دولت دین | اندیشکده مرصاد
1.46K subscribers
1.29K photos
227 videos
21 files
1.57K links


خبر و تحلیل از «نهاد دین در جهان اسلام». نهادی که می باید به جایگاه راستین خویش، یعنی رهبری جوامع باز گردد.

هیئت تحریر: میز «نهادها»ی اندیشکده حوزوی مرصاد
https://tttttt.me/mersadcss

ارتباط با مدیر: @dolatdin
Download Telegram
✍️ ملاحظه: عصام تلیمه، از افراد نزدیک به قرضاوی که شش سال مدیر دفتر و منشی خصوصی وی بوده است، در یادداشتی که دیروز در پایگاه الجزیره منتشر کرده است، به جزییات دیدار بیست سال پیش قرضاوی و رهبران طالبان و گفتگوهای چالشی میان آنها پرداخته است. آنچه می‌آید خلاصه‌ای از این یادداشت است که می‌تواند دید ما را نسبت به نگاه اسلام‌گرایان به طالبان و پیوندهای فکری و دینی این دو جریان با یکدیگر و نقش یک مرجع دینی در یکی از بحرانی‌ترین دوران‌های معاصر، روشن‌تر سازد.

🔹زمانی که طالبان در پی فشارهای بین‌المللی غرب و رها شدن از سوی کشورهای عربی، گام ویژه‌ای برداشت و اعلام کرد که تندیس‌های بودا را در افغانستان درهم شکسته است، دولت قطر رئیس سازمان کنفرانس اسلامی (که بعدها سازمان همکاری اسلامی نامیده شد) بود و او تنها کشوری بود که در آن زمان (2001) رابطه خود را با طالبان قطع نکرده بود.

🔹رسانه‌های بین‌المللی موضوع نابودی بت‌های بودا را بسیار داغ کرده بودند، بنابراین شیخ حمد بن خلیفه آل ثانی، امیر قطر، پیشنهاد کرد که هیاتی از علمای مسلمان برای دیدار با رهبران طالبان تشکیل شود تا با ایشان پیرامون خطرات احتمالی پیش‌رو بحث مذهبی و سیاسی کنند و نگاه ایشان را نسبت به مسائل تغییر دهند.

🔹رابطه قرضاوی با افغانستان قدیمی بود؛ از زمان جهاد افغانستان علیه روس‌ها و خروج آنها و شروع جنگ‌های داخلی بین جناحهای افغان و تلاش‌های او برای آشتی بین آنها.

🔹هیاتی برای ملاقات با رهبران طالبان متشکل از شیوخ و اساتید تشکیل شد: یوسف قرضاوی، نصر فرید واصل، محمد راوی، ثقل شمری، عبدالقادر عمری، علی محیی القره داغی، فهمی هویدی و هیثم خیاط. جزئیات این سفر را استاد فهمی هویدی در کتاب خود با عنوان «طالبان.. جند الله في المعركة الغلط (طالبان.. سربازان خدا در نبرد اشتباه)» آورده است که نیازی به تکرار جزئیات آنچه هویدی ذکر کرده، نیست.

🔹این هیئت پس از آنکه یقین داشت طالبان مجسمه‌های بودا را تخریب کرده‌اند، به آنجا رفت و مأموریتی مشخص با هدفی بزرگ داشت: مشارکت در حل مشکلات افغانستان، پاسخ به کمپین‌های مخرب، تلاش برای بیرون آوردن طالبان از انزوای تحمیل‌شده از سوی جامعه بین‌المللی و محاصره ناعادلانه ایشان و گفتگو با علمای آنها در مورد مسائل فقهی که گاه دیدگاه‌هایی بسیار متفاوت نسبت به علمای امت اسلامی داشتند.

🔹گفتگویی طولانی در مورد انگیزه‌های مذهبی پشت تخریب مجسمه‌ها درگرفت و آنها متون و فتاوای علمای عربستان سعودی و کشورهای حوزه خلیج فارس را شاهد آوردند و قرضاوی به همه مستندات و ادله آنها پاسخ داد و به آنها گفت: «اصحاب به عنوان فاتح به کشور شما آمدند و این مجسمه‌ها را از بین نبردند، زیرا کسی را نیافتند که آنها را بپرستد. چه اتفاق تازه‌ای افتاده است که شما این کار را کردید؟!».

🔹شیوخ طالبان به حدیث علی بن ابی طالب رضی الله عنه استناد کردند که پیامبر صلی الله علیه و آله به او دستور داد تمامی بت‌ها را درهم شکند و تمامی قبرهای بلند را صاف کند. قرضاوی در جواب گفت: «اما شما بتها را نابود کردید و مقبره‌های بلند و زیارتگاه‌های شیوخ را ترک کردید؟!» آنها به او گفتند: «ما از عکس العمل مردم عادی در افغانستان می‌ترسیم»، پس قرضاوی در پاسخ گفت: «شما از مردم عادی در کشور خود می‌ترسید، اما در ماجرای مجسمه‌های بودا از واکنش جهانی نمی‌ترسید؟ شما با مواضع‌تان نسبت به آمریکا غرب را دشمن خود کرده‌اید، چرا با این ماجرای مجسمه‌ها شرق را هم دشمن خود ساختید؟ چرا کل جهان را از غرب تا شرق آن با خود دشمن کردید؟ اگر مراعات مردم عادی کشور خود را می‌کنید، بهتر بود مراعات جهان را هم می‌کردید».

🔹قرضاوی و هیئت نمایندگی در افغانستان دیدند که کمبود شدید در زمینه‌های آموزش، اقتصاد، بهداشت، رسانه و خدمات انسانی وجود دارد، از این رو لازم دیدند جامعه اسلامی به ویژه برای فائق آمدن بر این مشکلات دست یاری و کمک فوری به سوی آنها دراز کند.

🔹هیأت پس از بازگشت از این سفر گزارشی نوشتند که به طور کامل منتشر شد و فهمی کتابی درباره موضوع افغانستان و این دیدار نوشت. رسانه‌ها مدتی را به پوشش اخبار این دیدار و قضایای پس از آن مشغول بودند و قرضاوی از غرب و شرق مقصد بازدیدکنندگان مذهبی و سیاسی بود تا آنها را از نتایج این دیدار مطلع سازد یا از او برای مداخله و مشاوره به طالبان درخواست کنند.

🔹این یک پیشینه تاریخی در مورد یک رویداد خاص است که من به واسطه کارم با قرضاوی به عنوان منشی خصوصی و مدیر دفتر وی، شاهد جزئیات آن بودم. این مربوط به رویدادی است که تا زمان حال و آینده ادامه دارد، این مربوط به طالبان است. آیا طالبان تغییر کرده است یا نه؟ و دومین تجربه او در حکمرانی چگونه خواهد بود؟ این چیزی است که واقعیت و آینده به ما خواهد گفت.

#مرجعیت #قرضاوی #طالبان #قطر #اسلامگرایان #اخوان
@dolatedin
💢تونس قراردادهای خود با سازمان اخوانی «اتحاد العلماء» را لغو کرد

🔹الدستور: به گزارش شبکه نهم #تونس، روز چهارشنبه 27 اکتبر وزارت امور دینی تونس تصمیم گرفت تمام توافقات قبلی خود با شعبه سازمان «الاتحاد العالمی لعلماء المسلمین» در تونس و «مرکز مطالعات اسلام و دموکراسی» را لغو کند.

🔹نکته قابل توجه این است که هر دو سازمان #اتحاد_العلماء و مرکز مطالعات اسلام و دموکراسی وابسته به #اخوان المسلمین شمرده می‌شود.

🔹از سوی دیگر، بازرسان دولتی روز سه‌شنبه 26 اکتبر به مقر جنبش اخوانی #النهضه تونس یورش بردند و پس مشکوک شدن به منابع مالی خارجی، یک «پایگاه داده» را مصادره کردند.

🔹دادگاه بدوی تونس تأیید کرد که قاضی تحقیق به مقر حزب النهضه در مرکز پایتخت رفته و «سِرور» (پایگاه‌های اطلاعاتی الکترونیکی) جنبش را برای انتقال محتوای آن و انجام تست‌های فنی لازم مصادره کرده است.

🔹دادگاه در اطلاعیه‌ای تصریح کرد که روند توقیف «سرور» در چارچوب تکمیل تحقیقات مربوط به پرونده «لابی‌گری» است و این دادگاه خاطرنشان کرد که تحقیقات در مورد این پرونده هنوز ادامه دارد.

🔹جنبش النهضه نیز ضمن تایید این خبر، تاکید کرد که در تمامی فعالیت‌های خود به قانون احترام می‌گذارد.

🔹همچنین روز دوشنبه 25 اکتبر نیز نیروهای امنیتی به مقر مرکزی جنبش النهضه برای انجام تحقیقاتی در مورد پرونده «تامین مالی خارجی» یورش بردند.

✍🏼ملاحظه:

🔹قرارداد همکاری بین وزارتخانه امور دینی تونس و اتحاد العلماء در دسامبر 2012 به امضا رسید و این وزارتخانه از سال 2014 با مرکز مطالعات اسلام و دموکراسی، قراردادهای همکاری و آموزشی مرتبط داشته است.

🔹الاتحاد العالمی لعلماء المسلمین توسط شیخ یوسف #قرضاوی تأسیس شد و به لطف جنبش اخوانی النهضه موفق به افتتاح مرکزی در تونس شد.

🔹مرکز اسلام و دموکراسی، نیز یک موسسه آمریکایی است که توسط آمریکایی تونسی الاصل، #رضوان_المصمودی، مشاور سابق رهبر جنبش #راشد_غنوشی، اداره و نظارت می‌شود. وی مسئول سازماندهی و #تأمین_مالی حرکة النهضة در واشنگتن به ویژه در کنگره آمریکا است.

🔹اختلاف دولت تونس با اتحاد العلماء به ماجرای کودتای رئیس جمهور، قیس سعید، علیه حزب اخوانی النهضة و برکناری نخست وزیر و رئیس پارلمان وابسته به این حزب در جولای گذشته بازمی‌گردد. پس از این اقدام مناقشه‌آمیز قیس سعید، اتحاد العلماء بیانیه‌ای صادر و در حمایت از حزب النهضة تونس برآمد. در پی این حمایت، درخواست‌های متعددی در تونس پیرامون برچیدن شعبه اتحاد العلماء در این کشور برخاست.
@dolatedin
💢 پیامدهای اعطای تابعیت به روحانیون توسط عربستان چیست؟ پیروی از اماراتی‌ها...
✍🏼شريف عمر

🔴 بخش دوم

🔸 راه اماراتی‌ها

🔹الشمری در گفت‌وگو با عربی21 گفت که اعطای تابعیت به شخصیت‌های اسلامی مشابه کاری است که #امارات با علما و در صدر آنها عبد الله بن بيّه انجام داد که اکنون ریاست #مجلس_الإمارات_للإفتاء_الشرعي را بر عهده دارد.

🔹وی افزود: «این اقدام عربستان را می‌توان به عنوان ریسه‌ای برای سفت‌تر کردن بنیان ضعیف رژیم صهیونیستی توصیف کرد و می‌توان آن را شبیه اقدام امارات متحده عربی برای اعطای تابعیت به #وسیم_یوسف، #بن_بیه و #فاروق_حماده مشاور مذهبی در دربار ولیعهد ابوظبی، برشمرد.»

🔹وی خاطرنشان کرد: «تابعیت دادن به شخصیت‌های دینی نشان‌دهنده این است که این رژیم‌ها نسبت به مبلغان دینی داخلی کاملاً بی‌اعتماد شده‌اند و برای ارائه گفتمان دینی جدید، اشخاصی را از خارج وارد و اسکان می‌دهند.»

🔹محمد العمری، مدیر مرکز رسانه‌های الجزیره و مخالف سعودی نیز در این باره گفت: «از طریق این اقدام، بن سلمان ممکن است به دنبال رقابت با ابوظبی در جذب علما و در پروژه #دین_ابراهیمی باشد.»

🔹وی در گفت‌وگو با عربی21 خاطرنشان کرد: «بن سلمان ممکن است با از بین بردن مجلس افتای اروپا (#المجلس_الأوروبي_للإفتاء، به ریاست #قرضاوی) برای تأثیرگذاری بر مسلمانان غرب، پا را فراتر بگذارد.»

🔸 به حاشیه راندن «كبار العلماء» و «جریان جامیه»

🔹پیش‌قراولی رابطة العالم الإسلامي و اعطای تابعیت به اعضای آن، سوالاتی را در مورد به حاشیه رانده شدن هيئت #كبار_العلماء و جریان #جامیه (که به طور مطلق وفادار به دولت است) مطرح کرده است؟

🔹عبدالله الشمری، به عربی21 گفت: «بن سلمان در تلاش است تا از میراث دعوت وهابی با سه جریان آن خلاص شود: جنگجویان (داعش)، سروریه و جامیه.»

🔹وی خاطرنشان کرد: «نکته عجیب این است که از زمانی که بن سلمان به قدرت رسید، عملیات داعش متوقف شده است. در مورد جریان سروریه بن سلمان رهبران آنها را به زندان افکنده و جنگی گسترده علیه آنها به راه انداخته است و جریانی در مقابل او باقی نمانده بود به جز جامیه و ظاهراً آنها خطری برای او ندارند، از آنجایی که آنها قاطعانه به اطاعت از آل سعود اعتقاد دارند، فقط گاهی اوقات مزاحمت اندکی برای پروژه‌های لیبرال سرگرمی دارند.»

🔹وی در پایان خاطرنشان کرد: اقدام برای اعطای تابعیت به اعضای تیم محمد العیسی، پشتوانه‌ای برای آنها است تا وظایف اصلاح چهره رژیم سعودی را از جنبه مذهبی به عهده بگیرند و و نشان دهند که نظام آل سعود به #تسامح و #تساهل مذهبی معتقد است و دیگران را بدون توجه به مذهبشان می‌پذیرد و با #تعصب مذهبی مبارزه می‌کند

🔸 زمینه‌های تاریخی

🔹محمد العمری با اشاره به شواهدی تاریخی که ابعاد این اقدام را نشان می‌دهد، گفت: «هنگامی که ملک فیصل در سال 1964 علیه برادرش سعود کودتا کرد، دایی‌های خود از #آل_شیخ را که در آن زمان مؤسسات مذهبی، آموزشی و قضایی را در انحصار خود داشتند، به حمایت از خود تحریک کرد.»

🔹وی افزود: «پس از موفقیت کودتا، جنبش آل الشیخ شروع به انکار ملک فیصل کرد و یک بار پادشاه نامه‌ای به محمد بن ابراهیم آل الشیخ که مناصب در انحصار او بود، فرستاد و از او خواست که در دادگاهی در #قطیف (با اکثریت #شیعه) قاضی #جعفری را منصوب کند، محمد بن ابراهیم نامه را برگرداند و روی آن نوشت (کسی که گربه را ذبح کرد پوست آن را سلاخی می‌کند!)، که اشاره به رد این تصمیم داشت.»

🔹العمری اشاره کرد که امتناع محمد بن ابراهیم باعث شد که ملک فیصل در سال 1971 هيئة كبار العلماء را با هدف مشارکت بخشی از علمای خارج از خاندان آل شیخ، مانند شیخ عبدالعزیز #بن_باز و دیگران و به منظور کاهش نقش آل شیخ، تاسیس کند.

🔹وی افزود: «وضعیت امروز این است که اعطای تابعیت به اعضای رابطة العالم با هدف سوق دادن آنها به صدور فتواهایی است که عادی‌سازی با اسرائیل را مشروع کرده و جامعه را برای رسیدن به جاه‌طلبی‌های محمد بن سلمان غرب‌زده کنند.»

🔹العمری درباره دلیل جذب مبلغان از خارج به جای تکیه بر شهروندان، گفت: «#وهابیت در بین مبلغان داخلی ریشه‌دار است، بنابراین راه حل اساسی این است که (به خارجی‌ها) تابعیت اعطا کنند و مبلغان داخلی را با دادن نام‌های وزین به آنها ساکت کنند.»

@dolatedin
⭕️ بحران اخوان و شکست در آزمون اخلاق!!
✍️ عصام تلیمه

🔸 بخش دوم

🔹در زمان دعوای قبلی، کسانی پلت‌فرم‌ها و شبکه‌های اجتماعی ایشان را می‌گرداندند که ارتباطات و رفتارهای اخلاقی آنها جای پرسش داشت، از بداخلاقی‌هایی که بروز می‌دادند و آبروهایی که می‌بردند، و افراد بسیاری بودند که مطالب اینها برایشان ارسال می‌شد، از طریق پست‌های فیس‌بوکی یا از طرق دیگر. آنها در این مطالب آبروی مخالفان خود در جماعت را می‌بردند و مشکل فقط در حضور این افراد نبود، بلکه در پذیرش آنها بود. با یک ستیزه‌جویی آشکار، آنها افرادی را که از اخلاق پا فراتر می‌گذاشتند را می‌پذیرفتند، مادامی که این تخطی آنها به دردشان می‌خورد. تا جایی که روزی با یکی از آنها ملاقات کردم و به او گفتم: چرا معاشرت با کسی را می‌پذیرید که به دروغ، تصویر همسر یک از رهبران را جعل کرده و به ناحق به ناموس مردم تعرض می‌کند؟ پس به صراحت به من گفت: شخصیتی است که به مخالفان ما ضربه می‌زند و به ما آسیب نمی‌رساند، چرا جلوی آن را بگیریم؟!

🔹مهم‌ترین چیز در مورد بحران اخیر این است که یک موضوع مهم اخلاقی را روشن کرد و آن «قربانی کردن سرمایه اخلاقی» است، آن هم به خاطر کسب یک سود احتمالی کوچک و موقت، در حالی که ممکن نیست «تخلیه اخلاقی» ارزش چنین سودی را داشته باشد، حتی اگر محقق شود.

🔹من فکر می‌کنم که جماعت باید این پرونده اخلاقی را به طور کامل از همه جوانب بررسی کند، زیرا قابل قبول نیست سازمانی که یکی از مهم‌ترین ملاک‌های ورود به آن «اخلاق» است، یکی از بزرگ‌ترین ابزارهای نبرد در آن «بداخلاقی» و هتک حرمت باشد. این معضل قابل توجه و به یک رفتار سیستماتیک تبدیل شده است، چه برای مردان و چه برای زنان، و این به جایی رسیده که خانمی در صفحه خود که وابسته به یکی از طرف‌ها در بحران اخیر است و اکنون این طرف به توهین و حرمت‌شکنی معروف شده است، مطلبی نوشت که در آن دو شخصیت که یکی سیاسی و دیگری روزنامه‌نگار و رسانه‌ای بود را به «فحشا» متهم می‌کرد.

🔹نمونه‌ها بسیار بیش از آن است که بتوان آنها را به شمار آورد و نقل آنها در نوشته‌های دیگران، این قلم را از نقل آنها معاف می‌کند. همه متوجه این نزول اخلاقی در نزاع شده‌اند و بدترین نکته آن است که به شکلی آشکار و عریان بروز پیدا کرده است. این چیزی است که زنگ خطر را به صدا درآورده و می‌بایست برای التیام این شکاف اخلاقی تلاش کرد. جماعت باید آن‌گونه که در سخنان و ادبیاتش می‌گوید، اخلاقی باشد و ادبیاتش مطابق با واقعیت و عمل باشد، وگرنه مردم فاتحه آن را می‌خوانند.

✍️ ملاحظه: عصام تلیمه (از علمای الازهری اخوان و مدیر دفتر سابق #قرضاوی) که خود از منتقدین سرسخت و دیرین رهبران رسمی جماعت بوده است، ظاهرا در این دوگانه، مایل به ابراهیم منیر بوده و طیف محمود حسین را بیشتر لایق سرزنش می‌داند. هرچند شعارهای نائب مرشد را نیز کافی ندانسته و از لزوم حل شدن واقعی چالش‌های اداره جماعت سخن گفته است.

@dolatedin
✍️ عقب‌نشینی برخی شیوخ سلفی در «حرمت تبریک کریسمس به کفار»

🔹#عبدالله_المطلق، یکی از اعضای هیئت #کبار_العلماء #عربستان و مشاور دربار پادشاهی سعودی، با استناد به آیه‌ای از قرآن و حدیثی از پیامبر(ص) گفت که #تبریک_اعیاد غیراسلامی همچون #کریسمس طبق شرایطی جایز است.

🔹عبدالله مطلق در برنامه‌ای در رادیو قرآن عربستان گفت اگر شخصی از این تبریک عید مصلحتی را اراده کند که به نفع خود و دین باشد، چنین تبریکی جایز است.

🔹عبدالله مطلق به آیه مبارکه (وقولوا للناس حسنا؛ با مردم به نیکی سخن بگویید) و نیز این روایت از پیامبر(ص) که «اتق الله حيثما كنت واتبع السيئة الحسنة تمحها، وخالق الناس بخلق حسن؛ در هر جایی تقوای الهی پیشه کن و بدی را با نیکی پاسخ بده و پاکش کن، و با مردم با اخلاق نیک رفتار کن» استناد کرد و گفت این اخلاق نیک می‌تواند زمینه دعوت به دین خدا (اسلام) باشد.

🔹در همین راستا، #سعد_الدریهم، واعظ سعودی روز یکشنبه در گفت‌وگویی با شبکه «روتانا» گفت که تبریک کریسمس به غیر مسلمانان از روی ادب ممنوع نیست. وی توضیح داد: «وقتی اسلام آمد، در جامعه مشرک، یهودی و مسیحی بود و مسلمانان با آنها به خرید و فروش می‌پرداختند و با آنها دیدار می‌کردند، و چون به پیامبر(ص) می‌نگریم، همسایگان یهودی داشت و چه بسا بیمارانی از آنان را عیادت کرده و برای یکی از آنان دعا کرد».

🔹الدریهم گفت کسی که از روی تکریم و بزرگداشت عید کریسمس به مسیحیان تبریک بگوید و تأیید کند که عیسی پسر خدا است، موجب شرک می‌شود. اما کسی که به یهودی و مسیحی تبریک بگوید و به دین او یقین نداشته باشد و از روی ادب چنین کند، مانعی ندارد.

🔹شیوخ #سلفی از دیرباز بر حرمت تبریک اعیاد «#کفار» اتفاق نظر داشته‌اند. سلفی‌ها در این موضوع چنان خط قرمز روشنی دارند که حتی سکوت این روزهای ایشان در مورد برگزاری جشن‌ها و آیین‌های کریسمس در عربستان، خود عقب‌نشینی مهمی از مواضع قبلی به شمار می‌آید. این روزها اکثر شیوخ و فقهای سعودی از اظهار نظر در این باره خودداری می‌کنند، گرچه برخی کاربران در توئیتر ویدئوهایی قدیمی را منتشر کردند که به ممنوعیت تبریک می‌پردازد.

🔹با این وجود، #عبدالعزیز_الریس، از شیوخ سلفی، فتوای عبدالله مطلق را بی‌پاسخ نگذاشت و در توییتی نوشت: «فتوای دکتر عبد الله المطلق مبنی بر جواز تبریک اعیاد به کفار، فتوای عجیبی است که در آن ادله و اجماع و دیدگاه علمای مذاهب اربعه و فتوای علمای ما مانند #ابن_باز و #ابن_عثیمین و #الفوزان و مفتی اعظم را زیر پا گذاشته است و هیچ کس از سلف با او همراه نشده است جز #قرضاوی اخوانی و کسانی که بر عقیده سلف نیستند.»

🔹شیخ #سعد_الخثلان، یکی دیگر از اعضای هیئت کبار العلماء، نیز در ویدئویی جدید گفت که تبریک اعیاد مذهبی به غیر مسلمانان «بر اساس #اجماع علما از نظر شرع #حرام و جایز نیست». وی تصریح کرد: «تبریک نگفتن به معنای توهین به کفار غیرحربی نیست، بلکه باید با آنها مهربانانه رفتار کرد تا دلشان به اسلام متمایل شود.»

🔹هر ساله در بسیاری از کشورهای اسلامی موضوع تبریک کریسمس به غیر مسلمانان به موضوعی داغ تبدیل می‌شود. در #امارات، اداره کل #الشؤون_الإسلامیة و الأوقاف فتوا داد: «در شرع اسلام هیچ ایرادی برای تبریک اعیاد به غیر مسلمانان با تعابیری نیکو وجود ندارد.»

🔹در مصر شیخ #الازهر #احمد_الطیب و همچنین #دار_الافتاء #مصر چندین بار تاکنون به مسلمانان اجازه داده‌اند تا اعیاد غیر مسلمانان را تبریک بگویند. الطیب پیشتر در دفاع از این موضوع گفت: «چگونه قرآن به مسلمان اجازه می‌دهد برای خود زن مسیحی یا یهودی بگیرد و در کنار شوهر مسلمانش بر دین خود بماند، سپس به او گفته می‌شود: مراقب باش، میلاد مسیح را به همسرت تبریک نگویی، چون حرام است؟»

@dolatedin
⭕️ دختر قرضاوی از زندان مصر آزاد شد

🔹میدل ایست آی: دادستان #مصر روز جمعه تصمیم گرفت علا قرضاوی، دختر یوسف #قرضاوی، رئیس #اتحاد_العلماء و رهبر معنوی #اخوان را پس از گذراندن چهار سال حبس در زندان آزاد کند.

🔹در ۳۰ ژوئن ۲۰۱۷، علا قرضاوی و شوهرش حسام خلف، به اتهام "پیوستن به یک گروه تروریستی و تامین مالی #تروریسم" دستگیر شدند.

🔹مصر بارها متهم شده است که دسترسی کافی به مراقبت‌های پزشکی را برای زندانیان در زندان‌های خود فراهم نکرده است.

🔹روز پنجشنبه، هشام القاضی حنفی، قانونگذار سابق اخوان المسلمین، در زندان بدنام و فوق امنیتی عقرب قاهره به دلیل سهل‌انگاری پزشکی درگذشت.

🔹هفته گذشته، #محمود_عزت، جانشین سابق رهبر اخوان المسلمین، در یک حضور نادر در دادگاه از شرایط بازداشت خود انتقاد کرد.

🔹او گفت که در طول ۱۶ ماه بازداشتش، «درب سلول هر روز فقط چند ثانیه برای تحویل غذای من باز می‌شود» و «مقداری غذا از دریچه‌ی در به سمت من پرتاب می‌شود، بدون اینکه حوصله باز کردن درب سلول را داشته باشند».

🔹#مرسی، اولین رئیس‌جمهور منتخب مصر، در طول پنج سال بازداشت خود از وضعیت بدی رنج می‌برد و در ژوئن ۲۰۱۹ درگذشت.

@dolatedin
⭕️ شیخ یوسف قرضاوی درگذشت

🔹شیخ یوسف #قرضاوی، عالم سنی مصری الاصل و موسس #اتحاد_العلماء، درگذشت.

🔹منابع رسانه‌ای، امروز (دوشنبه، ۲۶ سپتامبر)، از درگذشت «یوسف القرضاوی» موسس و دبیرکل سابق الاتحاد العالمی لعلماء المسلمین در دوحه خبر دادند.

🔹حساب کاربری این عالم سنی مصری در توئیتر نیز، خبر درگذشت وی را تایید و برای او آرزوی آرامش و علو درجات کرد.

🔹یوسف القرضاوی که پدر معنوی #اخوان المسلمین به شمار می‌رفت، متولد سال ۱۹۲۶ در یکی از روستاهای حومه محله الکبری در استان غربی مصر بود.

🔹وی را یکی از تئوریسین‌های اصلی جریان موسوم به الوسطیة و تربیت‌شده مدرسهٔ حسن البنا و اخوان المسلمین بود که به دلیل کتاب‌هایش و برنامه‌های دینی تلویزیونی و موضع‌گیری علیه برخی از حکام عرب و سران کشورهای غربی بسیار مشهور شد.

🔹موسس اتحادیه جهانی علمای مسلمان از خیزش مردم در تونس، مصر ،یمن، لیبی و ... حمایت کرده‌ بود و در قطر به سر می‌برد.

@dolatedin

⭕️ تشییع و تدفین یوسف القرضاوی

🔹پیکر موسس و رئیس سابق اتحاد جهانی علمای مسلمان، شیخ یوسف #قرضاوی روز گذشته در مسجد محمد بن عبدالوهاب دوحه تشییع و در در قبرستان مسيمير این شهر تدفین شد.

🔹این عالم مصری الاصل که روزگاری گفته می‌شد ۴۰ میلیون نفر مخاطب برنامه «الشریعة و الحیاة» او هستند و در نماز جمعه وی در میدان التحریر در بدو انقلاب مصر حضور ۱ تا ۲ میلیون نمازگزار برآورد شد، در غربت و در میان صدها تن از نزدیکان تشییع و تدفین شد.

👇آنچه در ادامه می‌آید، بریده‌ای از کتاب «اطلس رهبران» است که به آغاز تا انجام سرگذشت رهبر معنوی اخوان المسلمین در کشور قطر می‌پردازد.

@dolatedin
⭕️ یوسف القرضاوی؛ دورهٔ قطری

📌 بخش اول

🔹دهۀ شصت شاهد آغاز رشد سریع درآمدهای نفتی و گازی #قطر بود. اساسا قطر پس از این رشد درآمدی چشمگیر بود که از یک امارت بدوی تبدیل به دولتی مدرن شد. حتی در همین دهه قطر وزارت اقتصاد و سایر نهادهای دولتی‌اش را تشکیل داد، و این امر مصادف بود با ورود مهمانان ناخواندۀ اخوانی.

🔹#قرضاوی در سال ٦١ در پی فشارهای شدید ناصر همراه با برخی چهره‌های اخوانی همچون احمد العسال و شیخ عبدالمعز عبدالستار راهی قطر شد. شیخ شلتوت او را برای تدریس در یکی از مدارس دینی متوسطه در قطر فرستاد که آن مدرسه خود به یکی از مراکز تولید جوانان اخوان‌گرا در دوحه مبدل گردید. گفتنی است به‌عکس فضای مغرب عربی که عمدتا متأثر از جریان‌های چپ شده بود، حاکمان شبه‌جزیره و خلیج فارس، مذهبی بوده و حضور عالمان معتبر الازهری با گرایش‌های #سلفی را در منطقۀ خود مغتنم می‌شمردند. از این رو اخوانی‌های فراری به این نقاط، به‌سرعت در سیستم آموزشی و نهادهای مذهبی جذب می‌شدند. به‌همین‌جهت بود که پیش از قرضاوی، زمانی که عبدالبدیع الصقر، از نخستین مهاجران اخوانی، وارد قطر شد تشکیل وزارت معارف نیز به او سپرده شد.

🔹جامعۀ کوچک قطر به‌سرعت توسط دعات اخوانی همچون قرضاوی که با چراغ خاموش در حال نفوذ در بدنۀ جامعۀ مذهبی قطر بودند، اثر پذیرفت و رویکرد دینی وسطی ایشان تبدیل به رویکرد غالب گشت. با اینکه در اخوانیزه شدن قطر هفت نفر به‌عنوان عاملین اصلی معرفی می‌شوند، نقش محوری قرضاوی در این مرحله مورد اتفاق است؛ برخی موفقیت #اخوان در قطر را به سبب معرفی ویرایشی از اخوان می‌دانند که در عقیده و عبادات سلفی، اما در تفکر اخوانی هستند و همچنین درون منطقۀ خلیج فارس راهبرد دعوت را جایگزین تشکیلات‌سازی کرده‌اند. ویرایشی که باب طبع حکام خلیج فارس بود و ایدئولوگ اصلی آن قرضاوی به شمار می‌آید؛ به حدی که اخوانی‌های خلیج فارس از اطلاق نام اخوان المسلمین بر خود ابا دارند و نام «وسطیین» یا «شاگردان قرضاوی» را برای خود ترجیح می‌دهند.

🔹قرضاوی در ١٩٩٠ اسلام آنلاین را با حمایت خاندان سلطنتی قطر تأسیس کرد. شاید بتوان ادعا کرد که این سایت اولین پایگاهی است که در شبکه وب برای نشر معارف اسلامی ایجاد شده است و سابقه و کیفیت آن باعث موفقیت چشمگیر آن در فضای مجازی شد رویکرد نگاه به غرب می‌تواند علت سبقت قرضاوی در استفاده از ابزارهای مدرن برای ارتباط با مخاطب خود تحلیل شود؛ اما استفاده از این ابزارها در منطقۀ اسلامی نیز مخاطبان زیادی از نسل جوان برای او گرد آورده، و بقیه جریانات دینی را نیز مجبور به پیروی از این روش برای عقب نماندن از قافله کرده است.

🔹دهۀ نود شاهد موج سوم مهاجرت اخوانی‌ها به قطر، به‌ویژه از سعودی، به‌علت درگیر شدن طرفین در موضوع کویت بود. آنگاه که آل سعود دریافت پیوند تفکر اخوانی با #سلفیت تندرو داخلی معجونی خطرناک به نام القاعده را ایجاد می‌کند، شروع به اخراج چهره‌های اخوانی فعال و صاحب منصبی نمود که بسیاری از آنان در قطر مأمن خوبی برای خود یافتند.

🔹در ١٩٩٥ حمد بن خلیفه پدرش را در کودتایی آرام خلع کرد و جایگزین او شد. گویی حمد خود در دوران جوانی تحت تربیت اساتیدی اخوانی بوده است. او پس از به‌قدرت رسیدن دست به اقداماتی گسترده و پرریسک برای توسعۀ قدرت قطر زد که یکی از آنها همکاری با اخوان بود. تقریبا از همین زمان رشد چشمگیر درآمدهای نفتی و گازی قطر آغاز شد، به‌طوری‌که تولید ناخالص آن از حدود ۸ میلیارد دلار در این مقطع تا نزدیک ۲۰۰ میلیارد دلار در مقطع کنونی اوج گرفته است. لذا طبیعی بود که آل ثانی جای آل سعود و امارات را در تأمین مالی اخوان پر کند.

👇 ادامه دارد...
@dolatedin
✍️ قرضاوی برای الازهر چه کم از ملکه بریتانیا داشت؟!

🔹شیخ #الازهر، #احمد_الطیب، جمعه 9 سپتامبر 2022 در صفحه رسمی خود در توییتر و فیس بوک در سوگ ملکه الیزابت دوم، که هشتم همان ماه درگذشت، به دو زبان عربی و انگلیسی نوشت: «درگذشت ملکه الیزابت دوم را به پادشاه چارلز، خانواده سلطنتی و مردم بریتانیا تسلیت می‌گویم، شخصیتی تأثیرگذار که عمر خود را صرف خدمت به کشورش کرد و سخت برای بهبود وضعیت مردمش تلاش کرد.»

🔹با اعلام خبر درگذشت شیخ یوسف القرضاوی، موسس الاتحاد العالمی لعلماء المسلمین و یکی از اعضای مجمع البحوث الإسلامية الازهر، در 26 سپتامبر، همه منتظر تسلیت مشابهی از سوی الازهر بودند، گرچه بین این دو شخصیت تفاوت بسیاری است؛ اولی در رأس کشوری بود که چندین کشور اسلامی را به استعمار خود درآورد و تجاوزات وحشتناکی را علیه مسلمانان به ثبت رساند و دیگری یکی از برجسته‌ترین علمای الازهر بود.

🔹اما انتظارها برآورده نشد و الازهر و شیخ آن، تا زمان نگارش این سطور، هیچ سخنی درباره درگذشت #قرضاوی بیان نکرده‌اند.

🔹سکوت الازهر بار دیگر استقلال این نهاد برجسته اسلامی را زیر سؤال برده و فشارهای سیاسی حاکمیت مصر بر سوگیری‌های الازهر را برجسته کرد.

🔹وائل قندیل، نویسنده و روزنامه‌نگار مصری، در واکنش به این موضع الازهر، در مقاله‌ای در پایگاه «العربی الجدید» نوشت: «برای الازهر و شیخ اعظم آن مناسب نیست که مواضع آنها مطابق با مواضع حکومت مصر باشد؛ با خواست حکومت به سخن آیند، از موضوعات مربوط به امت اسلامی چیزی نگویند مگر آنکه حاکمان سخنی بگویند و جز تکرار سخنان آنها و هماهنگ با آنها موضعی نگیرند.» وی خاطرنشان کرد که خود شیخ الازهر یکی از کسانی بود که در سال 2011 برای نزدیک شدن به قرضاوی شتاب کرد و از او خواست تا ریاست هیئت کبار العلماء را بر عهده بگیرد، «تا با توجه به اصلاحات اخیر در قانون الازهر، در انتخاب شیخ بعدی الازهر تعیین‌کننده باشد».

🔹قرضاوی یکی از فرزندان الازهر بود که تحصیلات خود را در دانشکده اصول دین این دانشگاه گذراند. او همچنین از سال 2011 تا ژوئن 2013 عضو هيئت كبار العلماء الازهر بود که در اعتراض به مشارکت شیخ الازهر در کودتای نظامی علیه رئیس جمهور منتخب محمد المرسی، استعفای خود را اعلام کرد. قرضاوی در بیانیه استعفای خود نوشت: «من یوسف عبدالله القرضاوی استعفای خود را از هیئت کبار العلماء به مردم بزرگ مصر تقدیم می‌کنم و نه به شیخ الازهر، و در روزی که مردم آزادی خود را به دست آورند و حکومت به اهل آن بازگردانده شود. علمای مردم باید شیخ و هیئت کبار العلماء را با اراده آزاد و مستقل خود انتخاب کنند.»

🔹البته الازهر در این سکوت تنها نبود. نهادهای دیگری نیز بودند که قرضاوی در گذشته با آنها همکاری داشت، اما آنها هیچ واکنشی نسبت به درگذشت وی بروز ندادند. در رأس این نهادها، مجمع فقه اسلامی وابسته به رابطة العالم الاسلامی بود که قرضاوی مدت‌ها عضو این مجمع بود. قرضاوی همچنین ریاست هیئت نظارت شرعی بانک اسلامی الفیصل در بحرین را بر عهده داشت و در هیئت امنای سازمان دعوت اسلامی در آفریقا و کمیته شرعی بین‌المللی زکات در کویت عضو بود، اما هیچ یک از این نهادها نیز تسلیتی ابراز نکردند.

@dolatedin