«دیوان افتاء تونس؛ از تحریم تساوی ارث تا تایید آن»

هنوز سخنرانی جنجالی «الباجی قائد #السبسی» به مناسبت عید #زن پایان نیافته بود که دیوان #افتاء بیانیه‌ای در حمایت از طرح رئیس جمهور #تونس برای برقراری تساوی میان #ارث زن و مرد صادر کرد.

در بیانیه پس از مبلغی مجیزگویی از هوشمندی سبسی در اداره امور بلاد، پیشنهادات سبسی را همسو با تصریح دین حنیف بر برچیدن تبعیض در حقوق دو جنس دانسته و در این مورد به آیه شریفۀ «ولهنّ مثل الذی علیهنّ بالمعروف" استناد شده است.

لازم به اشاره است سبسی در سخنرانی خود که یکشنبه شب به مناسبت عید ملی زن در قصر قرطاج ایراد کرده بود از احتمال بازنگری گام‌به‌گام در بخش ارث از قانون #احوال_شخصیه تا زمان رسیدن به هدف برابری کامل میان زن و مرد پرده برداشت. وی همچنین خواستار لغو ابلاغیه 73 شد که متضمن منع زنان از #ازدواج با مردان غیرمسلمان است.

رئیس جمهور تونس نخستین کسی نیست که مسئله مساوات در ارث را پیش می کشد. سال گذشته نیز وزیر زنان و خانواده خواستار باز شدن زمینۀ گفتگوهای اجتماعی در این زمینه و نقد آن از جهت دینی و اجتماعی و اقتصادی شده بود. تعجب برانگیز آنکه سخنان وزیر زنان در آن مقطع با واکنش منفی مفتی تونس «عثمان بطیخ» مواجه شد. وی با رد ورود در این مسئله، در نطق خود برابر نمایندگان مجلس اعلام نمود که اجتهاد در نظام تقسیمات ارث مجاز نیست چرا که این موضوع با نص صریح قرآنی که می‌فرماید «يوصيكم الله في أولادكم للذّكر مثل حظّ الأنثيين» غیرقابل مناقشه شده است. مفتی همچنین گفته بود که ورود در این موضوع تبعاتی منفی خواهد داشت و «مورد بهره‌برداری از طرف افراط‍‌گرایان قرار گرفته و بالتبع کشور را وارد حالتی بحرانی خواهد نمود».

به هر حال اکنون اعتراضات به اقدام سبسی و همراهی نهاد رسمی افتا بالا گرفته است. مفتی سابق «حمدة سعید» خواسته سبسی را خلاف شرع و نص قرآنی را در این مورد غیرقابل #تأویل دانسته و در کنار آن الغاء ابلاغیه 73 را نیز نامشروع خوانده است.

تندترین انتقادات از بیانیۀ دیوان افتاء از جانب شیخ مسجد #الزیتونه صادر شد. حسین العبیدي شیخ پرنفوذ پایتخت با سیاسی خواندن بیانیه، نویسنده آن را یک حقوق‌بگیر دولتی ناآشنا با امور دینی دانست. وی همچنین با تقبیح بی تفاوتی مفتی تونس نسبت به اقدام سبسی کارکرد وی را تنها در حد اعلام هلال ماه دانست و نه بیان شریعت! رئیس دانشگاه پرآوازۀ زیتونه «هشام قريسة» نیز در همراهی با موج اعتراضات این حرکت را به منظور بهره برداری سیاسی دانست.

در این میان حرکت #النهضه نیز سکوتی رسمی را پیش گرفته و تنها یکی از رهبران بارز این جریان «محمد سالم» با بیان اینکه رئیس جمهور فاقد حق افتاست، دعوت به حل مسئله از طریق رفراندم نموده است. این سکوت رسمی در حالیست که با بالاگرفتن غائله حتی #الازهر نیز در موضوع ورود کرده و بیانیۀ دیوان افتاء را مخالف شرع خواند.
https://goo.gl/MXRHHV
__________
@dolatedin©

⭕️استعفا به مثابه تجدید قوا؛ از لیبی تا تونس

✍️ روز گذشته بیش از صد تن از رهبران جنبش «النهضه» #تونس، از جمله معاونان، اعضای سابق مجلس موسسان، اعضای مجلس شورا و مقامات منطقه‌ای، استعفای خود را اعلام کردند.

🔹این 113 عضو ارشد حزب تأکید کردند که دلیل اصلی استعفای جمعی آنها این است که دیگر حزب از درون امکان اصلاح ندارد.

🔹آنها همچنین اذعان کردند این رهبری فعلی حزب، #راشد_الغنوشی، است که مسئولیت کامل انزوای جنبش در عرصه ملی را بر عهده دارد و همچنین «مسئولیت قابل توجهی از شرایط عمومی کشور که منجر به لغو قانون اساسی و نهادهای ناشی از آن شد، بر دوش اوست».

🔹در این بیانیه آمده است که «انتخاب‌های سیاسی اشتباه رهبری جنبش النهضه» منجر به «انزوای حزب و عدم مشارکت فعالانه آن در هر جبهه مشترکی شد که برای مقاومت در برابر خطر قریب‌الوقوع اقتدارگرایی که در تصمیمات 22 سپتامبر #قیس_سعید نشان داده شد، لازم بود».

🔹در خبری دیگر روزنامه الشروق روز گذشته اعلام کرد که اعضای مخالف #النهضه در حال آماده‌سازی برای ایجاد یک حزب جدید هستند که ممکن است شامل چهره‌هایی باشد که جایگاه رهبری دینی و اسلامی ندارند.

🔹قیس سعیّد، رئیس جمهور تونس که در سوم مردادماه گذشته با صدور فرمانی فعالیت پارلمان این کشور را به حالت تعلیق درآورده بود، چهارشنبه گذشته فرمان جدیدی را صادر کرد که بر اساس آن عمل کردن به بیشتر فصول قانون اساسی به حالت تعلیق درآمد.

🔹شکاف در حزب النهضه در اعتراض به اقدامات و سیاستگذاری‌های رهبری این حزب تازگی ندارد و دست کم از ماه‌ها قبل پدیدار شد. اما این استعفای دسته‌جمعی بی‌شک «زلزله‌ای» در حزب النهضه تونس خواهد بود و اگر آن را به فروپاشی کامل نکشاند، به انشقاق آن خواهد انجامید.

🔹استعفا و تجدید قوا در پوششی تازه رویه جدیدی در احزاب و جریان‌های اخوانی نیست؛ در اردیبهشت‌ماه گذشته نیز اخوان #لیبی در پی انحلال برخی شعب آن و استعفای جمعی تعدادی از اعضا و رهبران آن، اعلام کرد که نام خود را از «جماعة الاخوان المسلمین» به «جمعیة الاحیاء و التوحید» تغییر داده است. در همین راستا یکی از اعضای سابق این جماعت گفت که این گروه به انجمنی تبدیل شده است که فقط در داخل کشور فعالیت می‌کند و دیگر از سازمان جهانی #اخوان المسلمین پیروی نمی‌کند.

🔹بسیاری از ناظران این اقدام اخوان لیبی را در راستای آماده‌سازی خود برای انتخابات دسامبر پیش‌رو تحلیل کردند، آن هم در شرایطی که اغلب برآوردها از کاهش حمایت مردمی از ایشان حکایت دارد.

🔹در #مراکش نیز پس از شکست سنگین اخوان در انتخابات چندی پیش، حزب عدالت و توسعه خانه‌تکانی کاملی انجام داد و دبیرکل، سعدالدین عثمانی و تمامی اعضای دبیرخانه عمومی حزب عدالت و توسعه استعفا دادند.

@dolatedin

⭕️ معرفی کتاب: اسلام‌گرایی و انقلاب در خاورمیانه
✍️ ویراستیار: خليل العناني

🔹کتاب «اسلام‌گرایی و انقلاب در خاورمیانه» با زیرعنوان «تحولات ایدئولوژی و استراتژی پس از بهار عربی» با ویراستاری خلیل العنانی، در ۹ سپتامبر گذشته از سوی انتشارات «بلومزبری» لندن به چاپ رسید.

🔹چرا اسلام‌گرایان به گونه‌ای متفاوت به #بهار_عربی پاسخ دادند؟ این واکنش‌های مختلف در مورد پایبندی یا انعطاف‌پذیری ایدئولوژیک اسلام‌گرایان به ما چه می‌گوید؟
این کتاب بر اساس کار میدانی در مورد اسلام‌گرایان در هشت کشور خاورمیانه (مصر، تونس، لیبی، مراکش، یمن، اردن، کویت و سوریه) است. نویسندگان تغییر ایدئولوژی، رفتار و استراتژی اسلام‌گرایان را از آغاز بهار عربی دنبال می‌کنند. هدف کتاب نشان دادن این است که اسلام‌گرایان همواره با محیط‌هایی که در آن قرار دارند رابطه‌ای تعاملی و دیالکتیک دارند و رفتار و محاسبات سیاسی آنها تحت تاثیر طیف وسیعی از عوامل محلی، منطقه‌ای و جهانی است. در این راستا نویسندگان تأثیر زمینه‌های سیاسی مختلف، از فضای استبدادی یا اصلاح‌گرا گرفته تا زمینه‌های درگیری مسلحانه و جنگ داخلی، در نظر گرفته‌اند.

🔹این کتاب یک پروژه میان‌رشته‌ای است و تحولات مداوم #احزاب_اسلام‌گرا را بررسی می‌کند تا دلایلی را توضیح دهد که چرا برخی جنبش‌ها می‌توانند در گفتمان و استراتژی خود سازگاری و تغییراتی ایجاد کنند و انسجام و وحدت سازمانی را حفظ کنند، در حالی که برخی دیگر ناموفق بوده و دچار شکاف‌ها و انشقاق‌های عمده‌ای می‌شوند. یافته‌های نظری قوی ادبیات موجود در مورد اسلام را به روز می‌کند و وضعیت این زمینه را پیش می‌برد.

🔹فهرست مقالات این مجموعه از این قرار است:

🔸اسلام‌گرایان و انقلاب‌ها؛ خلیل العنانی، موسسه مطالعات تکمیلی دوحه
اخوان المسلمین مصر: تغییر متوقف‌شده؛ خلیل العنانی، موسسه مطالعات تکمیلی دوحه

🔸حزب #النهضه تونس پس از بهار عربی: از #اسلام‌گرایی به #نئواسلام‌گرایی؛ تارک چمخی، دانشگاه ملی استرالیا

🔸حزب #عدالت_و_توسعه مراکش: محدودیت در مشارکت و قدرت پس از ۲۰۱۱؛ محمد مصباح، موسسه تحلیل سیاسی مراکش

🔸تحول گروه‌های اسلام‌گرا در سوریه: #احرار_الشام، #جیش_الاسلام و #فیلق_الشام؛ حمزه مصطفی، دانشگاه اکستر انگلستان

🔸اسلام‌گرایان در حال گذار: جماعت اصلاح - #حزب_اصلاح یمن؛ طاها یاسین، موسسه مطالعات تکمیلی دوحه

🔸اسلام‌گرایان در اردن: سفر طولانی تغییرات #اخوان المسلمین؛ محمد ابورمان، دانشگاه اردن

🔸تحولات #الحركة_الدستورية الإسلامية در کویت؛ مبارک الجری، دانشگاه کویت
اسلام‌گرایی، خودکامگی و انقلاب: ورشکستگی اخلاقی ریشه‌کنی؛ عبدالوهاب العفندی، موسسه مطالعات تکمیلی دوحه.

@dolatedin

💢تونس قراردادهای خود با سازمان اخوانی «اتحاد العلماء» را لغو کرد

🔹الدستور: به گزارش شبکه نهم #تونس، روز چهارشنبه 27 اکتبر وزارت امور دینی تونس تصمیم گرفت تمام توافقات قبلی خود با شعبه سازمان «الاتحاد العالمی لعلماء المسلمین» در تونس و «مرکز مطالعات اسلام و دموکراسی» را لغو کند.

🔹نکته قابل توجه این است که هر دو سازمان #اتحاد_العلماء و مرکز مطالعات اسلام و دموکراسی وابسته به #اخوان المسلمین شمرده می‌شود.

🔹از سوی دیگر، بازرسان دولتی روز سه‌شنبه 26 اکتبر به مقر جنبش اخوانی #النهضه تونس یورش بردند و پس مشکوک شدن به منابع مالی خارجی، یک «پایگاه داده» را مصادره کردند.

🔹دادگاه بدوی تونس تأیید کرد که قاضی تحقیق به مقر حزب النهضه در مرکز پایتخت رفته و «سِرور» (پایگاه‌های اطلاعاتی الکترونیکی) جنبش را برای انتقال محتوای آن و انجام تست‌های فنی لازم مصادره کرده است.

🔹دادگاه در اطلاعیه‌ای تصریح کرد که روند توقیف «سرور» در چارچوب تکمیل تحقیقات مربوط به پرونده «لابی‌گری» است و این دادگاه خاطرنشان کرد که تحقیقات در مورد این پرونده هنوز ادامه دارد.

🔹جنبش النهضه نیز ضمن تایید این خبر، تاکید کرد که در تمامی فعالیت‌های خود به قانون احترام می‌گذارد.

🔹همچنین روز دوشنبه 25 اکتبر نیز نیروهای امنیتی به مقر مرکزی جنبش النهضه برای انجام تحقیقاتی در مورد پرونده «تامین مالی خارجی» یورش بردند.

✍🏼ملاحظه:

🔹قرارداد همکاری بین وزارتخانه امور دینی تونس و اتحاد العلماء در دسامبر 2012 به امضا رسید و این وزارتخانه از سال 2014 با مرکز مطالعات اسلام و دموکراسی، قراردادهای همکاری و آموزشی مرتبط داشته است.

🔹الاتحاد العالمی لعلماء المسلمین توسط شیخ یوسف #قرضاوی تأسیس شد و به لطف جنبش اخوانی النهضه موفق به افتتاح مرکزی در تونس شد.

🔹مرکز اسلام و دموکراسی، نیز یک موسسه آمریکایی است که توسط آمریکایی تونسی الاصل، #رضوان_المصمودی، مشاور سابق رهبر جنبش #راشد_غنوشی، اداره و نظارت می‌شود. وی مسئول سازماندهی و #تأمین_مالی حرکة النهضة در واشنگتن به ویژه در کنگره آمریکا است.

🔹اختلاف دولت تونس با اتحاد العلماء به ماجرای کودتای رئیس جمهور، قیس سعید، علیه حزب اخوانی النهضة و برکناری نخست وزیر و رئیس پارلمان وابسته به این حزب در جولای گذشته بازمی‌گردد. پس از این اقدام مناقشه‌آمیز قیس سعید، اتحاد العلماء بیانیه‌ای صادر و در حمایت از حزب النهضة تونس برآمد. در پی این حمایت، درخواست‌های متعددی در تونس پیرامون برچیدن شعبه اتحاد العلماء در این کشور برخاست.
@dolatedin