹دست‌کم سه سال قبل با عنوان حمله موشک‌های روسیه به اوکراین منتشر شده بود و ارتباطی با حمله‌های اخیر ندارد.

🔹صداوسیما این ویدیو را پخش کرده و برخی رسانه‌ها نیز آن را بازنشر کرده‌اند.

🌐 @Factnameh
Please open Telegram to view this post
VIEW IN TELEGRAM
Please open Telegram to view this post
VIEW IN TELEGRAM
تابلوی برق یا دستگاه ماینر علی شمخانی؟

🔹در شبکه‌های اجتماعی، تصویری با این عنوان وایرال شده که «علی شمخانی توی پنت‌هاوسش بیت‌کوین ماین می‌کرد».

🔹تصویر، از خانه‌ای بعد از یک انفجار شدید گرفته شده و به احتمال زیاد یکی از واحدهای مجتمع کوه نور در کامرانیه تهران است که گفته شده هنگام حمله اسرائیل، محل اقامت علی شمخانی بوده است.

🔹با توجه به ویژگی‌های ظاهری وسیله‌ی مورد اشاره، می‌توان با اطمینان نسبی گفت تابلوی برق یا تابلوی کنترل آسانسور است.

🔹ابعاد ماینرها معمولا کوچک‌تر است و معمولا برای خنک ماندن، کیس‌های باز دارند؛ در حالی که دستگاهی که در تصویر دیده می‌شود، در دارد و ظاهر آن شبیه تابلوهای برق است.

🔹بنابراین فکت‌نامه به این ادعا نشان «نادرست» می‌دهد.

👈 در فکت‌نامه بخوانید

🌐 @Factnameh
Please open Telegram to view this post
VIEW IN TELEGRAM
📝 حمله به نطنز و فردو؛ آیا خطر فاجعه نشت رادیواکتیو وجود دارد؟

🔹در حمله هوایی اسرائیل به ایران در بامداد ۲۳ خرداد ۱۴۰۴ به وقت ایران، دو مرکز اصلی غنی‌سازی اورانیوم جمهوری اسلامی هدف قرار گرفت که موجب نگرانی برخی مردم درباره پخش احتمالی مواد رادیواکتیو شد.

🔹نه فقط چرخه‌های سوخت و آبشارها و سانتریفیوژها، بلکه ذخیره جمهوری اسلامی از اورانیوم غنی‌شده در درصدهای مختلف، در کپسول‌هایی ذخیره می‌شود؛ بنابراین تصور نشتی آنها بی‌مورد نیست.

🔹آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در بیانیه فوری خود اعلام کرد «هیچ افزایش پرتو در ایستگاه‌های برخط یا حسگرهای قابل حمل دیده نشده» و تأیید کرد که مدارک اولیه از عدم نشت جدی (دست‌کم تا زمان انتشار این گزارش) حکایت می‌کند.

🔹وقتی صحبت از تأسیسات غنی‌سازی اورانیوم مثل نطنز یا فردو است، با ماده‌ای به نام هگزافلوراید اورانیوم (UF6​) طرفیم که اگر در اثر انفجار یا نشت ناگهانی، آزاد شود، به دو ترکیب خطرناک تبدیل می‌شود: اکسی‌فلورید اورانیوم و گاز هیدروژن‌فلورید.

🔹در اینجا خطر اصلی، نه از نوع رادیواکتیو، بلکه از نوع شیمیایی است و حد و مرز خطر بسیار محدود است و شهرها یا روستاهای اطراف دچار بحران سلامتی نخواهند شد.

🔹این موارد به دقت در سراسر جهان و با فاصله زمانی بسیار کمی پس از وقوع، بدون دسترسی مستقیم محلی، قابل اندازه‌گیری است و تجهیزاتی در این زمینه در سراسر دنیا، چه زمینی و چه فضایی، نصب شده‌اند.

🔹برخلاف حوادثی مانند چرنوبیل یا فوکوشیما، در این حملات، خطر انتشار گسترده مواد رادیواکتیو وجود نداشته و ابعاد حادثه، محدود به آسیب‌های شیمیایی و زیرساختی در شعاع نزدیک به محل انفجار است.

👈 در فکت‌نامه بخوانید

🌐 @Factnameh
Please open Telegram to view this post
VIEW IN TELEGRAM
Audio
🎙 ابهامات یک قتل

🔹در قسمت ۲۱۹ پادکست هفتگی فکت‌نامه، ابتدا ابهامات و تناقض‌های پرونده قتل الهه حسین‌نژاد را بررسی کرده‌ایم.

🔹در ادامه، مقایسه گمراه‌کننده‌ای را مرور کردیم که ادعا می‌کرد ایران برای زنان امن‌تر از آمریکاست.

🔹خاطره علی خامنه‌ای از مذاکرات هسته‌ای دهه ۸۰ و ادعای یک رسانه حکومتی درباره ضرورت اقتصادی غنی‌سازی در داخل ایران، سوژه‌های مرتبط با مساله هسته‌ای ایران هستند.

🔹پرونده تعرض جنسی چند ورزشکار ایرانی در کره جنوبی، موضوع مرتبط با دو فکت‌چک دیگر این اپیزود است.

🔹فکت‌چک‌های کوتاه این هفته، متنوع است؛ از ادعای خرد کردن اسکناس‌های ایرانی در عراق و ادعای مرگ یک دانشجوی نخبه بخاطر مصرف کافئین، تا تئوری توطئه مربوط به اعدام نیکلای چائوشسکو و ماجرای یک قارچ گران‌قیمت در نپال.

🔹ادعای مربوط به عکسی که پرندگان را در اطراف یک هواپیما نشان می‌داد، ماجرای جالبی دارد که در پایان این قسمت به آن پرداخته‌ایم.

🔹همچنین، در مقدمه این قسمت، یک نامه مهم از سازمان نظام پزشکی و یادداشت محسن رنانی که در آن ضمن عذرخواهی از اظهارات اخیرش، از فکت‌نامه تشکر کرده را نیز مرور کرده‌ایم.

🎙 پادکست فکت‌نامه را از همه اپلیکیشن‌های دریافت پادکست بشنوید.

📣 هر هفته ساعت ۸ صبح جمعه به وقت تهران.

👈 در کست‌باکس بشنوید

👈 در اپل پادکست بشنوید

👈 در اسپاتیفای بشنوید

00:01:26 مقدمه
00:02:25 توضیح درباره اطلاعیه مهم سازمان نظام پزشکی
00:08:18 یادداشت محسن رنانی و تشکر او از فکت‌نامه
00:12:56 واکاوی تناقضات در پرونده قتل الهه حسین‌نژاد
00:25:04 مقایسه گمراه‌کننده آمار زن‌کشی در آمریکا و ایران
00:32:40 ادعای گمراه‌کننده خامنه‌ای درباره مذاکرات هسته‌ای دهه هشتاد
00:39:40 غنی‌سازی داخل ایران برای تولید رادیو دارو صرفه اقتصادی ندارد
00:45:52 ادعای شاخ‌دار درباره عکس قربانی تعرض جنسی ورزشکاران ایرانی در کره
00:47:16 خبر نادرست برکناری احسان حدادی از ریاست فدراسیون دوومیدانی
00:48:40 ادعای تبدیل پول ایران به پوشال در عراق
00:50:58 ادعای مرگ یک دانشجو بر اثر مصرف همزمان قهوه و نوشابه انرژی‌زا
00:52:28 تئوری توطئه اعدام نشدن نیکلای چائوشسکو و همسرش
00:54:24 ویدیویی از مردم نپال که به دنبال قارچ «یارساگومبا» هستند
00:56:05 ادعای نادرست پرندگانی که هواپیما را بدرقه کردند
00:59:31 کامنت‌ها

🌐 @Factnameh
Please open Telegram to view this post
VIEW IN TELEGRAM
انتشار ویدیوی ساختگی در تهران‌تایمز با عنوان خرابی‌های تل‌آویو

🔹در میان عکس‌ها و ویدیوهایی که از خسارت موشک‌های جمهوری اسلامی به مناطقی از تل‌آویو در رسانه‌های معتبر منتشر شده، برخی تصاویر ساختگی یا قدیمی نیز در حال انتشار است.

🔹ویدیویی که حساب روزنامه «تهران تایمز» به عنوان خرابی‌های تل‌آویو پس از برخورد موشک‌های ایرانی منتشر کرده، ساخته هوش مصنوعی است.

🔹از نشانه‌های ساختگی بودن آن، جزئیاتی مثل در هم رفتن دو خودرو در این تصاویر است.

🔹این ویدیو نخستین‌بار در یک حساب تیک‌تاکی به نام «عاملیون» بارگذاری شده که در توضیحات حساب نوشته است: «م.قا.و.م.ة الذكاء الصناعي»؛ توضیحی که نشان می‌دهد محتوای ساخته هوش مصنوعی منتشر می‌کند.

🌐 @Factnameh
Please open Telegram to view this post
VIEW IN TELEGRAM
ویدیوی «شکار F۳۵ اسراییل در اراک»، ساختگی و قدیمی است

🔹ویدیویی با عنوان «شکار دو فروند هواپیمای F۳۵ اسراییلی توسط پدافند هوایی اراک» در برخی رسانه‌ها و شبکه‌های اجتماعی منتشر شده است.

🔹نشانه‌های تصویری نشان می‌دهد که این ویدیو، ساختگی و احتمالا مربوط به یک شبیه‌سازی یا بازی کامپیوتری است.

🔹همین ویدیو دست‌کم یک ماه قبل نیز به درگیری نظامی هند و پاکستان منتسب شده بود.

🌐 @Factnameh
Please open Telegram to view this post
VIEW IN TELEGRAM
Please open Telegram to view this post
VIEW IN TELEGRAM