«داعش، و زایمان فرزندی افراطی‌تر»

ابوبکر القحطانی نیز کشته شد! (goo.gl/Z32DZx) #فقیه شمارۀ یک #داعش، شیخی #سعودی الاصل که پس از کشته شدن ترکی #البنعلی، پرنفوذترین #شرعی این گروه به شمار می آمد. اگر بخواهیم همچون ماجرای بنعلی، مرگ او را حاصل ساده‌ترین سناریو یعنی کشته شدن توسط موشک‌های امریکایی بدانیم از داستان مهمی که این روزها در پشت صحنۀ دولت رو به زوال رقه در جریان است غافل خواهیم ماند.

بسیاری شاید نتوانند تصور کنند که تندروتر از داعش اساسا چطور ممکن است! اما بله! داعش باز در حال دگردیسی به نوعی افراطی‌تر است؛ گونه‌ای که این روزها با نام حازمیه شناخته می‌شود. طنز ماجرا اینجاست که همزمان با شکار تئوریسین‌های جناح معتدل توسط امریکا، تئوریسین جناح تندرو یعنی احمد الحازمی اکنون راست راست در عربستان می چرخد و بی‌مزاحمت تدریس دانشگاهی دارد!

نخستین بار اختلاف فرقه حازمیه با جناح بنعلیه با ردیه‌ای که بنعلی در ماه مه 2016 منتشر نمود به طور گسترده علنی شد. در آن ردیه وی با ادله‌ای فقهی به رد نظریۀ #تکفیر_عاذر پرداخته بود. مفاد نظریه حازمی که مورد نقد بنعلی قرارگرفت این است که نه تنها خود جاهل، که حتی کسی که جاهل را معذور می‌داند و #تکفیر نمی‌کند نیز کافر است و به همین ترتیب #تسلسل_تکفیر اتفاق خواهد افتاد. به زبان ساده #القاعده چون عوام #شیعه را تکفیر نمی‌کرد توسط داعشیان سنتی منحرف دانسته می شد. اما نو داعشی‌ها می‌گویند هم القاعده به دلیل عدم تکفیر عوام شیعه کافر است، و هم داعش سنتی که القاعده را به خاطر این عقیده تکفیر نکرده و به تضلیل آن اکتفا می‌کند دچار کفر شده است.

در میان حلقه‌های داخلی داعش، مدتها پیش از نوشته بنعلی، موضوع از مناظرات و ردیه‌نویسی‌ها عبور کرده بود و بدل به یک نزاع سیاسی در داخل ساختار قدرت شده بود. درواقع مهمترین رهبران شرعی حازمی‌ها در خاک داعش یکسال پیشتر اعدام شده بودند و برخوردهای امنیتی با حلقه‌های متمرد این جریان از همان زمان شدت می‌یافت (goo.gl/nEKkzr). حازمی‌ها نیز در مقابل تعارف را کنار گذاشتند و خود بغدادی را نیز به جرم عدم التزام به تکفیر عاذر کافر اعلام نمودند (goo.gl/WSuZ8v). البته این صراحت لهجه عمدتا از بخشی از این گروه که در تبعید خودخواسته در تونس به سر می بردند سرمی‌زد. حازمی‌های مقیم تونس (که خواستگاه این جریان نیز محسوب می شود) در تبعیدگاه خود انشقاق از داعش و راه اندازی گروهی با نام موحدون را اعلام نمودند (goo.gl/DsJgSV).

با وجود تمام تضییقات، شاخۀ داخلی، به خلاف تبعیدیان تونسی، تلاش کرده است بدون تقابل مستقیم و خشن، راه نفوذ تدریجی در درون داعش را پیش برد. به همین دلیل نیز بسیاری از همدلان این جریان هنوز جایگاه مستحکم خود در ساختار داعش را حفظ کرده‌اند. شاهد آنکه از مکتوبات بنعلی بر می آید، حتی ابو زید العراقی، نائب خلیفه نیز گرایشات حازمی دارد (goo.gl/aSRxC4).

به نکته اول برگردیم. آیا می‌توان حذف وجوه جریان معتدل همچون بنعلی و قحطانی را در ماه‌های اخیر توطئه‌ای از جانب جناح حازمی دانست؟ این نظریه ایست که وجود دارد و سران این جریان را متهم به دادن پالس‌های لازم به امریکا جهت هدف قرار دادن شیوخ معتدل‌تر می‌داند. در این صورت تعجب نباید کرد اگر در ایام آتی با تسلط نسخه‌ای تندروتر بر داعش مواجه شویم. اگر مرگ بغدادی واقعیت داشته باشد هم‌اکنون نیز نزاع قدرتی سخت در میان این دو جریان برای قبضۀ رهبری داعش در جریان است.
______________
@dolatedin©