‏در رزومه بسیاری از اعضای هیئت علمی دانشگاه‌ها به ندرت مقاله‌ای می‌توان دید که به‌تنهایی نوشته باشند؛ عدم دغدغه علمی و فکری، بهره‌کشی از دانشجویان در مقاله‌نویسی و تولید انبوه مقاله بدون کار جدی علمی و مطالعه کافی.

یافتن / مسعود زمانی مقدم
@Yaftann

بخشی از ابتذالِ فضای مجازی را می‌توان واکنش طبیعی جامعه به ضعیف شدن و محدودیت جامعه مدنی به دست نظام سیاسی دانست؛ جامعه‌ای که با تغییرات متعدد و روزافزون مواجه شده می‌خواهد دموکرات‌تر و آزادتر باشد و از منافع و حقوق‌اش در برابر سلطه سیاسی دفاع کند. امّا در فضای بستهٔ سیاسی-اجتماعی، افراد و گروه‌ها برای پیگیری مطالبات و نیازهای اجتماعی، سیاسی و اقتصادی خود ناچار به فضای مجازی‌ای پناه می‌برند که آشفته‌بازاری است بی‌سر و ته. با وجود این، فضای مجازی با دو ویژگی‌اش، دسترسی گستردهٔ عمومی و سطحی‌نگری، توأمان واجد ابتذال و مقاومت است. از این‌رو، برای دفاع از جامعه مدنی ناگزیر باید ابتذال فضای مجازی را نیز تحمل کرد. زیرا فضای مجازی در حال حاضر مهمترین کانون و ابزار مقاومت از سوی جامعه مدنیِ سرکوب‌شده است.

یافتن / مسعود زمانی مقدم
@Yaftann

🔹مطالعۀ جامعه‌شناختی نهاد ازدواج موقت در تاریخ اجتماعی ایران (از ایران باستان تا پایان قاجاریه)

⁦✍️⁩ مسعود زمانی مقدم

⁦▪️⁩فصلنامه علوم اجتماعی (دانشگاه علامه طباطبایی)، سال ۲۵، شماره ۸۱، پاییز ۱۳۹۷، صفحه ۱۲۹-۱۵۵

⁦▫️⁩چکیده: نهاد ازدواج موقت در تاریخ اجتماعی ایران، نهادی ریشه‌دار بوده است. البته این نهاد در دوره‌های مختلف تاریخی شکل‌ها و کارکردهای مختلفی داشته است. اگرچه ازدواج موقت در میان مردم ایران هیچ‌گاه مقبولیت عام پیدا نکرده، اما این نهاد همچنان در جامعه ایران پابرجا مانده است. از این‌رو، این مسئلۀ مطرح می‌شود که چرا ازدواج موقت در تاریخ اجتماعی ایران به وجود آمده و تداوم پیدا کرده است. در این مقاله، با استفاده از الگوی کارکردگرایی (که از تلفیق نظریه‌های کارکردگرایی برانیسلاو مالینوفسکی و رابرت کی مرتون به دست آمده است)، نهاد ازدواج موقت در تاریخ اجتماعی ایران مورد بررسی قرار گرفته است. یافته‌های تحقیق با روش تحلیل تطبیقی- تاریخی بر مبنای نوشته‌ها و شواهد مکتوب تاریخی به دست آمده‌اند و در چهار دوره تاریخی دسته‌بندی و شرح داده شده‌اند. این دوره‌ها عبارت‌اند از: «ایران باستان»؛ «از صدر اسلام تا صفویه»؛ «از صفویه تا قاجاریه»؛ و «قاجاریه». مطابق با یافته‌های پژوهش، به طور کلی، نهاد ازدواج موقت بر اساس فرهنگ مردسالار جامعه به نیازهای فردی مانند نیاز جنسی، تولید مثل، نیاز به امنیت و معیشت و نیازهای اجتماعی مانند حل مسأله وارث، تحکیم روابط اجتماعی و برقراری پیوند اجتماعی، به گونه‌ای مشروع پاسخ می‌داده است. باوجوداین، این نهاد در هر دوره، کژکارکردها و کارکردهای پنهانی نیز داشته است که این مقاله به توصیف و تبیین آن‌ها به گونه‌ای تطبیقی می‌پردازد.

🔸 فایل مقاله را از طریق لینک زیر می‌توانید دانلود کنید:

http://qjss.atu.ac.ir/article_8977.html

@Yaftann

ظاهراً دلیل به‌کارگیری کلمهٔ مضحک «فوتی»، که این روزها به‌ویژه در رسانه‌های خبری بسیار دیده می‌شود، نامحترمانه دانستن واژه «مُرده» است. حتی با وجود این دیدگاه می‌توان واژه‌های مناسب‌تری همچون «جان‌باخته» یا «درگذشته» را به کار برد.

( @Yaftann یافتن )

آنچه موجب می‌شود به آینده ایران امیدوارم باشم رشد تکثرگرایی در واکنش به رخدادهای سیاسی-اجتماعی است. دشواری‌ها و مسائلی که جامعه در سال‌های اخیر متحمل شده، در بین عموم مردم نوعی آگاهی مدنی و اجتماعی ایجاد کرده. اینکه از هشتگ‌ها و فضای مجازی، در فقدان جامعه مدنی آزاد، به عنوان راهی برای مبارزه و مطالبه‌گری مدنی استفاده می‌شود و حتی درباره آن‌ها بحث و بازاندیشی می‌شود را باید به فال نیک گرفت. جامعه ایرانی با تمام مشکلات و مصائبی که دارد واجد ظرفیتی بسیار در ساختن آینده‌ای بهتر است.

@Yaftann

با گفتن و اعتقاد به اینکه «من سیاسی نیستم» نمی‌توانید خود را از شر سیاست رها کنید!

@Yaftann

نشر مهری فایل پی‌دی‌اف چندین کتاب را به رایگان در دسترس همگانی قرار داده است:
https://www.mehripublication.com/free-pdf

@Yaftann

یکی از تغییرات مهم جمعیت‌شناختی جامعه ایرانی تغییر میزان ازدواج و طلاق بوده است. در ده سال اخیر، میزان ازدواج در ایران هر ساله بین ۶ تا ۸ درصد کاهش یافته و در عین حال، بر میزان طلاق افزوده شده. در نتیجه این تغییرات، میزان فرزندآوری نیز کاهش یافته است. پیامد این تغییرات، تغییر شکل انواع خانواده و حتی ظهور احتمالی اشکال جدید خانواده در آینده نزدیک خواهد بود. رشد و افزایش در میزان تجرد قطعی، هم‌بالینی، روابط فرازناشویی، خانوارهای تک‌نفره و تک‌فرزندی را می‌توان در سال‌های پیش رو پیش‌بینی کرد. حتی هنجارهای غالب و سنتی مرتبط با خانواده و روابط زناشویی/جنسی نیز به‌سرعت در حال دگرگونی‌اند. اگر میزان ازدواج، و به تبع آن، میزان فرزندآوری افزایش نیابد، در دو سه دهۀ آینده شاهد پیری جامعه نیز خواهیم بود. با وجود این، کاهش میزان ازدواج و فرزندآوری در جامعه ایران عمدتاً وابسته به وضعیت اقتصادی بوده است تا تغییرات فرهنگی (بر خلاف کشورهای غربی). از این‌رو، برای افزایش میزان ازدواج و فرزندآوری و حتی کاهش میزان طلاق در ایران، در وهلۀ نخست می‌بایست وضعیت اقتصادی جامعه را بهبود داد. در غیر این‌صورت، امر به ازدواج و نهی از طلاق راه به جایی نخواهد برد.

مسعود زمانی مقدم
یافتن @Yaftann

رنج‌ها را انکار نکنید!

رنج با زندگی انسانی عجین شده است. رنج جزء ناگسستنی زیستن هر انسان است. امّا رنج چیست؟ ریشه رنج در فقدان نهفته است؛ فقدان آنچه می‌خواهیم باشد ولی نیست و از دست رفته یا می‌دانیم که ممکن است در آینده از کف برود. رنجِ مرگ در فقدان زندگی، رنجِ ناامیدی در فقدان امید، رنجِ تنهایی در فقدان رابطه اجتماعی، رنجِ پوچی در فقدان معنا، رنجِ ناکامی در فقدان موفقیت، رنجِ فقر در فقدان دارایی است و قس علی هذا! و همۀ ما می‌دانیم که انسان در فرآیند زندگی‌اش همواره با فقدانِ خواستنی‌ها و داشتنی‌های بسیاری مواجه است و از این روست که مادامی که در این هستی نفس می‌کشیم وجود رنج را نمی‌توانیم منکر شویم. وجود رنج امّا نیروی محرکۀ زیستن نیز است. وجود رنج‌ها فرصتی فراهم می‌کنند برای گرایش به تغییر و فرا رفتن از وضعیت موجود؛ اساساً تلاش‌های بشری در طول تاریخ نیز مبارزه‌ای در مقابل رنج‌اند. تشکیل جوامع، ظهور ادیان، رشد علم و ادبیات و تکنولوژی همگی به نوعی کوششی بوده‌اند در کاهش رنج بشری (اگرچه همۀ این تلاش‌ها و دستاوردهای بشری می‌توانند رنج‌های دیگری نیز به دنبال داشته باشند). دین می‌تواند در مقابله با رنجِ بی‌معنایی کارکرد داشته باشد، علوم مختلف نیز کارکردهایی در تقلیل رنج‌های انسانی و اجتماعی دارند (پزشکی علیه بیماری و فقدان سلامت، جامعه‌شناسی علیه مسائل اجتماعی و فقدان انسجام جمعی، روانشناسی علیه پریشانی‌های فردی و فقدان سلامت روانی و ...). رنج‌ها را نباید انکار کرد. پذیرش واقعیت رنج‌ها در سطوح فردی و اجتماعی‌شان و آگاهی به آن‌ها نخستین و مهمترین گام در بهبود و تعالی وضعیت فردی و اجتماعی است.

مسعود زمانی مقدم
یافتن @Yaftann

پس از هشت‌ماه کار با پروفسور نیهوف و دکتر بوتین در دانشگاه واخنینگن هلند دیروز جلسهٔ نهایی را برگزار کردیم. پس از جلسه به دعوت دکتر بوتین به مناسبت پایان حضورم در هلند در رستوران هتل دی‌ورلد واخنینگن ناهار را دور هم بودیم. بسیار خوش گذشت.
@Yaftann

در مدتی که در فضای علوم اجتماعی بوده‌ام اندک علم و تجربه‌ای کسب کرده‌ام که خوشحال می‌شوم آن را در اختیار علاقه‌مندان بگذارم. از این‌رو، تصمیم گرفته‌ام از این پس هفته‌ای چند ساعت در خدمت علاقه‌مندان و دانشجویان علوم اجتماعی به صورت تماس تلفنی یا تماس اینترنتی باشم تا زکاتی باشد بر این علم و تجربۀ به‌دست‌آمده. بدون‌شک این تعامل را برای خودم نیز سودمند می‌دانم. دوستانی که در موارد زیر نیاز به راهنمایی و مشاوره دارند و یا مایل به گفتگو هستند می‌توانند با من تماس بگیرند:

▪️ فرآیند پژوهش اجتماعی (از پروپوزال و طرح مسأله تا نکات و اصول روشی و نگارشی پایان‌نامه و مقاله علمی)
▪️نحوۀ آشنایی با جامعه‌شناسی و پیشنهاد و معرفی منابع مطالعاتی در علوم اجتماعی
▪️مشورت و همفکری در زمینۀ روش تحقیق کیفی (ویژۀ دانشجویان تحصیلات تکمیلی)
▪️سوالات در زمینۀ تحصیل در علوم اجتماعی و فضای آکادمیک آن
▪️گفتگو در باب نظریه‌های اجتماعی و همچنین مسائل اجتماعی ایران

جهت هماهنگی برای تماس لطفاً از طریق شبکه‌های اجتماعی و یا ایمیل پیام بدهید.
تلگرام: @masoudzmp
ایمیل: masoudzmp@yahoo.com

با احترام
مسعود زمانی مقدم
@Yaftann

در هفتاد و پنجمین سالگرد بمباران اتمی هیروشیما و ناکازاکی عده‌ای از ایرانی‌ها در شبکه‌های اجتماعی به توجیه این جنایت ارتش آمریکا در جنگ جهانی دوم پرداخته‌اند. چنین توجیهی می‌تواند ریشه در سیاست‌زدگی و منطق دوقطبی‌سازی آن داشته باشد که پیامد آن تعلیقِ رواداری است و تعمیقِ تعصب؛ آمریکاپرستان نیز مانند آمریکاستیزان دچار سیاست‌زدگی‌ هستند که بر اساس منطق دوقطبی‌سازیِ دوست/دشمن، متعصبانه چشم می‌بندند بر عمل غیراخلاقی دوست و حق اخلاقی دشمن.

مسعود زمانی مقدم
یافتن @Yaftann

تا پیش از این، سر اینکه چه نسلی «نسل سوخته» است بین دهه‌پنجاهی‌ها و دهه‌شصتی‌ها و دهه‌هفتادی‌ها دعوا بود. حال با این وضعیت، دهه‌هشتادی‌ها هم حق دارند ادعا کنند نسل سوخته‌اند؛ از همین الان دارند بر روح و روان بچه‌های کنکور‌ی سوهان می‌کشند. بیچاره این نسل دهه‌هشتادی که آن‌ها هم از شرّ مافیا و فساد و بی‌عقلی‌های مسئولان دور نماندند!

پی‌نوشت: شاید بهتر باشد از این پس به‌جای «نسل سوخته» از «نسل‌های سوخته» نام ببریم.

مسعود زمانی مقدم
یافتن @Yaftann

🔹 «رسانه‌های جمعی و تئاتری شدن سیاست». لِس بک و همکاران. ترجمه مسعود زمانی مقدم و ایرج حق‌ندری. فصلنامه جامعه، فرهنگ و رسانه. سال هشتم، شماره سی‌ و دوم، صفحات ۱۶۱ - ۱۸۳. پاییز ۱۳۹۸.

📎 لینک دانلود مقاله:
http://scm.iaocsc.ir/article_104386_be51c78c758f0a787f404d11df5f8693.pdf

@masoudzamanimoghadam

خانه‌داری و بچه‌داری برای یک مرد نه‌تنها عیب و عار نیست، بلکه نشان‌دهندهٔ فهم درست او از تغییرات اجتماعی-فرهنگی در نقش‌های سنتی خانواده و همچنین توانایی سازگاری با این تغییرات است.

مسعود زمانی مقدم
🌲 یافتن @Yaftann

کودکان خود را راهنمایی کنید و سعی کنید زندگی بهتر و مساعدتری برای آن‌ها فراهم کنید تا بتوانند استعدادشان را شکوفا کنند. امّا به‌هیچ‌وجه آن‌ها را تحت فشار قرار ندهید تا مطابق با آرزوها و علایق شما زندگی کنند. فرزندان وظیفه ندارند آرزوها و اهدافِ تحقق‌نیافته والدین را برآورده کنند یا موجب پرستیژ اجتماعی والدین شوند. هر کودکی این حق را دارد که علایق مناسب خودش را دنبال کند. هر کودکی این حق را دارد تا پی‌گیر نقش اجتماعی‌ای شود که به آن علاقه‌مند است و در آن استعداد دارد. وظیفه والدین آسان کردن راه رسیدن به نقش اجتماعی‌ مطلوب در جامعه برای فرزندان است نه سرکوب علایق آن‌ها و جهت دادن فرزندان به آنچه والدین دوست دارند.

مسعود زمانی مقدم
🌲 یافتن @Yaftann

وجود شبکه‌های اجتماعی (فضای مجازی) برای جامعه مدنیِ سرکوب‌شده ایران از نان شب هم واجب‌تر است. محدود کردن و کنترل بیشتر آن جامعه مدنی را بی‌دفاع کرده و صدای آن را خفه می‌کند.

مسعود زمانی مقدم
🌲 یافتن @Yaftann

استاد اسماعیل سعادت امروز در ۹۵ سالگی درگذشت. همین امسال ترجمه ایشان از کتاب «اسپینوزا» نوشته راجر اسکروتن را خواندم.

پیشنهاد می‌کنم مستند «همای سعادت» را ببینید. این مستند روایتی جالب از زندگی ایشان است.

مسعود زمانی مقدم
🌲یافتن @Yaftann

‏به چپ‌های وطنی باید مدام یادآوری کرد وقتی که جامعه ایرانی فاقد ملزومات و ویژگی‌های اساسی نولیبرالیسم است، دستاویز قرار دادن نقد نولیبرالیسم در بررسی جامعه ایرانی گزافه‌گویی است. نقد نولیبرالیسم وقتی که ما هنوز لیبرالیسم را هم تجربه نکرده‌ایم، بیشتر نوعی کنشگری ایدئولوژیک است. اگرچه مفهوم دولت نولیبرال را می‌توان با تسامح در بررسی اقتصاد سیاسی ایران به کار برد، اما در عین حال، این کاربرد می‌تواند منحرف‌کننده هم باشد. اکثر ویژگی‌های نئولیبرالیسم، از بازار آزاد گرفته تا فردگرایی در ایران، آنچنان که در غرب دیده می‌شود، وجود ندارد. در واقع، ویژگی سرمایه‌دارانۀ حاکم بر بخشی از اقتصاد و سیاست ایران نولیبرالیستی به معنای دقیقش نیست؛ در ایران خصوصی‌سازی عملاً فرآیندی دولتی و وابسته به مداخله عملی دولت است. اگرچه در تعریف مفهوم نولیبرالیسم نیز با نوعی سهل بودن از حیث نظری، و ممتنع بودن از حیث عملی روبه‌رو هستیم. به‌ویژه در کاربردی که در بررسی وضعیت ایران می‌تواند داشته باشد. در دولت‌های کشورهای پیشرفته اروپایی دموکراسی تا حد زیادی به ‌واسطۀ لیبرالیسم حاصل شده و با نولیبرالیسم تداوم یافته، فارغ از معایب نولیبرالیسم. البته باید توجه داشت که در این کشورها دولت‌ها و، در عین حال، جامعه‌های مدنی قوی‌اند. در نتیجه، هرچند می‌توان گفت که همین اقتصاد و سیاست شبه‌سرمایه‌دارانه و دولت شبه‌نولیبرالِ نیم‌بند در ایران به افزایش فساد دامن زده، امّا نه ایران نمونه مناسبی است برای نقد نولیبرالیسم و نه نقد نولیبرالیسم ابزار کافی و مناسبی برای فهم وضعیت اقتصادی-سیاسی ایران.

مسعود زمانی مقدم
🌲یافتن @Yaftann

در اینستاگرام عکس‌ها و روایت سفرهایم را به اشتراک می‌گذارم:
https://www.instagram.com/m.zamani_moghadam