💢آیا «استثنای مغرب» در پرونده اسلام سیاسی به پایان رسیده است؟ - بخش دوم

🔹در #الجزایر، این احزاب - با وجود اختلافات‌شان - همچنان یک شخصیت مهم در معادله سیاسی بودند؛ بنابراین، برای چندین سال، تجربیات #مغرب، چه در شکل‌های سازمانی و ایدئولوژی‌های معتدل و چه در عمل‌گرایی سیاسی، به‌عنوان چشم‌اندازی برای اصلاح و توسعه جنبش‌ها و احزاب اسلامی شرق ارائه می‌شد.

🔹اما کاهش فزاینده عملکرد احزاب مغرب طی چند سال گذشته که با فروپاشی بزرگ تجربه جنبش النهضه در قدرت با کودتای رئیس‌جمهور #تونس، #قیس_سعید، به اوج رسید و سپس شکست قاطع حزب عدالت و توسعه مراکش در انتخابات پارلمانی در روزهای گذشته را در پی داشت، سردرگمی بزرگی در صفوف «#اصلاح‌طلبان» جنبش‌های سیاسی اسلامگرا ایجاد کرده است.

🔹از سوی دیگر، این امر در بین اسلام‌گرایان «#محافظه‌کار» با رضایت خاصی روبرو شده است، چرا که آنچه این جنبش‌ها انجام دادند - از دیدگاه آنها – امتیاز دادنی بود که در نهایت بی‌نتیجه مانده، به ویژه از آنجایی که این امر با یک نمونه «موفق» از ظهور طیف محافظه‌کار و رادیکال جنبش‌های اسلامگرا، یعنی جنبش طالبان در افغانستان، همراه شده است. شاید موفقیت احزاب اسلامگرای الجزایری در انتخابات ژوئن گذشته در تقویت موقعیت سیاسی خود و دو برابر شدن تعداد کرسی‌های پارلمانی آنها، استثنایی از افول کلی احزاب و حرکت‌های سیاسی اسلامی در منطقه باشد.

🔹مهم‌ترین درس از تجربه حزب عدالت و توسعه در مراکش و پیش از آن، جنبش النهضه در تونس، این است که مردم از احزاب اسلامی حمایت کردند و آنها را به قدرت رساندند تا نیروهای تغییر و صدای رسای آنها باشند. اما هنگامی که آنها مردم را رها کردند و به نیروهایی تبدیل شدند که وضع موجود را عادی‌سازی می‌کردند، منطق سلطنت را بیان کرده و به زبان سلطه صحبت می‌کردند، انتقام مردم از آنها شدید بود.

🔹شاید نخستین عقب نشینی این احزاب از قدرت هنگامی بود که آنها متوجه محدودیت‌های توانایی خود در انجام تعهدات خود در شرایط بسیار دشوار واقعیت شدند، یعنی زمانی که نتوانستند با فشارهایی که آنها را وادار به عبور از خطوط قرمز می‌کرد، مواجه شوند. اما آنها اشتباه محاسبه کردند که اعتبار آنها نزد توده‌ها پابرجا است و تثبیت موقعیت خود نزد سلطه در اولویت است، حتی به قیمت گذشتن از اعتبار و اصول خود.

@dolatedin

♨️مرگ «موسی القرنی» عالم دین و فعال مدنی عربستانی در بازداشتگاه سعودی

🔺حساب کاربری معتقلی الرأی، روز سه شنبه با انتشار توییتی نوشت، برای ما اطمینان حاصل شد که شیخ فعال در عرصه حقوق بشر عربستان، بزرگ اصلاح‌طلبان جده، متفکر عربستانی دکتر #موسی_القرنی، صبح روز سه شنبه 12 اکتبر پس از وخیم شدن حال جسمانی، در داخل زندان جان داده است. القرنی، توسط دادگاه سعودی به 20 سال زندان محکوم شده بود و او 15 سال آن را پشت سر گذاشته بود.

🔺القرنی به اتهاماتی همچون برنامه‌ریزی برای تشکیل یک #حزب سیاسی، ارتباط‌گیری با دستگاه‌های خارجی و خروج بر ولی امر خود، محکوم شده بود.

✍️موسی القرنی از شیوخ #سلفی معروف و برجسته #عربستان و یکی از هزاران زندانی سیاسی دوره ملک عبدالله به شمار می‌آید. وی دکتری اصول فقه داشت و علاوه بر تدریس در #دانشگاه_اسلامی_مدینه عضو #هیئت_اغاثه_سعودی و #رابطة_العالم_الاسلامی نیز بود. تا اینکه به دستور پادشاه سعودی بازنشسته شد.

✍️پس از بازنشستگی نیز به وکالت و مشاوره و تدریس دینی مشغول بود. با وجود اینکه القرنی از مویدین برخورد وزارت کشور سعودی با #اسلامگرایان تندرو و #جهادی بود و پیش از آن و در دوره جهاد #افغانستان علیه شوروی که سعودی جهادیون را حمایت می‌کرد به پاکستان و افغانستان رفته بود و با اسامه #بن_لادن نیز در همین زمان ارتباط داشت، اما علیرغم تمام این سابقه هنگامی که نام وی به عنوان یکی از امضاکنندگان درخواست اصلاح ساختار حکومت مطرح شد، سفر وی به افغانستان و ارتباطش با بن لادن به جرمی تبدیل شد که در سن 66 سالگی وی را محکوم به 20 سال زندان و 20 سال ممنوعیت از سفر نمود.

✍️القرنی که با #عبدالله_الحامد؛ فعال برجسته حقوق بشری عربستانی نیز ارتباط داشت، در سال 2007 به همراه گروه موسوم به اصلاح‌طلبان جده یعنی سعود الهاشمی، عبدالرحمن الشمیری، محمد القحطانی و عبدالکریم الخضر بازداشت شد و علیرغم سکته مغزی در سال 2018 همچنان در بیمارستان بازداشت بود.

✍️#اصلاح‌طلبان_جده گروهی بودند که با هرگونه تغیییر بر مبنای خشونت مخالف بودند و سعی داشتند از راه‌های مسالمت‌آمیز و سیاسی که خود آن را نصیحت حاکم می‌نامیدند امور را اصلاح کرده و تغییر دهند.

✍️#جمال_خاشقجی در مورد قرنی در توییتی در سال 2017 گفته بود: «هنگامی که خبر دستگیری القرنی را شنیدم در آمریکا بودم و هنگامی که خبر محاکمه او را دریافت کردم در وطن بودم. هر دو بار خجالت کشیدم که نمی‌توانم حتی با کلامی از آنان دفاع کنم. احساس خوارکننده‌ای که تا زمانی که زنده هستم می‌خواهم از آن رهایی یابم!»

🔸مطالعات خلیج فارس

@PGulfStudies