‏«هامی گئدیر مرسینه، بیز گئدیریک ترسینه»

آتالار دئییبلر، بیزی دئییبلر

🔗🔗🔗
🔗🔗
🔗
#آتالار_سؤزو :

《 سارساق کؤپَک، قایساوادان پای اومار 》.
Sarsaq köpək qaysavadan pay umar.

┏━✨⚜️✨━┓
@El_Oba
┗━✨⚜️✨━┛

تورکمن قارداش‌لاریمیزدان " بو پست‌دا گلن " اێمه‌جی " سٶزجوگونون آنلامینا گٶره بیر سوال سوروشموشدولار ، بو سٶال و اونون جاوابی‌نین عینی آشاغیدا گلیر :


سوْرو:
سلام بئی ،

یازینیزدا "ایمه جی‌" کلیمه‌سینه راست گلدیم. سیزده نه معنادا ایشله‌نیر ؟
بیزده " اومه üme " کلیمه‌سی وار ، مومکوندور بیر معنادا اولسون؟


جاواب:

کئچمیش‌لرده کند اهلی ، آغیر ایشلرده بیر-بیری‌نین ایشلرینه کٶمک ائلردیلر
بیزیم کندلرده بیری‌نین بیچین ایشی دالی دوشنده ، بیری‌نین بیچین اۆستو اٶلوسو اٶلنده ، اوشاغی‌نین تویو اولاندا ، کند اهلی گئدیب اونون بیچینینه یاردیم ائدردیلر
یاخود، باشقا بیر ایشلر : پالچیق ایشی(دام-داش ایشله‌مک) سوواق چکمک، بیر-بیری‌نین ایشینه اَل آتاردیلار کی بو کٶمکچی‌لره اێمه‌جی دئییردیلر.


جناب مختومی بو یازی‌نین سونوندا بو گٶزل و آنلام لی سٶزو گٶندریبلر :

بیزده " اومه" و سیزده" ایمه" عئینی سٶزدور .
بیزده اومه ، قادینلار و قیزلار بیر بیری‌نین ایشلرینه کومک ائدنلرینه دئییرلر .

سیزده کی ائمه سوزون یئرینه بیزده "یاوار"سوزو ایشله‌نردی. یاوار فارسجا یاور اولمالیدیر . بیزیم اوشاق زماندا یاوار ، کندیمیزده واریدی.
بو عئینی سوزلره باخاندا ، تورک میللت لرین قارداشلیغی و بو قارداشلیغین اسکی زمانلاردان بری اولدوغو اثبات اولور .

گئد تورکجه اؤرگن

‏موسوی اردبیلی دئییردی سیّد احمد لنکرانی‌نین اوغلوینان گئتدیک نجفه آیت الله خویی‌نی گؤروب دانیشاق، آیت الله باشلادی بیزینن تورکجه دانیشماغا آمما سید احمد دئدی کی تورکجه باشارمیرام! آیت الله حیرصله‌نیب و دئدی آتان تورک دی، نئجه یانی تورکجه باشارمیرام! گئد تورکجه اؤرگن!

✓مطلب نتدن آلینیب

قلبیر،کم ،سیلگی،

آتالار سوزو:اله ییم اله نیب ،قلبیریم گووده فیریلداییر


@kalghanchay

✅ درختانی که روزی شناسنامه روستای دلیک بولاغ بوده اند اکنون به تاراج رفته اند

۱۵ خرداد ۹۸

عکس: آقای مردی

📺 چاراویماقTV
@charoymaghtv

آب و هوا

* بولود : ابر
* یاغیش : باران
* قار : برف
* دومان : مه
* گون : خورشید
* گونلوک : آفتابی
* یاغماق : باریدن
* یاغیش یاغیر : باران می بارد.
* قار یاغیر : برف می بارد
* یاغیش یاغمیر : باران نمی بارد
* قار یاغمیر : برف نمی بارد
سویوق : سرد
ایستی : گرم
* بوز : یخ
* دونماق : منجمد شدن
بولودلوق : ابری
هاوا بولودلوق دور: هوا ابری است
* چالپوو : برف آبکی
* دولو : تگرگ
* ایلدیریم : رعدو برق
* قایناماق : جوشیدن
* گوی قورشاغی : رنگین کمان

#کشاورزی_چاراویماق
🌳🌳🌳🌳🌳🌳
#گیاه_دارویی
Stachys lavandulifoli (توکلیجه)
تیره : Lamiaceae(نعناعیان)
📚 گیاهی است چندساله؛ بومی شهرستان #چاراویماق که بیشتر در مراتع رویش دارد.
💊خاصیت دارویی:
#توكليجه (چاي كوهي)
✅از خواص دارويي اين گياه،ادرار آور بودن آن است و همين خاصيت براي شستشوي مجراي ادراري (كليه و مثانه) می باشد.
✅اين گياه براي سيستم دستگاه عصبي خاصيت آرام بخش دارد.
✅چاي كوهي يك نوشيدني آرام بخش براي رفع خستگي و ضد افسردگي است.
🍀🍀🍀🍀🍀
🆔 t.me/Agri_charoymagh
لینک کانل کشاورزی چاراویماق👆👆👆

سلوک لو آنا❤️

اصلیتی آغچا کندلی دیر بو آنانین

فولکور:آی تئشتی تئشتی

@kalghanchay

فولکور

بو آنامیز چوخ گوزل اون ایکی امامی 🙏تانیدیر👌
آنامیز هشتری نین بسیط کندیندن دیر❤️


@kalghanchay

آتالار سؤزو:

یاخینا گلمه یانیرام، اوزاغا گئتمه دونورام

سۆپورگه کوْلۇ

Süpürgə kolu

ایگده (اییده) گۆلو

اوشاقلیق دا بیر زاد ایتیرنده آختارارکن اوخوردوق:

تاپیل تاپیل پول وئریم
تاپیلماسان کۆل وئریم

چودار بگ یازیب:

بیر بو اوتا «سوْغاناق» دئییریک، بعض یئرلرده تامار دا دئیرلر

Soğanaq

باجی ، باجی ، جان باجی
جان سنه قوربان باجی

قدیم زامانلار ، ایکی باجی وار ایدی ، بیری پوللو و او بیریسی پولسوز .
گونلرین بیرگونونده ، یوخسول باجی ، وارلی باجی سینی گؤرمگه گئدر ،
یوخسول باجی ایچری گیرر کن ، وارلی باجی ، تندیر دامیندا ، ایچلی کوکه ( ال چؤرگی ، کوماج ، فطیر) پیشیریردی .
وارلی باجی اونا گؤره کی بو کوکه لردن اؤز یوخسول باجیسینا وئرمه سین ، ال چؤرکلرین بیر به بیر تندیردن آلیب ، ایستی ، ایستی اؤز آلتیندا گیزلدیردی .
یوخسول باجی بو اولایی گؤرندن سونرا ، اوزون ساخلیا بیلمه یپ ، اوزون باجیسینا چئویریب سؤیله دی :

باغچادا گوللر باجی
اوخور بولبول لر باجی
گوتوو کوماج یاندیرار
کئچر بوگونلر باجی
بو مثل هشتری محالیندا یایلان متللریندن دیر کی من رحمت لیک سالاطین خالامین دیلیندن ائشیدیب ، روایتنی کتبی بورادا یازدیم .

✍حمید احمدزاده

آنا محبّتی
محمد قاضی

قایناق: آذری درگی‌سی- 13-نجۆ سایێ – 1385 گۆز بؤلۆمۆ- صص 86-84

چاراوْیماغێن «قێرخ بۇلاق» کندیده بؤیۆک بیر گؤل وار. هر ایل یازێن اوّللرینده مین‌لر کؤچری اؤردک بۆ گؤله گلیب و پایێزێن سوْن آیلارێنا قده‌ر بۆ گؤلۆن ماوی سۇلارێندا اۆزۆب و گز‌ر. بۇ اؤردکلرین آدێنا «قاشقالداق» دئیه‌رلر. قاشقالداق‌لارێن بدنلری قارا، آلێنلارێ آغ و آیاقلارێ قێرمێزێ‌دێر. دوْغرۇداندا بۇ اؤردکلر چوْخ گؤیچه‌ک و گؤزل‌دیر. کندین قێز-اوْغلانلارێ یاز و یای گۆنلرینده بۇ اؤردکلرین تاماشاسێنا دۇرۇب و اوْنلارێن تاماشاسێندان لذّت آپارارلار. پایێز گلنده، اوْ زامان کی چمنلرین رنگی سارالێب، گۆللر سوْلۇب و بۆلبۆل‌لرین خوْش سسلری باغلاردان کسیلر، قاشقالداق‌لار گؤلۆن قێراغێنا یێغێشیب و آغێر بیر فیکره گئده‌رلر ... کؤچ فیکیرینه، نه چتین اوْلۇر آیرێلێق ...
قێرخ بۇلاق گؤلۆندن آیرێلماق قوصّه‌سی، قاشقالداق‌لارێن اۆره‌یینی سێخار، آیرێلماغێ اؤزلرینه بؤیۆک قم-کدر حئساب ائدر و بۇ قم-کدردن حزین-حزین آغلایارلار.
پایێزێن سوْن گۆنلری ایدی. سۇلار یاواش-یاواش دوْنۇرلار. گؤیده‌کی دورنالار قاتار-قاتار بغداد ائللرینه کؤچۆردۆلر. قاشقالداق‌لار دا مین حسرتله اؤزلرینی کؤچ اۆچۆن حاضێرلایێردێلار.
قاشقالداق‌لار سفره گئجه چێخارلار. آخشام قارانلێق‌لاشاندا اؤردک‌لرین باشچێ‌سی گؤیه قالخێب و یوْلا دۆشمه‌یی تکلیف ائتدی. «آرزێ» آدلێ بیر کؤرپه قاشقالداق اۆزۆنۆ آناسێنا تۇتۇب دئدی:
- آنا یوْل منی یوْراجاقدێرمێ؟
- یوْراجاقدێر بالام – دئیه آنا جاواب وئردی.
- آنا یوْل بیزی آیاقدان سالاجاقدێرمێ؟ - دئیه آرزێ یئنه ده سوْرۇشدۇ.
- یوْل منیم گؤزل بالام! یوْل بیزی یوْرسادا آمما هئچ واخت آیاقدان سالابیلمز – دئیه آنا جاواب وئردی.
اؤردکلر گؤزلرینده قم، اۆزلرینده سئوینج قاناد چالێب قارانلێق گؤیلره یۆکسلدیلر. دۆزدۆر کی اوْلار اؤز سئومه‌لی گؤللریندن آیرێلێردێلار لاکین «کرکوک» شهرینده ایستی گؤللر، آل الوان گۆللر و گؤی چیمنلر اوْنلارێ گؤزله‌ییردیلر. هله بیر آز یوْل گئتمیشدیلر کی، آنا قوش اۆزۆنۆ یوْلداشلارێنا تۇتوب دئدی:
- منیم آرزێم هانێ؟ سسی گلمیر.
بیریسی جاواب وئردی:
- بیز اوْنۇ اۇچمامێشدان قاباق گؤردۆک، لاکین ایندی گؤزۆمۆزه دَیمیر.
آنا هامێدان سوْراقلاشدێ آمما آرزێ یوْخ ایدی. کیمسه سوْراغێنێ وئرمه‌دی، سانکێ آرزێ بیر دامجێ سۇ اوْلۇب یئره باتمێشدێ.
آنا دئدی:
- من قایێدێرام
دئدیلر:
- گئتمه تاپا بیلمزسن ...
آنا قایێتدێ، قاشقالداق‌لار اؤز یوْللارێنا داوام وئردیلر، آنا قاشقالداق گؤلۆنۆن یانێنا گلیب سسله‌ندێ:
- آرزێ! بالام
بیر سس گلمه‌دی. یوْرۇلمۇشدو. بیر داشێن اۆستۆنده اوْتۇردۇ. گئجه سۆکوتا دالمێشدێ چاققال‌لار اۇلویوردولار. آنا گؤلۆن هر طرفینه باش چکیب بالاسێنێ گزدی آمما آرزێ‌دان بیر خبر چێخمادێ. آنا سحر آچێلانادک{جاق یازساق یاخچی اوْلابیله‌ر} بالاسێنێ گزدی. آمما اوْندان بیر نیشان تاپابیلمه‌دی.
سحر آچێلاندا، آنا اۆزۆنۆ داغا تۇتوب یئنه قێشقێردێ:
- آرزێم... بالام...
داغدان بیر سس قوْپدۇ:
- ب...الا...ب...الا.
آنا داغا سارێ اۆچدۆ، داغدا ایسه بیر نیشان یوْخ ایدی. قێشێن ایلک قارێ یاغماغا باشلامێشدێ. گؤل سس‌سیزجه کؤکسۆنۆ گؤیدن دۆشه‌ن قارلارێن اۆزۆنه آچمێشدێ ...کیمسه گؤرۆنمۆردۆ. آنا یئنه ده بیر قارا داش اۆستۆنده اوْتۇرۇب بالاسێنێ سسله‌دی. یئنه ده داغلار اوْنا جاواب وئردی؛ گؤزلری یاشا دوْلدۇ، ایختییارسێز ایکی دامجێ یاش مێروارێ کیمی گؤزلریندن آخدێ، آنا سس‌سیزجه آغلاماغا باشلادێ. بۇ زامان بیر سارێ دوْوشان1 اوْرادان کئچیردی. قاشقالداغێ آغلایا-آغلایا گؤرۆب اوْنا یاخێن‌لاشدێ سالام وئریب سوْرۇشدۇ:
- آنا نه‌یه آغلایێرسان؟
- سن منیم آرزێمێ گؤرمه‌دین؟ - دئیه آنا سوْرۇشدۇ.
- آنا ایتیرنی آختارمازلار. ایندی یوْلداشلارێن اۇزاقلاشار، سن تک قالێب هلاک اوْلارسان. دۇر گؤیه چێخ، ایندی یوْلداشلارێ‌نێن گؤزلری یوْلدادێر.
- بالامێ تاپماسام یوْلا دۆشمرم، من بالامێ آختارێرام.
- قار چوْخ یاغێب، شاختا سنی قۇرۇداجاق، دۇر آیاغا یوْخسا گئج اوْلار.
- من بالاسێز نئجه گئدیم؟ دئیه آنا یئنه ده آرزێ‌نێ آختارماغا باشلادێ.
دوْوشان گؤردۆکی آنا گئتمیر. اۆزۆنۆ آنایا سارێ تۇتۇب دئدی:
- اوْ داغێن اته‌یینه بیر باخ!
آنا داغێن اته‌یینه سارێ اۆچدۆ. بیر تۆلکۆ یاتمێشدێ، آنانێ گؤرجک دیک دۇرۇب قاچدێ. آنا یاخێن‌لاشاندا آغ-آغپاق قارلارێن اۆستۆنده آرزێ‌نێن قارا للک‌لری-خێنالێ آیاقلارێ و قانلێ کاکۆلۆنۆ گؤردۆ.


@dasbulaq

آتا بابا سؤزلری


1- ایل باهاریندان بیلینر

2- ایلان اولدوز گؤرمسه اؤلمز

3- چوخ یوماقلا قارا پالاز آغارماز

4- احتیاج اینسانی هر ایشه قویار

5- اؤلوم قاش ایله گؤز آراسیندادیر

@dasbulaq

زولا : Zula بوغناق گیاهی است که بعد جدا کردن خارهایش و کندن پوستش ساقه اش خوراکی است .


قانقال : qanqal گیاهی خاردار شبیه خار شتر

کنگر : kəngər کنگر .

قوشقونماز : quşqonmaz گیاهی پر خار که اکثرا در زمینهای زراعی رشد می کند.