اوشاقلیق دا بیر زاد ایتیرنده آختارارکن اوخوردوق:
تاپیل تاپیل پول وئریم
تاپیلماسان کۆل وئریم
تاپیل تاپیل پول وئریم
تاپیلماسان کۆل وئریم
Forwarded from Deleted Account
باجی ، باجی ، جان باجی
جان سنه قوربان باجی
قدیم زامانلار ، ایکی باجی وار ایدی ، بیری پوللو و او بیریسی پولسوز .
گونلرین بیرگونونده ، یوخسول باجی ، وارلی باجی سینی گؤرمگه گئدر ،
یوخسول باجی ایچری گیرر کن ، وارلی باجی ، تندیر دامیندا ، ایچلی کوکه ( ال چؤرگی ، کوماج ، فطیر) پیشیریردی .
وارلی باجی اونا گؤره کی بو کوکه لردن اؤز یوخسول باجیسینا وئرمه سین ، ال چؤرکلرین بیر به بیر تندیردن آلیب ، ایستی ، ایستی اؤز آلتیندا گیزلدیردی .
یوخسول باجی بو اولایی گؤرندن سونرا ، اوزون ساخلیا بیلمه یپ ، اوزون باجیسینا چئویریب سؤیله دی :
باغچادا گوللر باجی
اوخور بولبول لر باجی
گوتوو کوماج یاندیرار
کئچر بوگونلر باجی
بو مثل هشتری محالیندا یایلان متللریندن دیر کی من رحمت لیک سالاطین خالامین دیلیندن ائشیدیب ، روایتنی کتبی بورادا یازدیم .
✍حمید احمدزاده
جان سنه قوربان باجی
قدیم زامانلار ، ایکی باجی وار ایدی ، بیری پوللو و او بیریسی پولسوز .
گونلرین بیرگونونده ، یوخسول باجی ، وارلی باجی سینی گؤرمگه گئدر ،
یوخسول باجی ایچری گیرر کن ، وارلی باجی ، تندیر دامیندا ، ایچلی کوکه ( ال چؤرگی ، کوماج ، فطیر) پیشیریردی .
وارلی باجی اونا گؤره کی بو کوکه لردن اؤز یوخسول باجیسینا وئرمه سین ، ال چؤرکلرین بیر به بیر تندیردن آلیب ، ایستی ، ایستی اؤز آلتیندا گیزلدیردی .
یوخسول باجی بو اولایی گؤرندن سونرا ، اوزون ساخلیا بیلمه یپ ، اوزون باجیسینا چئویریب سؤیله دی :
باغچادا گوللر باجی
اوخور بولبول لر باجی
گوتوو کوماج یاندیرار
کئچر بوگونلر باجی
بو مثل هشتری محالیندا یایلان متللریندن دیر کی من رحمت لیک سالاطین خالامین دیلیندن ائشیدیب ، روایتنی کتبی بورادا یازدیم .
✍حمید احمدزاده
Forwarded from داش بولاق - چاراویماق
آنا محبّتی
محمد قاضی
قایناق: آذری درگی‌سی- 13-نجۆ سایێ – 1385 گۆز بؤلۆمۆ- صص 86-84
چاراوْیماغێن «قێرخ بۇلاق» کندیده بؤیۆک بیر گؤل وار. هر ایل یازێن اوّللرینده مین‌لر کؤچری اؤردک بۆ گؤله گلیب و پایێزێن سوْن آیلارێنا قده‌ر بۆ گؤلۆن ماوی سۇلارێندا اۆزۆب و گز‌ر. بۇ اؤردکلرین آدێنا «قاشقالداق» دئیه‌رلر. قاشقالداق‌لارێن بدنلری قارا، آلێنلارێ آغ و آیاقلارێ قێرمێزێ‌دێر. دوْغرۇداندا بۇ اؤردکلر چوْخ گؤیچه‌ک و گؤزل‌دیر. کندین قێز-اوْغلانلارێ یاز و یای گۆنلرینده بۇ اؤردکلرین تاماشاسێنا دۇرۇب و اوْنلارێن تاماشاسێندان لذّت آپارارلار. پایێز گلنده، اوْ زامان کی چمنلرین رنگی سارالێب، گۆللر سوْلۇب و بۆلبۆل‌لرین خوْش سسلری باغلاردان کسیلر، قاشقالداق‌لار گؤلۆن قێراغێنا یێغێشیب و آغێر بیر فیکره گئده‌رلر ... کؤچ فیکیرینه، نه چتین اوْلۇر آیرێلێق ...
قێرخ بۇلاق گؤلۆندن آیرێلماق قوصّه‌سی، قاشقالداق‌لارێن اۆره‌یینی سێخار، آیرێلماغێ اؤزلرینه بؤیۆک قم-کدر حئساب ائدر و بۇ قم-کدردن حزین-حزین آغلایارلار.
پایێزێن سوْن گۆنلری ایدی. سۇلار یاواش-یاواش دوْنۇرلار. گؤیده‌کی دورنالار قاتار-قاتار بغداد ائللرینه کؤچۆردۆلر. قاشقالداق‌لار دا مین حسرتله اؤزلرینی کؤچ اۆچۆن حاضێرلایێردێلار.
قاشقالداق‌لار سفره گئجه چێخارلار. آخشام قارانلێق‌لاشاندا اؤردکلرین باشچێ‌سی گؤیه قالخێب و یوْلا دۆشمه‌یی تکلیف ائتدی. «آرزێ» آدلێ بیر کؤرپه قاشقالداق اۆزۆنۆ آناسێنا تۇتۇب دئدی:
- آنا یوْل منی یوْراجاقدێرمێ؟
- یوْراجاقدێر بالام – دئیه آنا جاواب وئردی.
- آنا یوْل بیزی آیاقدان سالاجاقدێرمێ؟ - دئیه آرزێ یئنه ده سوْرۇشدۇ.
- یوْل منیم گؤزل بالام! یوْل بیزی یوْرسادا آمما هئچ واخت آیاقدان سالابیلمز – دئیه آنا جاواب وئردی.
اؤردکلر گؤزلرینده قم، اۆزلرینده سئوینج قاناد چالێب قارانلێق گؤیلره یۆکسلدیلر. دۆزدۆر کی اوْلار اؤز سئومه‌لی گؤللریندن آیرێلێردێلار لاکین «کرکوک» شهرینده ایستی گؤللر، آل الوان گۆللر و گؤی چیمنلر اوْنلارێ گؤزله‌ییردیلر. هله بیر آز یوْل گئتمیشدیلر کی، آنا قوش اۆزۆنۆ یوْلداشلارێنا تۇتوب دئدی:
- منیم آرزێم هانێ؟ سسی گلمیر.
بیریسی جاواب وئردی:
- بیز اوْنۇ اۇچمامێشدان قاباق گؤردۆک، لاکین ایندی گؤزۆمۆزه دَیمیر.
آنا هامێدان سوْراقلاشدێ آمما آرزێ یوْخ ایدی. کیمسه سوْراغێنێ وئرمه‌دی، سانکێ آرزێ بیر دامجێ سۇ اوْلۇب یئره باتمێشدێ.
آنا دئدی:
- من قایێدێرام
دئدیلر:
- گئتمه تاپا بیلمزسن ...
آنا قایێتدێ، قاشقالداق‌لار اؤز یوْللارێنا داوام وئردیلر، آنا قاشقالداق گؤلۆنۆن یانێنا گلیب سسله‌ندێ:
- آرزێ! بالام
بیر سس گلمه‌دی. یوْرۇلمۇشدو. بیر داشێن اۆستۆنده اوْتۇردۇ. گئجه سۆکوتا دالمێشدێ چاققال‌لار اۇلویوردولار. آنا گؤلۆن هر طرفینه باش چکیب بالاسێنێ گزدی آمما آرزێ‌دان بیر خبر چێخمادێ. آنا سحر آچێلانادک{جاق یازساق یاخچی اوْلابیله‌ر} بالاسێنێ گزدی. آمما اوْندان بیر نیشان تاپابیلمه‌دی.
سحر آچێلاندا، آنا اۆزۆنۆ داغا تۇتوب یئنه قێشقێردێ:
- آرزێم... بالام...
داغدان بیر سس قوْپدۇ:
- ب...الا...ب...الا.
آنا داغا سارێ اۆچدۆ، داغدا ایسه بیر نیشان یوْخ ایدی. قێشێن ایلک قارێ یاغماغا باشلامێشدێ. گؤل سس‌سیزجه کؤکسۆنۆ گؤیدن دۆشه‌ن قارلارێن اۆزۆنه آچمێشدێ ...کیمسه گؤرۆنمۆردۆ. آنا یئنه ده بیر قارا داش اۆستۆنده اوْتۇرۇب بالاسێنێ سسله‌دی. یئنه ده داغلار اوْنا جاواب وئردی؛ گؤزلری یاشا دوْلدۇ، ایختییارسێز ایکی دامجێ یاش مێروارێ کیمی گؤزلریندن آخدێ، آنا سس‌سیزجه آغلاماغا باشلادێ. بۇ زامان بیر سارێ دوْوشان1 اوْرادان کئچیردی. قاشقالداغێ آغلایا-آغلایا گؤرۆب اوْنا یاخێن‌لاشدێ سالام وئریب سوْرۇشدۇ:
- آنا نه‌یه آغلایێرسان؟
- سن منیم آرزێمێ گؤرمه‌دین؟ - دئیه آنا سوْرۇشدۇ.
- آنا ایتیرنی آختارمازلار. ایندی یوْلداشلارێن اۇزاقلاشار، سن تک قالێب هلاک اوْلارسان. دۇر گؤیه چێخ، ایندی یوْلداشلارێ‌نێن گؤزلری یوْلدادێر.
- بالامێ تاپماسام یوْلا دۆشمرم، من بالامێ آختارێرام.
- قار چوْخ یاغێب، شاختا سنی قۇرۇداجاق، دۇر آیاغا یوْخسا گئج اوْلار.
- من بالاسێز نئجه گئدیم؟ دئیه آنا یئنه ده آرزێ‌نێ آختارماغا باشلادێ.
دوْوشان گؤردۆکی آنا گئتمیر. اۆزۆنۆ آنایا سارێ تۇتۇب دئدی:
- اوْ داغێن اته‌یینه بیر باخ!
آنا داغێن اته‌یینه سارێ اۆچدۆ. بیر تۆلکۆ یاتمێشدێ، آنانێ گؤرجک دیک دۇرۇب قاچدێ. آنا یاخێن‌لاشاندا آغ-آغپاق قارلارێن اۆستۆنده آرزێ‌نێن قارا للک‌لری-خێنالێ آیاقلارێ و قانلێ کاکۆلۆنۆ گؤردۆ.
@dasbulaq
محمد قاضی
قایناق: آذری درگی‌سی- 13-نجۆ سایێ – 1385 گۆز بؤلۆمۆ- صص 86-84
چاراوْیماغێن «قێرخ بۇلاق» کندیده بؤیۆک بیر گؤل وار. هر ایل یازێن اوّللرینده مین‌لر کؤچری اؤردک بۆ گؤله گلیب و پایێزێن سوْن آیلارێنا قده‌ر بۆ گؤلۆن ماوی سۇلارێندا اۆزۆب و گز‌ر. بۇ اؤردکلرین آدێنا «قاشقالداق» دئیه‌رلر. قاشقالداق‌لارێن بدنلری قارا، آلێنلارێ آغ و آیاقلارێ قێرمێزێ‌دێر. دوْغرۇداندا بۇ اؤردکلر چوْخ گؤیچه‌ک و گؤزل‌دیر. کندین قێز-اوْغلانلارێ یاز و یای گۆنلرینده بۇ اؤردکلرین تاماشاسێنا دۇرۇب و اوْنلارێن تاماشاسێندان لذّت آپارارلار. پایێز گلنده، اوْ زامان کی چمنلرین رنگی سارالێب، گۆللر سوْلۇب و بۆلبۆل‌لرین خوْش سسلری باغلاردان کسیلر، قاشقالداق‌لار گؤلۆن قێراغێنا یێغێشیب و آغێر بیر فیکره گئده‌رلر ... کؤچ فیکیرینه، نه چتین اوْلۇر آیرێلێق ...
قێرخ بۇلاق گؤلۆندن آیرێلماق قوصّه‌سی، قاشقالداق‌لارێن اۆره‌یینی سێخار، آیرێلماغێ اؤزلرینه بؤیۆک قم-کدر حئساب ائدر و بۇ قم-کدردن حزین-حزین آغلایارلار.
پایێزێن سوْن گۆنلری ایدی. سۇلار یاواش-یاواش دوْنۇرلار. گؤیده‌کی دورنالار قاتار-قاتار بغداد ائللرینه کؤچۆردۆلر. قاشقالداق‌لار دا مین حسرتله اؤزلرینی کؤچ اۆچۆن حاضێرلایێردێلار.
قاشقالداق‌لار سفره گئجه چێخارلار. آخشام قارانلێق‌لاشاندا اؤردکلرین باشچێ‌سی گؤیه قالخێب و یوْلا دۆشمه‌یی تکلیف ائتدی. «آرزێ» آدلێ بیر کؤرپه قاشقالداق اۆزۆنۆ آناسێنا تۇتۇب دئدی:
- آنا یوْل منی یوْراجاقدێرمێ؟
- یوْراجاقدێر بالام – دئیه آنا جاواب وئردی.
- آنا یوْل بیزی آیاقدان سالاجاقدێرمێ؟ - دئیه آرزێ یئنه ده سوْرۇشدۇ.
- یوْل منیم گؤزل بالام! یوْل بیزی یوْرسادا آمما هئچ واخت آیاقدان سالابیلمز – دئیه آنا جاواب وئردی.
اؤردکلر گؤزلرینده قم، اۆزلرینده سئوینج قاناد چالێب قارانلێق گؤیلره یۆکسلدیلر. دۆزدۆر کی اوْلار اؤز سئومه‌لی گؤللریندن آیرێلێردێلار لاکین «کرکوک» شهرینده ایستی گؤللر، آل الوان گۆللر و گؤی چیمنلر اوْنلارێ گؤزله‌ییردیلر. هله بیر آز یوْل گئتمیشدیلر کی، آنا قوش اۆزۆنۆ یوْلداشلارێنا تۇتوب دئدی:
- منیم آرزێم هانێ؟ سسی گلمیر.
بیریسی جاواب وئردی:
- بیز اوْنۇ اۇچمامێشدان قاباق گؤردۆک، لاکین ایندی گؤزۆمۆزه دَیمیر.
آنا هامێدان سوْراقلاشدێ آمما آرزێ یوْخ ایدی. کیمسه سوْراغێنێ وئرمه‌دی، سانکێ آرزێ بیر دامجێ سۇ اوْلۇب یئره باتمێشدێ.
آنا دئدی:
- من قایێدێرام
دئدیلر:
- گئتمه تاپا بیلمزسن ...
آنا قایێتدێ، قاشقالداق‌لار اؤز یوْللارێنا داوام وئردیلر، آنا قاشقالداق گؤلۆنۆن یانێنا گلیب سسله‌ندێ:
- آرزێ! بالام
بیر سس گلمه‌دی. یوْرۇلمۇشدو. بیر داشێن اۆستۆنده اوْتۇردۇ. گئجه سۆکوتا دالمێشدێ چاققال‌لار اۇلویوردولار. آنا گؤلۆن هر طرفینه باش چکیب بالاسێنێ گزدی آمما آرزێ‌دان بیر خبر چێخمادێ. آنا سحر آچێلانادک{جاق یازساق یاخچی اوْلابیله‌ر} بالاسێنێ گزدی. آمما اوْندان بیر نیشان تاپابیلمه‌دی.
سحر آچێلاندا، آنا اۆزۆنۆ داغا تۇتوب یئنه قێشقێردێ:
- آرزێم... بالام...
داغدان بیر سس قوْپدۇ:
- ب...الا...ب...الا.
آنا داغا سارێ اۆچدۆ، داغدا ایسه بیر نیشان یوْخ ایدی. قێشێن ایلک قارێ یاغماغا باشلامێشدێ. گؤل سس‌سیزجه کؤکسۆنۆ گؤیدن دۆشه‌ن قارلارێن اۆزۆنه آچمێشدێ ...کیمسه گؤرۆنمۆردۆ. آنا یئنه ده بیر قارا داش اۆستۆنده اوْتۇرۇب بالاسێنێ سسله‌دی. یئنه ده داغلار اوْنا جاواب وئردی؛ گؤزلری یاشا دوْلدۇ، ایختییارسێز ایکی دامجێ یاش مێروارێ کیمی گؤزلریندن آخدێ، آنا سس‌سیزجه آغلاماغا باشلادێ. بۇ زامان بیر سارێ دوْوشان1 اوْرادان کئچیردی. قاشقالداغێ آغلایا-آغلایا گؤرۆب اوْنا یاخێن‌لاشدێ سالام وئریب سوْرۇشدۇ:
- آنا نه‌یه آغلایێرسان؟
- سن منیم آرزێمێ گؤرمه‌دین؟ - دئیه آنا سوْرۇشدۇ.
- آنا ایتیرنی آختارمازلار. ایندی یوْلداشلارێن اۇزاقلاشار، سن تک قالێب هلاک اوْلارسان. دۇر گؤیه چێخ، ایندی یوْلداشلارێ‌نێن گؤزلری یوْلدادێر.
- بالامێ تاپماسام یوْلا دۆشمرم، من بالامێ آختارێرام.
- قار چوْخ یاغێب، شاختا سنی قۇرۇداجاق، دۇر آیاغا یوْخسا گئج اوْلار.
- من بالاسێز نئجه گئدیم؟ دئیه آنا یئنه ده آرزێ‌نێ آختارماغا باشلادێ.
دوْوشان گؤردۆکی آنا گئتمیر. اۆزۆنۆ آنایا سارێ تۇتۇب دئدی:
- اوْ داغێن اته‌یینه بیر باخ!
آنا داغێن اته‌یینه سارێ اۆچدۆ. بیر تۆلکۆ یاتمێشدێ، آنانێ گؤرجک دیک دۇرۇب قاچدێ. آنا یاخێن‌لاشاندا آغ-آغپاق قارلارێن اۆستۆنده آرزێ‌نێن قارا للک‌لری-خێنالێ آیاقلارێ و قانلێ کاکۆلۆنۆ گؤردۆ.
@dasbulaq
Forwarded from داش بولاق - چاراویماق
آتا بابا سؤزلری
1- ایل باهاریندان بیلینر
2- ایلان اولدوز گؤرمسه اؤلمز
3- چوخ یوماقلا قارا پالاز آغارماز
4- احتیاج اینسانی هر ایشه قویار
5- اؤلوم قاش ایله گؤز آراسیندادیر
@dasbulaq
1- ایل باهاریندان بیلینر
2- ایلان اولدوز گؤرمسه اؤلمز
3- چوخ یوماقلا قارا پالاز آغارماز
4- احتیاج اینسانی هر ایشه قویار
5- اؤلوم قاش ایله گؤز آراسیندادیر
@dasbulaq
Forwarded from آموزش زبان ترکی
زولا : Zula بوغناق گیاهی است که بعد جدا کردن خارهایش و کندن پوستش ساقه اش خوراکی است .
قانقال : qanqal گیاهی خاردار شبیه خار شتر
کنگر : kəngər کنگر .
قوشقونماز : quşqonmaz گیاهی پر خار که اکثرا در زمینهای زراعی رشد می کند.
قانقال : qanqal گیاهی خاردار شبیه خار شتر
کنگر : kəngər کنگر .
قوشقونماز : quşqonmaz گیاهی پر خار که اکثرا در زمینهای زراعی رشد می کند.
Forwarded from Qarlı Savalan (Adil fəthi)
اینک و اؤکوزون باشقا آدی دا "سیغیر"دیر. اونا گؤره، بعضی لهجه‌لرده سیییرقویروغو دئییلن بیتگینی اؤکوز قویروغونا بنزه‌دیب "سیغیرقویروغو" دئمیشیک. یارپاقلارینی یئره سریب اندامینی گؤیه قالدیران بو بیتگی، ساری گوللرینه گؤره چوخ چکیجیدیر. دادی تورش اولور و یئین آدامین دیل دوداغینی کئییدیر.
قدیم زامانلار سیغیرقویروغو کوللارینی ازیب سویا تؤکردیلر. بالیقلار بی‌حیس اولوب سویون اوزونه گلردی و آداملار راحاتجاسینا اونلاری توپلاردی. سیغیرقویروغونون درمانی خصیصه‌لری ده وار؛ گیزیلتی‌نی توختادیب آغرینی کسیر یارانی دا کئییدیر.
سیغیرقویروغو اطرافیندا بیتن بوتون بیتگی‌لردن هوندور اولدوغونا گؤره، باشقا بیتگیلر اوزاقلاردا اولوب-کئچنلری اوندان سورورلار. او یولچولارا یول دا گؤستریر. اسلی-کرم ناغیلیندا، اسلینی آختاران کرم، یولو سیغیرقویروغو کولوندان سوروشور:
سیزه قوربان اولوم آ سیغیرقویروغو کوللاری
اؤرتوبسوز باشیزا ساری-ساری شاللاری
گؤسترین منه اسلیم گئدن یوللاری
گئدیب او یوللار جان قوربان ائدیم.
✍ابراهیم ساوالان
@qarlisavalan
قدیم زامانلار سیغیرقویروغو کوللارینی ازیب سویا تؤکردیلر. بالیقلار بی‌حیس اولوب سویون اوزونه گلردی و آداملار راحاتجاسینا اونلاری توپلاردی. سیغیرقویروغونون درمانی خصیصه‌لری ده وار؛ گیزیلتی‌نی توختادیب آغرینی کسیر یارانی دا کئییدیر.
سیغیرقویروغو اطرافیندا بیتن بوتون بیتگی‌لردن هوندور اولدوغونا گؤره، باشقا بیتگیلر اوزاقلاردا اولوب-کئچنلری اوندان سورورلار. او یولچولارا یول دا گؤستریر. اسلی-کرم ناغیلیندا، اسلینی آختاران کرم، یولو سیغیرقویروغو کولوندان سوروشور:
سیزه قوربان اولوم آ سیغیرقویروغو کوللاری
اؤرتوبسوز باشیزا ساری-ساری شاللاری
گؤسترین منه اسلیم گئدن یوللاری
گئدیب او یوللار جان قوربان ائدیم.
✍ابراهیم ساوالان
@qarlisavalan
👆👆👆👆👆
سیغیر ایله باغلی چاراویماق دا ایکی کندیمیز وار:
قره سیغیر (قره صقر)
قیرخ سیغیر (قرخ صقر)
بیرده سیغیر، سیییر و سۆیور ده تلفظ اولور.
سویور قویروغو
@dasbulaq
سیغیر ایله باغلی چاراویماق دا ایکی کندیمیز وار:
قره سیغیر (قره صقر)
قیرخ سیغیر (قرخ صقر)
بیرده سیغیر، سیییر و سۆیور ده تلفظ اولور.
سویور قویروغو
@dasbulaq
Forwarded from آیین و اویون (nasir zare)
دومین جشنواره آیین های بومی و محلی
و تجلیل از جوانان برتر و فعال حوزه روستایی و عشایر
😊❤️
🆔 @Ayin_oyun
و تجلیل از جوانان برتر و فعال حوزه روستایی و عشایر
😊❤️
🆔 @Ayin_oyun