‍ ‍ ✨
✅ واکاوی یک نقشه و #سند_تاریخی
برای #گیلان

🔹 تا 16آبانماه سال 1316هجری شمسی که «قانون تقسیمات کشور و وظایف فرمانداران و بخشداران» به تصویب رسید، استان‌های کشور با توجه به موقعیت جغرافیایی استقرار آن‌ها و جهات اربعه، به 6 استان به شرح ذیل تقسیم بندی و نامگذاری شده بود :

🔹1- استان شمال غرب شامل شهرستان‌های خوی، رضائیه (ارومیه)، مهاباد، تبریز، اردبیل، میانه و مراغه
🔹2- استان شمال شامل گیلان، مازندران، تهران، اصفهان، مرکزی، زنجان و سمنان فعلی
🔹3- استان غرب شامل شهرستان‌های: کردستان، گروس، کرمانشاهان، باوندپور، پشت کوه، لرستان، بروجرد، همدان، خرمشهر و آبادان، خوزستان، کهگیلویه
🔹4- استان جنوب شامل نواحی بوشهر، کرمان، هرمزگان، فارس و یزد
🔹5- استان شمال شرق شامل خراسان و شاهرود
🔹6- استان مکران شامل بلوچستان، بم، بشاگرد، جاسک، میناب و زابل امروزی. 

✅ نوزدهم دیماه سال 1316، با اصلاح قانون تقسیمات کشوری و براساس ماده یک آن، کشور ایران مطابق نقشه و صورت ضمیمه به 10 استان و 49 شهرستان و 290 بخش تقسیم شد. در این اصلاحیه نیز، هر استان مرکب از چند بخش و هر بخش مرکب از چند دهستان و هر دهستان مرکب از چند قصبه و ده است و مرکزیت برای استان ها قایل نشدند تا مرکز درمقابل پایتخت علم نشود.

✅ به گونه‌ای که در نقشه پیوست ملاحظه می فرمایید، کشور به 10 منطقه و استان تقسیم شده بود.

🔷 #استان_یکم کشور شامل 6 شهرستان: #رشت (گیلان)، قزوین، زنجان، ساوه، سلطان آباد (اراک) و شهسوار ( تنکابن ) بود.

برغم عدم تعیین مرکز استان که پیشتر بیان شد، لیکن رشت ( گیلان ) بدلیل موقعیت سوالجیشی، ارتباط آن با دریای کاسپین( خزر )، همسایگی با کشور شوروی سابق و حتی وجود یاران نهضت بزرگ جنگل به رهبری میرزا کوچک خان جنگلی بنوعی مرکز استان اول کشور گيلان بود.

🔹 استان دوم شامل ۶ شهرستان:۱ـ قم ۲ـ کاشان ۳ـ تهران ۴ـ سمنان ۵ـ ساری ۶ـ گرگان
🔹استان سوم شامل ۲ شهرستان:۱ـ اردبیل ۲ـ تبریز
🔹استان چهارم شامل ۵ شهرستان:۱ـ خوی ۲ـ رضائیه (ارومیه) ۳ـ مهاباد ۴ـ مراغه ۵ـ بیجار
🔹استان پنجم شامل ۶ شهرستان:۱ـ همدان ۲ـ شاه‌آباد (اسلام‌آباد غرب) ۳ـ کرمانشاهان (کرمانشاه) ۴ـ سنندج ۵ـ ملایر ۶ـ ایلام
🔹استان ششم شامل ۴ شهرستان:۱ـ خرم‌آباد ۲ـ گلپایگان ۳ـ اهواز ۴- خرمشهر
🔹استان هفتم شامل ۶ شهرستان:۱- بهبهان ۲ـ شیراز ۳ـ بوشهر ۴ـ فسا ۵ـ آباده ۶- لار
🔹استان هشتم شامل ۵ شهرستان:۱ـ کرمان ۲ـ بم ۳ـ بندرعباس ۴ـ خاش ۵ـ زابل
🔹استان نهم شامل ۷ شهرستان:۱ـ بیرجند ۲ـ تربت حیدریه ۳ـ مشهد ۴ـ قوچان ۵ ـ بجنورد ۶ـ گناباد ۷ـ سبزوار
🔹استان دهم شامل ۲ شهرستان:۱ـ اصفهان ۲ـ یزد

🔷 نکته قابل توجه دیگر این است که ابتدا شهرستان های تنکابن و رامسر جزو خاک گیلان بوده که بعدا از استان گیلان جدا و به استان مازندران ملحق کردند.

🖌به قلم
#تقی_غلامی_دشتکی
( اشکوری)

کانال اشکور نگین ایران❤️
@yeelagh