✍️ علی عبدالرحمن الحذیفی: از حمله به «روافض» در حضور رفسنجانی تا دعوت به وحدت اسلامی!
🔸بخش دوم
🔹حال پس از ده سال، حذیفی با استناد به آیاتی از قرآن کریم که از اختلافات میان امت مسلمان و درافتادن در فتنه‌ها پرهیز می‌دهد، به وحدت اسلامی دعوت کرده است. او هشدار می‌دهد که گفتار و نوشتار ممکن است صفوف را از هم جدا و گروه‌ها را متفرق کند، بین چهره‌ها اختلاف افکند، از راه حق منحرف کند و اختلاف را گسترش دهد؛ زیرا پیامبر اکرم(ص) فرمودند «من كان يؤمن بالله واليوم الآخر فليقل خيراً أو ليصمت: هر که به خدای تعالی و به روز قیامت ایمان دارد باید به خیر و نیکی سخن گوید، یا باید که خاموش باشد».
🔹این سخنان را به سختی می‌توان سفارشی خواند؛ نه خطبه‌های نماز جمعه در عربستان از دستورالعملی هفتگی پیروی می‌کند (چنانکه مثلا در امارات خطبه‌های هر هفته به موضوعی ویژه اختصاص می‌یابد) و نه حذیفی ۷۶ ساله چندان از خود شخصیتی گوش به فرمان حاکمان نشان داده است.
🔹این نشان می‌دهد خاموشی و کم‌فروغی این روزهای گفتمان سلفیت در عربستان، تنها واکنشی به فشارهای حکومت و تشدید سیاست‌های لیبرالی در سالیان اخیر نیست. اینکه یکی از مهم‌ترین و تندترین خطیبان جمعه در عربستان چنین مفصل در ثنای وحدت مسلمانان و کنار گذاشتن اختلافات خطبه می‌خواند، باید به مثابه نشانه‌ای دیگر از «پوست انداختن #نهاد_دین در عربستان» دیده شود.
🔹سال ۲۰۱۵ بود که پیش از این دوره تازه، با انتشار کتاب «ما بعد السلفیة» گفتگوهای بسیاری بر سر افول جریان سلفی و آینده پس از سلفیت درگرفت. دو نویسنده مصری و #نوسلفی کتاب، احمد سالم و عمرو بسیونی، در این اثر خوانشی تازه از سلفیت معاصر ارائه داده و با دست گذاشتن بر عواملی درون‌زا، آینده‌ای نزدیک را برای رسیدن به دوران #پساسلفیت پیش‌بینی کردند.
🔹از جمله این عوامل، خلأ مرجعیت فکری در سلفیت سعودی است؛ در فاصله سال‌های ۱۹۹۹ تا ۲۰۰۱، سه مرجع و ستون اصلی اندیشه سلفی، یعنی #ابن_باز، #البانی و #ابن_عثیمین از دنیا رفتند و سلفیت به یکباره به یک جنبش بی‌سر بدل شد که پس از آن دیگر نتوانست شخصیت‌های علمی برجسته‌ای در آن تراز به خود ببیند.
🔹از این گذشته، سلفیت تازگی و جذابیت نخستین خود را نیز از دست داد و از سوی دیگر خوی #دیگرستیزی شدید در سلفیان، دامن خود آنها را نیز گرفته و با اندک اختلاف‌هایی، جریان سلفیت فرقه فرقه شده و انشقاق‌های گسترده‌ای را به خود دید. اختلاف‌هایی که حتی به #تکفیر دوستان دیروز می‌انجامید.
🔹این همه در کنار عوامل برون‌زا و درون‌زای دیگر، چنین می نماید که دوران جدیدی را برای سلفیت رقم زده است؛ دورانی که دیگر نه تنها از کلیدواژه‌های «شرک» و «کفر» و «رافضی» و... بر منبرهای شیوخ سلفی عربستان چندان خبری نیست، بلکه همان حنجره‌هایی که تا دیروز خود آتش منازعات را می‌دمیدند، امروز خیرخواه امت شده و به وحدت مسلمانان و سکوت در برابر اختلافات دعوت می‌کنند.
@dolatedin
🔸بخش دوم
🔹حال پس از ده سال، حذیفی با استناد به آیاتی از قرآن کریم که از اختلافات میان امت مسلمان و درافتادن در فتنه‌ها پرهیز می‌دهد، به وحدت اسلامی دعوت کرده است. او هشدار می‌دهد که گفتار و نوشتار ممکن است صفوف را از هم جدا و گروه‌ها را متفرق کند، بین چهره‌ها اختلاف افکند، از راه حق منحرف کند و اختلاف را گسترش دهد؛ زیرا پیامبر اکرم(ص) فرمودند «من كان يؤمن بالله واليوم الآخر فليقل خيراً أو ليصمت: هر که به خدای تعالی و به روز قیامت ایمان دارد باید به خیر و نیکی سخن گوید، یا باید که خاموش باشد».
🔹این سخنان را به سختی می‌توان سفارشی خواند؛ نه خطبه‌های نماز جمعه در عربستان از دستورالعملی هفتگی پیروی می‌کند (چنانکه مثلا در امارات خطبه‌های هر هفته به موضوعی ویژه اختصاص می‌یابد) و نه حذیفی ۷۶ ساله چندان از خود شخصیتی گوش به فرمان حاکمان نشان داده است.
🔹این نشان می‌دهد خاموشی و کم‌فروغی این روزهای گفتمان سلفیت در عربستان، تنها واکنشی به فشارهای حکومت و تشدید سیاست‌های لیبرالی در سالیان اخیر نیست. اینکه یکی از مهم‌ترین و تندترین خطیبان جمعه در عربستان چنین مفصل در ثنای وحدت مسلمانان و کنار گذاشتن اختلافات خطبه می‌خواند، باید به مثابه نشانه‌ای دیگر از «پوست انداختن #نهاد_دین در عربستان» دیده شود.
🔹سال ۲۰۱۵ بود که پیش از این دوره تازه، با انتشار کتاب «ما بعد السلفیة» گفتگوهای بسیاری بر سر افول جریان سلفی و آینده پس از سلفیت درگرفت. دو نویسنده مصری و #نوسلفی کتاب، احمد سالم و عمرو بسیونی، در این اثر خوانشی تازه از سلفیت معاصر ارائه داده و با دست گذاشتن بر عواملی درون‌زا، آینده‌ای نزدیک را برای رسیدن به دوران #پساسلفیت پیش‌بینی کردند.
🔹از جمله این عوامل، خلأ مرجعیت فکری در سلفیت سعودی است؛ در فاصله سال‌های ۱۹۹۹ تا ۲۰۰۱، سه مرجع و ستون اصلی اندیشه سلفی، یعنی #ابن_باز، #البانی و #ابن_عثیمین از دنیا رفتند و سلفیت به یکباره به یک جنبش بی‌سر بدل شد که پس از آن دیگر نتوانست شخصیت‌های علمی برجسته‌ای در آن تراز به خود ببیند.
🔹از این گذشته، سلفیت تازگی و جذابیت نخستین خود را نیز از دست داد و از سوی دیگر خوی #دیگرستیزی شدید در سلفیان، دامن خود آنها را نیز گرفته و با اندک اختلاف‌هایی، جریان سلفیت فرقه فرقه شده و انشقاق‌های گسترده‌ای را به خود دید. اختلاف‌هایی که حتی به #تکفیر دوستان دیروز می‌انجامید.
🔹این همه در کنار عوامل برون‌زا و درون‌زای دیگر، چنین می نماید که دوران جدیدی را برای سلفیت رقم زده است؛ دورانی که دیگر نه تنها از کلیدواژه‌های «شرک» و «کفر» و «رافضی» و... بر منبرهای شیوخ سلفی عربستان چندان خبری نیست، بلکه همان حنجره‌هایی که تا دیروز خود آتش منازعات را می‌دمیدند، امروز خیرخواه امت شده و به وحدت مسلمانان و سکوت در برابر اختلافات دعوت می‌کنند.
@dolatedin