🟢 افغانستان؛ آشنای ناشناختۀ ایرانی‌ها

✍️ مسعود زمانی مقدم
🔹 منتشرشده در مجلۀ رسانه فرهنگ، پاییز ۱۴۰۰، شماره ۲۰، صفحات ۴ تا ۷.
@masoudzamanimoghadam

🟢 سیاست اجتماعی و مسائل رفاهی نهاد خانواده

◼️ترزا چیباتاری
◾️ترجمۀ مسعود زمانی مقدم و امید مظلومی مقدم
▪️منتشرشده در فصلنامۀ تأمین اجتماعی، سال شانزدهم، شماره سوم، تابستان ۱۴۰۰، صفحات ۱۴۱ تا ۱۶۳.

چکیده
خانواده نهادی پویا است، زیرا همراه با دگرگونی‌هایی که در زمینۀ اجتماعی پیرامون‌اش در جریان است دگرگون می‌شود. با وجود این، نوعی پیوستگی تاریخی نیز در نهاد خانواده مشاهده می‌شود که ریشه در رویه‌ها و ایدئولوژی‌های گذشته دارد. به‌علاوه، امروزه گوناگونی در خانواده‌ها نیز بیش از گذشته دیده می‌شود. در این مقاله با تأکید بر وضعیت نهاد خانواده و دولت رفاه و تأمین اجتماعی، پیوند سیاست‌گذاری اجتماعی با ابعاد مختلف زندگی خانوادگی در ایالات متحده بررسی می‌شود. در طی دگرگونی‌های جمعیت‌شناختی جامعۀ آمریکایی، کشمکش‌های خانواده‌های فرودست، به دلیل عدم وجود سیاست‌های عمومی و رفاهی برای حمایت از خانواده‌ها، وخیم‌تر شده‌اند. از سوی دیگر، بیشتر هزینه‌های دولت ایالات متحده در برنامه‌های رفاهی و سیاست‌گذاری‌های اجتماعی به تأمین اجتماعی و سلامت سالمندان اختصاص دارد. در واقع، سیاست اجتماعی به منظور بهبود رفاه برخی از خانواده‌ها مورد استفاده قرار گرفته است و در عین حال، نسبت به رفاه خانواده‌های دیگر بی‌اعتنا یا حتی بر ضد آن‌ها بوده است. می‌توان گفت دولت رفا‌ه ایالات متحده، در مقایسه با سایر کشورهای توسعه‌یافته، دولت ضعیفی بوده است. اگرچه زندگی خانوادگی در ایالات متحده دگرگونی‌های بسیاری داشته است، ولی برخی شرایط از جمله نابرابری‌های ایجادشده در خانواده‌ها در پی سلسله‌مراتب‌های جنسیتی، نژادی و طبقاتی همچنان ادامه یافته‌اند.

📌فایل کامل این مقاله را می‌توانید در لینک زیر مشاهده و دانلود کنید:
https://b2n.ir/q87721

سلام و درود
دانش‌دوستان و فرهیختگان گرامی!

کانال زیر را برای اطلاع‌رسانی دربارهٔ برگزاری و تهیهٔ کارگاه‌ها و دوره‌های آموزشی‌ام ایجاد کرده‌ام. 👇

💻 کلاس آنلاین جامعه‌شناسی
@online_sociology

اساساً یک جامعه‌شناس چرا باید با فرهنگ و ارزش‌های تاریخی یک جامعه و دوستداران آن فرهنگ دست به گریبان شود؟ آیا مقصود آگاهی‌بخشی و روشن کردن اذهان است؟ فارغ از این‌که آگاهی‌بخشی وظیفهٔ جامعه‌شناس هست یا نه، درافتادن نفرت‌برانگیز با مردم و باورهای آن‌ها چه سودی به بار می‌آورد؟

مسعود زمانی مقدم
@masoudzamanimoghadam

💡در کلاب‌هاوس دربارهٔ فضای مجازی و کنشگری جامعه‌شناسان نظرم را ارائه خواهم کرد. از دوستان علاقه‌مند دعوت می‌کنم که در این جلسه حضور یابند و با ارائه ایده‌ها، نقدها و نظراتشان به ایجاد گفت‌وگویی سودمند کمک کند.

▪️پرسش‌های مورد بحث در این جلسه:
کنشگری جامعه‌شناسان در شبکه‌های اجتماعی چگونه است؟
آیا لازم است که یک جامعه‌شناس رسالت اجتماعی و علمی‌اش را در فضای مجازی به جا بیاورد؟
کنشگری جامعه‌شناسان در فضای مجازی را چگونه می‌توان ارزیابی و داوری کرد؟
آیا می‌توان از گونهٔ جامعه‌شناس-سلبریتی نام برد؟

🔸سه‌شنبه، ۲۸ تیر ۱۴۰۱، ساعت ۱۸:۳۰ در کلاب زیر:
https://www.clubhouse.com/club/%D8%A8%DB%8C%D9%86%D8%B4-%D8%A7%D8%AC%D8%AA%D9%85%D8%A7%D8%B9%DB%8C?utm_medium=ch_club&utm_campaign=i2W38dBXByFHIO5PNAerKQ-281370

@masoudzamanimoghadam

من در کلاب‌هاوس 👇
https://www.clubhouse.com/@m.zamani_m?utm_medium=ch_profile&utm_campaign=i2W38dBXByFHIO5PNAerKQ-281592

📚 کارگاه آموزشی مرور نظام‌مند (Systematic Review)

در این کارگاه مراحل عملی پژوهش و نگارش یک مقالهٔ علمی با روش مرور نظام‌مند آموزش داده می‌شود.

🔹مدرس: مسعود زمانی مقدم

🔸۶ مرداد ۱۴۰۱ به صورت آنلاین
🔸۳ ساعت
🔸ظرفیت محدود
🔸هزینهٔ دوره: ۱۰۰ هزار تومان
🔸همراه با گواهی‌نامه شرکت در کارگاه
🔸این کارگاه به‌ویژه برای دانشجویان دکتری و کارشناسی ارشد علوم اجتماعی می‌تواند مفید و مناسب باشد.

💡مقالات مروری به دو دلیل بسیار مهم‌اند؛ یکی این‌که دانش شما را در زمینهٔ مورد نظرتان بسیار بالا می‌برند و تسلط‌تان بر حوزهٔ تخصصی مورد بررسی را افزایش می‌دهند. دوم این‌که، به دلیل حجم و انباشت روزافزون پژوهش‌های علمی در سال‌های اخیر، ضرورت و ارزش مقالات مروری بیش‌از‌پیش شده است.

📌 برای ثبت‌نام به @EduSocio پیام بدهید.

💻 کلاس آنلاین جامعه‌شناسی
@online_sociology

🎧 فضای مجازی و کنشگری جامعه‌شناسان
🎤 مسعود زمانی مقدم
🔸 ۲۸ تیر ۱۴۰۱

💻 کلاس آنلاین جامعه‌شناسی
@online_sociology

امیدواری به جامعۀ پیچیدۀ ایران (بخش اول)

✍️ مسعود زمانی مقدم

۱. مهم‌ترین ویژگی جامعۀ ایران در تاریخ معاصر چیست؟

جامعۀ ایران، مانند هر جامعۀ دیگری، دارای ویژگی‌های مهم بسیاری می‌تواند باشد که نام بردن یکی از این ویژگی‌ها به‌تنهایی به‌عنوان مهم‌ترین ویژگی جامعه شاید خیلی دقیق و علمی نباشد و حتی موجب کج‌فهمی بشود. با وجود این، با نگاهی به تاریخ اجتماعی و سیاسی ایران می‌توان «شکاف دولت - ملت» را به‌عنوان یک ویژگی مهم و تأثیرگذار در جامعۀ ایران مشاهده کرد. مسئله‌ای که به‌ویژه از دورۀ مشروطه‌خواهی تا روزگار کنونی برای جامعۀ ایرانی به شکل‌های گوناگون چالش‌برانگیز بوده و حفره‌ای پُرنشدنی شده است. چنین شکافی در تاریخ معاصر ایران با افزایش تکثر و تنوع در سبک‌ها و شیوه‌های زندگی بسیاری از ایرانیان و مدرن شدن جنبه‌های ذهنی و عینی زیست‌جهان آن‌ها همراه بوده است. از پیامدهای مهم شکاف دولت - ملت در ایران نیز می‌توان به بی‌ثباتی سیاسی و در مواقع متعددی، نارضایتی‌ها و اعتراض‌ها و جنبش‌های مدنی و مردمی اشاره کرد.

۲. مهم‌ترین تغییر اجتماعی ایران معاصر از دید شما کدام است؟

به‌سادگی نمی‌توان مهم‌ترین تغییر اجتماعی در یک جامعه را نام برد. در هر جامعه‌ای می‌توان تغییرات اجتماعی گوناگون و متفاوتی را مشاهده کرد. جامعۀ ایران نیز دگرگونی‌های مختلف و بسیاری را تجربه کرده است. با وجود این، «پیچیده‌شدن فزاینده» جامعۀ ایرانی -در ابعاد و سطوح گوناگون- را از مهم‌ترین تغییرات اجتماعی ایران معاصر می‌دانم. همین امر است که من را از ارائۀ اظهار نظری ساده‌انگارانه دربارۀ جامعۀ ایران و تغییرات آن باز می‌دارد. در تاریخ ایران، هرچه جامعه به سمت روزگار کنونی پیش‌تر آمده پیچیده‌تر شده است. در دهه‌های اخیر و پس از انقلاب اسلامی پیچیدگی‌های جامعه فزونی یافته است. به‌طوری‌که ایران در عرصه‌های سیاسی و اجتماعی و فرهنگی و اقتصادی با تنش‌ها و مسائل بسیاری روبه‌رو شده که در موارد بسیاری نتوانسته‌اند آن‌ها را حل و برطرف نمایند. این پیچیدگی فزاینده روابط دولت-ملت را نیز بغرنج‌تر و دشوارتر از پیش کرده است.

۳. چه مفهومی مهم‌ترین خصوصیّت تغییرات اجتماعی ایران‌ را توصیف می‌‌کند؟

به نظرم یکی از مهم‌ترین ویژگی‌های تغییرات اجتماعی در ایران -و چه بسا هستۀ این تغییرات- این است که دگرگونی‌ها و تغییرات عمدتاً درون‌زاد و زمینه‌مند نبوده‌اند. ما ایرانی‌ها خیلی از ویژگی‌ها و عناصر دنیای مدرن غربی را در عرصه‌های مختلف سیاسی و اجتماعی و اقتصادی و فرهنگی پذیرفته‌ایم، بدون این‌که با آن‌ها سازگاری بسترمند و زمینه‌ای داشته باشیم. همین امر به شکاف دولت - ملت در ایران دامن زده است. نظام‌های سیاسی در ایران معاصر همواره در کشمکش با مردم بوده‌اند. البته باید توجه داشت که بخش مهمی از چگونگی تغییرات جامعۀ ایران را در سطوح مختلف باید در نسبت‌شان با تغییرات جهانی و روابط بین‌الملل و مناسبات قدرت در منطقه دید و درک کرد.

ادامه مطلب در پُست بعدی...

@masoudzamanimoghadam

امیدواری به جامعۀ پیچیدۀ ایران (بخش دوم)

✍️ مسعود زمانی مقدم

۴. روندهای اصلی تغییرات کنونی ایران کدام‌‌اَند؟

طبیعتأ می‌توان از روندهای گوناگونی نام برد. اما شاید بتوان شاخص‌ترین روندها را در تغییرات کنونی ایران در زمینۀ «زنان و زنانگی»، «جوانان و جوانی»، «جامعۀ مدنی» و «رسانه‌ها» دانست. روند و نحوۀ دگرگونی در این زمینه‌ها در سطوح خرد و کلان بسیار چشم‌گیر و پُرمسأله بوده است: زیستِ زنانۀ سنتی به چالش کشیده شده؛ تعریف جوانی و مسائل جوانان دگرگون گشته و مسائل جمعیت‌شناختی، به‌ویژه کاهش رشد جمعیت، به نگرانی دربارۀ آیندۀ جامعۀ ایران دامن زده؛ جامعۀ مدنی مدرن‌تر و مطالبه‌گرتر شده است. اما هم­چنان در برابر نظام سیاسی در موضع ضعف و سردرگمی قرار دارند. رسانه‌ها به‌شدت گسترش یافته‌اند و تأثیرگذاری آن‌ها بر جامعه افزایش یافته است، اما رسانه‌ها، با وجود مزایای اجتماعی‌شان، در شکاف موجود میان دولت - ملت عمدتاً آتش معرکه را شعله‌ورتر ساخته‌اند.

۵. برای شما، کدام خصوصیت این تغییرات امیدآفرین و کدام بیم‌آفرین است؟

ما باید نسبت به این موضوع آگاه باشیم که تغییرات اجتماعی و بیم‌ها و امیدها اجتماعی همراه با آن صرفاً مختص به جامعۀ ما نیست؛ هر جامعه‌ای در طول تاریخ‌اش فراز و نشیب‌های خاص خود را پشت سر گذاشته است. از ویژگی‌های بیم‌آفرین کنونی جامعۀ ایرانی می‌توان به بحران‌ها و مسائل اقتصادی و معیشتی، سوء مدیریت‌ها و عوام‌فریبی‌های رسانه‌ای اشاره کرد. با این حال، وجود جامعۀ مدنی تاب‌آور، منعطف و مطالبه‌گری که بنیان تاریخی- فرهنگی‌اش را هم­چنان مهم و ارزشمند می‌داند، می‌تواند بسیار امیدآفرین باشد. وجود سرمایۀ غنی انسانی در جامعه، به‌ویژه در میان زنان و جوانان تحصیل‌کردۀ وطن‌مان، را نباید نادیده گرفت. باری، در روزهای ناخوش کنونی سرزمین‌مان، لازم است مسئولان و برنامه‌ریزان در مدیریت کشور عقلانیت و جدیت و تعهد بیش­تری به خرج دهند تا شکاف میان دولت و ملت کمتر شده و جامعۀ ایرانی آن‌طور که شایسته است تداوم یابد. کسی نمی‌داند فردا چه پیش می‌آید؛ زندگی انسانی و اجتماعی پیش‌بینی‌ناپذیر است. از این‌رو، باید امیدوار باشیم و ایران‌مان را تنها نگذاریم.

منبع:
http://yun.ir/3fvc27

@masoudzamanimoghadam

💡 مدرک تحصیلی و گرفتاری‌های آن

▪️ پرسش‌های مورد بحث در این جلسه:
🔸 اساساً چرا به دنبال گرفتن مدرک دانشگاهی هستیم؟
🔸مدرک‌گرایی در نظام آموزش عالی ایران چه بحران‌هایی را ایجاد کرده است؟
🔸چگونه مدرک تحصیلی می‌تواند توهم‌زا باشد؟
🔸چگونه دانش‌آموختگان دانشگاه به ناراضیانی سرخورده و معترضانی منفعل تبدیل می‌شوند؟

🔸سه‌شنبه، ۴ مرداد ۱۴۰۱، ساعت ۱۸:۳۰ در کلاب زیر:
https://b2n.ir/f20741

@masoudzamanimoghadam

گوشه‌نشینی‌ام این‌گونه است؛ کنج عزلت نیست، اما از آمیزش روزمره با مردم هم به دور است. ملازمان‌ام لپ‌تاپ و کتاب‌های دم دست و برگه‌ها و قلم‌ها هستند و همچنین میز تحریر و پشتی سنتی‌ای که در کنار هم جفتی کاربردی‌اند.

۱۹ مرداد ۱۴۰۱، خرم‌آباد

مسعود زمانی مقدم
@masoudzamanimoghadam

پرسش چهارشنبه:
❓آیا یک جامعه‌شناس وظیفه دارد دربارهٔ رخدادهای متنوع و روزمرهٔ جامعه اظهار نظر کند؟

▪️پاسخ‌های دوستان و پاسخ‌های من را در استوری‌های اینستاگرام در لینک زیر ببینید:

https://www.instagram.com/s/aGlnaGxpZ2h0OjE3OTMyOTE1MDkxMjQ4NDA1?igshid=MDJmNzVkMjY=

مدتی است که تقریباً هر روز قبل از طلوع آفتاب با حامد (روح‌الله) گلمرادی به پارک می‌رویم و یک ساعتی ورزش می‌کنیم و گپ می‌زنیم. از همه‌چیز می‌گوییم؛ به‌ویژه از کتاب‌ها، پژوهش‌ها، ترجمه‌ها، جامعه‌شناسی، جامعه‌شناسان ایرانی، وضعیت جامعه، و برنامه‌های علمی آینده‌مان. حامد عزیز دکتری جامعه‌شناسی دارد و پژوهشگر و مترجم جوان و پُرتلاش و بااستعدادی است. دوستی با او -در این جهانی که به نظر می‌رسد روابط هر روز ضعیف‌تر و شکننده‌‌تر و سطحی‌تر می‌شوند- برای من بسیار خوش‌یمن و پُرمعنا است. فکر می‌کنم هنوز هم می‌توان در ستایش دوستی سخن گفت و از دوستی‌های ناب نام برد.

پی‌نوشت: روح‌الله گلمرادی تاکنون ترجمهٔ دو کتاب مهم را منتشر کرده است (کتاب جامعه‌شناسی مردم‌مدار در کارزار عمل نوشتهٔ مایکل بوراووی و همکاران، و کتاب انقلاب جنسی آمریکا نوشتهٔ پیتریم سوروکین) و سه چهار کتاب ترجمه‌ای دیگر نیز در دست انتشار دارد. آخرین مقالهٔ علمی او با عنوان «نقد آینده‌پژوهی در علوم اجتماعی: با تأکید بر ایران» در شمارهٔ اخیر مجلهٔ انجمن جامعه‌شناسی ایران منتشر شده است.

عکس: ۲۲ مرداد ۱۴۰۱، خرم‌آباد

مسعود زمانی مقدم
@masoudzamanimoghadam

بادوام‌ترین راه تحمل رنجِ زیستن در پیش گرفتن اهدافی معنادار در زندگی‌ست، در غیر این صورت حتی خوشبختی و رفاه مادی نیز سرانجام به ملال می‌انجامد.

مسعود زمانی مقدم
@masoudzamanimoghadam

🖥️ فایل ویدئویی کارگاه آموزشی «مرور نظام‌مند»

🎤 مدرس: مسعود زمانی مقدم (دکتری جامعه‌شناسی)

🔸 مدت‌زمان کارگاه: ۲ ساعت و ۲۰ دقیقه
🔹 مبلغ: ۴۰ هزار تومان

📌 برای خرید فایل‌ها به @EduSocio پیام بدهید.

💡دربارهٔ کارگاه:
در این کارگاه مراحل عملی پژوهش و نگارش یک مقالهٔ علمی با روش مرور نظام‌مند آموزش داده می‌شود. مقالات مروری به دو دلیل بسیار مهم‌اند؛ نخست، می‌توانند دانش و تسلط‌تان بر زمینهٔ علمی تخصصی‌تان را افزایش دهند. دوم، به دلیل حجم و انباشت روزافزون پژوهش‌های علمی در سال‌های اخیر، ضرورت و ارزش مقالات مروری بیش‌از‌پیش شده است. این کارگاه به‌ویژه برای دانشجویان دکتری و کارشناسی ارشد علوم اجتماعی می‌تواند مفید و مناسب باشد.

💻 کلاس آنلاین جامعه‌شناسی
@online_sociology

سرونامه
گاهنامۀ علمی-تخصصی علوم اجتماعی دانشگاه خوارزمی‌

فراخوان مقاله، جستار و یادداشت

«جریان‌شناسی ترجمه در علوم اجتماعی ایران»

برخی موضوعات و سرفصل‌های پیشنهادی:
۱- درباره‌ی نسل‌های مختلف مترجمان علوم اجتماعی در ایران
۲- جایگاه مترجم و ترجمه در نظم دانش علوم اجتماعی در ایران
۳- جریان‌ها و نهادهای ترجمه در علوم اجتماعی ایران
(برای نمونه موسسه مطالعات و تحقیقات اجتماعی دانشگاه تهران، مجله ارغنون و...
۴- ترجمه و اقتصاد نشر
چه ترجمه‌هایی توسط چه ناشرانی منتشر می‌شوند.
۵- ترجمه و معیشت
مترجمانی که به‌خاطر کسب درآمد و گذران زندگی ترجمه می‌کنند.
۶- درباره‌ی کتاب‌هایی که عنوان تالیف و یا گردآوری دارند اما در واقع ترجمه هستند.
۷- اعضای هیات علمی دانشگاه‌ها و ترجمه در علوم اجتماعی
۸- آثاری که دو بار و بیشتر ترجمه و منتشر شده‌اند.
۹- جریان‌های روشنفکری و ترجمه در علوم اجتماعی
۱۰- مترجمانی که علوم اجتماعی نخوانده‌اند اما مطالعه‌ی آثارشان از اهمیت زیادی برخوردار است: همچون عزت‌الله فولادوند، خشایار دیهیمی، هاشم آقاجری و...
۱۱- مطالعه‌ی موردی و نقد و بررسی آثار یک یا دو مترجم
۱۲- فیگور مترجم- استاد در دانشگاه
۱۳- ترجمه‌ی مکتب‌های علوم اجتماعی (برای نمونه مکتب فرانکفورت، مکتب آنال و ... ).


مهلت ارسال
شماره پاییز: ۱۰ مهرماه ۱۴۰۱
شماره زمستان: ۱۰ آذرماه ۱۴۰۱


ارسال مقاله: sarvnamehkhu@gmail.com
ارتباط با سردبیر: mostafaie.soren@gmail.com

#سرونامه
@sarvmagazin

سلام و درود دوستان. قصد دارم در آیندهٔ نزدیک دوره خوانش آثار امیل دورکیم را هم برگزار کنم. اگر در این باره نظر یا پیشنهادی دارید لطفاً با من در میان بگذارید.

دربارهٔ دوره‌های من می‌توانید در کانال تلگرام «کلاس آنلاین جامعه‌شناسی» اطلاع بیابید:
@online_sociology

با سپاس
مسعود زمانی مقدم

حاصل حضور یوسفعلی اباذری در علوم اجتماعی ایران چه بوده است؟

دکتر یوسفعلی اباذری بیش از پنجاه‌سال است که در فضای علوم اجتماعی ایران حضور دارد، اما با توجه به این حضور طولانی‌مدت آن‌هم در دانشگاه تهران، آثار مکتوب ایشان اندک بوده‌اند؛ تنها یک کتاب تألیفی، سه کتاب تألیفی مشترک، یک ترجمه کتاب، دو کتاب ترجمه‌ای مشترک، و چندین ترجمهٔ مقالات (که روی‌هم‌رفته دو کتاب نمی‌شوند) و تعدادی مقالهٔ پژوهشی. البته این آثار عمدتاً باکیفیت‌اند، اما برای یک فرد دانشگاهی با این سابقهٔ حضور در دانشگاه رزومهٔ علمی ناچیزی محسوب می‌شوند. خیلی‌ از افراد بااستعدادتر از ایشان بیرون از دانشگاه چند برابر ایشان فعالیت علمی داشته‌اند. البته خیلی جای تعجب نیست که بسیاری از جامعه‌شناسان آکادمیک ایران اساساً نوشتن بلد نیستند. با وجود این، ایشان سخنور ماهری است و عده‌ای پیرو و مرید هم دارد و ادعا و ژست روشنفکری‌اش نیز خیلی بیشتر از جایگاه علمی‌اش به چشم می‌آید. بگذریم که تحلیل-سخنرانی‌های پُرشور گاه‌به‌گاه ایشان نیز اساساً نسبت اندکی با جامعهٔ ایرانی دارند. همچنین در ایشان نوعی تناقض رفتاری را می‌توان مشاهده کرد؛ ترکیب چپ‌گرایی و محافظه‌کاری آکادمیک! در نهایت، مفهوم نولیبرالیسم -که به نظرم استفاده‌اش در فهم و بررسی جامعه ایرانی ناکافی و حتی گمراه‌کننده است- از مفاهیم کلیدی ایشان است؛ حال اگر این مفهومِ وارداتی را از ایشان بگیرند چه می‌تواند دربارهٔ جامعهٔ ایران بگوید؟ من که چیزی ندیدم!

مسعود زمانی مقدم
@masoudzamanimoghadam

💡 دربارهٔ دوره‌های نظریه‌های جامعه‌شناسی و خوانش آثار امیل دورکیم

💻 کلاس آنلاین جامعه‌شناسی
@online_sociology