FactNameh | فکت‌نامه
111K subscribers
2.71K photos
675 videos
3 files
3.28K links
فکت‌نامه اولین سایت درستی‌سنجی (فکت‌چکینگ) سیاسی درباره‌ی ایران است.
وبسایت: factnameh.com
بات تلگرامی فکت‌نامه:‌ @FactnamehBot
ارتباط مستقیم: @FactNamehAdmin
twitter.com/factnameh
fb.com/factnameh
instagram.com/factnameh
Download Telegram
Media is too big
VIEW IN TELEGRAM
تکرار ادعای نادرست معاون سابق فایزر درباره واکسن کرونا

🔹در شبکه‌های اجتماعی یک ویدیو از فردی با عنوان «دکتر مایکل ایدن، معاون سابق شرکت دارویی فایزر» منتشر شده که علیه آثار واکسیناسیون کووید-۱۹ و واکسن‌های mRNA صحبت می‌کند.

🔹فردی که در ویدیو دیده می‌شود، یک شخصیت مشهور فعال ضد واکسن در دنیا، مایکل ایدن، دارنده مدرک دکترای داروسازی و دانشمند بازنشسته بریتانیایی است که سال‌ها پیش به‌عنوان پژوهشگر ارشد و معاون واحد تحقیقات آلرژی و بیماری‌های تنفسی فایزر در شهر «ساندویچ» در شهرستان «کنت» خدمت می‌کرد.

🔹او معاون بخشی تحقیقاتی در زمینه بیماری‌های تنفسی این شرکت آمریکایی در خاک انگلستان بوده و معرفی او با عنوان کلی «معاون شرکت دارویی فایزر»، گمراه‌کننده و اغراق‌شده است.

🔹به دلیل مدارک آکادمیک و سابقه علمی ایدن و همکاری‌اش با فایزر، ادعاهای نادرست او بسیار بازنشر شده و گفته‌های او در سایت‌های زیادی راستی‌آزمایی شده‌اند.

🔹تاکنون میلیاردها دوز از واکسن‌های mRNA در دنیا تزریق شده اما برخلاف ادعای ایدن گزارشی مبنی بر تغییر در «نرخ معلولیت، نرخ مرگ‌و میر و نرخ باروری» در انسان پس از تزریق واکسن‌های mRNA منتشر نشده، بلکه بعضا نتایج تحقیقات نشان می‌دهد این واکسن‌ها، ایمن بوده‌اند.

🔹پیش از آغاز واکسیناسیون عمومی، جزییات کارآزمایی بالینی این واکسن‌ها هم منتشر شده‌است (BNT162b2) و نشان می‌دهد این نوع واکسن‌ها هم موثرند و هم ایمن.

🔹مایکل ایدن مدعیست «کووید-۱۹ بیماری جدیدی نیست و ویروس عامل آن مشابه ویروس‌های «بی‌ضرر» قبلی است». شواهد مطالعات ژنتیکی قابل راستی‌آزمایی نشان می‌دهد این ادعا نادرست است و ما با یک گونه جدید از خانواده ویروس‌های کرونا مواجه هستیم.

🔹مایکل ایدن مدعیست «ایمنی جمعی از قبل وجود داشته و نیازی به واکسیناسیون گسترده نیست.» این ادعا با شواهد علمی همخوانی ندارد. تحقیقات نشان می‌دهد که ایمنی جمعی در برابر کووید-۱۹ بدون واکسیناسیون گسترده قابل دستیابی نبود.

🔹مایکل ایدن مدعیست «واکسن‌های کووید-۱۹ ناامن هستند و به‌درستی آزمایش نشده‌اند.» این ادعا نادرست است. واکسن‌های کووید-۱۹ پس از گذراندن مراحل آزمایش‌های بالینی و ارزیابی‌های ایمنی توسط سازمان‌های بهداشتی معتبر تأیید شده‌اند. این پایش‌ها هنوز هم ادامه دارد.

🔹مایکل ایدن مدعیست «واکسن‌های mRNA می‌توانند DNA انسان را تغییر دهند.» اما پژوهش‌ها این ادعا را تایید نمی‌کنند. متخصصان می‌گویند واکسن‌های mRNA، حاوی دستورالعمل‌هایی برای تولید پروتئین اسپایک ویروس هستند و وارد هسته سلول نمی‌شوند؛ بنابراین، نمی‌توانند DNA انسان را تغییر دهند.

🔹مایکل ایدن مدعیست «واکسن‌های کووید-۱۹ باعث ناباروری در زنان می‌شوند»؛ این ادعا نیز برخلاف پژوهش‌هایی است که در این زمینه انجام شده و نتایج آن به صورت عمومی منتشر شده است. این مطالعات نشان می‌دهد واکسن‌های کووید-۱۹ تاثیری بر باروری زنان ندارند. بسیاری از نهادهای سلامت از کشورهای مختلف، نتایج امن‌بودن واکسن‌ها برای زنان باردار را منتشر کرده‌اند.

🔹مایکل ایدن مدعیست «تقریباً هیچ تفاوتی بین انواع کووید-۱۹ وجود ندارد.» این ادعا گمراه کننده است زیرا با وجود تفاوت اندک دنباله ژنتیکی، تفاوت تاثیر سویه‌ها با آزمایش PCR اثبات شده و تفاوت آنها قابل بررسی و راستی‌آزمایی است.

🔹مایکل ایدن مدعیست «تست‌های PCR برای تشخیص کووید-۱۹ نامعتبر هستند و نتایج نادرستی ارائه می‌دهند.» کارشناسان اعلام کرده‌اند هرچند ممکن است در برخی موارد نتایج مثبت یا منفی کاذب رخ دهد، اما در مجموع، تست‌های PCR ابزارهای قابل اعتمادی برای تشخیص کووید-۱۹ محسوب می‌شوند.

🔹مایکل ایدن مدعیست «قرنطینه و محدودیت‌های اجتماعی غیرضروری هستند و تأثیری در کنترل پاندمی ندارند.» اما شواهد از بررسی صدها تحقیق که همگی در یک مقاله جمع‌آوری شده نشان داده در مواردی که ظرفیت‌های بیمارستانی جواب‌گو نبوده، قرنطینه و فاصله‌گذاری اجتماعی منجر به کاهش سریع موارد بستری شده‌است.

🔹با توجه به تمام این توضیحات، فکت‌نامه به ادعای منتشرشده در حساب‌های کاربری شبکه‌های اجتماعی نزدیک به «عرفان حلقه» که با پخش ویدیوی یک قدیمی از اظهارات مایکل ایدن، عملکرد این واکسن‌ها را زیر سوال می‌برد، نشان «نادرست» می‌دهد.

👈 در فکت‌نامه بخوانید

👈 در تلگرام بخوانید

🌐 @Factnameh
Please open Telegram to view this post
VIEW IN TELEGRAM
ادعای نادرست آتش‌سوزی عمدی در لس آنجلس با هدف تاسیس شهر هوشمند

🔹این روزها همزمان با انتشار خبرهای مربوط به آتش‌سوزی گسترده در لس‌آنجلس، ادعاهای مختلفی درباره علت این آتش‌سوزی بیان می‌شود.

🔹در این میان، ویدئویی منتشر شده که ادعا می‌کند آتش‌سوزی عمدی بوده زیرا شرکت‌های بیمه در لس‌آنجلس، سه ماه پیش، پوشش بیمه‌های آتش‌سوزی خود را قطع کرده‌اند و همچنین به دلیل آتش‌سوزی، «شهر لس‌آنجلس هوشمند در سال ۲۰۲۸» حالا راحت‌تر ساخته می‌شود.

🔹درباره بیمه‌های آتش‌سوزی باید گفت بسیاری از شرکت‌های بیمه در کالیفرنیا به دلیل افزایش احتمال آتش‌سوزی در این ایالت، در سال‌های گذشته تغییراتی را در سیاست‌های خود ایجاد کرده‌اند.

🔹به طور مشخص، یک شرکت بزرگ بیمه، از سال ۲۰۲۳ شروع به توقف پوشش بیمه‌های آتش‌سوزی کرده است و در «یک سال گذشته» هزاران خانه از این پوشش خارج شده‌اند؛ موضوعی که نه در سه ماه گذشته که در طول این سال‌ها در رسانه‌ها و شبکه‌های اجتماعی به عنوان یک بحران به آن پرداخته شده است.

🔹از طرف دیگر، پروژه لس‌آنجلس هوشمند ۲۰۲۸، طرح ساختن یک شهر هوشمند جدید با ساختمان‌های جدید نیست. این طرح پروژه توانمندسازی و هوشمندسازی مناطق مختلف لس‌آنجلس با کمک‌گرفتن از ابزارهای مربوط به فناوری است.

🔹با توجه به بررسی‌های انجام‌شده، فکت‌نامه به این ادعا نشان «نادرست» می‌دهد.

👈 در فکت‌نامه بخوانید

👈 در تلگرام بخوانید

🌐 @Factnameh
Please open Telegram to view this post
VIEW IN TELEGRAM
Audio
🎙 هزارداستان بودجه؛ قسمت شانزدهم - «هوای پاک»

🔹بعد از ابلاغ و تصویب قانون هوای پاک در سال ۹۶، این امیدواری ایجاد شد که مشکل آلودگی هوا در تهران و سایر شهرهای ایران بهتر شود، اما راهکارهای پیش‌بینی شده در این قانون در عمل به جایی نرسیدند و وضعیت آلودگی هوا روز به روز بدتر شد.

🔹در شانزدهمین قسمت پادکست هزارداستان بودجه به سراغ این سوال رفتیم که آیا آلودگی هوا، اولویت دولت جمهوری اسلامی است؟

🔹این قسمت پادکست یک هفته قبل در رادیوفردا و کانال هزارداستان بودجه در کست‌باکس منتشر شد و حالا در اکانت‌های فکت‌نامه نیز در دسترس است.

👈 در کست‌باکس بشنوید

👈 در سایت رادیو فردا بشنوید

👈در کست‌باکس فکت‌نامه بشنوید

🌐 @Factnameh
Please open Telegram to view this post
VIEW IN TELEGRAM
چند ادعای نادرست درباره آتش‌سوزی لس‌آنجلس

🔹همزمان با آتش‌سوزی گسترده در لس‌آنجلس آمریکا، ویدیویی در شبکه‌های اجتماعی یک هواپیما را نشان می‌دهد که حین پرواز در فاصله‌ پایین، سقوط می‌کند و منفجر می‌شود. در توضیح آن نوشته شده: «یک هواپیما که برای کمک به خاموش کردن حریق در شهر لس‌آنجلس آمریکا رفته بود، سقوط کرد».

🔹این ادعا «نادرست» است.

🔹این حادثه قدیمی است و ربطی به آتش‌سوزی اخیر در لس‌آنجلس ندارد. فیلم مربوط به حادثه سقوط یک هواپیما در شیلی در ۱۶ ژانویه ۲۰۲۴ (۲۶ دی ۱۴۰۲) است.

🔹ویدیوی دیگری از تلاش دو آتش‌نشان برای خاموش کردن آتش در لس‌آنجلس منتشر شده و کاربران از اینکه آتش‌نشانان با «کیف زنانه» آتش را خاموش می‌کنند، اظهار تعجب کرده‌اند.

🔹این ادعا نیز «نادرست» است.

🔹آنچه «کیف دستی زنانه» معرفی شده، در حقیقت سطل آب تاشو مخصوص اطفاء حریق، از جنس نایلون با روکش وینیل است و آتش‌نشانان برای مواجهه با آتش‌سوزی‌های کوچک آن را به همراه دارند.

🔹استفاده از سطل آب تاشو برای آتش‌‌های کوچک بیشتر از شلنگ کارایی دارد و سرعت عملیات را افزایش می‌دهد.

🔹بعضی کاربران، به «کمبود وسایل و تجهیزات اطفاء حریق به دلیل کمک آمریکا به اوکراین» اشاره کرده‌اند.

🔹بودجه اداره آتش‌نشانی لس‌آنجلس یک میلیارد دلار در سال است. ادعاهایی که در مورد کمبود تجهیزات و امکانات اطفا حریق گفته می‌شود، بزرگنمایی است.

🔹مهمترین مشکلاتی که در زمان انتشار این اخبار، آتش‌نشانی لس‌آنجلس با آن مواجه بود کمبود آب و آتش‌نشان است. دو سال پیش که مقامات بخش‌هایی از کالیفرنیا تجهیزات آتش‌نشانی به اوکراین فرستاده بودند، اعلام کرده بودند که این تجهیزات مازاد و مستعمل هستند.

1️⃣ مقاله نخست:

👈 در فکت‌نامه بخوانید

👈 در تلگرام بخوانید

2️⃣ مقاله دوم:

👈 در فکت‌نامه بخوانید

👈 در تلگرام بخوانید

🌐 @Factnameh
Please open Telegram to view this post
VIEW IN TELEGRAM
This media is not supported in your browser
VIEW IN TELEGRAM
ادعای نادرست در امان ماندن خانه یک مسلمان در آتش‌سوزی به خاطر وجود قرآن در آن و مسلمان بودن مالک خانه

🔹تصاویر و ویدیوهای متعددی در رابطه با سالم ماندن یک خانه در آتش‌سوزی اخیر لس‌آنجلس منتشر شده که ادعا می‌کند دلیل در امان ماندن این خانه وجود قرآن و مسلمان بودن مالک آن بوده است.

🔹همچنین در برخی پست‌ها ادعا شده که این خانه متعلق به «جان سینا» کشتی‌گیر حرفه‌ای و بازیگر آمریکایی است که «به علت مسلمان شدنش و اعتقاد به خدا و قرآن» نسوخته است.

🔹تصویر منتشر شده ارتباطی با آتش‌سوزی اخیر در لس‌آنجلس ندارد، بلکه مربوط به آتش‌سوزی تابستان ۲۰۲۳ در هاوایی است.

🔹این خانه متعلق به خانواده‌ای به نام «میلکین» است که به گفته خودشان پیش از آتش‌سوزی بازسازی شده و سقف فلزی آن مانع آتش گرفتن آن شده است.

🔹کارشناسان علاوه بر سقف نوع پوشش گیاهی اطراف خانه را هم در حفظ آن از آتش موثر دانستند.

🔹جان سینا همسری ایرانی‌الاصل دارد؛ با وجود این هیچ منبع معتبری تغییر دین او به اسلام را تایید نمی‌کند.

🔹از این رو فکت‌نامه به این ادعا نشان «نادرست» می‌دهد.

👈 در فکت‌نامه بخوانید

👈 در تلگرام بخوانید

🌐 @Factnameh
Please open Telegram to view this post
VIEW IN TELEGRAM
Media is too big
VIEW IN TELEGRAM
ادعای شاخ‌دار پیش‌بینی سیمپسون‌ها از آتش‌سوزی لس‌آنجلس

🔹در شبکه‌های اجتماعی ویدیویی منتشر شده و بر اساس آن ادعا می‌شود در انیمیشن سیمپسون‌ها آتش‌سوزی در کالیفرنیا پیش‌بینی شده بود.

🔹این ادعا بی‌اساس است.

🔹آنچه به عنوان تصاویر متعلق به این انیمیشن منتشر شده در هیچ‌یک از فصل‌های انیمیشن دیده نمی‌شود و ساخته هوش مصنوعی است.

🔹در قسمت ۱۲ فصل ۱۸ سریال هم که ادعا می‌شود منبع این ویدیو است، تصاویری که در ویدیو دیده می‌شوند، وجود ندارند.

🔹با توجه به این توضیحات، فکت‌نامه به این ادعا که «سیمپسون‌ها آتش‌سوزی گسترده در لس‌آنجلس را پیش‌بینی کردند»، نشان «شاخ‌دار» می‌دهد.

👈 در فکت‌نامه بخوانید

👈 در تلگرام بخوانید

🌐 @Factnameh
Please open Telegram to view this post
VIEW IN TELEGRAM
This media is not supported in your browser
VIEW IN TELEGRAM
این فیلم قدیمی، ارتباطی با آتش‌سوزی‌های لس‌آنجلس ندارد

🔹ویدیویی در شبکه‌های اجتماعی منتشر و ادعا شده است که منشاء عمدی شروع آتش‌سوزی لس‌آنجلس را نشان می‌دهد.

🔹بررسی‌های فکت‌نامه نشان می‌دهد، این ویدیو ربطی به آتش‌‌سوزی لس‌آنجلس ندارد.

🔹این ویدئو را چند ماه قبل از این آتش‌سوزی، در آوریل سال ۲۰۲۴، یک حساب اینستاگرامی اسپانیولی‌زبان منتشر کرده است.

🔹این کاربر با انتشار این ویدیو تکنیک کنترل حریق «آتش در برابر آتش» را توضیح داده که در آن آتش اصلی و آتشی که به صورت کنترل‌شده به‌وجود آمده، به یکدیگر می‌رسند و دیگر هیچ سوخت گیاهی باقی نمی‌ماند تا شعله‌ها بتوانند به گسترش خود ادامه دهند.

🔹به گفته کارشناسان، این تکنیک که آن را «آتش‌سوزی‌های تجویزی» هم می‌نامند، یکی از روش‌های کنترل آتش‌سوزی‌های گسترده است.

🔹آتش‌سوزی‌های تجویزی را برای کاهش مقدار بوته‌های خشک در مناطقی که در معرض آتش‌سوزی‌های جنگلی قرار دارند نیز انجام می‌دهند.

🔹با وجود انتشار گزارش و گمانه‌زنی‌های متعدد در رسانه‌های محلی و ملی ایالات متحده و بازداشت چند نفر به اتهام آتش‌افروزی عمدی، هنوز دلیل آغاز این آتش‌سوزی عظیم مشخص نیست و بررسی‌ها در این زمینه ادامه دارد.

🔹بنابراین فکت‌نامه به ادعایی که درباره این ویدیو مطرح شده است، نشان «نادرست» می‌دهد.

👈 در فکت‌نامه بخوانید

👈 در تلگرام بخوانید

🌐 @Factnameh
Please open Telegram to view this post
VIEW IN TELEGRAM
🔹 آمار به شدت اغراق‌شده از مصرف برق فیلترشکن‌ها

🔹روزنامه ایران در گزارشی به نقل از یک کارشناس نوشته است: «‌به صورت تقریبی نزدیک به ۱۶ درصد از مصرف برق کشور در طول روز صرف استفاده از فیلترشکن‌ها می‌شود.»

🔹 این ادعا شاخ‌دار است. به اندازه کافی دلیل و فکت منطقی علیه فیلترینگ وجود دارد و نیازی به نسبت‌های غیرمنطقی و به‌شدت اغراق‌‌شده نیست.

🔹محاسبه دقیق تاثیر فیلترشکن‌ها در افزایش مصرف باتری، ممکن نیست؛ اما آنچه گفته شده، چند صد برابر مصرف برق برای شارژ گوشی‌ها، با یا بدون فیلترشکن، است.

🔹طبق آمار رسمی، کل برق مصرفی کشور در سال گذشته در مجموع ۳۳۳ میلیارد کیلووات ساعت بوده است.

🔹در عین حال برآوردها نشان می‌دهد، میزان برق مصرفی برای شارژ گوشی‌های همراه، با یا بدون فیلترشکن، بین ۹۹ تا ۲۴۰ میلیون کیلووات ساعت است.

🔹میزان مصرف سالیانه برق برای شارژ یک گوشی تلفن هوشمند با شارژرهای معمولی ۵ ولتی ۱/۸۳ کیلووات ساعت و با شارژرهای سریع ۱۰ ولتی برای شارژ گوشی ۳/۶۵ کیلووات ساعت است.

🔹آمار رسمی از تعداد گوشی‌های تلفن همراه در دست نیست، اما در گزارش‌های رسانه‌‌ای به آمارهایی از ۵۵ تا تا ۶۶ میلیون گوشی هوشمند اشاره شده است.

🔹با این حساب کل میزان برق مصرفی برای شارژ همه گوشی‌های تلفن همراه در ایران در سال چیزی بین ۰/۰۴ تا ۰/۰۷ درصد کل مصرف برق در ایران است.

🔹به همین دلیل فکت‌نامه به این ادعا نشان «شاخ‌دار» می‌دهد.

👈 در فکت‌نامه بخوانید

👈 در تلگرام بخوانید

🌐 @Factnameh
Please open Telegram to view this post
VIEW IN TELEGRAM
Please open Telegram to view this post
VIEW IN TELEGRAM
🎙 آتش در لس‌آنجلس

🔹در ابتدای قسمت ۱۹۸ پادکست هفتگی فکت‌نامه، چند فکت‌چک مربوط به آتش‌سوزی گسترده در لس‌آنجلس آمریکا را مرور کردیم.

🔹در ادامه، سه ادعای شاخ‌دار و گمراه‌کننده از مقام‌های جمهوری اسلامی درباره اقتصاد ایران را بررسی کردیم؛ از اظهارنظر علی خامنه‌ای گرفته تا صحبت‌های امام جمعه موقت تهران.

🔹چندی قبل ادعایی درباره دسترسی به اینترنت در پروژه جدید استارلینک مطرح شده بود که آن را درستی‌سنجی کردیم.

🔹دو ادعا علیه واکسن‌های کرونا، موضوع دیگری است که در ادامه این قسمت، به دلایل رد آن‌ها پرداخته‌ایم.

🔹یک محتوای پارودی درباره «تخم‌مرغ هسته‌ای»، به خبری جدی در برخی رسانه‌ها و شبکه‌های اجتماعی تبدیل شد که درباره آن نیز صحبت کرده‌ایم.

🔹ادعایی درباره اشاره ناسا به «علائم ظهور»، سوژه دیگری است که درباره رد آن حرف زدیم و بهانه‌ای شد تا کمی در مورد «نشان میرزا» نیز صحبت کنیم.

🔹ویدیوهایی که ادعا می‌کرد مردم ترکیه اصالتا ایرانی‌اند، موضوعی است که در این هفته به آن پرداختیم و به سوژه‌ای پربحث تبدیل شد.

🔹چند ادعای نمایش پرچم ایران در آسمان آمریکا، بازی یک کودک با خرس در سیستان و بلوچستان، ضرب سکه هفت‌یورویی به افتخار کریستیانو رونالدو و ماجرای بامزه یک شیر تاکسیدرمی، آخرین فکت‌چک‌های پادکست این هفته‌اند.

🎙 پادکست فکت‌نامه را از همه اپلیکیشن‌های دریافت پادکست بشنوید.

📣 هر هفته ساعت ۸ صبح جمعه به وقت تهران.

👈 در کست‌باکس بشنوید

👈 در اپل پادکست بشنوید

👈 در اسپاتیفای بشنوید

🌐 @Factnameh
Please open Telegram to view this post
VIEW IN TELEGRAM
📝 طرح انتقام از ترامپ و انکار پزشکیان

🔹مسعود پزشکیان، رئیس جمهوری اسلامی ایران، در گفت‌وگو با ان‌بی‌سی مدعی شد: «ایران، به هیچ وجه نقشه‌ای برای ترور ترامپ نداشته است.» پزشکیان در ادامه گفت: «قصدی برای انتقام از ترامپ نداشته و نخواهیم داشت.»

🔹برخلاف ادعای پزشکیان، که «توطئه علیه ترامپ» را «نقشه اسرائیل و دیگر کشورها برای ترویج دشمنی با ایران» می‌داند، شواهد عمومی و غیرقابل انکاری وجود دارد که مسئولان جمهوری اسلامی در سطوح مختلف، ترامپ را مستحق «انتقام سخت» دانسته‌اند.

🔹کلیدواژه «انتقام سخت» در پیام رهبر جمهوری اسلامی به مناسبت کشته‌شدن قاسم‌سلیمانی دیده می‌شود. علی خامنه‌ای، در ۱۳ دی ۱۳۹۸ نوشت: «انتقام سختی در انتظار جنایتکارانی است که دست پلید خود را به خون او و دیگر شهدای حادثه دیشب آلودند.»

🔹او در ۲۶ آذر ۱۳۹۹، در دیدار دست‌اندرکاران مراسم سلیمانی گفت: «قاتل سلیمانی و آمر به قتل سلیمانی باید انتقامشان را پس بدهند؛ آن به جای خودش محفوظ است… هم آمر، هم قاتل بدانند که در هر زمان ممکن، هر وقت ممکن شد - ما دنبال وقت ممکن هستیم - باید انتقامشان را پس بدهند.»

🔹آیت‌الله خامنه‌ای در ۱۱ دی ۱۴۰۰، در دیدار خانواده و اعضای ستاد مراسم سلیمانی گفت: «آنهایی که او را شهید کردند - ترامپ و امثال او - جایشان زباله‌دان تاریخ است و جزو فراموش‌شدگان تاریخ خواهند بود در زباله‌دان، امّا … دشمنان او گم و گور خواهند شد. البتّه ان‌شاءالله بعد از آنکه تقاص دنیوی‌شان را بدهند، گم و گور خواهند شد.»

🔹حسین سلامی، فرمانده کل سپاه پاسداران نیز روز ۱۶ دی‌ ۱۳۹۸، در مراسم خاکسپاری قاسم سلیمانی در کرمان بر «انتقام» تاکید کرد: «حرف آخر را اول می‌زنم، انتقام می‌گیریم… انتقام می‌گیریم، سخت، محکم، پشیمان‌کننده، قاطع و تمام‌کننده. مطمئن باشید.»

🔹اسماعیل قاآنی، فرمانده نیروی قدس سپاه در ۱۰ دی ۱۳۹۹، در مجلس گفت: «به عوامل آمریکایی دخیل در ترور شهید سلیمانی هشدار داد که باید سبک زندگی مخفی سلمان رشدی را یاد بگیرند چراکه جمهوری اسلامی انتقام خون به ناحق ریخته شهید سلیمانی را خواهد گرفت.»

🔹قاآنی در مراسمی در دانشگاه تهران گفت: «آنهایی که این کار را کردند بدانند کاری کردند که در سرتاسر عالم، هر کجا یک مردی پیدا شود، آمادگی دارد نامردهایی که این کار را کردند را به سزای عملشان برسانند.»

🔹او در آیین بزرگداشت سلیمانی در کرمان هم گفت:‌ «بعید نیست از درون خانه‌هایتان از شما انتقام گرفته شود و بدانید جنایتکاران اصلی که این جنایت را مرتکب شدند از رییس‌جمهور پست‌فطرت تا وزیر خارجه که از سال‌ها قبل کینه شهید سلیمانی را پرورش می‌داد همه باید سر کلاس سلمان رشدی بنشینند و زندگی بعد از این را از سلمان رشدی آموزش ببینند.»

🔹سلامی در سالروز کشته شدن قاسم سلیمانی در دانشگاه تهران گفت: «انتقام سخت، نقطه نیست بلکه یک مسیر است؛ البته ما انتقام نقطه‌ای این سردار بزرگ و همرزمانش را از عاملان و آمران آن خواهیم گرفت که جدا از همه مسیری است که ما طی می‌کنیم.»

🔹ابراهیم رئیسی، در دی ۱۳۹۹ (زمان ریاست بر قوه قضائیه) گفت: «دشمن تصور نکند اگر کسی در قامت رییس‌جمهوری آمریکا آمر ترور شهید سلیمانی بود دیگر در یک حاشیه امن قرار دارد، هرگز اینطور نیست.» او «کیفر عاملان و آمران این جنایت» را «از جلوه‌های انتقام سخت» برشمرد.

🔹او یک سال بعد به عنوان رئیس جمهوری هم در مصلی تهران گفت: «باید متجاوز و قاتل و جنایتکار اصلی، رئیس‌جمهور وقت آمریکا [دونالد ترامپ] محاکمه شود، باید قصاص شود، باید حکم خدا در مورد او جاری شود.»

🔹بنابراین فکت‌نامه به این ادعای مسعود پزشکیان نشان «شاخ‌دار» می‌دهد.

👈 در فکت‌نامه بخوانید

👈 در تلگرام بخوانید

🌐 @Factnameh
Please open Telegram to view this post
VIEW IN TELEGRAM
Please open Telegram to view this post
VIEW IN TELEGRAM
Audio
🎙 آتش در لس‌آنجلس

🔹در ابتدای قسمت ۱۹۸ پادکست هفتگی فکت‌نامه، چند فکت‌چک مربوط به آتش‌سوزی گسترده در لس‌آنجلس آمریکا را مرور کردیم.

🔹در ادامه، سه ادعای شاخ‌دار و گمراه‌کننده از مقام‌های جمهوری اسلامی درباره اقتصاد ایران را بررسی کردیم؛ از اظهارنظر علی خامنه‌ای گرفته تا صحبت‌های امام جمعه موقت تهران.

🔹چندی قبل ادعایی درباره دسترسی به اینترنت در پروژه جدید استارلینک مطرح شده بود که آن را درستی‌سنجی کردیم.

🔹دو ادعا علیه واکسن‌های کرونا، موضوع دیگری است که در ادامه این قسمت، به دلایل رد آن‌ها پرداخته‌ایم.

🔹یک محتوای پارودی درباره «تخم‌مرغ هسته‌ای»، به خبری جدی در برخی رسانه‌ها و شبکه‌های اجتماعی تبدیل شد که درباره آن نیز صحبت کرده‌ایم.

🔹ادعایی درباره اشاره ناسا به «علائم ظهور»، سوژه دیگری است که درباره رد آن حرف زدیم و بهانه‌ای شد تا کمی در مورد «نشان میرزا» نیز صحبت کنیم.

🔹ویدیوهایی که ادعا می‌کرد مردم ترکیه اصالتا ایرانی‌اند، موضوعی است که در این هفته به آن پرداختیم و به سوژه‌ای پربحث تبدیل شد.

🔹چند ادعای نمایش پرچم ایران در آسمان آمریکا، بازی یک کودک با خرس در سیستان و بلوچستان، ضرب سکه هفت‌یورویی به افتخار کریستیانو رونالدو و ماجرای بامزه یک شیر تاکسیدرمی، آخرین فکت‌چک‌های پادکست این هفته‌اند.

🎙 پادکست فکت‌نامه را از همه اپلیکیشن‌های دریافت پادکست بشنوید.

📣 هر هفته ساعت ۸ صبح جمعه به وقت تهران.

👈 در کست‌باکس بشنوید

👈 در اپل پادکست بشنوید

👈 در اسپاتیفای بشنوید

00:01:03 مقدمه
00:01:54 فکت‌چک‌های مربوط به آتش‌سوزی لس‌آنجلس
00:13:35 چرا ایران با رشد متوسط ۸ درصدی فاصله زیادی دارد؟
00:20:57 آیا کم بودن بدهی خارجی یک فرصت برای رشد اقتصادی است؟
00:23:55 ادعای گمراه‌کننده درباره رشد اقتصاد ایران در دوران تحریم
00:27:18 ادعای نادرست در مورد اینترنت استارلینک رایگان در ایران
00:32:20 تکرار ادعای نادرست معاون سابق فایزر درباره واکسن کرونا
00:36:36 ویدیو نادرست درباره لخته شدن خون با واکسن کرونا
00:39:15 ادعای شاخ‌دار درباره تخم‌مرغ هسته‌ای «انران»
00:45:27 ادعاهای گمراه‌کننده درباره ناسا، دست خدا و علائم ظهور
00:53:15 ادعای نادرست درباره نتایج آزمایش دی‌ان‌ای اهالی ترکیه
01:01:56 ادعای نادرست نمایش پرچم ایران در آمریکا بخاطر یاسمین مقبلی
01:03:21 ویدیوی بازی کودک با خرس ربطی به بلوچستان ایران ندارد
01:07:11 خبر نادرست ضرب سکه هفت یورویی کریستیانو رونالدو
01:09:14 ادعای نادرست «شیر ایرانی تاکسیدرمی شده در موزه حیات وحش»
01:13:36 کامنت‌ها

🌐 @Factnameh
Please open Telegram to view this post
VIEW IN TELEGRAM
این ویدئو مربوط به خوشگذرانی نوه روح‌الله خمینی نیست

🔹در شبکه‌های اجتماعی ویدئویی دست به دست می‌شود که ادعا شده نوه خمینی را در حال خوشگذرانی در استخری در لندن نشان می‌دهد.

🔹در این ویدئو سه زن جوان کنار استخر دیده می‌شوند که در نسخه اصلی به زبان عربی صحبت می‌کنند.

🔹فردی که اولین‌بار این ویدیو را منتشر کرده، نور دیاب، یک بلاگر و اینفلوئنسر عرب‌ است که آن را در اردیبهشت ۱۴۰۳ در Snapchat منتشر کرد.

🔹ویدیو در استخر هتل هیلتون در جزیره مرجان در دبی گرفته شده است.

🔹پیش‌تر نیز درباره نعیما طاهری، نتیجه روح‌الله خمینی عکس‌های غیرواقعی و شایعاتی از این دست در شبکه‌های اجتماعی منتشر شده بود.

🔹بنابراین فکت‌نامه به این ادعا نشان «نادرست» می‌دهد.

👈 در فکت‌نامه بخوانید

👈 در تلگرام بخوانید

🌐 @Factnameh
Please open Telegram to view this post
VIEW IN TELEGRAM
This media is not supported in your browser
VIEW IN TELEGRAM
ادعای نادرست رایگان بودن همه چیز در کویت

🔹در شبکه‌های اجتماعی فارسی ویدیویی به همراه این ادعا منتشر شده که «تمام هزینه‌های زندگی در کویت رایگان است».

🔹در این ویدیو همچنین ادعا می‌شود که قیمت نان ۲۰ سال است تغییر نکرده و هزینه آب و گاز و برق مادام‌العمر مجانی است.

🔹این در حالی است که بنا به بررسی منابع بین‌المللی کویت یکی از کشورهای گران منطقه محسوب می‌شود.

🔹در ویدیو ادعا شده در کویت خط فقر وجود ندارد، اما «خط فقر» یک مفهوم اقتصادی-اجتماعی است که همه جا می‌تواند تعریف می‌شود.

🔹کویت اقتصاد نسبتا با ثباتی در منطقه دارد. با وجود این با بحران‌هایی از جمله انرژی و اقتصاد وابسته به نفت رو به رو است.

🔹کویت دارای اقتصاد نسبتا با ثباتی در منطقه است، اما با توجه به موارد یاد شده فکت‌نامه به ادعای «رایگان بودن همه‌چیز در کویت» نشان «نادرست» می‌دهد.

👈 در فکت‌نامه بخوانید

👈 در تلگرام بخوانید

🌐 @Factnameh
Please open Telegram to view this post
VIEW IN TELEGRAM
This media is not supported in your browser
VIEW IN TELEGRAM
ادعای شاخ‌دار بالابودن سطح انرژی زمین در ساعت اذان

🔹ویدیوهای متعددی با مضمون «بالا بودن انرژی زمین در ساعت اذان» در شبکه‌های اجتماعی منتشر شده است.

🔹این ویدیوها ادعا می‌کنند سطح انرژی زمین در سه زمان اذان بالاتر از باقی اوقات است و ساعت اذان صبح را ۴:۳۰ تا ۵ صبح عنوان کرده‌اند.

🔹دقیقا مشخص نیست منظور از «انرژی زمین» در این ادعاها چیست.

🔹کره زمین دارای یک میدان مغناطیسی است که امواج و انرژی مغناطیسی پیرامون خود ایجاد می‌‌کند. این میدان متاثر از ساعت طلوع و غروب خورشید نیست.

🔹بیشترین میزان انرژی مغناطیسی زمین در قطب‌های مغناطیسی شمال و جنوب اندازه‌گیری شده است.

🔹همچنین، زمان اذان در مکان‌ها و زمان‌های مختلف در طول سال، متفاوت است.

🔹بنابراین فکت‌نامه به ادعای «بالا بودن انرژی زمین در ساعت اذان» نشان «شاخ‌دار» می‌دهد.

👈 در فکت‌نامه بخوانید

👈 در تلگرام بخوانید

🌐 @Factnameh
Please open Telegram to view this post
VIEW IN TELEGRAM
🔹 سهم بخش کشاورزی از اشتغال

🔹شاهپور علائی مقدم، معاون توسعه مدیریت و منابع انسانی وزیر جهاد کشاورزی ۲۵ دی ماه ۱۴۰۳، گفت: «به رغم همه مشکلات، حدود ۲۰ درصد اشتغال، وابسته به بخش کشاورزی است.»

🔹بر اساس جدیدترین گزارش مرکز آمار ایران از بازار کار، سهم بخش کشاورزی از اشتغال ۱۳/۷ درصد است.

🔹آخرین سالی که سهم بخش کشاورزی از اشتغال، بیشتر از ۲۰ درصد بوده، مربوط به ۱۵ سال قبل یعنی در سال ۱۳۸۸ است که ۲۰/۸ درصد از کل اشتغال در بخش کشاورزی بود.

🔹اما این نسبت‌ها، تنها شامل آمار و ارقام مربوط به مشاغلی است که به طور مستقیم با بخش کشاورزی در ارتباط است.

🔹شماری از صنایع از جمله صنایع غذایی وابسته به تولیدات بخش کشاورزی است و اشتغال در این زیربخش‌های صنعت، اشتغال وابسته به بخش کشاورزی به حساب می‌آید.

🔹همچنین شماری از مشاغل بخش خدمات نیز مستقیم و غیرمستقیم وابسته به عملکرد و تولیدات بخش کشاورزی هستند.

🔹آمار تفکیکی از تعداد شغل‌های موجود در این زیربخش‌های صنعت و خدمات در دست نیست تا بتوان تخمین زد سهم اشتغال وابسته به بخش کشاورزی در اقتصاد ایران چقدر است.

🔹بر این اساس، فکت‌نامه این جمله شاهپور علائی مقدم درباره سهم بخش کشاورزی از اشتغال در ایران را «غیرقابل اثبات» ارزیابی می‌کند.

👈 در فکت‌نامه بخوانید

👈 در تلگرام بخوانید

🌐 @Factnameh
Please open Telegram to view this post
VIEW IN TELEGRAM
انتساب اظهارنظر نادرست به ترامپ درباره سفر به ایران

🔹روز گذشته همزمان با برگزاری مراسم تحلیف ریاست جمهوری دونالد ترامپ در صفحات اینستاگرام خبری منتشر و به سرعت فراگیر شد که ادعا می‌کرد ترامپ گفته «حتما با تهران مذاکره می‌کنم و حتی حاضرم به تهران سفر کنم».

🔹این ادعا صحت ندارد و با وجود پوشش حداکثری رسانه‌ها از این رویداد، در هیچ‌یک از منابع معتبر اشاره‌ای به این گفته رئیس‌جمهور آمریکا نشده است.

🔹ترامپ در اولین اظهارنظرش درباره ایران پس از تحلیف گفته که قصد دارد با بازگرداندن سیاست «فشار حداکثری»، ایران را پای میز مذاکره بکشاند.

🔹بنابراین فکت‌نامه به این ادعای شبکه‌های اجتماعی نشان «نادرست» می‌دهد.

👈 در فکت‌نامه بخوانید

👈 در تلگرام بخوانید

🌐 @Factnameh
Please open Telegram to view this post
VIEW IN TELEGRAM
انتشار عکس نادرست از آبدارچی که قضات دیوان عالی را کشت

🔹در شبکه‌های اجتماعی، تصویر فردی منتشر شده که ادعا می‌شود همان کسی است که شنبه ۲۹ دی ۱۴۰۳ دو قاضی دیوان عالی کشور، محمد مقیسه و علی رازینی، را به قتل رسانده است.

🔹این تصویر متعلق به کاظم عقلمند، یک اینفلوئنسر اینستاگرامی است که از سال‌ها پیش در حسابی به نام «روزمرگی‌های یک آبدارچی» به روایت زندگی روزانه خود می‌پردازد.

🔹تا زمان انتشار این گزارش، نمی‌توان به صورت قطعی هویت فرد ضارب را تایید کرد اما نهادهای رسمی در جمهوری اسلامی او را «آبدارچی» دیوان عالی معرفی کرده‌اند. برخی از رسانه‌ها نیز اطلاعات تاییدنشده‌ای از هویت او منتشر کرده‌اند.

🔹با توجه به اطلاعات موجود، فارغ از هویت واقعی ضارب قضات دیوان عالی کشور، فکت‌نامه به عکسی که از یک فرد دیگر با عنوان ضارب قضات دیوان عالی کشور منتشر شد، نشان «نادرست» می‌دهد.

👈 در فکت‌نامه بخوانید

👈 در تلگرام بخوانید

🌐 @Factnameh
Please open Telegram to view this post
VIEW IN TELEGRAM
🎙 واژه‌نامه دروغ‌پراکنی: «هنجارشکنی» از قمه‌کشی بدتر است

🔹پادکست و مجموعه‌مقالات «واژه‌نامه دروغ‌پراکنی» به کلیدواژه‌هایی می‌پردازد که در گفتمان رسمی حکومت ایران برای انتشار ادعاهای بی‌مبنای خود استفاده می‌شود.

🔹این کلیدواژه‌ها طی چندین دهه به طور سیستماتیک از سوی مقامات ارشد و رسانه‌های دولتی ایران استفاده و به تدریج به بخشی جدایی‌ناپذیر از سازوکار انتشار اطلاعات نادرست در ایران تبدیل شده‌اند.

🔹در نتیجه این کلیدواژه‌ها نقش تعیین‌کننده‌ای در تبلیغ باورهای نادرست و غیرمستند در جامعه ایران داشته‌اند، تا جایی که نه تنها بر حامیان حکومت ایران، بلکه به‌طور غیرمستقیم بر ادبیات منتقدان و مخالفان نیز تأثیر گذاشته است.

🔹از جمله روش‌های توجیه سیاست‌های تبعیض‌آمیز در ایران، همسو دانستن آن سیاست‌ها با «عرف» یا «هنجار»های اجتماعی است.

🔹بر همین اساس، در دوازدهمین قسمت این پادکست به کلیدواژه «هنجارشکنی» پرداخته شده است؛ کلیدواژه‌ای که برای توجیه موارد متعددی از جمله تبعیض علیه زنان، کاربرد گسترده‌ای دارد؛ بویژه تبعیضی که در قالب سیستم پوشش اجباری، بر نیمی از جامعه ایران تحمیل می‌شود.

🔹کاربرد «عرف» یا «هنجار»های اجتماعی در روایت‌های حکومت، به تبلیغات محدود نمی‌شود و مسئولان بر مبنای این روایت‌ها به سرکوب شهروندانی می‌پردازند که به گفته آنها، هنجارها را رعایت نمی‌کنند.

🔹در این قسمت، موارد متنوعی از کاربرد این کلیدواژه در ادبیات حکومتی ایران را خواهید شنید.

🔹پادکست «واژه‌نامه دروغ‌پراکنی» به همراه مقاله مرتبط با آن، هر دو هفته یک‌بار چهارشنبه‌ها در پادگیرها و سایت فکت‌نامه منتشر خواهد شد.

👈 «واژه‌نامه دروغ‌پراکنی» را از همه اپلیکیشن‌های دریافت پادکست بشنوید.

👈 لینک مقاله در وبسایت فکت‌نامه

👈 در تلگرام بخوانید

🌐 @Factnameh
Please open Telegram to view this post
VIEW IN TELEGRAM