استراتژی پایدار تکاملی
پاسخی به معمای اینکه چرا عمومأ جانوران در جدال بر سرجفت، رقیب را نمیکشند؟!
فصل پنجم از تأثیرگذارترین فصلهای ژن خودخواه است که داوکینز، به این معما پاسخ میدهد.
معمای پرخاشگری مهارشده
اگر موجودات زنده ماشینهای بقای خودخواهی هستند که برای به حداکثر رساندن بقای ژنهای خود برنامهریزی شدهاند، چرا جانوران همیشه رقبای خود را تا سر حد مرگ نمیکشند؟ در طبیعت، ما اغلب شاهد درگیریهای آیینی، تهدیدها، بلوفها، و ژستهای تسلیم هستیم، و نه جنگ بیامان تا پای جان. این رفتار به ظاهر جوانمردانه و مهارشده، در نگاه اول با تفسیری ساده از نظریهی ژن خودخواه در تضاد است.
پاسخ ساده این است که پرخاشگری بیقید و شرط، هزینهها و خطراتی نیز به همراه دارد. مبارزه زمان و انرژی مصرف میکند و حتی اگر فرد پیروز شود، ممکن است به شدت مجروح شده و از مزایای پیروزی خود بهرهمند نشود. علاوه بر این، کشتن رقیب ممکن است به نفع رقیب دیگری تمام شود. بنابراین، تصمیم برای جنگیدن باید بر اساس محاسبهی ناخودآگاه هزینه-فایده باشد.
نظریهی بازی و استراتژی پایدار تکاملی
برای تحلیل این محاسبات هزینه-فایده، داوکینز به سراغ نظریه بازیها میرود و دو مفهوم اصلی را معرفی میکند.
استراتژی، که یک سیاست رفتاری از پیشبرنامهریزی شده است؛ برنامهای ناخودآگاه که توسط ژنها دیکته میشود. در مقابل «استراتژی پایدار تکاملی» نوع خاصی از استراتژی است که اگر توسط اکثر اعضای جمعیت اتخاذ شود، آنگاه هیچ استراتژی جایگزین (جهش یافتهای) نمیتواند به آن غلبه کند. به عبارت دیگر، بهترین استراتژی برای یک فرد به کاری که اکثریت جمعیت انجام میدهند، بستگی دارد: یک حالت پایدار، که انتخاب طبیعی، انحراف از آن را جریمه میکند.
مدل ساده «شاهین-کبوتر» را در نظر بگیرید. شاهین همیشه با تمام قوا میجنگد و فقط زمانی عقبنشینی میکند که به شدت مجروح شود. اما کبوتر هرگز به کسی آسیب نمیرساند. فقط تهدید میکند و اگر مورد حمله قرار گیرد، فرار میکند.
با تخصیص امتیازهای فرضی برای برد، باخت، جراحت شدید، و اتلاف وقت، داوکینز نشان میدهد که یک جمعیت کاملاً کبوتری، پایدار نیست. یک شاهین جهشیافته در چنین جمعیتی به سرعت موفق میشود، زیرا در تمام مبارزات به راحتی پیروز میشود. ژنهای شاهین به سرعت در جمعیت پخش خواهند شد. اما جمعیت کاملاً شاهینی نیز پایدار نیست؛ زیرا با گسترش جمعیت یکدست شاهین، زد وخورد و جراحت دائمی اجتنابناپذیر است.
هیچیک از این دو استراتژی به تنهایی پایدار نیست. راهحل، یک نسبت پایدار بین شاهینها و کبوترهاست. در این نسبت تعادلی، میانگین امتیاز یک شاهین دقیقاً با میانگین امتیاز یک کبوتر برابر میشود. در این نقطه، انتخاب طبیعی هیچکدام را بر دیگری ترجیح نمیدهد و جمعیت به ثبات میرسد.
داوکینز تأکید میکند که استراتژی پایدار تکاملی با انتخاب گروهی کاملاً متفاوت است. در مدل شاهین-کبوتر، توافق فرضی کبوترها، که همگی توافق کنند کبوتر باشند، برای تکتک اعضای آن گروه سودمندتر از وضعیت تعادل با شاهینها خواهد بود. اما چنین توافقی ذاتاً ناپایدار است، زیرا همیشه در برابر خیانت از درون آسیبپذیر است. یک شاهین در میان کبوترها به موفقیت چشمگیری دست مییابد و هیچ چیز نمیتواند جلوی تکامل این شاهینها را بگیرد.
استراتژی پایدار تکاملی به این علت پایدار است که در برابر خیانت از درون مصونست؛ نه به این دلیل که برای افراد گروه خوب است.
استراتژیهای پیچیدهتر و مبارزات نامتقارن
مدل شاهین-کبوتر بسیار ساده است. داوکینز استراتژیهای پیچیدهتری مانند «تلافیجو» را معرفی میکند، که فرد تلافیجو یا انتقامگیر در ابتدا مانند کبوتر رفتار میکند اما اگر مورد حمله قرار گیرد، مانند شاهین تلافی میکند. در شبیهسازیهای کامپیوتری، استراتژی «تلافیجو» به عنوان یک استراتژی پایدارتر ظاهر میشود و به خوبی ماهیت «مبارزه با دستکش بوکس» در جانوران را توضیح میدهد.
طرفین مبارزات عمومآ عدم تقارن دارند و مبارزه بین دو فرد برابر رخ نمیدهد. سه نوع عدم تقارن وجود دارد: قدرت نابرابر؛ ارزشهای نابرابر؛ و نابرابریهای تصادفی. این آخری پرسشبرانگیزتر است. به مثالی توجه کنید.
استراتژی شرطی «اگر صاحبخانه هستی، حمله کن؛ اگر تازهوارد هستی، عقبنشینی کن» میتواند یک استراتژی پایدار تکاملی باشد زیرا این قرارداد ساده به سرعت به درگیریها پایان میدهد و در وقت و انرژی صرفهجویی میکند؛ هر چند که ممکن است دو طرف ارزش برابری برای آن منابع قائل باشند و قدرت برابری هم داشته باشند و صرفا بر حسب تصادف است که یکی زودتر به ان «خانه» رسیده است.
در پایان، داوکینز میگوید که یک ژن نیز به خاطر تواناییاش در همکاری با دیگر ژنهایی که احتمالاً در بدنهای متوالی با آنها شریک خواهد بود، انتخاب میشود.
هادی صمدی
@evophilosophy
پاسخی به معمای اینکه چرا عمومأ جانوران در جدال بر سرجفت، رقیب را نمیکشند؟!
فصل پنجم از تأثیرگذارترین فصلهای ژن خودخواه است که داوکینز، به این معما پاسخ میدهد.
معمای پرخاشگری مهارشده
اگر موجودات زنده ماشینهای بقای خودخواهی هستند که برای به حداکثر رساندن بقای ژنهای خود برنامهریزی شدهاند، چرا جانوران همیشه رقبای خود را تا سر حد مرگ نمیکشند؟ در طبیعت، ما اغلب شاهد درگیریهای آیینی، تهدیدها، بلوفها، و ژستهای تسلیم هستیم، و نه جنگ بیامان تا پای جان. این رفتار به ظاهر جوانمردانه و مهارشده، در نگاه اول با تفسیری ساده از نظریهی ژن خودخواه در تضاد است.
پاسخ ساده این است که پرخاشگری بیقید و شرط، هزینهها و خطراتی نیز به همراه دارد. مبارزه زمان و انرژی مصرف میکند و حتی اگر فرد پیروز شود، ممکن است به شدت مجروح شده و از مزایای پیروزی خود بهرهمند نشود. علاوه بر این، کشتن رقیب ممکن است به نفع رقیب دیگری تمام شود. بنابراین، تصمیم برای جنگیدن باید بر اساس محاسبهی ناخودآگاه هزینه-فایده باشد.
نظریهی بازی و استراتژی پایدار تکاملی
برای تحلیل این محاسبات هزینه-فایده، داوکینز به سراغ نظریه بازیها میرود و دو مفهوم اصلی را معرفی میکند.
استراتژی، که یک سیاست رفتاری از پیشبرنامهریزی شده است؛ برنامهای ناخودآگاه که توسط ژنها دیکته میشود. در مقابل «استراتژی پایدار تکاملی» نوع خاصی از استراتژی است که اگر توسط اکثر اعضای جمعیت اتخاذ شود، آنگاه هیچ استراتژی جایگزین (جهش یافتهای) نمیتواند به آن غلبه کند. به عبارت دیگر، بهترین استراتژی برای یک فرد به کاری که اکثریت جمعیت انجام میدهند، بستگی دارد: یک حالت پایدار، که انتخاب طبیعی، انحراف از آن را جریمه میکند.
مدل ساده «شاهین-کبوتر» را در نظر بگیرید. شاهین همیشه با تمام قوا میجنگد و فقط زمانی عقبنشینی میکند که به شدت مجروح شود. اما کبوتر هرگز به کسی آسیب نمیرساند. فقط تهدید میکند و اگر مورد حمله قرار گیرد، فرار میکند.
با تخصیص امتیازهای فرضی برای برد، باخت، جراحت شدید، و اتلاف وقت، داوکینز نشان میدهد که یک جمعیت کاملاً کبوتری، پایدار نیست. یک شاهین جهشیافته در چنین جمعیتی به سرعت موفق میشود، زیرا در تمام مبارزات به راحتی پیروز میشود. ژنهای شاهین به سرعت در جمعیت پخش خواهند شد. اما جمعیت کاملاً شاهینی نیز پایدار نیست؛ زیرا با گسترش جمعیت یکدست شاهین، زد وخورد و جراحت دائمی اجتنابناپذیر است.
هیچیک از این دو استراتژی به تنهایی پایدار نیست. راهحل، یک نسبت پایدار بین شاهینها و کبوترهاست. در این نسبت تعادلی، میانگین امتیاز یک شاهین دقیقاً با میانگین امتیاز یک کبوتر برابر میشود. در این نقطه، انتخاب طبیعی هیچکدام را بر دیگری ترجیح نمیدهد و جمعیت به ثبات میرسد.
داوکینز تأکید میکند که استراتژی پایدار تکاملی با انتخاب گروهی کاملاً متفاوت است. در مدل شاهین-کبوتر، توافق فرضی کبوترها، که همگی توافق کنند کبوتر باشند، برای تکتک اعضای آن گروه سودمندتر از وضعیت تعادل با شاهینها خواهد بود. اما چنین توافقی ذاتاً ناپایدار است، زیرا همیشه در برابر خیانت از درون آسیبپذیر است. یک شاهین در میان کبوترها به موفقیت چشمگیری دست مییابد و هیچ چیز نمیتواند جلوی تکامل این شاهینها را بگیرد.
استراتژی پایدار تکاملی به این علت پایدار است که در برابر خیانت از درون مصونست؛ نه به این دلیل که برای افراد گروه خوب است.
استراتژیهای پیچیدهتر و مبارزات نامتقارن
مدل شاهین-کبوتر بسیار ساده است. داوکینز استراتژیهای پیچیدهتری مانند «تلافیجو» را معرفی میکند، که فرد تلافیجو یا انتقامگیر در ابتدا مانند کبوتر رفتار میکند اما اگر مورد حمله قرار گیرد، مانند شاهین تلافی میکند. در شبیهسازیهای کامپیوتری، استراتژی «تلافیجو» به عنوان یک استراتژی پایدارتر ظاهر میشود و به خوبی ماهیت «مبارزه با دستکش بوکس» در جانوران را توضیح میدهد.
طرفین مبارزات عمومآ عدم تقارن دارند و مبارزه بین دو فرد برابر رخ نمیدهد. سه نوع عدم تقارن وجود دارد: قدرت نابرابر؛ ارزشهای نابرابر؛ و نابرابریهای تصادفی. این آخری پرسشبرانگیزتر است. به مثالی توجه کنید.
استراتژی شرطی «اگر صاحبخانه هستی، حمله کن؛ اگر تازهوارد هستی، عقبنشینی کن» میتواند یک استراتژی پایدار تکاملی باشد زیرا این قرارداد ساده به سرعت به درگیریها پایان میدهد و در وقت و انرژی صرفهجویی میکند؛ هر چند که ممکن است دو طرف ارزش برابری برای آن منابع قائل باشند و قدرت برابری هم داشته باشند و صرفا بر حسب تصادف است که یکی زودتر به ان «خانه» رسیده است.
در پایان، داوکینز میگوید که یک ژن نیز به خاطر تواناییاش در همکاری با دیگر ژنهایی که احتمالاً در بدنهای متوالی با آنها شریک خواهد بود، انتخاب میشود.
هادی صمدی
@evophilosophy
❤4👍4
«تنظیم خانواده» در جهان وحش!
از موضوعات جنجالی در زیستشناسی تکاملی این است که آیا جانوران با افزایش تراکم گروه، جمعیت خود را کنترل میکنند؟ و اگر چنین است، چرا؟ فصل هفتم کتاب ژن خودخواه به این پرسش پاسخ میدهد.
فرق است میان زاییدن، یعنی به دنیا آوردن افراد جدید، و مراقبت کردن، یعنی سرمایهگذاری برای افراد موجود. بدن، به عنوان ماشین بقا، باید دو نوع تصمیم کاملاً متفاوت بگیرد. میان زاییدن و مراقبت کردن، بر سر منابع محدودی مانند زمان و انرژی رقابت است. استراتژی صرفاً مبتنی بر مراقبت، پایدار نیست، زیرا جمعیتی که تولیدمثل نکند به سرعت توسط جهشیافتههایی که تولیدمثل میکنند، پس زده میشود. بنابراین، باید تعادلی بین زاییدن و مراقبت کردن وجود داشته باشد.
نظریه انتخاب گروهی وین-ادواردز
این فصل عمدتاً به نقد نظریهی انتخاب گروهی وین-ادواردز اختصاص دارد. مطابق این نظریه جانوران به طور فداکارانه نرخ زاد و ولد خود را، به صلاح کل گروه، محدود میکنند تا از بهرهبرداری بیشازحد از منابع غذایی جلوگیری کنند. از آنجایی که چنین فداکاریای نمیتواند از طریق انتخاب طبیعی در سطح فردی تکامل یابد (زیرا افراد خودخواه که بیشتر تولیدمثل میکنند، از کنترل باروری دیگران فایده میبرند)، وین-ادواردز به انتخاب گروهی متوسل شد. او معتقد بود گروههایی که اعضای آنها تولیدمثل خود را محدود میکنند، کمتر از گروههای رقیب که به سرعت منابع خود را به پایان میرسانند، در معرض انقراض قرار دارند.
وین-ادواردز مکانیسمهایی در کلیت گروه جانوران برای تنظیم جمعیت میدید و برای اثبات نظریهاش به سه پدیده اشاره کرد.
۱. قلمروخواهی: جانوران برای به دست آوردن قلمرو نمیجنگند، بلکه برای مجوز تولیدمثل میجنگند. تعداد قلمروها محدود است، بنابراین تعداد جفتهای تولیدمثلکننده نیز محدود میشود. جانورانی که موفق به کسب قلمرو نمیشوند، به طور فداکارانه از تلاش برای تولیدمثل دست میکشند.
۲. سلسلهمراتب سلطه: جایگاه اجتماعی بالا به عنوان بلیطی دیگر برای تولیدمثل عمل میکند. افراد برای کسب جایگاه اجتماعی میجنگند؛ و میپذیرند که اگر در ردههای پایین قرار گرفتند، حق تولیدمثل ندارند.
۳. نمایشهای اپیدایکتیک: وین-ادواردز این اصطلاح را برای توصیف تجمعات بزرگی مانند دستههای عظیم سارها در غروب ابداع کرد. او معتقد بود این تجمعها نوعی سرشماری جمعیتاند. جانوران با درک تراکم جمعیت، به طور خودکار (از طریق مکانیسمهای هورمونی یا عصبی) نرخ زاد و ولد خود را تنظیم میکنند.
نظریهی دیوید لک: بهینهسازی، نه محدودیت
داوکینز در مقابل، نظریهی دیوید لک، بومشناس بزرگ، را به عنوان تبیینی ژنمحور برای تنظیم تعداد زادگان ارائه میدهد. لک میگوید برای هر گونه پرندگان در هر شرایط محیطی، تعداد تخمهای بهینهای وجود دارد.
تفاوت اصلی نظر لک با وین-ادواردز در پاسخ به این پرسش است که بهینه از دیدگاه چه کسی؟ وین-ادواردز میگوید بهینه برای کل گروه، اما لک میگوید هر فرد خودخواه.
هر پرنده تعداد مشخصی تخم میگذارد تا تعداد فرزندان بازمانده او به حداکثر برسد.
تربیت فرزندان هزینهبر است. اگر والد منابع محدود خود را بین تعداد زیادی فرزند تقسیم کند، در نهایت تعداد کمتری از آنها را به بزرگسالی خواهند رسید. بنابراین، انتخاب طبیعی تعداد اولیهی تخمها را طوری تنظیم میکند که از منابع محدود والدین، حداکثر استفاده را ببرد. افرادی که بیش از حد فرزند دارند، جریمه میشوند، نه به این دلیل که کل جمعیت منقرض میشود، بلکه صرفاً به این دلیل که تعداد کمتری از فرزندان خودشان زنده میمانند. ژنهای مربوط به داشتن فرزندان بیش از حد، به سادگی در تعداد زیاد به نسل بعد منتقل نمیشوند، زیرا زادگانی که حامل آن ژنها هستند، از گرسنگی میمیرند.
تفسیر مجدد شواهد
داوکینز سپس نشان میدهد که چگونه نظریه لک میتواند تمام شواهدی را که وین-ادواردز به نفع نظریهاش استفاده میکند، به شیوهای قانعکنندهتر توضیح دهد.
بازندگان در رقابت بر سر قلمرو یا جایگاه اجتماعی، از تولیدمثل دست نمیکشند تا لطفی به گروه کنند. به این دلیل دست از تلاش برمیدارند که بهترین استراتژی در آن لحظه، صبر کردن و امید داشتن به فرصتی بهتر در آینده است.
نمایش اپیدایکتیک نیز به نفع گروه اجرا نمیشود. بلکه هر فرد به طور خودخواهانه در حال جمعآوری اطلاعات است. تراکم جمعیت شاخصی قابل اعتماد برای پیشبینی رقابت آینده بر سر غذاست. پرندهی ماده با مشاهده جمعیت زیاد، «پیشبینی» میکند که فصل تولیدمثل آینده دشوار خواهد بود و بنابراین، به نفعش است که تعداد کمتری تخم بگذارد تا شانس بقای همان تعداد کم را افزایش دهد.
این امر حتی میتواند به فریبکاری منجر شود (اثر بو ژست): پرنده با ایجاد سر و صدا، رقبا را فریب میدهد که جمعیت زیاد است تا تخم کمتری بگذارند!
هادی صمدی
@evophilosophy
از موضوعات جنجالی در زیستشناسی تکاملی این است که آیا جانوران با افزایش تراکم گروه، جمعیت خود را کنترل میکنند؟ و اگر چنین است، چرا؟ فصل هفتم کتاب ژن خودخواه به این پرسش پاسخ میدهد.
فرق است میان زاییدن، یعنی به دنیا آوردن افراد جدید، و مراقبت کردن، یعنی سرمایهگذاری برای افراد موجود. بدن، به عنوان ماشین بقا، باید دو نوع تصمیم کاملاً متفاوت بگیرد. میان زاییدن و مراقبت کردن، بر سر منابع محدودی مانند زمان و انرژی رقابت است. استراتژی صرفاً مبتنی بر مراقبت، پایدار نیست، زیرا جمعیتی که تولیدمثل نکند به سرعت توسط جهشیافتههایی که تولیدمثل میکنند، پس زده میشود. بنابراین، باید تعادلی بین زاییدن و مراقبت کردن وجود داشته باشد.
نظریه انتخاب گروهی وین-ادواردز
این فصل عمدتاً به نقد نظریهی انتخاب گروهی وین-ادواردز اختصاص دارد. مطابق این نظریه جانوران به طور فداکارانه نرخ زاد و ولد خود را، به صلاح کل گروه، محدود میکنند تا از بهرهبرداری بیشازحد از منابع غذایی جلوگیری کنند. از آنجایی که چنین فداکاریای نمیتواند از طریق انتخاب طبیعی در سطح فردی تکامل یابد (زیرا افراد خودخواه که بیشتر تولیدمثل میکنند، از کنترل باروری دیگران فایده میبرند)، وین-ادواردز به انتخاب گروهی متوسل شد. او معتقد بود گروههایی که اعضای آنها تولیدمثل خود را محدود میکنند، کمتر از گروههای رقیب که به سرعت منابع خود را به پایان میرسانند، در معرض انقراض قرار دارند.
وین-ادواردز مکانیسمهایی در کلیت گروه جانوران برای تنظیم جمعیت میدید و برای اثبات نظریهاش به سه پدیده اشاره کرد.
۱. قلمروخواهی: جانوران برای به دست آوردن قلمرو نمیجنگند، بلکه برای مجوز تولیدمثل میجنگند. تعداد قلمروها محدود است، بنابراین تعداد جفتهای تولیدمثلکننده نیز محدود میشود. جانورانی که موفق به کسب قلمرو نمیشوند، به طور فداکارانه از تلاش برای تولیدمثل دست میکشند.
۲. سلسلهمراتب سلطه: جایگاه اجتماعی بالا به عنوان بلیطی دیگر برای تولیدمثل عمل میکند. افراد برای کسب جایگاه اجتماعی میجنگند؛ و میپذیرند که اگر در ردههای پایین قرار گرفتند، حق تولیدمثل ندارند.
۳. نمایشهای اپیدایکتیک: وین-ادواردز این اصطلاح را برای توصیف تجمعات بزرگی مانند دستههای عظیم سارها در غروب ابداع کرد. او معتقد بود این تجمعها نوعی سرشماری جمعیتاند. جانوران با درک تراکم جمعیت، به طور خودکار (از طریق مکانیسمهای هورمونی یا عصبی) نرخ زاد و ولد خود را تنظیم میکنند.
نظریهی دیوید لک: بهینهسازی، نه محدودیت
داوکینز در مقابل، نظریهی دیوید لک، بومشناس بزرگ، را به عنوان تبیینی ژنمحور برای تنظیم تعداد زادگان ارائه میدهد. لک میگوید برای هر گونه پرندگان در هر شرایط محیطی، تعداد تخمهای بهینهای وجود دارد.
تفاوت اصلی نظر لک با وین-ادواردز در پاسخ به این پرسش است که بهینه از دیدگاه چه کسی؟ وین-ادواردز میگوید بهینه برای کل گروه، اما لک میگوید هر فرد خودخواه.
هر پرنده تعداد مشخصی تخم میگذارد تا تعداد فرزندان بازمانده او به حداکثر برسد.
تربیت فرزندان هزینهبر است. اگر والد منابع محدود خود را بین تعداد زیادی فرزند تقسیم کند، در نهایت تعداد کمتری از آنها را به بزرگسالی خواهند رسید. بنابراین، انتخاب طبیعی تعداد اولیهی تخمها را طوری تنظیم میکند که از منابع محدود والدین، حداکثر استفاده را ببرد. افرادی که بیش از حد فرزند دارند، جریمه میشوند، نه به این دلیل که کل جمعیت منقرض میشود، بلکه صرفاً به این دلیل که تعداد کمتری از فرزندان خودشان زنده میمانند. ژنهای مربوط به داشتن فرزندان بیش از حد، به سادگی در تعداد زیاد به نسل بعد منتقل نمیشوند، زیرا زادگانی که حامل آن ژنها هستند، از گرسنگی میمیرند.
تفسیر مجدد شواهد
داوکینز سپس نشان میدهد که چگونه نظریه لک میتواند تمام شواهدی را که وین-ادواردز به نفع نظریهاش استفاده میکند، به شیوهای قانعکنندهتر توضیح دهد.
بازندگان در رقابت بر سر قلمرو یا جایگاه اجتماعی، از تولیدمثل دست نمیکشند تا لطفی به گروه کنند. به این دلیل دست از تلاش برمیدارند که بهترین استراتژی در آن لحظه، صبر کردن و امید داشتن به فرصتی بهتر در آینده است.
نمایش اپیدایکتیک نیز به نفع گروه اجرا نمیشود. بلکه هر فرد به طور خودخواهانه در حال جمعآوری اطلاعات است. تراکم جمعیت شاخصی قابل اعتماد برای پیشبینی رقابت آینده بر سر غذاست. پرندهی ماده با مشاهده جمعیت زیاد، «پیشبینی» میکند که فصل تولیدمثل آینده دشوار خواهد بود و بنابراین، به نفعش است که تعداد کمتری تخم بگذارد تا شانس بقای همان تعداد کم را افزایش دهد.
این امر حتی میتواند به فریبکاری منجر شود (اثر بو ژست): پرنده با ایجاد سر و صدا، رقبا را فریب میدهد که جمعیت زیاد است تا تخم کمتری بگذارند!
هادی صمدی
@evophilosophy
❤1
.
برنامۀ سخنرانیهای گروه مطالعات علم مؤسسۀ پژوهشی حکمت و فلسفۀ ایران در پاییز و زمستان ۱۴۰۴
ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
▨ ریشههای تاریخی مفهوم عدد حقیقی:
ابنسینا، خیام و طوسی
حسین معصومی همدانی / مؤسسهٔ پژوهشی حکمت و فلسفهٔ ایران
سهشنبه ۴ آذر، ساعت ۱۶:۳۰-۱۸
▨ منزلت اخلاقی هوش مصنوعی
هادی صفایی / پژوهشگاه دانشهای بنیادی (IPM)
سهشنبه ۲۵ آذر، ساعت ۱۶:۳۰-۱۸
▨ زمان در آغاز (t=0)
نرگس فتحعلیان / دانشگاه پیام نور
سهشنبه ۹ دی، ساعت ۱۶:۳۰-۱۸
▨ آسمان در آراء طبیعی ابنسینا:
نگاهی به رسالهٔ فیالسماء والعالم
حنیف قلندری / پژوهشکدهٔ تاریخ علم دانشگاه تهران
سهشنبه ۲۳ دی، ساعت ۱۶:۳۰-۱۸
ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
• تهران، خیابان نوفللوشاتو، خیابان آراکلیان، شمارۀ ۴، مؤسسۀ پژوهشی حکمت و فلسفۀ ایران، سالن دکتر نصر
• شرکت در سخنرانیها برای عموم علاقهمندان آزاد است.
@sciencestudies_IRIP
برنامۀ سخنرانیهای گروه مطالعات علم مؤسسۀ پژوهشی حکمت و فلسفۀ ایران در پاییز و زمستان ۱۴۰۴
ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
▨ ریشههای تاریخی مفهوم عدد حقیقی:
ابنسینا، خیام و طوسی
حسین معصومی همدانی / مؤسسهٔ پژوهشی حکمت و فلسفهٔ ایران
سهشنبه ۴ آذر، ساعت ۱۶:۳۰-۱۸
▨ منزلت اخلاقی هوش مصنوعی
هادی صفایی / پژوهشگاه دانشهای بنیادی (IPM)
سهشنبه ۲۵ آذر، ساعت ۱۶:۳۰-۱۸
▨ زمان در آغاز (t=0)
نرگس فتحعلیان / دانشگاه پیام نور
سهشنبه ۹ دی، ساعت ۱۶:۳۰-۱۸
▨ آسمان در آراء طبیعی ابنسینا:
نگاهی به رسالهٔ فیالسماء والعالم
حنیف قلندری / پژوهشکدهٔ تاریخ علم دانشگاه تهران
سهشنبه ۲۳ دی، ساعت ۱۶:۳۰-۱۸
ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
• تهران، خیابان نوفللوشاتو، خیابان آراکلیان، شمارۀ ۴، مؤسسۀ پژوهشی حکمت و فلسفۀ ایران، سالن دکتر نصر
• شرکت در سخنرانیها برای عموم علاقهمندان آزاد است.
@sciencestudies_IRIP
❤1
◆ جلسه مجازی «آشنایی با رشته فلسفه علم»
با حضور:
دکتر سیّد علی طاهری(دانشگاه صنعتی شریف)
(رئیس گروه فلسفه علم)
◆ دکتر علیرضا کاظمی(پژوهشگاه دانشهای بنیادی)(ipm)
(فارغالتحصیل ارشد و دکتری گروه فلسفه علم)
◆ در این جلسه به معرفی رشته فلسفه علم میپردازیم. استادان و دانشجویان از تجربههای خود در رابطه با این رشته و گروه سخن خواهند گفت. در پایان به پرسش و پاسخ نیز خواهیم پرداخت.
◆ زمان: شنبه ۲۲ آذر ساعت ۱۸:۰۰
◈ اتاق مجازی انجمن علمی شریف:
https://vc.sharif.edu/ch/phil-scicom
با حضور:
دکتر سیّد علی طاهری(دانشگاه صنعتی شریف)
(رئیس گروه فلسفه علم)
◆ دکتر علیرضا کاظمی(پژوهشگاه دانشهای بنیادی)(ipm)
(فارغالتحصیل ارشد و دکتری گروه فلسفه علم)
◆ در این جلسه به معرفی رشته فلسفه علم میپردازیم. استادان و دانشجویان از تجربههای خود در رابطه با این رشته و گروه سخن خواهند گفت. در پایان به پرسش و پاسخ نیز خواهیم پرداخت.
◆ زمان: شنبه ۲۲ آذر ساعت ۱۸:۰۰
◈ اتاق مجازی انجمن علمی شریف:
https://vc.sharif.edu/ch/phil-scicom
👍3❤2
❗️ رویدادهای هفته جاری گروه فلسفه علم دانشگاه صنعتی شریف(برای اطّلاعات بیشتر و ثبتنام روی هر عنوان کلیک کنید)
◆ سهشنبه: ملاحظاتی پیرامون رابطه ریاضیات و فلسفه (حضوری)
◈ دکتر سیاوش شهشهانی
………………………
◆ چهارشنبه: کارنپ، برگمان و ظهور متافیزیک (حضوری)
◈ دکتر سیّد محمدحسن آیتاللهزاده شیرازی
………………………
◆ پنجشنبه: انسان و هوش مصنوعی در همزیستی (حضوری،مجازی)
◈ Prof.Mark Coeckelbergh
◈ Prof.David j. Gunkel
◈ دکتر ابوطالب صفدری
………………………
انجمن علمی فلسفه علم شریف
◆ سهشنبه: ملاحظاتی پیرامون رابطه ریاضیات و فلسفه (حضوری)
◈ دکتر سیاوش شهشهانی
………………………
◆ چهارشنبه: کارنپ، برگمان و ظهور متافیزیک (حضوری)
◈ دکتر سیّد محمدحسن آیتاللهزاده شیرازی
………………………
◆ پنجشنبه: انسان و هوش مصنوعی در همزیستی (حضوری،مجازی)
◈ Prof.Mark Coeckelbergh
◈ Prof.David j. Gunkel
◈ دکتر ابوطالب صفدری
………………………
انجمن علمی فلسفه علم شریف
🤩1
ظهور منطق جدید (مختصات دیدگاه فرگه)
دکتر سید محمدعلی حجتی
🎵صوت جلسه «ظهور منطق جدید (مختصات دیدگاه فرگه)»
🎤سخنران: دکتر سید محمدعلی حجتی
۱۴۰۴/۰۹/۱۲
◆ انجمن علمی فلسفه علم شریف
🎤سخنران: دکتر سید محمدعلی حجتی
۱۴۰۴/۰۹/۱۲
◆ انجمن علمی فلسفه علم شریف
👍1
Forwarded from تبلیغات فلسفه
قیمت تعرفه های جدید/ آذر ماه ۱۴۰۳
@philosophyofscience
#تایمی
① . 24 ساعت 1 ساعت پست آخر | 400 تومان
② . 48 ساعت 2 ساعت پست آخر + یک بار ریشات | 420 تومان
③ . پست آخر شبانه 24 تا 10صبح | 440 تومان
④. پست آخر شبانه 24 تا 10 صبح +24 ساعت پست آزاد | 460 تومان
👁🗨 #بازدید
⑤ • 1 کا بازدید | 400 تومان
⑥ • 2 کا بازدید | 550 تومان
#رزرو_تبلیغات 👈 @mmasiha1988
@philosophyofscience
#تایمی
① . 24 ساعت 1 ساعت پست آخر | 400 تومان
② . 48 ساعت 2 ساعت پست آخر + یک بار ریشات | 420 تومان
③ . پست آخر شبانه 24 تا 10صبح | 440 تومان
④. پست آخر شبانه 24 تا 10 صبح +24 ساعت پست آزاد | 460 تومان
👁🗨 #بازدید
⑤ • 1 کا بازدید | 400 تومان
⑥ • 2 کا بازدید | 550 تومان
#رزرو_تبلیغات 👈 @mmasiha1988
ژن خودخواه
ریچارد داوکینز
🔴 فصلی از یک کتاب: ژن خودخواه
🔵 نوشته: ریچارد داوکینز
⚪️ مـــمها؛ همتاسازان جدید 🧬
🎹 موسیقی پایانی :
🎹 اینک انسان (پیتر گابریل - 1989)
@Homosapiensfa
🔵 نوشته: ریچارد داوکینز
⚪️ مـــمها؛ همتاسازان جدید 🧬
🎹 موسیقی پایانی :
🎹 اینک انسان (پیتر گابریل - 1989)
@Homosapiensfa
❤2
نگاه تکاملی به ایدئولوژی
امشب، ساعت 20:00 – 22:00
به وقت تهران
Video call link: https://meet.google.com/bip-sbfj-xsr
اگر از نگرشهای سیاسی دفاع میکنیم، یا شدیداً نگرشهای رقیب را نقد میکنیم، بد نیست از منظری تکاملی به این فعالیت خود نگاهی کنیم. شاید به درک بهتری از آنچه انجام میدهیم برسیم. برای امروز کشور چنین نگاهی لازم است.
@evophilosophy
امشب، ساعت 20:00 – 22:00
به وقت تهران
Video call link: https://meet.google.com/bip-sbfj-xsr
اگر از نگرشهای سیاسی دفاع میکنیم، یا شدیداً نگرشهای رقیب را نقد میکنیم، بد نیست از منظری تکاملی به این فعالیت خود نگاهی کنیم. شاید به درک بهتری از آنچه انجام میدهیم برسیم. برای امروز کشور چنین نگاهی لازم است.
@evophilosophy
❤4
absLotfi3.pdf
197.6 KB
📢🖍چکیده سخنرانی دوشنبه پژوهشکده فلسفه تحلیلی
سخنران: مرضیه لطفی، پژوهشگاه دانش های بنیادی
عنوان: آگاهی کیهانی و مسئله اشتقاق سوژه
⏱️زمان: دوشنبه ۱ دی ماه ساعت ۱۶:۰۰ تا ۱۸:۰۰
مکان: میدان نیاوران، پژوهشگاه دانش های بنیادی، سالن شماره ۱ (تالار دکتر خسروشاهی)
شرکت برای عموم آزاد است.
@philosophyofscience
سخنران: مرضیه لطفی، پژوهشگاه دانش های بنیادی
عنوان: آگاهی کیهانی و مسئله اشتقاق سوژه
⏱️زمان: دوشنبه ۱ دی ماه ساعت ۱۶:۰۰ تا ۱۸:۰۰
مکان: میدان نیاوران، پژوهشگاه دانش های بنیادی، سالن شماره ۱ (تالار دکتر خسروشاهی)
شرکت برای عموم آزاد است.
@philosophyofscience
https://youtu.be/-wFp0T17grY?si=IXneKfMqPERA3RyE
📽️ تماشای ویدیوی رویداد آزاد در یوتیوب مدرسۀ تردید.
@philosophyofscience
📽️ تماشای ویدیوی رویداد آزاد در یوتیوب مدرسۀ تردید.
@philosophyofscience
YouTube
ورق اول 🔊 یادگیری آزاد، نوشته ی پیتر گری، ترجمۀ مهدی غلامی با فاطمه اشراقی
Enjoy the videos and music you love, upload original content, and share it all with friends, family, and the world on YouTube.
❤1
Media is too big
VIEW IN TELEGRAM
🔸مستند مردان اندیشه: فلسفە تحلیل زبان، گفتوگوی #برایان_مگی با #برنارد_ویلیامز
▫️دوبله فارسی
@philosophyofscience
▫️دوبله فارسی
@philosophyofscience
👍7❤3
Researcher announcement 1404.pdf
375.2 KB
🔴فراخوان دعوت به همکاری پژوهشی پاره وقت در پژوهشکده فلسفه تحلیلی برای سال ۱۴۰۵
🗓مهلت ارسال درخواست: دهم بهمن ۱۴۰۴
@philosophyofscience
🗓مهلت ارسال درخواست: دهم بهمن ۱۴۰۴
@philosophyofscience
Postdoc announcement 1404.pdf
349 KB
🔴فراخوان پذیرش پژوهشگر پسادکتری در پژوهشکده فلسفه تحلیلی برای سال ۱۴۰۵
🗓مهلت ارسال درخواست: دهم بهمن ۱۴۰۴
@philosophyofscience
🗓مهلت ارسال درخواست: دهم بهمن ۱۴۰۴
@philosophyofscience
❤3
◆ سلسله جلسات سخنرانی انجمن علمی فلسفه علم شریف
◆ «مبانی فلسفی منطق شهودگرایانه»
◆ دکتر محمّد اردشیر(استاد دانشگاه صنعتی شریف)
◈زمان: سه شنبه ۲ دی ساعت ۱۷:۰۰
◈مکان: دانشگاه صنعتی شریف، گروه فلسفه علم، تالار دکتر گلشنی
⭕️ مهم! لطفا مشخصات خود را در این قسمت جهت ورود به دانشگاه شریف وارد کنید.
(در غیر اینصورت متاسفانه حراست دانشگاه از ورود شما جلوگیری خواهد کرد)
◈ ظرفیت مراجعین خارج از دانشگاه محدود می باشد.
◆ انجمن علمی فلسفه علم شریف
◆ «مبانی فلسفی منطق شهودگرایانه»
◆ دکتر محمّد اردشیر(استاد دانشگاه صنعتی شریف)
◈زمان: سه شنبه ۲ دی ساعت ۱۷:۰۰
◈مکان: دانشگاه صنعتی شریف، گروه فلسفه علم، تالار دکتر گلشنی
⭕️ مهم! لطفا مشخصات خود را در این قسمت جهت ورود به دانشگاه شریف وارد کنید.
(در غیر اینصورت متاسفانه حراست دانشگاه از ورود شما جلوگیری خواهد کرد)
◈ ظرفیت مراجعین خارج از دانشگاه محدود می باشد.
◆ انجمن علمی فلسفه علم شریف
❤2👍2