💫بڵاوکراوەی نوێ
📘ژمارەی یەکەمی زنجیرە کتێبی فەرهەنگی ئەدەبی «#های» چاپ کرا.
▫️های، زنجیرە کتێبێکی فەرهەنگی ئەدەبییە کە ژمارەی یەکەمی تایبەتە بە ڕەوتی شیعری نوێ. های وشەیەکی #هەورامیە و بە مانای بێدار و خەبەرە. ئامانجی "#های" بێداری و ئاگابوونەوەیە سەبارەت بە دەقی نوێ و هەروەها، هۆشیاری بەردەنگ و بە دواداچووونی جیدی خوێنەری ئەدەب و فەرهەنگ بەرانبەر بە دەقەکانی سەردەم و هەوڵ ئەدا بە خوێندنەوەیەکی نوێ، بابەتەکان لەم پانتایە هەردەم بورووژێنێ و بیانخاتە بەر شڕۆڤە و گوتاری ئەمڕۆیی.
▫️ژمارەی یەکەم ئێستە چاپ بووە و کەوتۆتە بەردەستی هۆگرانی شێعری نوێ، وتار و لێکۆڵینەوە، خوێندنەوە لە سەر دەق، دیمانە و مێزگردەکان سەبارەت بەم ڕەوتە لە خۆ دەگرێت.
▫️جێی ئاماژەیە کە لە ژمارەی یەکەمدا، کۆی ئەو باس و بابەتانە، دەربارەی شیعری نوێی #سۆرانی، #هەورامی و #کەلهۆڕیە .
🔻بەشێک لەو وتار و باس و لێدوانانەی لەم ژومارەیەدا چاپ کراون بریتین لە:
1️⃣ نووسین بە پۆی مانگەشەو، خوێندنەوە بە فانووسی ئەستێرە، خویندنەوەی خەوە بەردینەی سوارە ئێلخانی زادە( د. #ڕەهبەر_مەحموود_زادە)
2️⃣ ڕەوتناسی نوێبوونەوەی ئەندێشەی شیعری لە ڕۆژهەڵاتی کوردستان (#یونس_ڕەزایی)
3️⃣ ڕەوت شیعر نەو کەلهۆڕی (#ماچۆ_مێهری)
4️⃣ ڕەچەڵەکناسی شیعری کوردی بە ئاوڕدانەوەیک لە شیعرەکانی جەلال مەلەکشا (د. #مەسعوود_بینەندە)
5️⃣ ئاوانگاردیسم لە شیعری نوێی هەورامیدا ( #سوهەیب_فاروق )
6️⃣ ئاخاوتن لەگەڵ شاعیر و ڕەخنەگر (#حەمە_ساڵحی_سووزەنی)
7️⃣ بەرەی چوار، شیعری دۆزەخ(#ڕەزا_عەلیپوور)
8⃣ ئاوانگاردیسم لە شیعری هاوچەرخی کوردیدا( دیمانە لەگەڵ شاعیر و نووسەر #حەمەی_کەریمی)
9⃣ دیمانە لەگەڵ #جەلیل_عەباسی یەکیک لە پێشەنگەکانی شیعری نوێی هەورامی
▫️چاپی زەنجیرە کتێبی "های" لە ئەستۆی چاپەمەنی #زایەڵەیە لە شاری #مەریوان. هەر ژمارەیێکی«#های» بابەتێکی تایبەت بە فەرهەنگ و ئەدەب لە خۆ دەگرێت.
▫️دەستەی ئامادە‌کردنی ئەم ژمارەی زنجیرە کتێبی فەرهەنگی ئەدەبی "های" لەم بەڕێزانە پێکهاتووە : #ڕەئووف_مەحموود_پوور، #فەرشید_ڕۆستەمی، #سابیر_عەزیزی.
❗️لەبەر دۆخی نالەباری #کرۆنا و پاراستنی سەلامەتی هەمووان، هێشتا ئەم زنجیرە کتێبە نەگەیشتووەتە کتێب فرۆشیەکانی شارەکانی کوردستان. هەر بەم بۆنەوە هەر کەسێک ویستی ئەم بەرهەمەی دەست بکەوێت، پێوەندی بگرێت بەم ئایدی تێلیگرامەوە:
🆔 @HAYBOOKS
🔻درێژەی بابەت...(Zêdetir Bixwîne)
🌐 http://kurdishbookhouse.com/ku/100-332/
#اختصاصی_خانه_کتاب_کردی
■ بە کانال "خانهٔ کتاب كُردی" بپیوندید:
▪️ @kurdishbookhouse
🌎 پایگاه خبری خانهٔ کتاب كُردی
📘ژمارەی یەکەمی زنجیرە کتێبی فەرهەنگی ئەدەبی «#های» چاپ کرا.
▫️های، زنجیرە کتێبێکی فەرهەنگی ئەدەبییە کە ژمارەی یەکەمی تایبەتە بە ڕەوتی شیعری نوێ. های وشەیەکی #هەورامیە و بە مانای بێدار و خەبەرە. ئامانجی "#های" بێداری و ئاگابوونەوەیە سەبارەت بە دەقی نوێ و هەروەها، هۆشیاری بەردەنگ و بە دواداچووونی جیدی خوێنەری ئەدەب و فەرهەنگ بەرانبەر بە دەقەکانی سەردەم و هەوڵ ئەدا بە خوێندنەوەیەکی نوێ، بابەتەکان لەم پانتایە هەردەم بورووژێنێ و بیانخاتە بەر شڕۆڤە و گوتاری ئەمڕۆیی.
▫️ژمارەی یەکەم ئێستە چاپ بووە و کەوتۆتە بەردەستی هۆگرانی شێعری نوێ، وتار و لێکۆڵینەوە، خوێندنەوە لە سەر دەق، دیمانە و مێزگردەکان سەبارەت بەم ڕەوتە لە خۆ دەگرێت.
▫️جێی ئاماژەیە کە لە ژمارەی یەکەمدا، کۆی ئەو باس و بابەتانە، دەربارەی شیعری نوێی #سۆرانی، #هەورامی و #کەلهۆڕیە .
🔻بەشێک لەو وتار و باس و لێدوانانەی لەم ژومارەیەدا چاپ کراون بریتین لە:
1️⃣ نووسین بە پۆی مانگەشەو، خوێندنەوە بە فانووسی ئەستێرە، خویندنەوەی خەوە بەردینەی سوارە ئێلخانی زادە( د. #ڕەهبەر_مەحموود_زادە)
2️⃣ ڕەوتناسی نوێبوونەوەی ئەندێشەی شیعری لە ڕۆژهەڵاتی کوردستان (#یونس_ڕەزایی)
3️⃣ ڕەوت شیعر نەو کەلهۆڕی (#ماچۆ_مێهری)
4️⃣ ڕەچەڵەکناسی شیعری کوردی بە ئاوڕدانەوەیک لە شیعرەکانی جەلال مەلەکشا (د. #مەسعوود_بینەندە)
5️⃣ ئاوانگاردیسم لە شیعری نوێی هەورامیدا ( #سوهەیب_فاروق )
6️⃣ ئاخاوتن لەگەڵ شاعیر و ڕەخنەگر (#حەمە_ساڵحی_سووزەنی)
7️⃣ بەرەی چوار، شیعری دۆزەخ(#ڕەزا_عەلیپوور)
8⃣ ئاوانگاردیسم لە شیعری هاوچەرخی کوردیدا( دیمانە لەگەڵ شاعیر و نووسەر #حەمەی_کەریمی)
9⃣ دیمانە لەگەڵ #جەلیل_عەباسی یەکیک لە پێشەنگەکانی شیعری نوێی هەورامی
▫️چاپی زەنجیرە کتێبی "های" لە ئەستۆی چاپەمەنی #زایەڵەیە لە شاری #مەریوان. هەر ژمارەیێکی«#های» بابەتێکی تایبەت بە فەرهەنگ و ئەدەب لە خۆ دەگرێت.
▫️دەستەی ئامادە‌کردنی ئەم ژمارەی زنجیرە کتێبی فەرهەنگی ئەدەبی "های" لەم بەڕێزانە پێکهاتووە : #ڕەئووف_مەحموود_پوور، #فەرشید_ڕۆستەمی، #سابیر_عەزیزی.
❗️لەبەر دۆخی نالەباری #کرۆنا و پاراستنی سەلامەتی هەمووان، هێشتا ئەم زنجیرە کتێبە نەگەیشتووەتە کتێب فرۆشیەکانی شارەکانی کوردستان. هەر بەم بۆنەوە هەر کەسێک ویستی ئەم بەرهەمەی دەست بکەوێت، پێوەندی بگرێت بەم ئایدی تێلیگرامەوە:
🆔 @HAYBOOKS
🔻درێژەی بابەت...(Zêdetir Bixwîne)
🌐 http://kurdishbookhouse.com/ku/100-332/
#اختصاصی_خانه_کتاب_کردی
■ بە کانال "خانهٔ کتاب كُردی" بپیوندید:
▪️ @kurdishbookhouse
🌎 پایگاه خبری خانهٔ کتاب كُردی
📘ناساندنی کتێبی«هونەرەکانی چیرۆکنووسین»
📚 ناسنامەی کتێب: «هونەرەکانی چیرۆکنووسین»، د. حەمە مەنتک، چاپەمەنی مێخه‌ک، هەولێر ٢٠۱۸.
✍️دوکتۆر #حەمە_مەنتک
▫️چیرۆكی نوێ بە کۆمەڵێ پێوەر و پێوانە لە هەقایەتی فۆلکۆری و چیرۆکی کۆن جودا دەکرێتەوە. ئەم پێوەرانە بێگومان یاسا نین، دەمەوێ بڵێم چیرۆكنووسین قالب و یاسا و هاوکێشەی نییە، تاکوو هەر کەسێک بیەوێت چیرۆکێکی نوێ بنووسێت، پێڕەویان لێ بکات و دەقەکە بنووسێت. کە دەڵێم پێوەر مەبەستم لە هێندێ کارسازییە، خۆ دەزانم لە هەقایەتی فۆلکلۆری کوردیش ڕووداو، شوێن، ناونیشان، دەسپێك، کارەکتەر...تاد هەن، بەڵام لە چیرۆکی نوێدا چیرۆکنووس چۆن دەتوانێ ڕووداوسازی، کارەکتەرسازی...تاد بکات، ئەوە گرینگە و پێوەرە.
▫️لە ئەزموونی خوێندنەوەی چەند ساڵەمدا، گەلێ کتێبم لەبارەی هونەرەکانی چیرۆکنووسینەوە بەرچاو دەکەوت و دەمخوێندنەوە. هەمیشە بیرم لەوە دەکردەوە بۆ کورد خاوەنی کتێبێکی لەو جۆرە نییە. ئاگەداری هەوڵەکانی "#حسەین_عارف"م لە ناوەڕاستی سەدەی بیست، بە کورتی و سەرپێییانە لەبارەی هێندێ لە هونەرەکانی چیرۆکنووسینەوە نووسیبووی. هاوکات لێرە و لەوێ بە وتار لەبارەی هێندێکیانەوە نووسراون، بۆ نموونە (#عەبدوڵڵا_سەڕاج) کۆمەڵێ وتاری لەو بارەیەوە نووسی، دواتر لە کتێبێکدا چاپی کردن. بەڵام هەموویان باسی توخمەیلی وەکوو: ڕووداو، کات، شوێن، کارەکتەر...تاد دەکەن، ناچنە ناو هونەر و تەکنیکی دیکە.
▫️ئەم کتێبەی من هەوڵێکە بۆ ناساندنی بیستوپێنج هونەر و تەکنیکی چیرۆک. هەر یەکێکم لەوانە لە ڕووی تیۆرییەوە بەرباس داوە، زۆریشیانم بە نموونەی چیرۆکی کوردی، یان بیانی پراکتیک کردووە.
▫️ دەبێ ئەوە بڵێم خوێندنەوەی ئەم کتێبە کەس ناکا بە چیرۆکنووس و کەسیش ناکا بە ڕەخنەگری چیرۆک، بەڵام بەرچاوڕوونی و شارەزایی دەداتە خوێنەر، کە چیرۆکنووس چۆن لە چیرۆکەکەیدا کاری لەبارەی هەریەك لەوانە کردووە.
▫️ لەلایەکی دیکەوە من جارێ هەر ئەوەندەم لە تاقەت هەبووە، توخمەیلی وەکوو: ڕووداو، شوێن، کات، کارەکتەرم بە قەستی باس نەکرد، چونکە لەناو زانکۆکان نامە و تێزی ماستەر و دکتۆرایان زۆر لەبارەوە نووسراوە، زۆربەیشیان کراون بە کتێب، نەمویست بکەومە پاتکردنەوەی هێندی شت.
▫️دەبی دان بەوەدا بنێین کتێبخانەی کوردی لە کۆی چەشنە ئەدەبییەکان بە گشتی و هونەری هەر یەک لەو چەشنانە لە ڕووی تیۆرییەوە زۆر هەژارە، بۆیەیش پێویستیمان بە شرۆڤەکردن و شیکردنەوەی هەر یەک لەو چەشنانە لە ڕووی تیۆرییەوە هەیە.
▫️ئەم کتێبە جگە لەوەی بۆ چیرۆکنووسانی کورد بە کەڵکە، چونکە بە وردی و بە شێوەیەکی ئەکادیمی، ئەم هونەرانەی بەر باس داون و نموونەی بۆ خستوونەتە ڕوو، هاوکات بۆ نووسەرانێکی تازەکاریش گرنگە، کە دەیانەوێت سەرەودەرە لە هونەری چیرۆکنووسین دەربکەن و دەست بە چیرۆکنووسین بکەن؛ کتێبەکە لەو ڕووەوە دەتوانێت ڕێنیشاندەرێکی گەلێ باش بێت.
🔻درێژەی بابەت...(Zêdetir Bixwîne)
🌐 http://kurdishbookhouse.com/ku/100-333/
#اختصاصی_خانه_کتاب_کردی
■ بە کانال "خانهٔ کتاب كُردی" بپیوندید:
▪️ @kurdishbookhouse
🌎 پایگاه خبری خانهٔ کتاب كُردی
📚 ناسنامەی کتێب: «هونەرەکانی چیرۆکنووسین»، د. حەمە مەنتک، چاپەمەنی مێخه‌ک، هەولێر ٢٠۱۸.
✍️دوکتۆر #حەمە_مەنتک
▫️چیرۆكی نوێ بە کۆمەڵێ پێوەر و پێوانە لە هەقایەتی فۆلکۆری و چیرۆکی کۆن جودا دەکرێتەوە. ئەم پێوەرانە بێگومان یاسا نین، دەمەوێ بڵێم چیرۆكنووسین قالب و یاسا و هاوکێشەی نییە، تاکوو هەر کەسێک بیەوێت چیرۆکێکی نوێ بنووسێت، پێڕەویان لێ بکات و دەقەکە بنووسێت. کە دەڵێم پێوەر مەبەستم لە هێندێ کارسازییە، خۆ دەزانم لە هەقایەتی فۆلکلۆری کوردیش ڕووداو، شوێن، ناونیشان، دەسپێك، کارەکتەر...تاد هەن، بەڵام لە چیرۆکی نوێدا چیرۆکنووس چۆن دەتوانێ ڕووداوسازی، کارەکتەرسازی...تاد بکات، ئەوە گرینگە و پێوەرە.
▫️لە ئەزموونی خوێندنەوەی چەند ساڵەمدا، گەلێ کتێبم لەبارەی هونەرەکانی چیرۆکنووسینەوە بەرچاو دەکەوت و دەمخوێندنەوە. هەمیشە بیرم لەوە دەکردەوە بۆ کورد خاوەنی کتێبێکی لەو جۆرە نییە. ئاگەداری هەوڵەکانی "#حسەین_عارف"م لە ناوەڕاستی سەدەی بیست، بە کورتی و سەرپێییانە لەبارەی هێندێ لە هونەرەکانی چیرۆکنووسینەوە نووسیبووی. هاوکات لێرە و لەوێ بە وتار لەبارەی هێندێکیانەوە نووسراون، بۆ نموونە (#عەبدوڵڵا_سەڕاج) کۆمەڵێ وتاری لەو بارەیەوە نووسی، دواتر لە کتێبێکدا چاپی کردن. بەڵام هەموویان باسی توخمەیلی وەکوو: ڕووداو، کات، شوێن، کارەکتەر...تاد دەکەن، ناچنە ناو هونەر و تەکنیکی دیکە.
▫️ئەم کتێبەی من هەوڵێکە بۆ ناساندنی بیستوپێنج هونەر و تەکنیکی چیرۆک. هەر یەکێکم لەوانە لە ڕووی تیۆرییەوە بەرباس داوە، زۆریشیانم بە نموونەی چیرۆکی کوردی، یان بیانی پراکتیک کردووە.
▫️ دەبێ ئەوە بڵێم خوێندنەوەی ئەم کتێبە کەس ناکا بە چیرۆکنووس و کەسیش ناکا بە ڕەخنەگری چیرۆک، بەڵام بەرچاوڕوونی و شارەزایی دەداتە خوێنەر، کە چیرۆکنووس چۆن لە چیرۆکەکەیدا کاری لەبارەی هەریەك لەوانە کردووە.
▫️ لەلایەکی دیکەوە من جارێ هەر ئەوەندەم لە تاقەت هەبووە، توخمەیلی وەکوو: ڕووداو، شوێن، کات، کارەکتەرم بە قەستی باس نەکرد، چونکە لەناو زانکۆکان نامە و تێزی ماستەر و دکتۆرایان زۆر لەبارەوە نووسراوە، زۆربەیشیان کراون بە کتێب، نەمویست بکەومە پاتکردنەوەی هێندی شت.
▫️دەبی دان بەوەدا بنێین کتێبخانەی کوردی لە کۆی چەشنە ئەدەبییەکان بە گشتی و هونەری هەر یەک لەو چەشنانە لە ڕووی تیۆرییەوە زۆر هەژارە، بۆیەیش پێویستیمان بە شرۆڤەکردن و شیکردنەوەی هەر یەک لەو چەشنانە لە ڕووی تیۆرییەوە هەیە.
▫️ئەم کتێبە جگە لەوەی بۆ چیرۆکنووسانی کورد بە کەڵکە، چونکە بە وردی و بە شێوەیەکی ئەکادیمی، ئەم هونەرانەی بەر باس داون و نموونەی بۆ خستوونەتە ڕوو، هاوکات بۆ نووسەرانێکی تازەکاریش گرنگە، کە دەیانەوێت سەرەودەرە لە هونەری چیرۆکنووسین دەربکەن و دەست بە چیرۆکنووسین بکەن؛ کتێبەکە لەو ڕووەوە دەتوانێت ڕێنیشاندەرێکی گەلێ باش بێت.
🔻درێژەی بابەت...(Zêdetir Bixwîne)
🌐 http://kurdishbookhouse.com/ku/100-333/
#اختصاصی_خانه_کتاب_کردی
■ بە کانال "خانهٔ کتاب كُردی" بپیوندید:
▪️ @kurdishbookhouse
🌎 پایگاه خبری خانهٔ کتاب كُردی
ماڵی کتێبی کوردی
ناساندنی کتێبی «هونەرەکانی چیرۆکنووسین» - ماڵی کتێبی کوردی
📘ناساندنی کتێبی «دیارده‌گه‌رایی و ڕه‌خنه‌ی ئه‌ده‌بی»
📚 پێناسەی كتێب: «دیارده‌گه‌رایی و ره‌خنه‌ی ئه‌ده‌بی-بنچینه مه‌عریفییه‌كانی میتۆده ره‌خنه‌ییه‌كان؛ بنه‌چه‌ی سه‌وسه‌ن وه‌ک بواری كار»، پ.د. #یادگار_له‌تیف_شاره‌زووری، چاپەمەنی فێربوون هەولێر ۲۰۱۵.
✍️پ.د. #یادگار_شاره‌زوور
▫️فه‌لسه‌فه‌ی دیارده‌گه‌رایی Phenomenology كاریگه‌ری گه‌وره‌ی به‌سه‌ر بزاڤی ره‌خنه‌یی نوێ و هاوچه‌رخدا به جهێشتوووه، پشكی گه‌وره‌شی هه‌بووه له سه‌رهه‌ڵدان و گه‌شه‌سه‌ندنی میتۆده ره‌خنه‌ییه جۆراو جۆره‌كاندا. یه‌كێك له مه‌به‌سته سه‌ره‌كییه‌كانی به ئه‌نجام گه‌یاندنی ئه‌م كاره ده‌رخستنی كاریگه‌ری فه‌لسه‌فه‌ی دیارده‌گه‌راییه له نه‌خشاندن و نوێكردنه‌وه‌ی ره‌خنه‌ی ئه‌ده‌بی و میتۆده ره‌خنه‌ییه‌كاندا.
▫️بۆ پشتڕاسكردنه‌وه‌ی ئه‌م تێزه‌ش نووسه‌ر هه‌وڵیداوه زۆربه‌ی ئه‌و ته‌وه‌رانه بخاته به‌ر باس و لێكۆڵینه‌وه كه ره‌خنه‌ی ئه‌ده‌بی له دیارده‌گه‌رایی وه‌رگرتوون، به مه‌به‌ستی زه‌قكردنه‌وه‌ی پشكی دیارده‌گه‌رایی له به‌ره‌وه پێشچوونی ره‌خنه‌ی نوێ و هاوچه‌رخدا به هه‌موو باڵ و میتۆده جۆراوجۆره‌كانییه‌وه.
▫️سه‌رچاوه‌ی ئه‌م كارتێكردنه‌ش بریتیه له‌و بنه‌ما تیۆرییانه‌ی كه (#ئیدمۆند_هۆسره‌ل Edmund Husserl ؛ 1859-1938)ـی دامه‌زرێنه‌ری فه‌لسه‌فه‌ی دیارده‌گه‌رایی پێشكه‌شیانی كرد، ئه‌وه بوو دیارده‌گه‌رایی توانی سروشتی لێكۆڵینه‌وه ئه‌ده‌بییه‌كان بگۆڕێت و بواره ڕه‌خنه‌ییه جیاوازه‌كان ده‌وڵه‌مه‌ند بكات و دیدگای نوێیان پێببه‌خشێت و ئامرازی لێكۆڵینه‌وه‌ی كاره‌كی كارایان پێشكه‌ش بكات.
▫️بۆ به‌دیهێنانی ئه‌م ئه‌نجامه‌ش كاره‌كه دابه‌شكراوه به‌سه‌ر دوو به‌شدا؛ به‌شێكی تیۆری و به‌شێكی پراكتیكی. له به‌شه تیۆرییه‌كه‌دا هه‌وڵدراوه قسه له‌سه‌ر فه‌لسه‌فه‌ی دیارده‌گه‌رایی بكرێت و په‌رده له‌سه‌ر بنه‌چه مه‌عریفییه‌كانی میتۆده ره‌خنه‌ییه‌كان هه‌ڵبماڵرێت، له‌م رووه‌وه دیارده‌گه‌رایی به هانای زۆربه‌ی رابه‌ر و بیرمه‌ندانی بواری ره‌خنه‌ی ئه‌ده‌بییه‌وه چووه و توانیویه‌تی چه‌مك و دونیا بینی نوێ و ئامرازی لێكۆڵینه‌وه‌ی كارایان پێشكه‌ش بكات.
▫️له به‌شه پراكتیكییه‌كشدا قه‌سیده‌ی (بنه‌چه‌ی سه‌وسه‌ن)ـی شاعیر هاوچه‌رخی عه‌ره‌ب (#ئه‌دۆنیس) كه بۆ كوردستانی نووسیوه، پاش ئه‌وه‌ی له رێكه‌وتی 14/نیسانی/2009 ـدا سه‌ردانی هه‌رێمی كوردستانی كرد، كراوه‌ته بواری كار و سروشتی قه‌سیده‌كه وای خواستووه له رووانگه‌ی ره‌خنه‌ی دیارده‌گه‌راییه‌وه شیبكرێته‌وه و بخوێنرێته‌وه.
▫️ئه‌م جۆره چاره‌سه‌ركردنه‌ی كه هه‌ردوو لایه‌نی تیۆری و پراكتیكی له خۆ ده‌گرێت، به بۆچوونی نووسه‌ر ده‌بێته مایه‌ی كردنه‌وه‌ی په‌نجه‌ره‌یه‌كی نوێ به رووی خوێنه‌ردا و تواناداری ده‌كات جارێكی تر، له ده‌لاقه‌یه‌كی نوێوه بڕوانێته میتۆده ره‌خنه‌ییه‌كان و ئاگاییه‌كی فره‌تری هه‌بێت له سه‌ر بنج و بنه‌ما و پێكهاته‌كانیان، ئه‌مه‌ش بۆ خودی خۆی كارێكی وا ده‌كات كه تێگه‌یشتنی میتۆده ره‌خنه‌ییه‌كان ئاسانتر و له خۆگرتنی ره‌وانتر و وه‌گه‌ڕخستنی كرده‌یی تر بێت.
▫️لێكۆڵينەوەكە لە ڕێخۆشكردن و دوو بەش پێكهاتووە، ڕێخۆشكردنەكە لە سێ تەوەر پيێكهاتووە، تەوەری يەكەم بريتيە لە (سەرهەڵدانی فەلسەفی دياردەگەرايی و بنەماكانی)، تەوەرەی دووەميش بريتيە لە (پەلهاوێشتنی بيری #هۆسرەل بۆ كايە مەعريفيە جياوازەكان). لە تەوەری سێيەميشدا باسی گرنگی (بنچينەی تيۆرييانەی بوارە پراكتيكيەكان) كراوە. بەشی يەكەم كە لە ژێر ناونيشانی (كاريگەری دياردەگەرايی لە سەرهەڵدانی ميتۆدە ڕەخنەييەكان)ـدايە و لە حەوت تەوەر پێكهاتووە، هەرچی بەشی دووەميشە: (ڕەخنەی دياردەگەرايی) تەرخانكراوە بۆ قسەكردن لە چەمكی ڕەخنەی دياردەگەرايی و لە پێناو ڕوونكردنەوە و دياريكردنی سروشتيدا، قەسيدەی (بنەچەی سەوسەن)ـی (#ئەدۆنيس) لە ژێر ڕۆشنایی ڕەخنەی دياردەگەراييدا شيكراوەتەوە. ئەم بەشەش لە دوو پشک پێكهاتووە، ئەوانيش: هوشياريی خود و هۆشياری بابەتە.
👤پ. د #یادگار_لەتیف_شارەزووری خوێندنی به‌كالۆریۆسی لە به‌شی عه‌ره‌بی کۆلیژی ئادابی زانکۆی #سەڵاحەدین ته‌واو كردووه. بڕوانامەی ماستەری لە بواری رەخنەی نوێ لە هەمان کۆلێژ و زانکۆ لە ساڵی ۲۰۰۰ دا وەرگرتووە. بڕوانامەی دکتۆرای لە بواری ڕەخنەی نوێ و گێڕانەوە «السردیات» لە زانکۆی موسڵ لە ساڵی ۲۰۰۸ دا وەرگرتووە. لە ساڵی ۲۰۱٦ ـ دا نازناوی پرۆفیسۆری به ده‌ستهێناوه.
🔻درێژەی بابەت...(Zêdetir Bixwîne)
🌐 http://kurdishbookhouse.com/ku/100-335/
#اختصاصی_خانه_کتاب_کردی
■ بە کانال "خانهٔ کتاب كُردی" بپیوندید:
▪️ @kurdishbookhouse
🌎 پایگاه خبری خانهٔ کتاب كُردی
📚 پێناسەی كتێب: «دیارده‌گه‌رایی و ره‌خنه‌ی ئه‌ده‌بی-بنچینه مه‌عریفییه‌كانی میتۆده ره‌خنه‌ییه‌كان؛ بنه‌چه‌ی سه‌وسه‌ن وه‌ک بواری كار»، پ.د. #یادگار_له‌تیف_شاره‌زووری، چاپەمەنی فێربوون هەولێر ۲۰۱۵.
✍️پ.د. #یادگار_شاره‌زوور
▫️فه‌لسه‌فه‌ی دیارده‌گه‌رایی Phenomenology كاریگه‌ری گه‌وره‌ی به‌سه‌ر بزاڤی ره‌خنه‌یی نوێ و هاوچه‌رخدا به جهێشتوووه، پشكی گه‌وره‌شی هه‌بووه له سه‌رهه‌ڵدان و گه‌شه‌سه‌ندنی میتۆده ره‌خنه‌ییه جۆراو جۆره‌كاندا. یه‌كێك له مه‌به‌سته سه‌ره‌كییه‌كانی به ئه‌نجام گه‌یاندنی ئه‌م كاره ده‌رخستنی كاریگه‌ری فه‌لسه‌فه‌ی دیارده‌گه‌راییه له نه‌خشاندن و نوێكردنه‌وه‌ی ره‌خنه‌ی ئه‌ده‌بی و میتۆده ره‌خنه‌ییه‌كاندا.
▫️بۆ پشتڕاسكردنه‌وه‌ی ئه‌م تێزه‌ش نووسه‌ر هه‌وڵیداوه زۆربه‌ی ئه‌و ته‌وه‌رانه بخاته به‌ر باس و لێكۆڵینه‌وه كه ره‌خنه‌ی ئه‌ده‌بی له دیارده‌گه‌رایی وه‌رگرتوون، به مه‌به‌ستی زه‌قكردنه‌وه‌ی پشكی دیارده‌گه‌رایی له به‌ره‌وه پێشچوونی ره‌خنه‌ی نوێ و هاوچه‌رخدا به هه‌موو باڵ و میتۆده جۆراوجۆره‌كانییه‌وه.
▫️سه‌رچاوه‌ی ئه‌م كارتێكردنه‌ش بریتیه له‌و بنه‌ما تیۆرییانه‌ی كه (#ئیدمۆند_هۆسره‌ل Edmund Husserl ؛ 1859-1938)ـی دامه‌زرێنه‌ری فه‌لسه‌فه‌ی دیارده‌گه‌رایی پێشكه‌شیانی كرد، ئه‌وه بوو دیارده‌گه‌رایی توانی سروشتی لێكۆڵینه‌وه ئه‌ده‌بییه‌كان بگۆڕێت و بواره ڕه‌خنه‌ییه جیاوازه‌كان ده‌وڵه‌مه‌ند بكات و دیدگای نوێیان پێببه‌خشێت و ئامرازی لێكۆڵینه‌وه‌ی كاره‌كی كارایان پێشكه‌ش بكات.
▫️بۆ به‌دیهێنانی ئه‌م ئه‌نجامه‌ش كاره‌كه دابه‌شكراوه به‌سه‌ر دوو به‌شدا؛ به‌شێكی تیۆری و به‌شێكی پراكتیكی. له به‌شه تیۆرییه‌كه‌دا هه‌وڵدراوه قسه له‌سه‌ر فه‌لسه‌فه‌ی دیارده‌گه‌رایی بكرێت و په‌رده له‌سه‌ر بنه‌چه مه‌عریفییه‌كانی میتۆده ره‌خنه‌ییه‌كان هه‌ڵبماڵرێت، له‌م رووه‌وه دیارده‌گه‌رایی به هانای زۆربه‌ی رابه‌ر و بیرمه‌ندانی بواری ره‌خنه‌ی ئه‌ده‌بییه‌وه چووه و توانیویه‌تی چه‌مك و دونیا بینی نوێ و ئامرازی لێكۆڵینه‌وه‌ی كارایان پێشكه‌ش بكات.
▫️له به‌شه پراكتیكییه‌كشدا قه‌سیده‌ی (بنه‌چه‌ی سه‌وسه‌ن)ـی شاعیر هاوچه‌رخی عه‌ره‌ب (#ئه‌دۆنیس) كه بۆ كوردستانی نووسیوه، پاش ئه‌وه‌ی له رێكه‌وتی 14/نیسانی/2009 ـدا سه‌ردانی هه‌رێمی كوردستانی كرد، كراوه‌ته بواری كار و سروشتی قه‌سیده‌كه وای خواستووه له رووانگه‌ی ره‌خنه‌ی دیارده‌گه‌راییه‌وه شیبكرێته‌وه و بخوێنرێته‌وه.
▫️ئه‌م جۆره چاره‌سه‌ركردنه‌ی كه هه‌ردوو لایه‌نی تیۆری و پراكتیكی له خۆ ده‌گرێت، به بۆچوونی نووسه‌ر ده‌بێته مایه‌ی كردنه‌وه‌ی په‌نجه‌ره‌یه‌كی نوێ به رووی خوێنه‌ردا و تواناداری ده‌كات جارێكی تر، له ده‌لاقه‌یه‌كی نوێوه بڕوانێته میتۆده ره‌خنه‌ییه‌كان و ئاگاییه‌كی فره‌تری هه‌بێت له سه‌ر بنج و بنه‌ما و پێكهاته‌كانیان، ئه‌مه‌ش بۆ خودی خۆی كارێكی وا ده‌كات كه تێگه‌یشتنی میتۆده ره‌خنه‌ییه‌كان ئاسانتر و له خۆگرتنی ره‌وانتر و وه‌گه‌ڕخستنی كرده‌یی تر بێت.
▫️لێكۆڵينەوەكە لە ڕێخۆشكردن و دوو بەش پێكهاتووە، ڕێخۆشكردنەكە لە سێ تەوەر پيێكهاتووە، تەوەری يەكەم بريتيە لە (سەرهەڵدانی فەلسەفی دياردەگەرايی و بنەماكانی)، تەوەرەی دووەميش بريتيە لە (پەلهاوێشتنی بيری #هۆسرەل بۆ كايە مەعريفيە جياوازەكان). لە تەوەری سێيەميشدا باسی گرنگی (بنچينەی تيۆرييانەی بوارە پراكتيكيەكان) كراوە. بەشی يەكەم كە لە ژێر ناونيشانی (كاريگەری دياردەگەرايی لە سەرهەڵدانی ميتۆدە ڕەخنەييەكان)ـدايە و لە حەوت تەوەر پێكهاتووە، هەرچی بەشی دووەميشە: (ڕەخنەی دياردەگەرايی) تەرخانكراوە بۆ قسەكردن لە چەمكی ڕەخنەی دياردەگەرايی و لە پێناو ڕوونكردنەوە و دياريكردنی سروشتيدا، قەسيدەی (بنەچەی سەوسەن)ـی (#ئەدۆنيس) لە ژێر ڕۆشنایی ڕەخنەی دياردەگەراييدا شيكراوەتەوە. ئەم بەشەش لە دوو پشک پێكهاتووە، ئەوانيش: هوشياريی خود و هۆشياری بابەتە.
👤پ. د #یادگار_لەتیف_شارەزووری خوێندنی به‌كالۆریۆسی لە به‌شی عه‌ره‌بی کۆلیژی ئادابی زانکۆی #سەڵاحەدین ته‌واو كردووه. بڕوانامەی ماستەری لە بواری رەخنەی نوێ لە هەمان کۆلێژ و زانکۆ لە ساڵی ۲۰۰۰ دا وەرگرتووە. بڕوانامەی دکتۆرای لە بواری ڕەخنەی نوێ و گێڕانەوە «السردیات» لە زانکۆی موسڵ لە ساڵی ۲۰۰۸ دا وەرگرتووە. لە ساڵی ۲۰۱٦ ـ دا نازناوی پرۆفیسۆری به ده‌ستهێناوه.
🔻درێژەی بابەت...(Zêdetir Bixwîne)
🌐 http://kurdishbookhouse.com/ku/100-335/
#اختصاصی_خانه_کتاب_کردی
■ بە کانال "خانهٔ کتاب كُردی" بپیوندید:
▪️ @kurdishbookhouse
🌎 پایگاه خبری خانهٔ کتاب كُردی
ماڵی کتێبی کوردی
ناساندنی کتێبی «دیارده‌گه‌رایی و ره‌خنه‌ی ئه‌ده‌بی» - ماڵی کتێبی کوردی
📘ناساندنی کتێبی «ده‌ستپێك له چیرۆكی كوردییدا» بەرهەمی ئارام سدیق
📚ناسنامەی کتێب: «ده‌ستپێك له چیرۆكی كوردییدا»، #ئارام_سدیق، چاپەمەنی یانه‌ی قه‌ڵه‌م، سلێمانی ۲۰۱۲.
▫️پێگه‌ی هه‌واڵنێریی «ماڵی کتێبی کوردی»، ده‌ستپێك له چیرۆكی كوردییدا ناونیشانی كتێبێكی "ئارام سدیق"ه و له لایه‌ن یانه‌ی قه‌ڵه‌مه‌وه چاپ و بڵاوكراوه‌ته‌وه. ئه‌م كتێبه لێكۆڵینه‌وه‌یه‌كی چڕ و پڕه له‌سه‌ر هونه‌ری ده‌سپێك له چیرۆكی كوردییدا و چیرۆكی ساڵانی حه‌فتاكان و هه‌شتاكانی به نموونه وه‌رگیراوه.
▫️كتێبه‌كه دوو به‌شی سه‌ره‌كی له خۆ ده‌گرێت كه به‌شێكی ته‌رخان كراوه بۆ لایه‌نی تیۆری هونه‌ری ده‌سپێك و به‌شێكی دیكه‌ی لایه‌نی پراكتیكییه، كه به نموونه كار له‌سه‌ر چیرۆكی هه‌ریه‌ك له (#حسێن_عارف، #رووف_بێگه‌رد، ئه‌حمه‌د محه‌مه‌د ئیسماعیل، عه‌بدوڵڵا سه‌راج، محه‌مه‌د ئه‌مین ئه‌حمه‌د، #شێرزاد_حه‌سه‌ن، كاوس قه‌فتان، مسته‌فا ساڵح كه‌ریم، حه‌مه كه‌ریم عارف و محه‌مه‌د ره‌شید فه‌تاح) كراوه.
▫️نووسه‌ر له پێشه‌كی كتێبه‌دا ده‌نووسێت: "ره‌نگه یه‌كێك له‌و خاڵانه‌ی كه بۆته هۆی ئه‌وه‌ی چیرۆكی كوردی له رووی هونه‌رییه‌وه هه‌نگاوی نوێ نه‌نێت، یان هه‌نگاوه‌كانی خێرا نه‌بن، بۆ ئاشنا نه‌بوونی نووسه‌ران و چیرۆكنووسان بگه‌ڕێته‌وه بۆ سه‌رجه‌م ره‌گه‌زه پێكهێنه‌ره‌كانی ده‌قێكی چیرۆك. ئه‌وه‌ی تا ئێستا له كتێبخانه‌ی كوردیدا ده‌بینرێت ته‌نها كتێبگه‌لێكی زۆر كه‌مه له‌سه‌ر چیرۆك و ره‌گه‌زه پێكهێنه‌ره‌كانی ئه‌مه بێجگه له‌وه‌ی كه زۆر ره‌گه‌زی گرنگ و سه‌ره‌كی ئه‌م ژانره تا ئێستا ئاوڕی لێنه‌دراوه‌ته‌وه، یان زۆر به‌كه‌می له‌باره‌یانه‌وه نوسراوه.
▫️یه‌كێك له‌و ره‌گه‌زه گرنگانه‌ی كه له ده‌قی گێڕانه‌وه‌ییدا جێگای گرنگی پێدانه (ده‌سپێك)ه، كه لاموایه له‌پاش ره‌گه‌زی ناونیشان، ده‌كرێت وه‌كو ره‌گه‌زێكی گرنگی ده‌قی گێڕانه‌وه‌یی سه‌یری بكرێت، به‌و پێیه‌ی ده‌ستی ده‌بێت له سه‌رنجڕاكێشان و راوكردنی خوێنه‌ردا بۆ نێو فه‌زای ده‌ق. (ده‌سپێك) له‌گه‌ڵ ئه‌وه‌ی خاوه‌نی گرنگییه‌كی زۆره و له‌نێو ئه‌ده‌بی جیهانی به‌گشتی و ئه‌ده‌بی عه‌ره‌بی و فارسیدا به‌تایبه‌تی چه‌ندین لێكۆڵینه‌وه و كتێبی جۆراوجۆری له‌باره‌وه نووسراوه.
▫️به‌ڵام تا ئێستا له‌نێو ئه‌ده‌بی كوردیدا (ئه‌وه‌ی به‌رچاوی من كه‌وتووه) ته‌نها دوو وتار له‌سه‌ر ئه‌م ره‌گه‌زه نووسراوه كه یه‌كێكیان وتارێكی كاك (#نه‌وزاد_ئه‌حمه‌د_ئه‌سوه‌د)ه به‌ناوی (هونه‌ری ده‌سپێك له ده‌قی ئه‌ده‌بیدا) كه له كتێبی (ئه‌زموونی خوێندنه‌وه)دا بڵاوبۆته‌وه و دووه‌میشان وتارێكی منه به‌ناوی (هونه‌ری ده‌سپێك له كۆچیرۆكی"#ده‌ستی_خودا"ی #ره‌ووف_بێگه‌رد-دا)، كه چه‌ند ساڵێك پێشتر و له كتێبی (#ئیستاتیكای_گێڕانه‌وه)دا بڵاوبۆته‌وه. به‌ده‌ر له‌م دوو وتاره تا ئێستا هیچ وتارێكی ترم تایبه‌ت به هونه‌ری ده‌سپێك نه‌بینیوه، كه ده‌بوایه چه‌ندین لێكۆڵینه‌وه و كتێب له‌سه‌ر ئه‌م ره‌گه‌زه گرنگه‌ی ده‌قی گێڕانه‌وه‌یی و چیرۆك و رۆمانی كوردی بنوسرایه.
▫️بۆیه ره‌نگه یه‌كێك له‌و لاوازییه‌ی كه له ده‌سپێكی زۆرێك له ده‌قی گێڕانه‌وه‌یی كوردییدا ده‌بینرێت بۆ نائاشنابوونی نووسه‌ر و چیرۆكنووسانی كورد بگه‌ڕێته‌وه به‌م ره‌گه‌زه و هاوكات ناكارایی ره‌خنه‌ی كوردیش كه ئاوڕی له‌م ره‌گه‌زه گرنگه‌ی ده‌ق نه‌داوه‌ته‌وه. ئه‌مه بێجگه له‌وه‌ی له زانكۆكانیشدا هیچ توێژینه‌وه‌یه‌ك نابینرێت له‌سه‌ر ئه‌م ره‌گه‌زه، به‌ڵكو زۆرێكی ئه‌و توێژینه‌وانه‌ی كه كراون به شتی لاوه‌كی و ره‌گه‌زی لاوه‌كی تر له‌م ره‌گه‌زه‌وه خه‌ریك بوون. یان ده‌توانین دروستر ئه‌وه بڵێین كه ئه‌و فیرخوازانه زیاتر به بابه‌تی حازر به‌ده‌سته‌وه خۆیان سه‌رقاڵ كردووه، نه‌ك هه‌وڵ بده‌ن بۆ ئیختیاركردنی بابه‌تی نوێ و سه‌رنجڕاكیش.
▫️من له‌م نووسینه‌دا هه‌وڵ ده‌ده‌م به‌شێوه‌یه‌كی گشتی و له چه‌ندین لایه‌نه‌وه له‌سه‌ر ئه‌م ره‌گه‌زه بوه‌ستم و به‌دوای گرنگی و بایه‌خ و خه‌سڵه‌ت و جۆره‌كانی ئه‌م ره‌گه‌زه‌دا له نێو ده‌قی گێڕانه‌وه‌ی كوردیدا بگه‌ڕێم به‌گشتی و چیرۆكی كوردی به‌تایبه‌ت و چیرۆكی حه‌فتاكان و هه‌شتاكان به تایبه‌ت تر، چونكه لێكۆڵینه‌وه‌كه‌مان له‌سه‌ر ئه‌م ماوه‌یه چڕ كردۆته‌وه."
▫️نووسه‌ر بۆ ئه‌نجامدانی ئه‌م لێكۆڵینه‌وه‌یه زیاتر له ١٥٠ سه‌رچاوه‌ی به‌كارهێناوه كتێبه‌كه له دووتوێیی ١٨٠ لاپه‌ڕه‌دا چاپ و بڵاوكراوه‌ته‌وه.
🔻درێژەی بابەت...(Zêdetir Bixwîne)
🌐 http://kurdishbookhouse.com/ku/100-336/
#اختصاصی_خانه_کتاب_کردی
■ بە کانال "خانهٔ کتاب كُردی" بپیوندید:
▪️ @kurdishbookhouse
🌎 پایگاه خبری خانهٔ کتاب كُردی
📚ناسنامەی کتێب: «ده‌ستپێك له چیرۆكی كوردییدا»، #ئارام_سدیق، چاپەمەنی یانه‌ی قه‌ڵه‌م، سلێمانی ۲۰۱۲.
▫️پێگه‌ی هه‌واڵنێریی «ماڵی کتێبی کوردی»، ده‌ستپێك له چیرۆكی كوردییدا ناونیشانی كتێبێكی "ئارام سدیق"ه و له لایه‌ن یانه‌ی قه‌ڵه‌مه‌وه چاپ و بڵاوكراوه‌ته‌وه. ئه‌م كتێبه لێكۆڵینه‌وه‌یه‌كی چڕ و پڕه له‌سه‌ر هونه‌ری ده‌سپێك له چیرۆكی كوردییدا و چیرۆكی ساڵانی حه‌فتاكان و هه‌شتاكانی به نموونه وه‌رگیراوه.
▫️كتێبه‌كه دوو به‌شی سه‌ره‌كی له خۆ ده‌گرێت كه به‌شێكی ته‌رخان كراوه بۆ لایه‌نی تیۆری هونه‌ری ده‌سپێك و به‌شێكی دیكه‌ی لایه‌نی پراكتیكییه، كه به نموونه كار له‌سه‌ر چیرۆكی هه‌ریه‌ك له (#حسێن_عارف، #رووف_بێگه‌رد، ئه‌حمه‌د محه‌مه‌د ئیسماعیل، عه‌بدوڵڵا سه‌راج، محه‌مه‌د ئه‌مین ئه‌حمه‌د، #شێرزاد_حه‌سه‌ن، كاوس قه‌فتان، مسته‌فا ساڵح كه‌ریم، حه‌مه كه‌ریم عارف و محه‌مه‌د ره‌شید فه‌تاح) كراوه.
▫️نووسه‌ر له پێشه‌كی كتێبه‌دا ده‌نووسێت: "ره‌نگه یه‌كێك له‌و خاڵانه‌ی كه بۆته هۆی ئه‌وه‌ی چیرۆكی كوردی له رووی هونه‌رییه‌وه هه‌نگاوی نوێ نه‌نێت، یان هه‌نگاوه‌كانی خێرا نه‌بن، بۆ ئاشنا نه‌بوونی نووسه‌ران و چیرۆكنووسان بگه‌ڕێته‌وه بۆ سه‌رجه‌م ره‌گه‌زه پێكهێنه‌ره‌كانی ده‌قێكی چیرۆك. ئه‌وه‌ی تا ئێستا له كتێبخانه‌ی كوردیدا ده‌بینرێت ته‌نها كتێبگه‌لێكی زۆر كه‌مه له‌سه‌ر چیرۆك و ره‌گه‌زه پێكهێنه‌ره‌كانی ئه‌مه بێجگه له‌وه‌ی كه زۆر ره‌گه‌زی گرنگ و سه‌ره‌كی ئه‌م ژانره تا ئێستا ئاوڕی لێنه‌دراوه‌ته‌وه، یان زۆر به‌كه‌می له‌باره‌یانه‌وه نوسراوه.
▫️یه‌كێك له‌و ره‌گه‌زه گرنگانه‌ی كه له ده‌قی گێڕانه‌وه‌ییدا جێگای گرنگی پێدانه (ده‌سپێك)ه، كه لاموایه له‌پاش ره‌گه‌زی ناونیشان، ده‌كرێت وه‌كو ره‌گه‌زێكی گرنگی ده‌قی گێڕانه‌وه‌یی سه‌یری بكرێت، به‌و پێیه‌ی ده‌ستی ده‌بێت له سه‌رنجڕاكێشان و راوكردنی خوێنه‌ردا بۆ نێو فه‌زای ده‌ق. (ده‌سپێك) له‌گه‌ڵ ئه‌وه‌ی خاوه‌نی گرنگییه‌كی زۆره و له‌نێو ئه‌ده‌بی جیهانی به‌گشتی و ئه‌ده‌بی عه‌ره‌بی و فارسیدا به‌تایبه‌تی چه‌ندین لێكۆڵینه‌وه و كتێبی جۆراوجۆری له‌باره‌وه نووسراوه.
▫️به‌ڵام تا ئێستا له‌نێو ئه‌ده‌بی كوردیدا (ئه‌وه‌ی به‌رچاوی من كه‌وتووه) ته‌نها دوو وتار له‌سه‌ر ئه‌م ره‌گه‌زه نووسراوه كه یه‌كێكیان وتارێكی كاك (#نه‌وزاد_ئه‌حمه‌د_ئه‌سوه‌د)ه به‌ناوی (هونه‌ری ده‌سپێك له ده‌قی ئه‌ده‌بیدا) كه له كتێبی (ئه‌زموونی خوێندنه‌وه)دا بڵاوبۆته‌وه و دووه‌میشان وتارێكی منه به‌ناوی (هونه‌ری ده‌سپێك له كۆچیرۆكی"#ده‌ستی_خودا"ی #ره‌ووف_بێگه‌رد-دا)، كه چه‌ند ساڵێك پێشتر و له كتێبی (#ئیستاتیكای_گێڕانه‌وه)دا بڵاوبۆته‌وه. به‌ده‌ر له‌م دوو وتاره تا ئێستا هیچ وتارێكی ترم تایبه‌ت به هونه‌ری ده‌سپێك نه‌بینیوه، كه ده‌بوایه چه‌ندین لێكۆڵینه‌وه و كتێب له‌سه‌ر ئه‌م ره‌گه‌زه گرنگه‌ی ده‌قی گێڕانه‌وه‌یی و چیرۆك و رۆمانی كوردی بنوسرایه.
▫️بۆیه ره‌نگه یه‌كێك له‌و لاوازییه‌ی كه له ده‌سپێكی زۆرێك له ده‌قی گێڕانه‌وه‌یی كوردییدا ده‌بینرێت بۆ نائاشنابوونی نووسه‌ر و چیرۆكنووسانی كورد بگه‌ڕێته‌وه به‌م ره‌گه‌زه و هاوكات ناكارایی ره‌خنه‌ی كوردیش كه ئاوڕی له‌م ره‌گه‌زه گرنگه‌ی ده‌ق نه‌داوه‌ته‌وه. ئه‌مه بێجگه له‌وه‌ی له زانكۆكانیشدا هیچ توێژینه‌وه‌یه‌ك نابینرێت له‌سه‌ر ئه‌م ره‌گه‌زه، به‌ڵكو زۆرێكی ئه‌و توێژینه‌وانه‌ی كه كراون به شتی لاوه‌كی و ره‌گه‌زی لاوه‌كی تر له‌م ره‌گه‌زه‌وه خه‌ریك بوون. یان ده‌توانین دروستر ئه‌وه بڵێین كه ئه‌و فیرخوازانه زیاتر به بابه‌تی حازر به‌ده‌سته‌وه خۆیان سه‌رقاڵ كردووه، نه‌ك هه‌وڵ بده‌ن بۆ ئیختیاركردنی بابه‌تی نوێ و سه‌رنجڕاكیش.
▫️من له‌م نووسینه‌دا هه‌وڵ ده‌ده‌م به‌شێوه‌یه‌كی گشتی و له چه‌ندین لایه‌نه‌وه له‌سه‌ر ئه‌م ره‌گه‌زه بوه‌ستم و به‌دوای گرنگی و بایه‌خ و خه‌سڵه‌ت و جۆره‌كانی ئه‌م ره‌گه‌زه‌دا له نێو ده‌قی گێڕانه‌وه‌ی كوردیدا بگه‌ڕێم به‌گشتی و چیرۆكی كوردی به‌تایبه‌ت و چیرۆكی حه‌فتاكان و هه‌شتاكان به تایبه‌ت تر، چونكه لێكۆڵینه‌وه‌كه‌مان له‌سه‌ر ئه‌م ماوه‌یه چڕ كردۆته‌وه."
▫️نووسه‌ر بۆ ئه‌نجامدانی ئه‌م لێكۆڵینه‌وه‌یه زیاتر له ١٥٠ سه‌رچاوه‌ی به‌كارهێناوه كتێبه‌كه له دووتوێیی ١٨٠ لاپه‌ڕه‌دا چاپ و بڵاوكراوه‌ته‌وه.
🔻درێژەی بابەت...(Zêdetir Bixwîne)
🌐 http://kurdishbookhouse.com/ku/100-336/
#اختصاصی_خانه_کتاب_کردی
■ بە کانال "خانهٔ کتاب كُردی" بپیوندید:
▪️ @kurdishbookhouse
🌎 پایگاه خبری خانهٔ کتاب كُردی
💫چاپکراوی نوێ
📘ناساندنی کتێبی«خرۆشی نەغمە»
📚ناسنامەی کتێب: «خرۆشی نەغمە»، #ڕەئوف_مەحموودپور و #محەمەد_ڕەزا_عەزیزی، چاپەمەنی #زایەڵە، مەریوان ۱۳۹۹.
▫️پێگه‌ی هه‌واڵنێریی «ماڵی کتێبی کوردی»، خرۆشی نەغمە بەرهەمێکی کولتووریە لە بواری کۆکردنەوەی دەق، لێکۆڵینەوە ولێکدانەوەی لای لایە کە لە لایەن #ڕەئوف_مەحموودپوور، بە هاوکاری بەڕیز #محەمەد_ڕەزا_عەزیزی بەئاکام گەییشتوە و لەم ڕۆژانەدا کەوتوەتە بەردەستی هۆگران.
▫️لە پێشەکی ئەم کتێبە هاتووە: "زانا و فه‌یله‌سووفی ئاڵمانی، #فیخته (۱۸۱۴-۱۷۶۲)، ئه‌و ده‌م که #ناپلیۆن وڵاتی ئاڵمانی داگیر کردوه و جه‌ماوه‌ر ئه‌و داگیرکاریه به سووکایه‌تی و ده‌ردێکی گران ئه‌زانن، بۆ وره پێدان و باوه‌ڕ پێ به‌خشینیان، ئامۆژگاریان ئه‌کات که له ناهۆمێدستانی ژێرچه‌پۆکه‌ییدا، بایه‌خ به په‌روه‌رده‌ی منداڵان بده‌ن و ئه‌ڵێت: «تاکه ئۆمێدم بۆ نه‌مانی داگیركاری، په‌روه‌رده‌ی منداڵه‌کانمانه. مه‌گه‌ر ئه‌وه بتوانێت له نه‌گبه‌تی داگیرکاری ڕزگارمان بکات».
▫️سه‌رنجدان به‌و بۆچوونه‌ی #فیخته که له هزرێكی بیرکار و له ڕوانگه‌ی ڕامیاریه‌وه ده‌ربڕ کراوه، پێگه‌ی په‌روه‌رده‌ی منداڵمان بۆ ده‌رئه‌خات. به‌ڵام نابێ فه‌رامۆش بکه‌ین لە کەلتووردا له مێژ ساڵه گوتوویانه: 'تووڵ ده‌بێ به نه‌مامی بچه‌مێته‌وه' . هه‌ر بۆیه له پەیوەندی له گه‌ل په‌روه‌رده‌ی #منداڵ، ده‌بێ ئه‌و بنه‌مایه ڕچاو بکرێت . له وه‌ها دۆخێکدا لایلایه پتر بە ئه‌رێنی دێته بەرباس و شرۆڤه و هه‌ڵسه‌نگاندن هەڵدەگرێت.
▫️چه‌ند ده‌قێکی گۆرانی لایلایه‌ی خۆماڵی (#هه‌ورامی، #سۆرانی، #لەکی و #كه‌ڵهوڕی، تاڕادەیەک #کرمانجی) كه پاش هه‌وڵ و ته‌قه‌للایه‌كی زۆر كۆ كراونه‌ته‌وه. ئه‌و ده‌قانه که به‌ده‌نگی دایكان، له سه‌ر نه‌وار تۆمار کرابوون و له به‌ر ده‌ستدا بوون، زۆر و تا ڕاده‌یه‌ک له یه‌کچوو بوون. زیاتر له ۸۵ لایلایه به‌ده‌نگی دایکانی لایلایەزان تۆمار کراو و له به‌رده‌ستدا بوون. چەند دەقیشمان لە سەرچاوەکان وەرگرتوە، یان لە لایەن دۆستانەوە پێمان گەییشتوە یان لە تۆڕەکانی ئینترنت دەمانبەزاندون.
▫️ ئه‌م كاره‌ش پاش چه‌ندین ساڵ زه‌حمه‌ت و به‌دواداگه‌ڕان، به ئاكام گه‌ییشتوە كه به ڕاستی ماندوو بوونی زۆری به دواوه بوو و زۆر بیره‌وه‌ری تاڵ و شیرینی لێكه‌وته‌وه. سه‌ره‌تا گوێ له هه‌موو ده‌قه‌کان گیراوه و له سه‌ر کاغه‌ز دابه‌زێندراون. پاشان هه‌وڵ دراوه له بواری ناوه‌ر‌ۆکه‌وه تا ڕاده‌یه‌ک ڕێک و پێک بکرێنەوە. بۆیه ئه‌و ده‌قانه ده‌سته‌به‌ندی ئه‌کران که هاوچه‌شنیان زیاتر بووە. پاشان یه‌ک له ده‌قه‌کان، که له ئاست ئه‌وانی دیکه گشتگیرتر بووه وه‌ک بنه‌ما داناوه و به پێی ده‌قه‌کانی دی، سه‌نگ و سووک کراوه.
🔻خرۆشی نەغمە لە چەند بەش پێک هاتووە:
1️⃣ بەشی یەکەم: گشتێنە ، سەرەتا و بنڕسکی بابەت
2️⃣ بەشی دووهەم: کاریگەریەکانی لایەلایە و لاواندن لە سەر هەستی دایک، پەروەردەی منداڵ لە قۆناغە جیاوازەکانی منداڵیدا و پێوەندی نێوان کورپە و دایک.
3️⃣ بەشی سێهەم: کۆکردنەوەی بەشێکی زۆر لە دەقەکانی لای لایە (#هەورامی، #سورانی، #کەڵهوڕی و..) ، کە هەرکام لەو بەشانە بە جیا پۆلێن و تۆمار کراون.
5️⃣ بەشی چوارەم: شرۆڤە ولێکدانەوەی دەقەکانی لاوەلاوەی خۆماڵی. لێکدانەوەو هەڵسەنگاندنی هەندێ تایبەتمەندی وەک: خۆشەویستی و ڕەهەندی گەرەک بوون، باوەڕ و باوە خۆماڵیەکان، ساکاری و خۆماڵی بوون، لایلایە وەک دەلاقەی هاواری دایک، کچ وکوڕ لە دەقەکانی لایلایەدا، هەستی ناسکی دایکانە،چاوەڕوانی لە دەرەنجامی پەروەردە لە نێو دەقەکانی لایلایەدا، هەڵوێستی جەماوەر لە ئاست لایلایە، ڕەنگدانەوەی لایلایە لە گورانی خۆماڵیدا. بۆ هەریەک لەو بابەتانە لێکدانەوە کراوە و لە نێو دەقەکاندا نموونەی بابەتیانە دەستچن کراوە.
5️⃣بەشێ پێنجەم: لایلایەی نووسراوی شاعێران. لەم بەشەدا چەند دەقی لایلایە کە لە لایەن شاعێرانەوە نووسراون هێنراون.
6️⃣ بەشی شەشەم: تایبەتمەندیەکانی لایلایە لە دەقی شاعێران دا پۆلێن کراوە و خراوەتە بەرباس.
7️⃣ بەشی حەوتەم: تایبەتە بە گێڕانەوەی ئەزموونی چەند دایکی خاوەن ئەزموون لە سەر بابەتی لایلایە.
8️⃣ بەشی هەشتەم؛ تایبەتە بە وشەمانە(فەرهەنگۆک) و سەرچاوەکان.
🍂لایلای ڕۆڵە لای، ڕۆڵە‌ی شیرینم
ئا چه‌مه كۆر بۆ تۆی پێ نه‌وینم
لایلایت په‌ی كه‌روو چوون نوقڵه كوردی
لاڵ بۆ زوانم دۆعام لێ كردی
هانام به‌ردێنه پیراو ویه‌رده‌ی
به‌شكه‌م لابه‌را ئی ژان و ده‌رده‌ی
▫️ئەم بەرهەمە لە ٢٤٨ لاپەڕە پێک هاتووە. جێگای ئاماژەیە ڕووبەرگی کتێبەکە لە لایەن خاتوو #شەهلا_حەسەنزادە دیزاین کراوە.
🔻درێژەی بابەت...(Zêdetir Bixwîne)
🌐 http://kurdishbookhouse.com/ku/100-337
#اختصاصی_خانه_کتاب_کردی
■ بە کانال "خانهٔ کتاب كُردی" بپیوندید:
▪️ @kurdishbookhouse
🌎 پایگاه خبری خانهٔ کتاب كُردی
📘ناساندنی کتێبی«خرۆشی نەغمە»
📚ناسنامەی کتێب: «خرۆشی نەغمە»، #ڕەئوف_مەحموودپور و #محەمەد_ڕەزا_عەزیزی، چاپەمەنی #زایەڵە، مەریوان ۱۳۹۹.
▫️پێگه‌ی هه‌واڵنێریی «ماڵی کتێبی کوردی»، خرۆشی نەغمە بەرهەمێکی کولتووریە لە بواری کۆکردنەوەی دەق، لێکۆڵینەوە ولێکدانەوەی لای لایە کە لە لایەن #ڕەئوف_مەحموودپوور، بە هاوکاری بەڕیز #محەمەد_ڕەزا_عەزیزی بەئاکام گەییشتوە و لەم ڕۆژانەدا کەوتوەتە بەردەستی هۆگران.
▫️لە پێشەکی ئەم کتێبە هاتووە: "زانا و فه‌یله‌سووفی ئاڵمانی، #فیخته (۱۸۱۴-۱۷۶۲)، ئه‌و ده‌م که #ناپلیۆن وڵاتی ئاڵمانی داگیر کردوه و جه‌ماوه‌ر ئه‌و داگیرکاریه به سووکایه‌تی و ده‌ردێکی گران ئه‌زانن، بۆ وره پێدان و باوه‌ڕ پێ به‌خشینیان، ئامۆژگاریان ئه‌کات که له ناهۆمێدستانی ژێرچه‌پۆکه‌ییدا، بایه‌خ به په‌روه‌رده‌ی منداڵان بده‌ن و ئه‌ڵێت: «تاکه ئۆمێدم بۆ نه‌مانی داگیركاری، په‌روه‌رده‌ی منداڵه‌کانمانه. مه‌گه‌ر ئه‌وه بتوانێت له نه‌گبه‌تی داگیرکاری ڕزگارمان بکات».
▫️سه‌رنجدان به‌و بۆچوونه‌ی #فیخته که له هزرێكی بیرکار و له ڕوانگه‌ی ڕامیاریه‌وه ده‌ربڕ کراوه، پێگه‌ی په‌روه‌رده‌ی منداڵمان بۆ ده‌رئه‌خات. به‌ڵام نابێ فه‌رامۆش بکه‌ین لە کەلتووردا له مێژ ساڵه گوتوویانه: 'تووڵ ده‌بێ به نه‌مامی بچه‌مێته‌وه' . هه‌ر بۆیه له پەیوەندی له گه‌ل په‌روه‌رده‌ی #منداڵ، ده‌بێ ئه‌و بنه‌مایه ڕچاو بکرێت . له وه‌ها دۆخێکدا لایلایه پتر بە ئه‌رێنی دێته بەرباس و شرۆڤه و هه‌ڵسه‌نگاندن هەڵدەگرێت.
▫️چه‌ند ده‌قێکی گۆرانی لایلایه‌ی خۆماڵی (#هه‌ورامی، #سۆرانی، #لەکی و #كه‌ڵهوڕی، تاڕادەیەک #کرمانجی) كه پاش هه‌وڵ و ته‌قه‌للایه‌كی زۆر كۆ كراونه‌ته‌وه. ئه‌و ده‌قانه که به‌ده‌نگی دایكان، له سه‌ر نه‌وار تۆمار کرابوون و له به‌ر ده‌ستدا بوون، زۆر و تا ڕاده‌یه‌ک له یه‌کچوو بوون. زیاتر له ۸۵ لایلایه به‌ده‌نگی دایکانی لایلایەزان تۆمار کراو و له به‌رده‌ستدا بوون. چەند دەقیشمان لە سەرچاوەکان وەرگرتوە، یان لە لایەن دۆستانەوە پێمان گەییشتوە یان لە تۆڕەکانی ئینترنت دەمانبەزاندون.
▫️ ئه‌م كاره‌ش پاش چه‌ندین ساڵ زه‌حمه‌ت و به‌دواداگه‌ڕان، به ئاكام گه‌ییشتوە كه به ڕاستی ماندوو بوونی زۆری به دواوه بوو و زۆر بیره‌وه‌ری تاڵ و شیرینی لێكه‌وته‌وه. سه‌ره‌تا گوێ له هه‌موو ده‌قه‌کان گیراوه و له سه‌ر کاغه‌ز دابه‌زێندراون. پاشان هه‌وڵ دراوه له بواری ناوه‌ر‌ۆکه‌وه تا ڕاده‌یه‌ک ڕێک و پێک بکرێنەوە. بۆیه ئه‌و ده‌قانه ده‌سته‌به‌ندی ئه‌کران که هاوچه‌شنیان زیاتر بووە. پاشان یه‌ک له ده‌قه‌کان، که له ئاست ئه‌وانی دیکه گشتگیرتر بووه وه‌ک بنه‌ما داناوه و به پێی ده‌قه‌کانی دی، سه‌نگ و سووک کراوه.
🔻خرۆشی نەغمە لە چەند بەش پێک هاتووە:
1️⃣ بەشی یەکەم: گشتێنە ، سەرەتا و بنڕسکی بابەت
2️⃣ بەشی دووهەم: کاریگەریەکانی لایەلایە و لاواندن لە سەر هەستی دایک، پەروەردەی منداڵ لە قۆناغە جیاوازەکانی منداڵیدا و پێوەندی نێوان کورپە و دایک.
3️⃣ بەشی سێهەم: کۆکردنەوەی بەشێکی زۆر لە دەقەکانی لای لایە (#هەورامی، #سورانی، #کەڵهوڕی و..) ، کە هەرکام لەو بەشانە بە جیا پۆلێن و تۆمار کراون.
5️⃣ بەشی چوارەم: شرۆڤە ولێکدانەوەی دەقەکانی لاوەلاوەی خۆماڵی. لێکدانەوەو هەڵسەنگاندنی هەندێ تایبەتمەندی وەک: خۆشەویستی و ڕەهەندی گەرەک بوون، باوەڕ و باوە خۆماڵیەکان، ساکاری و خۆماڵی بوون، لایلایە وەک دەلاقەی هاواری دایک، کچ وکوڕ لە دەقەکانی لایلایەدا، هەستی ناسکی دایکانە،چاوەڕوانی لە دەرەنجامی پەروەردە لە نێو دەقەکانی لایلایەدا، هەڵوێستی جەماوەر لە ئاست لایلایە، ڕەنگدانەوەی لایلایە لە گورانی خۆماڵیدا. بۆ هەریەک لەو بابەتانە لێکدانەوە کراوە و لە نێو دەقەکاندا نموونەی بابەتیانە دەستچن کراوە.
5️⃣بەشێ پێنجەم: لایلایەی نووسراوی شاعێران. لەم بەشەدا چەند دەقی لایلایە کە لە لایەن شاعێرانەوە نووسراون هێنراون.
6️⃣ بەشی شەشەم: تایبەتمەندیەکانی لایلایە لە دەقی شاعێران دا پۆلێن کراوە و خراوەتە بەرباس.
7️⃣ بەشی حەوتەم: تایبەتە بە گێڕانەوەی ئەزموونی چەند دایکی خاوەن ئەزموون لە سەر بابەتی لایلایە.
8️⃣ بەشی هەشتەم؛ تایبەتە بە وشەمانە(فەرهەنگۆک) و سەرچاوەکان.
🍂لایلای ڕۆڵە لای، ڕۆڵە‌ی شیرینم
ئا چه‌مه كۆر بۆ تۆی پێ نه‌وینم
لایلایت په‌ی كه‌روو چوون نوقڵه كوردی
لاڵ بۆ زوانم دۆعام لێ كردی
هانام به‌ردێنه پیراو ویه‌رده‌ی
به‌شكه‌م لابه‌را ئی ژان و ده‌رده‌ی
▫️ئەم بەرهەمە لە ٢٤٨ لاپەڕە پێک هاتووە. جێگای ئاماژەیە ڕووبەرگی کتێبەکە لە لایەن خاتوو #شەهلا_حەسەنزادە دیزاین کراوە.
🔻درێژەی بابەت...(Zêdetir Bixwîne)
🌐 http://kurdishbookhouse.com/ku/100-337
#اختصاصی_خانه_کتاب_کردی
■ بە کانال "خانهٔ کتاب كُردی" بپیوندید:
▪️ @kurdishbookhouse
🌎 پایگاه خبری خانهٔ کتاب كُردی
ماڵی کتێبی کوردی
ناساندنی کتێبی«خرۆشی نەغمە» - ماڵی کتێبی کوردی
📘 ڕانانی کتێبی «کارەکتەری سینەمایی» بەرهەمی #دارۆ_ئەزیز
✍️ #ڕێناس_عاسی
▫️«کارەکتەری سینەمایی» وەک کتێبێکی ڕەسەن، دوور لە هەموو ویستێکی بازرگانی، هەوڵێکی جدی نووسەرە لە درێژەی پڕۆژەکانی بۆ نووسینی سکرینپلەی. ئەم کتێبە بەرهەمی ڕەنجێکی هەمە جۆرە وەک: ئامادەکردن، ڕێکخستن، وەرگێڕان، پاڵپشت بە چەند سەرچاوەی زانستیی ڕەسەن لە بواری سکرینپلەی کە ٦ کتێبی تایبەت بە کارەکتەر لەگەڵ ٣٦ کتێبی تر بەگشتی بۆ سکرینپلەی نووسراون. لەڕێگەی وەڵام بۆ پرسیاری، کارەکتەر کێیە؟ کارەکتەر لە کوێوە دێت؟ هاندانی کارەکتەر چییە؟ بە زمانێکی سادە دەبێت بە هاوکارێکی باشی خوێنەر بۆ دروست کردنی کارەکتەرێک بە هەموو تایبەتمەندیەکی ئەکادییمی، لە ناونان و تۆنی دەنگ و جل و بەرگ، تا دەگات بە باری سایکۆلۆژی و بایۆگرافی کارەکتەر.
▫️لەم کتێبەدا گوزەر کردن بە چاپتەرەکان بەزۆری لەسەر شێوەی پرسیار و وەڵام بنیات نراوە. ئەم جۆرە لە نووسین نەوەک خوێنەر ماندوو ناکات بگرە چێژێکە خوێنەر بە خۆیەوە پەیوەست دەکات. لە هەردوو ئاستی تیۆری کارەکتەر سازی لای چەند نووسەرێک وەک (میتۆدی سوەن )و لە ئاستی کردەییش هەر لە سەرەتاوە پێشنیاری هەڵبژاردنی کارەکتەرێکمان بۆ دەکات تاکو بە نێو چاپتەرەکانی ئەم کتێبەدا بیبەین و بزانین ئایە کارەکتەرێکی بەهێزه یاخود نا؟
▫️بەشێوەیەکی گشتی کەسایەتی بەشێکی ئاڵۆزی دونیای دەروونزانی و کۆمەڵناسی و پەروەردە و ڕامیاری داگیرکردووە، بیردۆزەکان بە ڕێگەی جیاواز لە چییەتی کەسایەتیان کۆڵیوەتەوە، ئەم جیاوازییە سەرچاوەکەی بەهۆی قورسی و ئاڵۆزی کەسایەتییەوەیە. کاتێک کەسایەتی دێتە نێو ئەدەب و هونەر، لە شێوەی کارەکتەر خۆی نیشان دەدات، لەنێو دونیای ئەدەب و هونەری کوردیدا ڕەنگدانەوەی کەسایەتی کارەکتەر، هەمیشە لایەنی زانستی دەروونزانی پێوە دیارە.
▫️بەڵام لەم کتێبەدا لە چاپتەری چوار ئەم بابەتە ڕوونکراوەتەوە و ئاسانکاری و ڕێڕۆشنی باش بۆ خوێنەر کراوە تاکو لایەنی کەسیەتی کارەکتەرەکەی بپشکنێت، ئەمەش لەژێر ناوی ( تێگەیشتن لە سایکۆلۆژی کارەکتەر ) ڕوونکراوەتەوە و دەڵێت “گەر بمانەوێت باس لە سایکۆلۆژیای کارەکتەر بکەین، پێویست ناکات ببین بە لێکۆڵەری سایکۆلوژی، هەتا بزانین چ شتێک پاڵ بە کارەکتەرەکەوە دەنێت.” ئەم ڕوونکردنەوەیە پشت ئەستوورە بە شیکاری فیلم و دواتر وتەی چەند نووسەرێک.
▫️یەکێکی تر لەو تایبەتمەندیانەی ئەم کتێبەی جوان کردووە، بوونی پوختەی هەر بەشێکە لە کۆتایی چاپتەرەکان. ئەم پوختە بە خاڵ نوسراوانە ئاستی ئەکادیمی بوونی کتێبەکە دەباتە سەرەوە و وادەکات خوێنەر ئاسان لە مەبەستی نووسەر تێبگات.
▫️کارەکتەری سینەمایی وەک کتێبێک جگە لە ڕەهەندی سینەمایی بوونی، دەشێت وەک سەرچاوەی کارەکتەرسازی چیرۆک و ڕۆمان و شانۆنامە بەکاری بهێنین، چونکە بەشێکی زۆری چاپتەرەکان بۆ دروست کردنە نەوەک پیشاندانی لە سینەما، نووسەر کاتێک دەڵێت کارەکتەری سینەمایی ئەمە تەنها لەبەر ئەوەیە سەرچاوە بەکار هاتووەکان سەرچاوەی سینەمایین.
▫️خاڵێکی تر کە لەم نووسینە کورتەدا دەمەوێت سەرنجی بخەمە سەر، پەیوەندی نێوان(ئەکتەر ــ کارەکتەر)ە. ئەگەر چی نووسەر لە کتێبەکە ئاماژە بەم لایەنە ناکات، بەڵام ئەکتەر دەتوانێت سوودێکی باش وەربگرێت لەم کتێبە تاوەکو ئاشنای کەرەکتەرەکەی ببێت و زیاتر بیناسێت، چونکە زانیاری و ڕێگەی ناسینی کارەکتەر لەم کتێبە ڕێگەیەکی کورت و پوختە هەروەها گشتێنراوە بۆ هەموو جۆرەکانی کارەکتەر.
▫️یەکێکی تر لە جوانییەکانی ئەم کتێبە متمانەدانی نووسەرە بە گەنجێک و هێنانێتی بۆ ناو کارەکە و ئەرکی پێداچوونەوەی پێ سپاردووە ئەمە جارێک ڕێزگرتنە لەنەوەی دوای خۆی و جارێک دەستگرتنێتی بۆ داهێنان.
👤 #دارۆ_ئەزیز لە #سلێمانی لە دایکبووە و لەساڵی١٩٨٦ وە لە بواری شانۆ و فیلمدا کار دەکات، ئەندامی کۆمەڵەی هونەرە جوانەکان بووە، لە ساڵی ١٩٩٩ لە #بەریتانیا دەژی و لەوێ توانیویەتی دوو شانۆ لە نووسین و دەر‌هێنانی خۆی لە شارەکانی لەندەن و بێرمنگهام نمایشت بکات. هەوڵی نووسینی چەند شانۆییەکی داوە. خاوەنی دوو کتێبی سینەماییەو لەگەڵ کتێبێکی شانۆیی کە پێکهاتووە لە چوار دەقی شانۆیی. خاوەنی بڕوانامەی فیلمسازیە لە ئەکادیمیای فیلم لە لەندەن، خاوەنی بڕوانامەی پی سی جییە لە نووسینی سیناریۆدا و ئێستا فێرخوازی ماستەرە بۆ نووسینی سیناریۆ لە زانکۆی هونەر لە #لەندەن.
🔻درێژەی بابەت...(Zêdetir Bixwîne)
🌐 http://kurdishbookhouse.com/ku/100-334/
#اختصاصی_خانه_کتاب_کردی
■ بە کانال "خانهٔ کتاب كُردی" بپیوندید:
▪️ @kurdishbookhouse
🌎 پایگاه خبری خانهٔ کتاب كُردی
✍️ #ڕێناس_عاسی
▫️«کارەکتەری سینەمایی» وەک کتێبێکی ڕەسەن، دوور لە هەموو ویستێکی بازرگانی، هەوڵێکی جدی نووسەرە لە درێژەی پڕۆژەکانی بۆ نووسینی سکرینپلەی. ئەم کتێبە بەرهەمی ڕەنجێکی هەمە جۆرە وەک: ئامادەکردن، ڕێکخستن، وەرگێڕان، پاڵپشت بە چەند سەرچاوەی زانستیی ڕەسەن لە بواری سکرینپلەی کە ٦ کتێبی تایبەت بە کارەکتەر لەگەڵ ٣٦ کتێبی تر بەگشتی بۆ سکرینپلەی نووسراون. لەڕێگەی وەڵام بۆ پرسیاری، کارەکتەر کێیە؟ کارەکتەر لە کوێوە دێت؟ هاندانی کارەکتەر چییە؟ بە زمانێکی سادە دەبێت بە هاوکارێکی باشی خوێنەر بۆ دروست کردنی کارەکتەرێک بە هەموو تایبەتمەندیەکی ئەکادییمی، لە ناونان و تۆنی دەنگ و جل و بەرگ، تا دەگات بە باری سایکۆلۆژی و بایۆگرافی کارەکتەر.
▫️لەم کتێبەدا گوزەر کردن بە چاپتەرەکان بەزۆری لەسەر شێوەی پرسیار و وەڵام بنیات نراوە. ئەم جۆرە لە نووسین نەوەک خوێنەر ماندوو ناکات بگرە چێژێکە خوێنەر بە خۆیەوە پەیوەست دەکات. لە هەردوو ئاستی تیۆری کارەکتەر سازی لای چەند نووسەرێک وەک (میتۆدی سوەن )و لە ئاستی کردەییش هەر لە سەرەتاوە پێشنیاری هەڵبژاردنی کارەکتەرێکمان بۆ دەکات تاکو بە نێو چاپتەرەکانی ئەم کتێبەدا بیبەین و بزانین ئایە کارەکتەرێکی بەهێزه یاخود نا؟
▫️بەشێوەیەکی گشتی کەسایەتی بەشێکی ئاڵۆزی دونیای دەروونزانی و کۆمەڵناسی و پەروەردە و ڕامیاری داگیرکردووە، بیردۆزەکان بە ڕێگەی جیاواز لە چییەتی کەسایەتیان کۆڵیوەتەوە، ئەم جیاوازییە سەرچاوەکەی بەهۆی قورسی و ئاڵۆزی کەسایەتییەوەیە. کاتێک کەسایەتی دێتە نێو ئەدەب و هونەر، لە شێوەی کارەکتەر خۆی نیشان دەدات، لەنێو دونیای ئەدەب و هونەری کوردیدا ڕەنگدانەوەی کەسایەتی کارەکتەر، هەمیشە لایەنی زانستی دەروونزانی پێوە دیارە.
▫️بەڵام لەم کتێبەدا لە چاپتەری چوار ئەم بابەتە ڕوونکراوەتەوە و ئاسانکاری و ڕێڕۆشنی باش بۆ خوێنەر کراوە تاکو لایەنی کەسیەتی کارەکتەرەکەی بپشکنێت، ئەمەش لەژێر ناوی ( تێگەیشتن لە سایکۆلۆژی کارەکتەر ) ڕوونکراوەتەوە و دەڵێت “گەر بمانەوێت باس لە سایکۆلۆژیای کارەکتەر بکەین، پێویست ناکات ببین بە لێکۆڵەری سایکۆلوژی، هەتا بزانین چ شتێک پاڵ بە کارەکتەرەکەوە دەنێت.” ئەم ڕوونکردنەوەیە پشت ئەستوورە بە شیکاری فیلم و دواتر وتەی چەند نووسەرێک.
▫️یەکێکی تر لەو تایبەتمەندیانەی ئەم کتێبەی جوان کردووە، بوونی پوختەی هەر بەشێکە لە کۆتایی چاپتەرەکان. ئەم پوختە بە خاڵ نوسراوانە ئاستی ئەکادیمی بوونی کتێبەکە دەباتە سەرەوە و وادەکات خوێنەر ئاسان لە مەبەستی نووسەر تێبگات.
▫️کارەکتەری سینەمایی وەک کتێبێک جگە لە ڕەهەندی سینەمایی بوونی، دەشێت وەک سەرچاوەی کارەکتەرسازی چیرۆک و ڕۆمان و شانۆنامە بەکاری بهێنین، چونکە بەشێکی زۆری چاپتەرەکان بۆ دروست کردنە نەوەک پیشاندانی لە سینەما، نووسەر کاتێک دەڵێت کارەکتەری سینەمایی ئەمە تەنها لەبەر ئەوەیە سەرچاوە بەکار هاتووەکان سەرچاوەی سینەمایین.
▫️خاڵێکی تر کە لەم نووسینە کورتەدا دەمەوێت سەرنجی بخەمە سەر، پەیوەندی نێوان(ئەکتەر ــ کارەکتەر)ە. ئەگەر چی نووسەر لە کتێبەکە ئاماژە بەم لایەنە ناکات، بەڵام ئەکتەر دەتوانێت سوودێکی باش وەربگرێت لەم کتێبە تاوەکو ئاشنای کەرەکتەرەکەی ببێت و زیاتر بیناسێت، چونکە زانیاری و ڕێگەی ناسینی کارەکتەر لەم کتێبە ڕێگەیەکی کورت و پوختە هەروەها گشتێنراوە بۆ هەموو جۆرەکانی کارەکتەر.
▫️یەکێکی تر لە جوانییەکانی ئەم کتێبە متمانەدانی نووسەرە بە گەنجێک و هێنانێتی بۆ ناو کارەکە و ئەرکی پێداچوونەوەی پێ سپاردووە ئەمە جارێک ڕێزگرتنە لەنەوەی دوای خۆی و جارێک دەستگرتنێتی بۆ داهێنان.
👤 #دارۆ_ئەزیز لە #سلێمانی لە دایکبووە و لەساڵی١٩٨٦ وە لە بواری شانۆ و فیلمدا کار دەکات، ئەندامی کۆمەڵەی هونەرە جوانەکان بووە، لە ساڵی ١٩٩٩ لە #بەریتانیا دەژی و لەوێ توانیویەتی دوو شانۆ لە نووسین و دەر‌هێنانی خۆی لە شارەکانی لەندەن و بێرمنگهام نمایشت بکات. هەوڵی نووسینی چەند شانۆییەکی داوە. خاوەنی دوو کتێبی سینەماییەو لەگەڵ کتێبێکی شانۆیی کە پێکهاتووە لە چوار دەقی شانۆیی. خاوەنی بڕوانامەی فیلمسازیە لە ئەکادیمیای فیلم لە لەندەن، خاوەنی بڕوانامەی پی سی جییە لە نووسینی سیناریۆدا و ئێستا فێرخوازی ماستەرە بۆ نووسینی سیناریۆ لە زانکۆی هونەر لە #لەندەن.
🔻درێژەی بابەت...(Zêdetir Bixwîne)
🌐 http://kurdishbookhouse.com/ku/100-334/
#اختصاصی_خانه_کتاب_کردی
■ بە کانال "خانهٔ کتاب كُردی" بپیوندید:
▪️ @kurdishbookhouse
🌎 پایگاه خبری خانهٔ کتاب كُردی
📘ناساندنی نۆڤلێتی «لە خەوما» بەرهەمی جەمیل سائیب
✍️ دوکتۆر #فەرهاد_پیرباڵ
▫️نۆڤلێتی لە خەوما نووسراوی #جەمیل_سائیب (۱۹۵۰-۱۸۸۷) کە لە کۆتاییەکانی ساڵانی حەفتادا خوێندمەوە. یەکەمین بەرهەمی کورد بوو کە دژی سەرکردەیەکی کورد و دەسەڵاتێکی کوردی نووسرابێت. من ئەم دیاردە و تایبەتمەندییەم بەلاوە تازە و گرنگ و هەندێک سەمەرەش بوو... لە سەری زۆر ڕاوەستام.
▫️پێش ئەم بەرهەمەی جەمیل سائیب کە ڕەخنەیەکی زۆر توند و تیژ لە عەقڵیەتی #شێخ_مەحموود و سیستەمی سیاسی و ئیداریی حکوومەتەکەی شێخ مەحموود دەگرێ لە ساڵانی بیستەکاندا، من هەرگیز پێشتر نەمدیبوو نووسەرێکی کورد ڕەخنەی هێندە هەژەند لە دەسەڵاتێکی کوردی و ڕێبەرێکی سیاسی نەتەوەکەی خۆی بگرێت.
▫️من لەم دیاردە ڕەچەشکێنەی ناو مێژووی چیرۆکی کوردییەوە زۆر شت فێر بووم. بۆ من نوقتە وەرچەرخانێک بوو. بێگومان لە بواری توێژینەوەی ئایدیۆلۆژی و ئێستاتیکی و نەوەناسی و توێژینەوەکانی چیرۆکنووسیشەوە... ئەم نۆڤلێتە بایەخی گرنگی خۆی هەیە؛ تەنانەت لە بەستێنی ئەو لێکۆڵینەوانەشدا کە بایەخ دەدەنە سەرهەڵدانی ڕێبازە ئەدەبییەکان و پەرەسەندنی ژانرەکاندا لای کورد بە تایبەتی ئەوەی پەیوەندیی بە نۆڤلێت و رۆمان و چیرۆک یان پەیوەندییان بە ڕێچکەکانی ڕیالیزمەوە هەیە.
▫️نۆڤلێتی لە خەوما بە زنجیرە، لە ۱۹۲۵/۷/۱ لە ژمارە (۲۹)ی (#ژیانەوە) تا ژمارە ۲۶ ئنجا لە ژمارە (۱)ی (#بەیان) لە ۱۹۲۶/۷/۲۹ تا ژمارە (۲۶) بڵاوکراوەتەوە. پاشان #جەماڵ_بابان لە ۱۹۷۵ دووبارە بڵاوی کردۆتەوە.
▫️#لە_خەوما باس لە ملاملانێیەکی توندوتیژ دەکا لە نێوان تاکەکەسی کورد و دەسەڵاتێکی دکتاتۆری عەشایەرییانەی کورد، زۆرانبازییەکی تراژیدییە لە نێوان پیاوێکی بەلەنگاز کە هیوای بەوەیە لەسای ئەو حکوومەتە کوردییەدا کارێک بۆ خۆی پەیدا بکات تا بتوانێ ماڵ و منداڵەکانی خۆی بەخێو بکات... کەچی بێ ئەوەی هیچ گۆناهێکیشی کردبێ، هەموو ئومێد و ئارەزووەکانی خۆی تا هەتایە لەناو زیندانێکدا دەدۆزێتەوە!
▫️#جەمیل_سائیب لەو رۆژگارەدا شتێکی گوتووە کە تا ئەمڕۆش هەر نوێخوازە، بەپێچەوانەی ئەوانەی هەن و باون... شتێکی گوتووە پەیوەندیی بە جەنگی تاکەکەسەوە هەیە دژی دەسەڵات، شەڕی گەنج دژی پیر، شەڕی دیموکراسی دژ بە سیستەمی عەشایەر، پەیوەندیی بە ئازادی و خۆ ئازادکردنەوە هەیە لەدەست دیسیپلینەکانی ئیدارەیەکی گەندەڵ و دکتاتۆر کە بەناوی«حکومەتی نەتەوەیی» و مەلیکاتیی کوردستانەوە خەڵکی گەنج و هەژار و بەلەنگاز دەڕووتێننەوە؛ لە کۆتاییشدا فڕێیان دەدەنە ناو زیندانەکانەوە.
▫️لەگەڵ ئەم نۆڤلێتەی #جەمیل_سائیب، سەرەتایەک بۆ سروشتی تاکڕەوباوەڕی Individualisme دەست پێدەکات لە ئەدەبی کوردیدا، بەمەش مۆرکی سروشتێکی تاکەکەسییانە وردە وردە دەنووسێتە سەر بیر و بۆچوون و ڕاستییەکانی ناو ئەدەبی کورد.
▫️خوێنەری کورد بۆ یەکەمین جار لەم نۆڤلێتەوە دەگاتە ئەو قەناعەتەی کە لە ئەدەبیاتدا بۆچوونەکانی هونەرمەند دەشێ قووڵ و جوان و کاریگەر بن بەڵام مەرج نییە بە دڵی هەموو کەسێک بن؛ گرنگ ئەوەیە بە گوێرەی هونەرمەندەکە خۆیەوە راستگۆ بن.
▫️ئەم دیدە تازەگەرەی #جەمیل_سائیب بێگومان تەنانەت بەگوێرەی سەردەمی ئەمڕۆشەوە تازەیە. چونکە تا ئەمڕۆش لاساییکردنەوەی واقیع و ئاراستەی عەقڵ و خۆگونجاندن و تەبایی و لەسەر نیزام ڕۆیشتن باوە؛ زۆر کەس جارێ هێشتا نەیانتوانیوە تێگەیشتنی جیهان لە چاوی پاڵەوانەوە تەماشا بکەن.
▫️لە هەموو سەردەمێکی تاریکدا بینینی شەخسی و گۆشەنیگای تاکڕەوانە بۆ جیھان وەک شزوورێک و تەنانەت موستەحیل دێتە بەر چاو. ئەگەر سەریش هەڵبدا ئەوا پێویستە نووسەر تەنیا لەڕێگەی خەونێکەوە ئەو دید و هوشیاییەی خۆی دەرببڕێت... وەک خەونی کۆمێدیا خواوەندییەکەی «#دانتی» یانیش وەک وەهم و هەلوەسە و شێتایەتییەکەی «#دۆن_کیشۆت».
▫️خەون و وەهم و هەلوەسە و شێتایەتیش، وەک هۆشیاربوونەوەیەکی تاکەکەسیانە وایە کە تازە خەریکە گەراکانی خۆی لەناو کۆمەڵگای تۆتالیتار و لەناو ئیدارەی عەشایەرگەریدا دادەنێ.
🔻درێژەی بابەت...(Zêdetir Bixwîne)
🌐 http://kurdishbookhouse.com/ku/100-338/
#اختصاصی_خانه_کتاب_کردی
■ بە کانال "خانهٔ کتاب كُردی" بپیوندید:
▪️ @kurdishbookhouse
🌎 پایگاه خبری خانهٔ کتاب كُردی
✍️ دوکتۆر #فەرهاد_پیرباڵ
▫️نۆڤلێتی لە خەوما نووسراوی #جەمیل_سائیب (۱۹۵۰-۱۸۸۷) کە لە کۆتاییەکانی ساڵانی حەفتادا خوێندمەوە. یەکەمین بەرهەمی کورد بوو کە دژی سەرکردەیەکی کورد و دەسەڵاتێکی کوردی نووسرابێت. من ئەم دیاردە و تایبەتمەندییەم بەلاوە تازە و گرنگ و هەندێک سەمەرەش بوو... لە سەری زۆر ڕاوەستام.
▫️پێش ئەم بەرهەمەی جەمیل سائیب کە ڕەخنەیەکی زۆر توند و تیژ لە عەقڵیەتی #شێخ_مەحموود و سیستەمی سیاسی و ئیداریی حکوومەتەکەی شێخ مەحموود دەگرێ لە ساڵانی بیستەکاندا، من هەرگیز پێشتر نەمدیبوو نووسەرێکی کورد ڕەخنەی هێندە هەژەند لە دەسەڵاتێکی کوردی و ڕێبەرێکی سیاسی نەتەوەکەی خۆی بگرێت.
▫️من لەم دیاردە ڕەچەشکێنەی ناو مێژووی چیرۆکی کوردییەوە زۆر شت فێر بووم. بۆ من نوقتە وەرچەرخانێک بوو. بێگومان لە بواری توێژینەوەی ئایدیۆلۆژی و ئێستاتیکی و نەوەناسی و توێژینەوەکانی چیرۆکنووسیشەوە... ئەم نۆڤلێتە بایەخی گرنگی خۆی هەیە؛ تەنانەت لە بەستێنی ئەو لێکۆڵینەوانەشدا کە بایەخ دەدەنە سەرهەڵدانی ڕێبازە ئەدەبییەکان و پەرەسەندنی ژانرەکاندا لای کورد بە تایبەتی ئەوەی پەیوەندیی بە نۆڤلێت و رۆمان و چیرۆک یان پەیوەندییان بە ڕێچکەکانی ڕیالیزمەوە هەیە.
▫️نۆڤلێتی لە خەوما بە زنجیرە، لە ۱۹۲۵/۷/۱ لە ژمارە (۲۹)ی (#ژیانەوە) تا ژمارە ۲۶ ئنجا لە ژمارە (۱)ی (#بەیان) لە ۱۹۲۶/۷/۲۹ تا ژمارە (۲۶) بڵاوکراوەتەوە. پاشان #جەماڵ_بابان لە ۱۹۷۵ دووبارە بڵاوی کردۆتەوە.
▫️#لە_خەوما باس لە ملاملانێیەکی توندوتیژ دەکا لە نێوان تاکەکەسی کورد و دەسەڵاتێکی دکتاتۆری عەشایەرییانەی کورد، زۆرانبازییەکی تراژیدییە لە نێوان پیاوێکی بەلەنگاز کە هیوای بەوەیە لەسای ئەو حکوومەتە کوردییەدا کارێک بۆ خۆی پەیدا بکات تا بتوانێ ماڵ و منداڵەکانی خۆی بەخێو بکات... کەچی بێ ئەوەی هیچ گۆناهێکیشی کردبێ، هەموو ئومێد و ئارەزووەکانی خۆی تا هەتایە لەناو زیندانێکدا دەدۆزێتەوە!
▫️#جەمیل_سائیب لەو رۆژگارەدا شتێکی گوتووە کە تا ئەمڕۆش هەر نوێخوازە، بەپێچەوانەی ئەوانەی هەن و باون... شتێکی گوتووە پەیوەندیی بە جەنگی تاکەکەسەوە هەیە دژی دەسەڵات، شەڕی گەنج دژی پیر، شەڕی دیموکراسی دژ بە سیستەمی عەشایەر، پەیوەندیی بە ئازادی و خۆ ئازادکردنەوە هەیە لەدەست دیسیپلینەکانی ئیدارەیەکی گەندەڵ و دکتاتۆر کە بەناوی«حکومەتی نەتەوەیی» و مەلیکاتیی کوردستانەوە خەڵکی گەنج و هەژار و بەلەنگاز دەڕووتێننەوە؛ لە کۆتاییشدا فڕێیان دەدەنە ناو زیندانەکانەوە.
▫️لەگەڵ ئەم نۆڤلێتەی #جەمیل_سائیب، سەرەتایەک بۆ سروشتی تاکڕەوباوەڕی Individualisme دەست پێدەکات لە ئەدەبی کوردیدا، بەمەش مۆرکی سروشتێکی تاکەکەسییانە وردە وردە دەنووسێتە سەر بیر و بۆچوون و ڕاستییەکانی ناو ئەدەبی کورد.
▫️خوێنەری کورد بۆ یەکەمین جار لەم نۆڤلێتەوە دەگاتە ئەو قەناعەتەی کە لە ئەدەبیاتدا بۆچوونەکانی هونەرمەند دەشێ قووڵ و جوان و کاریگەر بن بەڵام مەرج نییە بە دڵی هەموو کەسێک بن؛ گرنگ ئەوەیە بە گوێرەی هونەرمەندەکە خۆیەوە راستگۆ بن.
▫️ئەم دیدە تازەگەرەی #جەمیل_سائیب بێگومان تەنانەت بەگوێرەی سەردەمی ئەمڕۆشەوە تازەیە. چونکە تا ئەمڕۆش لاساییکردنەوەی واقیع و ئاراستەی عەقڵ و خۆگونجاندن و تەبایی و لەسەر نیزام ڕۆیشتن باوە؛ زۆر کەس جارێ هێشتا نەیانتوانیوە تێگەیشتنی جیهان لە چاوی پاڵەوانەوە تەماشا بکەن.
▫️لە هەموو سەردەمێکی تاریکدا بینینی شەخسی و گۆشەنیگای تاکڕەوانە بۆ جیھان وەک شزوورێک و تەنانەت موستەحیل دێتە بەر چاو. ئەگەر سەریش هەڵبدا ئەوا پێویستە نووسەر تەنیا لەڕێگەی خەونێکەوە ئەو دید و هوشیاییەی خۆی دەرببڕێت... وەک خەونی کۆمێدیا خواوەندییەکەی «#دانتی» یانیش وەک وەهم و هەلوەسە و شێتایەتییەکەی «#دۆن_کیشۆت».
▫️خەون و وەهم و هەلوەسە و شێتایەتیش، وەک هۆشیاربوونەوەیەکی تاکەکەسیانە وایە کە تازە خەریکە گەراکانی خۆی لەناو کۆمەڵگای تۆتالیتار و لەناو ئیدارەی عەشایەرگەریدا دادەنێ.
🔻درێژەی بابەت...(Zêdetir Bixwîne)
🌐 http://kurdishbookhouse.com/ku/100-338/
#اختصاصی_خانه_کتاب_کردی
■ بە کانال "خانهٔ کتاب كُردی" بپیوندید:
▪️ @kurdishbookhouse
🌎 پایگاه خبری خانهٔ کتاب كُردی
📘ناساندنی کتێبی «ئازادی و خیانەت لە ئازادی»
📚ناسنامەی کتێب: ئازادی و خیانەت لە ئازادی؛ شەش دوژمنی ئازادیی مرۆڤ، #ئایزایا_بێرلین، وەرگێرانی #ئەرسەلان_حەسەن، دەزگای ئایدیا، سلێمانی ۲۰۱۶.
🕊 لە ئازادی بێ سنوورەوە دەستپێدەکەم و دەگەمە ستەمکاری بێ سنوور
▫️وتەی شیگالف، لە چیرۆكی دایستۆفیسكی: شەیتانەكان
✍️ دوکتۆر #عێززەتوڵڵا_فوولادوەند
▫️ئەم كتێبە كۆمەڵە وتارێكی ڕەخنەییە، كە ئایزایا بێرلین هەفتەی جارێك، لە ۱۹۵۱، لە بەرنامەی سێیەمی رادیۆی #بی_بی_سی پێشكەشیكردووە.
▫️پێشوازیی لێكردنی بیستەران بێوێنەبوو، هەربۆیە دوای پێنج ساڵ، ئەو وتارانە بوونە بناغەیەك بۆ دانانی بێرلین لەپێگەی بەرزی مامۆستای پلەباڵای چیچلی، لە تیۆری كۆمەڵایەتی و سیاسی زانكۆی ئێكسفۆرد.
▫️لە هەمانكات دەقی وتارەكان لە بی بی سی لەكاسێت وەرگیراون. دوای ساڵانێك #هنری_هاردی، هەڵەچنی وردەكار و ماندونەبووی بەرهەمەكانی #بێرلین، دەقی وەرگیراوی بە سەرنجەكانی بێرلین هەڵەچنكرد و روونكردنەوە، سەرچاوە، چاوگی پێویستی بۆ زیادكردووە و وەك كتێب بڵاویكردۆتەوە.
▫️دەقی ناوبراو لە بی بی سی بە ناوی (شەش دوژمنی ئازادی مرۆڤایەتی)، ئەرشیفكرابوو. #هاردی ئەو دەستەواژەیەی كردە ناونیشانی لاوەكی و كتێبەكەی بەناوی، ئازادی و خیانەت لە ئازادی لە ساڵی ۲۰۰۲، لە زنجیرە بڵاوكراوەكانی زانكۆی #پرینستن بڵاوكردەوە. ئەو ناونیشانە گەرچی هی خودی نوسەر نییە، بەڵام چونكە لە كتێبناسی بێرلین و هەموو شوێنێك بەوشێوەیە هاتووە و لەوانەیە گۆڕینی توێژەران بەهەڵەدا برێت، لە وەرگێڕانیشدا پارێزرا.
▫️#بێرلین یەكێك لە دیارترین بیرمەندانی ئەو سەردەمەیە، كێرڤی چانس و بەختی لەجیهاندا، چ لەناو پسپۆڕان و رۆشنبیران، چ لای خوێنەرانی بە گشتی، بەردەوام لە دەیەكانی ئەم دواییە لە هەڵكشاندا بووە.
▫️نوسینەكانی رێكەرەوەمانن بۆ تێگەیشتن و دەست و پەنجە نەرمكردن لەگەڵ كێشەكانی دنیای سیاسەت، كۆمەڵگە و كولتور، كە بە بێ چارەسەر، یان لانی كەم قوڵتر تێگەیشتنییان، هەوڵمان بۆ گەیشتن بەداهاتویەكی روونتر بێهودە دەبێت، هەروەها بە گیرۆدەی تێگەیشتنی هەڵە و دەمارگیری میراتی دەمێنێتەوە، بۆیە، باشتر بۆ ئاشنابوونی خوێنەران بە ژیان و بەرهەم و هزرەكانی بێرلین، بەشێكمان بە ناوی سەرەتایەك بۆ كتێبەكە زیاد كردووە تا سودی زیاتربێت.
▫️کتێبەکە لەم بەشانە پێکهاتووە: سەرەتایەك بۆ هزر و بەرهەمەكانی #ئایزایا_بێرلین، #هێلڤتیۆس، #رۆسۆ، #فیشتە، #هیگڵ، #سان_سیمۆن، #دومیستەر، لەبارەی زۆرینەخوازییەوە، ڕیالیزم لە سیاسەتدا و چەند بابەتێکی تر.
🔻 لە بەشێکی کتێبەکەدا هاتووە:
▫️لەهیچ كاتێكدا نییە، كە ئەفرێنراوێك، ئەفرێنراوەكەی دیكە قوت نەدات. مرۆڤ لەسەرووی هەموو ئەو نەژداە زۆرەی جانەوەرانەوە دانراوە، كە دەستی وێرانكەری روحم، بە هیچ بوونەوەرێكی زیندو ناكات.
▫️مرۆڤ، دەكوژێت تا بخوات، بپۆشێت، خۆی ئارایشت بكات، پەلاماردەدات، تا بەرگری لە خۆی بكات، فێرببێت، خۆی دڵخۆش بكات، دەكوژێت تا بكوژێت: پاشایەكە لەخۆبایی و بەساموترس، كە پێویستی بە هەمووشتێكە و هیچ شتێك توانای وەستانی نییە لەبەرامبەریدا ... لەبەرخ داوای ریخۆڵەكانی دەكات، كە دەریچەیەكە بۆ ژەنینی ئاوازێك ... لە گورگ كوشندەترین كەڵبەی، تا كارە هونەرییە ناچیزەكانی دمەزەرد بكاتەوە، لە فیل عاجەكەی تا بازنە بۆ منداڵەكەی دروست بكات: سفرەكەی بەتەرم داپۆشراوە...، بەڵام كام بوونەوەر، لەم كوشت و كوشارە، كە هەموان لەناودەبات، وێرانیان دەكات؟ بۆخۆی. ئەركی پێست داماڵینی مرۆڤەكان، لەئەستۆی مرۆڤێكە... بەوجۆرە یاسای گەورەی لەناوبردنی ترسناكانەی بوونەوەری زیندو، ئەنجامدەدرێت. زەوی نوقمی خوێنە و جگە لەقوربانی جوانەگا شتێك نییە، كە دەبێت هەموو زیڕوحێك بێ ئەوەی كۆتایی و ئاست و وەستانێك هەبێت، تا جێبەجێكردنی كارەكان، لەناوچوونی شەڕ و خراپە، مەرگی مردن، تێیدا بكرێتە قوربانی.
🔻درێژەی بابەت...(Zêdetir Bixwîne)
🌐 http://kurdishbookhouse.com/ku/100-339/
#اختصاصی_خانه_کتاب_کردی
■ بە کانال "خانهٔ کتاب كُردی" بپیوندید:
▪️ @kurdishbookhouse
🌎 پایگاه خبری خانهٔ کتاب كُردی
📚ناسنامەی کتێب: ئازادی و خیانەت لە ئازادی؛ شەش دوژمنی ئازادیی مرۆڤ، #ئایزایا_بێرلین، وەرگێرانی #ئەرسەلان_حەسەن، دەزگای ئایدیا، سلێمانی ۲۰۱۶.
🕊 لە ئازادی بێ سنوورەوە دەستپێدەکەم و دەگەمە ستەمکاری بێ سنوور
▫️وتەی شیگالف، لە چیرۆكی دایستۆفیسكی: شەیتانەكان
✍️ دوکتۆر #عێززەتوڵڵا_فوولادوەند
▫️ئەم كتێبە كۆمەڵە وتارێكی ڕەخنەییە، كە ئایزایا بێرلین هەفتەی جارێك، لە ۱۹۵۱، لە بەرنامەی سێیەمی رادیۆی #بی_بی_سی پێشكەشیكردووە.
▫️پێشوازیی لێكردنی بیستەران بێوێنەبوو، هەربۆیە دوای پێنج ساڵ، ئەو وتارانە بوونە بناغەیەك بۆ دانانی بێرلین لەپێگەی بەرزی مامۆستای پلەباڵای چیچلی، لە تیۆری كۆمەڵایەتی و سیاسی زانكۆی ئێكسفۆرد.
▫️لە هەمانكات دەقی وتارەكان لە بی بی سی لەكاسێت وەرگیراون. دوای ساڵانێك #هنری_هاردی، هەڵەچنی وردەكار و ماندونەبووی بەرهەمەكانی #بێرلین، دەقی وەرگیراوی بە سەرنجەكانی بێرلین هەڵەچنكرد و روونكردنەوە، سەرچاوە، چاوگی پێویستی بۆ زیادكردووە و وەك كتێب بڵاویكردۆتەوە.
▫️دەقی ناوبراو لە بی بی سی بە ناوی (شەش دوژمنی ئازادی مرۆڤایەتی)، ئەرشیفكرابوو. #هاردی ئەو دەستەواژەیەی كردە ناونیشانی لاوەكی و كتێبەكەی بەناوی، ئازادی و خیانەت لە ئازادی لە ساڵی ۲۰۰۲، لە زنجیرە بڵاوكراوەكانی زانكۆی #پرینستن بڵاوكردەوە. ئەو ناونیشانە گەرچی هی خودی نوسەر نییە، بەڵام چونكە لە كتێبناسی بێرلین و هەموو شوێنێك بەوشێوەیە هاتووە و لەوانەیە گۆڕینی توێژەران بەهەڵەدا برێت، لە وەرگێڕانیشدا پارێزرا.
▫️#بێرلین یەكێك لە دیارترین بیرمەندانی ئەو سەردەمەیە، كێرڤی چانس و بەختی لەجیهاندا، چ لەناو پسپۆڕان و رۆشنبیران، چ لای خوێنەرانی بە گشتی، بەردەوام لە دەیەكانی ئەم دواییە لە هەڵكشاندا بووە.
▫️نوسینەكانی رێكەرەوەمانن بۆ تێگەیشتن و دەست و پەنجە نەرمكردن لەگەڵ كێشەكانی دنیای سیاسەت، كۆمەڵگە و كولتور، كە بە بێ چارەسەر، یان لانی كەم قوڵتر تێگەیشتنییان، هەوڵمان بۆ گەیشتن بەداهاتویەكی روونتر بێهودە دەبێت، هەروەها بە گیرۆدەی تێگەیشتنی هەڵە و دەمارگیری میراتی دەمێنێتەوە، بۆیە، باشتر بۆ ئاشنابوونی خوێنەران بە ژیان و بەرهەم و هزرەكانی بێرلین، بەشێكمان بە ناوی سەرەتایەك بۆ كتێبەكە زیاد كردووە تا سودی زیاتربێت.
▫️کتێبەکە لەم بەشانە پێکهاتووە: سەرەتایەك بۆ هزر و بەرهەمەكانی #ئایزایا_بێرلین، #هێلڤتیۆس، #رۆسۆ، #فیشتە، #هیگڵ، #سان_سیمۆن، #دومیستەر، لەبارەی زۆرینەخوازییەوە، ڕیالیزم لە سیاسەتدا و چەند بابەتێکی تر.
🔻 لە بەشێکی کتێبەکەدا هاتووە:
▫️لەهیچ كاتێكدا نییە، كە ئەفرێنراوێك، ئەفرێنراوەكەی دیكە قوت نەدات. مرۆڤ لەسەرووی هەموو ئەو نەژداە زۆرەی جانەوەرانەوە دانراوە، كە دەستی وێرانكەری روحم، بە هیچ بوونەوەرێكی زیندو ناكات.
▫️مرۆڤ، دەكوژێت تا بخوات، بپۆشێت، خۆی ئارایشت بكات، پەلاماردەدات، تا بەرگری لە خۆی بكات، فێرببێت، خۆی دڵخۆش بكات، دەكوژێت تا بكوژێت: پاشایەكە لەخۆبایی و بەساموترس، كە پێویستی بە هەمووشتێكە و هیچ شتێك توانای وەستانی نییە لەبەرامبەریدا ... لەبەرخ داوای ریخۆڵەكانی دەكات، كە دەریچەیەكە بۆ ژەنینی ئاوازێك ... لە گورگ كوشندەترین كەڵبەی، تا كارە هونەرییە ناچیزەكانی دمەزەرد بكاتەوە، لە فیل عاجەكەی تا بازنە بۆ منداڵەكەی دروست بكات: سفرەكەی بەتەرم داپۆشراوە...، بەڵام كام بوونەوەر، لەم كوشت و كوشارە، كە هەموان لەناودەبات، وێرانیان دەكات؟ بۆخۆی. ئەركی پێست داماڵینی مرۆڤەكان، لەئەستۆی مرۆڤێكە... بەوجۆرە یاسای گەورەی لەناوبردنی ترسناكانەی بوونەوەری زیندو، ئەنجامدەدرێت. زەوی نوقمی خوێنە و جگە لەقوربانی جوانەگا شتێك نییە، كە دەبێت هەموو زیڕوحێك بێ ئەوەی كۆتایی و ئاست و وەستانێك هەبێت، تا جێبەجێكردنی كارەكان، لەناوچوونی شەڕ و خراپە، مەرگی مردن، تێیدا بكرێتە قوربانی.
🔻درێژەی بابەت...(Zêdetir Bixwîne)
🌐 http://kurdishbookhouse.com/ku/100-339/
#اختصاصی_خانه_کتاب_کردی
■ بە کانال "خانهٔ کتاب كُردی" بپیوندید:
▪️ @kurdishbookhouse
🌎 پایگاه خبری خانهٔ کتاب كُردی
ماڵی کتێبی کوردی
ناساندنی کتێبی «ئازادی و خیانەت لە ئازادی» - ماڵی کتێبی کوردی
📘ناساندنی کتێبی «گەردن نەماوە بۆ بڕین»
📚ناسنامەی کتێب: گەردن نەماوە بۆ بڕین؛ شیعری ژن و مێردێکی شاعیر سەنییە ساڵح و محەمەد #ماغوت، وەرگێرانی عەبدوڵڵا تاهیر بەرزنجی، دەزگای #سەردەم، سلێمانی ۲۰۱۷.
✍️ #سەڵاح_حەسەن_پاڵەوان
▫️ئەم کتێبە لە دووسەدو هەشت لاپەڕەدا دەڕواتە لای چوار شاعیری سەرەکی کە میحوەر و مێزی قسەکردنن لەسەر شیعر و جوانی و دزێوی و یاخیبوون. باسکردنی ژیان و سەرگوزشتەی ژن و مێردێکە، دەست و پەنجە و هزری رەنگینیان لە نێو شیعری عەرەبیدا تا ئەمڕۆش ون نەبووە و وەک کریستاڵی بەر هەرەتاو شەوق و رەنگ دەدەنەوە، وەک یاقووت رۆژ بە ڕۆژ بەڕەونەقتر دەبن، دوو هاوسەر لە نێو باخستانی شیعری ئەدەبی عەرەبیدا پیاسەی هەمیشەیی دەکەن، یەکێکیان قووڵبین، جوانبین، داهێنەر یەکێکی دیکەشیان یاخی، رەخنەگر، تووڕە، تەوسکەر.
▫️#محەمەد_ماغوت و #سەنییە_ساڵەحی هاوژینی بێباکانە لەم کتێبە نوێیەی رەخنەگر و وەرگێڕی بەتوانا #عەبدوڵا_تاهیر_بەرزنجی باس لە خۆیان و نیشتمان دەکەن. هەرچەندە عەبدوڵا بەتەنیا ئەم کتێبەکەی تەرخان نەکردووە بۆ قسەکردن لەسەر دنیای شیعر و بڕگە و دەستەواژە تایبەتییەکانی داهێنانی شیعری ئەم دوو کەسە، بەڵکو بە ئەسپایی و کاوەخۆ دەرگای باخچەی بەهەشتی شیعرمان بۆ دەکاتەوە، تەنیا لەو رووبەرە جوگرافیایە ناوەستێ ئەو ماغوتی یاخی و تووڕە لە نیشتمان و سیاسییەکان بۆ لای یاخییەکانی کورد دەبات وەک (#شێرکۆ_بێکەس، #مەحمود_دەروێش، #لەتیف_هەڵمەت، #قوبادی_جەلیزادە، #فەرهاد_پیرباڵ)، لەوێشەوە بە زاراوەیەک لە زاراوە گرنگەکانی دنیای رۆشنبیری ئاشنامان دەکات کە ئەویش «کولتووریسیە» لە نێو شیعری کوردی و لە پێکەوەنەستنێکی ژیرانە دیاردە چوونیەکەکانی نێو ناخی شاعیرانی کورد و عەرەب پێکەوە دەبەستێتەوە، نەک لە سۆنگەی بەراوردکاری بگرە لە مەودای تێکەڵبوونی کولتوورەکان و بە یەکداچوونی ژان و ئازار و هەست و خەونەکانیان..
▫️دەکرێ ئەم کتێبە لە دوو بەشدا تەماشا بکرێت، بەشێک تایبەتە بە ژنەشاعیر سەنییە و بەشێکیشی تریش بریتییە لە خوێندنەوەیەکی رەخنەییانە بۆ واقیعی شیعری کوردی لە نێوان سێ وەچەدا.
▫️کتێبەکە کورتە باسێکی تێدایە لەسەر بۆچوونی #سەنیە_ساڵحی لە بارەی شیعرەوە بەڵام نووسەر هەوڵیداوە هەندێ دەرگای تریش بکاتەوە، وەک چاوپێکەوتن لەگەڵ محەمەد ماغوت، قسەکردن لەسەر شیعرەکانی سەنیە سەعید لەسەر زاری رەخنەگری ناسراوی عەرەب #خالیدە_سەعید، لە پەراوێزی باس و چاوپێکەوتنەکەدا، وەرگێڕ ونووسەر ئاماژە بە تێکەڵبوونێک دەکات لە نێوان هەردوو پرسە سیاسی و خەونەکانی هەندێ لە شاعیرانی کورد لە سایەی باسی (دەرکەوتنی کولتووریستی لە شیعری کوردیدا) ، بۆ ئەمەش دوو ناویشی لەمبارەیەوە هێناوەتەوە کە ئەوانیش #مەحموود_دەروێش و #محەمەد_ماغوتە، بەرامبەر بەوانیش لە ئەدەبی کوردی ئاماژە بە #شێرکۆ_بێکەس دەکات.
▫️شاعیران و نووسەرانی کورد لە حەفتاکانی سەدەی رابردووەوە شیعری ماغوت دەخوێننەوە، بەڵام سەنیەی خێزانی کەم کەس دەیناسێت، بۆیە ماغوت دەڵێ رەنگە ناوی من وای کردبێت ئەو فەرامۆش بکرێت. محەمەد ماغوت سەرەتای هەشتاکان دەستی داوەتە شیعر، بەڵام لە کۆتایی پەنجاکاندا بووە بە کەسێکی داهێنەر و دیاری ئەڵقەی ئەدەبیی..
▫️ #سەنییە_ساڵح ژنەشاعیری سووری و هاوسەری #ماغوت لە ١٩٣٥ لە #سووریا لەدایل بووە، لە ساڵی ١٩٨٥ کۆچی کردووە، ئەم کتێبانەی چاپ کردووە (زەمەنی تەنگ ١٩٦٤، مرەکەبی سێدارە ١٩٧٠، نێرینەی گوڵ ١٩٨٨، تەپوتۆز چیرۆک ١٩٨٢). لە شەستەکانی سەدەی رابردوو سێ خەڵاتی بەدەستهێناوە.
▫️جیاوازی نێوان ئەم دوو شاعیرە ئەوەیە کە سەنیە بە نەزمێکی نهێنیانە وێنەی جیهان دەکێشێ، وێنەی هێمن، ریتمی هێمن، هەناسەدانێکی شیعری لەسەرخۆ، بەڵام محەمەد ماغوت زیاتر جەخت دەکاتە سەر ئابڕووبردنی سەبەبکاری برسێتی و ئاوارەیی ناخ و هۆکارەکانی سەرکوتکاری و چەوساندنەوە و دوورخستنەوە لە نیشتمان..
▫️ساڵی ١٩٦٣ ئەم دووانە دەبنە هاوسەری یەکتری، ئەوەی سەنییە لە شیعردا دەیویست لە خۆشەویستیدا گەرەک بوو، تۆڵەسەندنەوە بێت لە جیهان و ببێتە ئەسپی سیحری رزگاربوون. یەکەم قسەی سەنییە بەبۆنەی وەرگرتنی خەڵاتی #ئەلنەهار بوو لە تایبەت بوو بە شیعر، وەڵامی پرسیارێکی دایەوە، ئارەزوو و ئامانجی شیعریی تۆ چییە: هیچ ئارەزوو و تەمایەکم نییە، هیچ جۆرێک، من لەوە بێتواناترم دنیا بگۆڕم، یا جوانی بکەم یا وێرانی بکەم و دروستی بکەمەوە، وەک هەندێ شاعیر دەیڵێن، هەست دەکەم من وەک ئەو کەسە وام کە لە خەوندا قسە دەکات. قسەکردن لە خەوندا چ کاریگەرییەک لەسەر جیهان بەجێ دێڵێت؟ بە کورتی هیچ ئارەزووییەکم نییە...
🔻درێژەی بابەت...(Zêdetir Bixwîne)
🌐 http://kurdishbookhouse.com/ku/100-341/
#اختصاصی_خانه_کتاب_کردی
■ بە کانال "خانهٔ کتاب كُردی" بپیوندید:
▪️ @kurdishbookhouse
🌎 پایگاه خبری خانهٔ کتاب كُردی
📚ناسنامەی کتێب: گەردن نەماوە بۆ بڕین؛ شیعری ژن و مێردێکی شاعیر سەنییە ساڵح و محەمەد #ماغوت، وەرگێرانی عەبدوڵڵا تاهیر بەرزنجی، دەزگای #سەردەم، سلێمانی ۲۰۱۷.
✍️ #سەڵاح_حەسەن_پاڵەوان
▫️ئەم کتێبە لە دووسەدو هەشت لاپەڕەدا دەڕواتە لای چوار شاعیری سەرەکی کە میحوەر و مێزی قسەکردنن لەسەر شیعر و جوانی و دزێوی و یاخیبوون. باسکردنی ژیان و سەرگوزشتەی ژن و مێردێکە، دەست و پەنجە و هزری رەنگینیان لە نێو شیعری عەرەبیدا تا ئەمڕۆش ون نەبووە و وەک کریستاڵی بەر هەرەتاو شەوق و رەنگ دەدەنەوە، وەک یاقووت رۆژ بە ڕۆژ بەڕەونەقتر دەبن، دوو هاوسەر لە نێو باخستانی شیعری ئەدەبی عەرەبیدا پیاسەی هەمیشەیی دەکەن، یەکێکیان قووڵبین، جوانبین، داهێنەر یەکێکی دیکەشیان یاخی، رەخنەگر، تووڕە، تەوسکەر.
▫️#محەمەد_ماغوت و #سەنییە_ساڵەحی هاوژینی بێباکانە لەم کتێبە نوێیەی رەخنەگر و وەرگێڕی بەتوانا #عەبدوڵا_تاهیر_بەرزنجی باس لە خۆیان و نیشتمان دەکەن. هەرچەندە عەبدوڵا بەتەنیا ئەم کتێبەکەی تەرخان نەکردووە بۆ قسەکردن لەسەر دنیای شیعر و بڕگە و دەستەواژە تایبەتییەکانی داهێنانی شیعری ئەم دوو کەسە، بەڵکو بە ئەسپایی و کاوەخۆ دەرگای باخچەی بەهەشتی شیعرمان بۆ دەکاتەوە، تەنیا لەو رووبەرە جوگرافیایە ناوەستێ ئەو ماغوتی یاخی و تووڕە لە نیشتمان و سیاسییەکان بۆ لای یاخییەکانی کورد دەبات وەک (#شێرکۆ_بێکەس، #مەحمود_دەروێش، #لەتیف_هەڵمەت، #قوبادی_جەلیزادە، #فەرهاد_پیرباڵ)، لەوێشەوە بە زاراوەیەک لە زاراوە گرنگەکانی دنیای رۆشنبیری ئاشنامان دەکات کە ئەویش «کولتووریسیە» لە نێو شیعری کوردی و لە پێکەوەنەستنێکی ژیرانە دیاردە چوونیەکەکانی نێو ناخی شاعیرانی کورد و عەرەب پێکەوە دەبەستێتەوە، نەک لە سۆنگەی بەراوردکاری بگرە لە مەودای تێکەڵبوونی کولتوورەکان و بە یەکداچوونی ژان و ئازار و هەست و خەونەکانیان..
▫️دەکرێ ئەم کتێبە لە دوو بەشدا تەماشا بکرێت، بەشێک تایبەتە بە ژنەشاعیر سەنییە و بەشێکیشی تریش بریتییە لە خوێندنەوەیەکی رەخنەییانە بۆ واقیعی شیعری کوردی لە نێوان سێ وەچەدا.
▫️کتێبەکە کورتە باسێکی تێدایە لەسەر بۆچوونی #سەنیە_ساڵحی لە بارەی شیعرەوە بەڵام نووسەر هەوڵیداوە هەندێ دەرگای تریش بکاتەوە، وەک چاوپێکەوتن لەگەڵ محەمەد ماغوت، قسەکردن لەسەر شیعرەکانی سەنیە سەعید لەسەر زاری رەخنەگری ناسراوی عەرەب #خالیدە_سەعید، لە پەراوێزی باس و چاوپێکەوتنەکەدا، وەرگێڕ ونووسەر ئاماژە بە تێکەڵبوونێک دەکات لە نێوان هەردوو پرسە سیاسی و خەونەکانی هەندێ لە شاعیرانی کورد لە سایەی باسی (دەرکەوتنی کولتووریستی لە شیعری کوردیدا) ، بۆ ئەمەش دوو ناویشی لەمبارەیەوە هێناوەتەوە کە ئەوانیش #مەحموود_دەروێش و #محەمەد_ماغوتە، بەرامبەر بەوانیش لە ئەدەبی کوردی ئاماژە بە #شێرکۆ_بێکەس دەکات.
▫️شاعیران و نووسەرانی کورد لە حەفتاکانی سەدەی رابردووەوە شیعری ماغوت دەخوێننەوە، بەڵام سەنیەی خێزانی کەم کەس دەیناسێت، بۆیە ماغوت دەڵێ رەنگە ناوی من وای کردبێت ئەو فەرامۆش بکرێت. محەمەد ماغوت سەرەتای هەشتاکان دەستی داوەتە شیعر، بەڵام لە کۆتایی پەنجاکاندا بووە بە کەسێکی داهێنەر و دیاری ئەڵقەی ئەدەبیی..
▫️ #سەنییە_ساڵح ژنەشاعیری سووری و هاوسەری #ماغوت لە ١٩٣٥ لە #سووریا لەدایل بووە، لە ساڵی ١٩٨٥ کۆچی کردووە، ئەم کتێبانەی چاپ کردووە (زەمەنی تەنگ ١٩٦٤، مرەکەبی سێدارە ١٩٧٠، نێرینەی گوڵ ١٩٨٨، تەپوتۆز چیرۆک ١٩٨٢). لە شەستەکانی سەدەی رابردوو سێ خەڵاتی بەدەستهێناوە.
▫️جیاوازی نێوان ئەم دوو شاعیرە ئەوەیە کە سەنیە بە نەزمێکی نهێنیانە وێنەی جیهان دەکێشێ، وێنەی هێمن، ریتمی هێمن، هەناسەدانێکی شیعری لەسەرخۆ، بەڵام محەمەد ماغوت زیاتر جەخت دەکاتە سەر ئابڕووبردنی سەبەبکاری برسێتی و ئاوارەیی ناخ و هۆکارەکانی سەرکوتکاری و چەوساندنەوە و دوورخستنەوە لە نیشتمان..
▫️ساڵی ١٩٦٣ ئەم دووانە دەبنە هاوسەری یەکتری، ئەوەی سەنییە لە شیعردا دەیویست لە خۆشەویستیدا گەرەک بوو، تۆڵەسەندنەوە بێت لە جیهان و ببێتە ئەسپی سیحری رزگاربوون. یەکەم قسەی سەنییە بەبۆنەی وەرگرتنی خەڵاتی #ئەلنەهار بوو لە تایبەت بوو بە شیعر، وەڵامی پرسیارێکی دایەوە، ئارەزوو و ئامانجی شیعریی تۆ چییە: هیچ ئارەزوو و تەمایەکم نییە، هیچ جۆرێک، من لەوە بێتواناترم دنیا بگۆڕم، یا جوانی بکەم یا وێرانی بکەم و دروستی بکەمەوە، وەک هەندێ شاعیر دەیڵێن، هەست دەکەم من وەک ئەو کەسە وام کە لە خەوندا قسە دەکات. قسەکردن لە خەوندا چ کاریگەرییەک لەسەر جیهان بەجێ دێڵێت؟ بە کورتی هیچ ئارەزووییەکم نییە...
🔻درێژەی بابەت...(Zêdetir Bixwîne)
🌐 http://kurdishbookhouse.com/ku/100-341/
#اختصاصی_خانه_کتاب_کردی
■ بە کانال "خانهٔ کتاب كُردی" بپیوندید:
▪️ @kurdishbookhouse
🌎 پایگاه خبری خانهٔ کتاب كُردی
ماڵی کتێبی کوردی
ناساندنی کتێبی «گەردن نەماوە بۆ بڕین» - ماڵی کتێبی کوردی
📘عەزیز گەردی، خواجەی زمانێ
✍️دوکتۆر #حەمە_مەنتک
▫️لەناو کایەی ڕۆشنبیریی کوردیدا دەیان کەسمان هەن، هێندێکیان تەنێ دەنگەدەنگ بەرهەم دەهێنن، پڕۆژەیەکیان بۆ کامڵکردنی بوونی خۆیان پێ نییە. خواجەی زمانی کورد، #عەزیز_گەردی، یەک لەو بوونانەیە، بەردەوام خەریکی بە ڕەسەنکردن و کامڵکردنی بوونی خۆیەتی. ئەو بەردەوام خۆیەتی، خاوەن پڕۆژەی خۆیەتی. لە ڕێی ئەوەوە کەسانی دیکەیش هەوڵی کامڵکردنی بوونی خۆیان دەدەن، یان دەیانەوێ ببن بە بوونی ڕەسەن.
▫️کاتێک خواجەی زمانی کوردی، لە سەرەتای ساڵانی حەفتای سەتەی ڕابردوو زانستی ڕەوانبێژی بە سێ بەرگ لە ئەدەبی کوردیدا بڵاو دەکاتەوە. لە ڕێی ئەم سی بەرگەوە چ لە ڕووی تیۆری و چ لە ڕووی پراکتیکییەوە بناغەیەک بۆ ڕەوانبێژی لە ئەدەبی کوردیدا دادەنێت. بە بڕوای من ئەم سێ بەرگەی خواجەکەمان زانستی ڕەوانبێژی لە ئەدەبی کوردیدا بڕاندەوە. ئیدی ئەوەی دوای ئەو هاتووە و باسی ڕەوانبێژی کردووە، تەنێ جوینەوەی بیرکردنەوە و پێناسەکانی خواجەی ئێمە بووە.
▫️لەڕێی #تێزی دوکتۆرایەی خواجەکەمانەوە تێدەگەین #سەروا چەند فراوانە، چەند قووڵە و چ کاریگەرییەکی لە بنیاتی شیعر بە گشتی و شیعری کلاسیک بەتایبەتی هەیە. هیچ کەلێن و قوژبنێکی سەرواش نامێنێت خواجەی زمانی کوردی شیکردنەوە شرۆڤەی بۆ نەکردبێت. ئەو، توێژینەوە لەم زانستەیش لە ئەدەبی کوردی تەواو دەکات و ئیدی بوار بۆ هیچ کەسێکی تر ناهێڵێتەوە قسەی دیکەی لەبارەوە بکات. ئەگەر تەماشای لیستی سەرچاوەکانی تێزی دوکتۆراکەی لەبارەی سەرواوە بکەین، بە زمانەیلی #کوردی، #عەرەبی، #فارسی، #ئینگلیسی، #فرەنسی، #ئەسپانی و #ئیتاڵی سەرچاوەی بەکارهێناوە. لێرەشدا کەم دیوانی شاعیرانی کلاسیکیی کوردی هەیە کاری لەبارەوە نەکردبێتەوە و سەروای شیعرەکانی لێکنەدابێتەوە.
▫️ئەوەی جەختی لەبارەوە دەکرێتەوە، هەوڵەکانی خواجە عەزیزە لەبارەی وەرگێڕانەوە. لە وەرگێڕانیشدا پتر بە لای ئەدەبی کۆن و ئەفسانەدا ڕۆیشتووە. بیرمە کاتێك قوتابی ئەو بووم لە کۆلێژی زمان، زوو زوو لە ماڵەوە دەچوومە خزمەتی. جارێک لێم پرسی: کاک دوکتۆر بۆ کتێبی فەلسەفی و ڕەخنەیی وەرناگێڕیت، ئەوەندە خەریکی هەقایەت و چیرۆکی ئەفسانەیت؟ لە وەرامدا گوتی: ئەتوو هێشتا منداری، کورد هێشتا قیمەتی ئەفسانە نازانێ، لە داهاتوودا قیمەتی ئەفسانە بە دەر دەکەوێت.
▫️خواجەی ئێمە بە بڕوای من لە وەرگێڕاندا دوو تایبەتمەندی هەیە. یەکیان ئەوەیە زمانی وەرگێڕانی خواجە دیارە، بەو زمانە وەردەگێڕێ، کە قسەی پێ دەکات، ڕستەکانی بێ گرێوگۆڵن، بەرانبەر هیچ شتێک دانامێنێ. خوێنەر بەبێ ساتمە دەتوانێت بخوێنێتەوە. تایبەتمەندییەکی دیکە ئەوەیە خواجەکەمان وەکوو پڕۆژە و پسپۆڕی کاری وەرگێڕان دەکات. دەمەوێ بڵێم ڕاستە وەرگێڕانەکانی هەمەجۆرن، بەڵام لە ئەفسانەدا پسپۆڕی وەرگرتووە. کارەکانی دیکەیشی لە هەمان فەزاوە نێزیکن. بۆ نموونە بەرهەمەکانی #عەلی_ئەشرەفی_دەروێشیان، کە دوای وەرگێڕانی #ساڵانی_هەورین، ڕەحمەتی دەروێشیان گوتی: ئیستا کوڕێکم بە کوردی قسان دەکات. هاوکات بەرهەمەکانی #مەنسوور_یاقوتی. ئەوەی لە هەموو سەرنجڕاکێشترە ئەو خۆڕەپێشکەر نییە، خاکەرا و بێدەنگ خەریکی پڕۆژەکانیەتی.
▫️کاتێك کۆمیدیا خواوەندیی #دانتێ دەخوێنیتەوە، لە دڵی خۆت دەڵێی: پەکوو لەو کوردییە ڕەوانە. بۆ هەموو وشەیەک دیسان خواجە لەم وەرگێڕانەیشدا ماتەڵت ناکات و لێناگەڕێت بە دیار وشەکان دامێنی و خەم لە واتا و پێناسەیان بخۆیت، بارت سووک دەکات و بارتەقای دوو- سێ کتێبان پەراوێزت بۆ دەنووسێت. ئەو کاتێک کتێبێک دەکاتە کوردی، بە شێوازی وەرگێڕان و کوردییەکەی ئەو کتێبە لە زەین و یادگەی خوێنەردا دەهێڵێتەوە. ئاخر کێ هەیە لە نەوەی ساڵانی حەفتا و هەشتای سەتەی ڕابردوو داغستانی منی حەمزەتۆفی بیر نەبێت. ئەوەی یەک جار ئەم ڕۆمانەی خوێندبێتەوە، بیرکردنەوە و هزری داگیر دەکات. ئەوەی وەرگێڕانەکانی خواجە بخوێنێتەوە، هەموو وەرگێڕانێک ناخوێنێتەوە.
▫️یەکێک لە تایبەتمەندییەکانی هەڵبژاردنی کتێب بۆ وەرگێران لە کن خواجەی زمانی کوردی، ئەو کتێبانەن لەبارەی کولتوور و ئەدەب و دابونەریتی کوردەوارییە. لە ساڵی ١٩٨٣دا کتێبی ژیانی ئافرەتی کورد لە نووسینی هێنی #هارۆڵد_هانسن دەکاتە کوردی. ئەم کتێبە توێژینەوەیەکی مەیدانییە لەبارەی ژیانی ژنی کورد. تێدەگەین، ژنی کورد چۆن ژیاوە. هاوکات توێژینەوەیەکی مەیدانی و سۆسیۆلۆژییە بۆ ئەوەی زانین ژنی کورد لە کۆندا چۆن ژیاوە.
▫️ئەگەر باسی پڕۆژە و کتێبە بژاردەکانی خواجە بکەین، پێویستی بە توێژینەوەی ورد هەیە. خواجەی زمانی کوردی لە وەرگێڕان و نووسیندا هێند ئەمانەتتدارە، دەتوانین تیۆرییەکی تایبەتی لەبارەی تێز و بیرکردنەوەی ئەو بۆ وەرگێڕان دابڕێژین.
🔻درێژەی بابەت...(Zêdetir Bixwîne)
🌐 http://kurdishbookhouse.com/ku/100-342/
#اختصاصی_خانه_کتاب_کردی
■ بە کانال "خانهٔ کتاب كُردی" بپیوندید:
▪️ @kurdishbookhouse
🌎 پایگاه خبری خانهٔ کتاب كُردی
✍️دوکتۆر #حەمە_مەنتک
▫️لەناو کایەی ڕۆشنبیریی کوردیدا دەیان کەسمان هەن، هێندێکیان تەنێ دەنگەدەنگ بەرهەم دەهێنن، پڕۆژەیەکیان بۆ کامڵکردنی بوونی خۆیان پێ نییە. خواجەی زمانی کورد، #عەزیز_گەردی، یەک لەو بوونانەیە، بەردەوام خەریکی بە ڕەسەنکردن و کامڵکردنی بوونی خۆیەتی. ئەو بەردەوام خۆیەتی، خاوەن پڕۆژەی خۆیەتی. لە ڕێی ئەوەوە کەسانی دیکەیش هەوڵی کامڵکردنی بوونی خۆیان دەدەن، یان دەیانەوێ ببن بە بوونی ڕەسەن.
▫️کاتێک خواجەی زمانی کوردی، لە سەرەتای ساڵانی حەفتای سەتەی ڕابردوو زانستی ڕەوانبێژی بە سێ بەرگ لە ئەدەبی کوردیدا بڵاو دەکاتەوە. لە ڕێی ئەم سی بەرگەوە چ لە ڕووی تیۆری و چ لە ڕووی پراکتیکییەوە بناغەیەک بۆ ڕەوانبێژی لە ئەدەبی کوردیدا دادەنێت. بە بڕوای من ئەم سێ بەرگەی خواجەکەمان زانستی ڕەوانبێژی لە ئەدەبی کوردیدا بڕاندەوە. ئیدی ئەوەی دوای ئەو هاتووە و باسی ڕەوانبێژی کردووە، تەنێ جوینەوەی بیرکردنەوە و پێناسەکانی خواجەی ئێمە بووە.
▫️لەڕێی #تێزی دوکتۆرایەی خواجەکەمانەوە تێدەگەین #سەروا چەند فراوانە، چەند قووڵە و چ کاریگەرییەکی لە بنیاتی شیعر بە گشتی و شیعری کلاسیک بەتایبەتی هەیە. هیچ کەلێن و قوژبنێکی سەرواش نامێنێت خواجەی زمانی کوردی شیکردنەوە شرۆڤەی بۆ نەکردبێت. ئەو، توێژینەوە لەم زانستەیش لە ئەدەبی کوردی تەواو دەکات و ئیدی بوار بۆ هیچ کەسێکی تر ناهێڵێتەوە قسەی دیکەی لەبارەوە بکات. ئەگەر تەماشای لیستی سەرچاوەکانی تێزی دوکتۆراکەی لەبارەی سەرواوە بکەین، بە زمانەیلی #کوردی، #عەرەبی، #فارسی، #ئینگلیسی، #فرەنسی، #ئەسپانی و #ئیتاڵی سەرچاوەی بەکارهێناوە. لێرەشدا کەم دیوانی شاعیرانی کلاسیکیی کوردی هەیە کاری لەبارەوە نەکردبێتەوە و سەروای شیعرەکانی لێکنەدابێتەوە.
▫️ئەوەی جەختی لەبارەوە دەکرێتەوە، هەوڵەکانی خواجە عەزیزە لەبارەی وەرگێڕانەوە. لە وەرگێڕانیشدا پتر بە لای ئەدەبی کۆن و ئەفسانەدا ڕۆیشتووە. بیرمە کاتێك قوتابی ئەو بووم لە کۆلێژی زمان، زوو زوو لە ماڵەوە دەچوومە خزمەتی. جارێک لێم پرسی: کاک دوکتۆر بۆ کتێبی فەلسەفی و ڕەخنەیی وەرناگێڕیت، ئەوەندە خەریکی هەقایەت و چیرۆکی ئەفسانەیت؟ لە وەرامدا گوتی: ئەتوو هێشتا منداری، کورد هێشتا قیمەتی ئەفسانە نازانێ، لە داهاتوودا قیمەتی ئەفسانە بە دەر دەکەوێت.
▫️خواجەی ئێمە بە بڕوای من لە وەرگێڕاندا دوو تایبەتمەندی هەیە. یەکیان ئەوەیە زمانی وەرگێڕانی خواجە دیارە، بەو زمانە وەردەگێڕێ، کە قسەی پێ دەکات، ڕستەکانی بێ گرێوگۆڵن، بەرانبەر هیچ شتێک دانامێنێ. خوێنەر بەبێ ساتمە دەتوانێت بخوێنێتەوە. تایبەتمەندییەکی دیکە ئەوەیە خواجەکەمان وەکوو پڕۆژە و پسپۆڕی کاری وەرگێڕان دەکات. دەمەوێ بڵێم ڕاستە وەرگێڕانەکانی هەمەجۆرن، بەڵام لە ئەفسانەدا پسپۆڕی وەرگرتووە. کارەکانی دیکەیشی لە هەمان فەزاوە نێزیکن. بۆ نموونە بەرهەمەکانی #عەلی_ئەشرەفی_دەروێشیان، کە دوای وەرگێڕانی #ساڵانی_هەورین، ڕەحمەتی دەروێشیان گوتی: ئیستا کوڕێکم بە کوردی قسان دەکات. هاوکات بەرهەمەکانی #مەنسوور_یاقوتی. ئەوەی لە هەموو سەرنجڕاکێشترە ئەو خۆڕەپێشکەر نییە، خاکەرا و بێدەنگ خەریکی پڕۆژەکانیەتی.
▫️کاتێك کۆمیدیا خواوەندیی #دانتێ دەخوێنیتەوە، لە دڵی خۆت دەڵێی: پەکوو لەو کوردییە ڕەوانە. بۆ هەموو وشەیەک دیسان خواجە لەم وەرگێڕانەیشدا ماتەڵت ناکات و لێناگەڕێت بە دیار وشەکان دامێنی و خەم لە واتا و پێناسەیان بخۆیت، بارت سووک دەکات و بارتەقای دوو- سێ کتێبان پەراوێزت بۆ دەنووسێت. ئەو کاتێک کتێبێک دەکاتە کوردی، بە شێوازی وەرگێڕان و کوردییەکەی ئەو کتێبە لە زەین و یادگەی خوێنەردا دەهێڵێتەوە. ئاخر کێ هەیە لە نەوەی ساڵانی حەفتا و هەشتای سەتەی ڕابردوو داغستانی منی حەمزەتۆفی بیر نەبێت. ئەوەی یەک جار ئەم ڕۆمانەی خوێندبێتەوە، بیرکردنەوە و هزری داگیر دەکات. ئەوەی وەرگێڕانەکانی خواجە بخوێنێتەوە، هەموو وەرگێڕانێک ناخوێنێتەوە.
▫️یەکێک لە تایبەتمەندییەکانی هەڵبژاردنی کتێب بۆ وەرگێران لە کن خواجەی زمانی کوردی، ئەو کتێبانەن لەبارەی کولتوور و ئەدەب و دابونەریتی کوردەوارییە. لە ساڵی ١٩٨٣دا کتێبی ژیانی ئافرەتی کورد لە نووسینی هێنی #هارۆڵد_هانسن دەکاتە کوردی. ئەم کتێبە توێژینەوەیەکی مەیدانییە لەبارەی ژیانی ژنی کورد. تێدەگەین، ژنی کورد چۆن ژیاوە. هاوکات توێژینەوەیەکی مەیدانی و سۆسیۆلۆژییە بۆ ئەوەی زانین ژنی کورد لە کۆندا چۆن ژیاوە.
▫️ئەگەر باسی پڕۆژە و کتێبە بژاردەکانی خواجە بکەین، پێویستی بە توێژینەوەی ورد هەیە. خواجەی زمانی کوردی لە وەرگێڕان و نووسیندا هێند ئەمانەتتدارە، دەتوانین تیۆرییەکی تایبەتی لەبارەی تێز و بیرکردنەوەی ئەو بۆ وەرگێڕان دابڕێژین.
🔻درێژەی بابەت...(Zêdetir Bixwîne)
🌐 http://kurdishbookhouse.com/ku/100-342/
#اختصاصی_خانه_کتاب_کردی
■ بە کانال "خانهٔ کتاب كُردی" بپیوندید:
▪️ @kurdishbookhouse
🌎 پایگاه خبری خانهٔ کتاب كُردی
📘نه‌ته‌وه‌یی ئایینی و ئایینی نه‌ته‌وه‌یی له خه‌زێنه‌ی مامۆستا مه‌لا #عه‌بدوڵڵا_ئه‌حمه‌دیان‌دا
✍️دوکتۆر #محەممه‌د_ره‌حیمیان
▫️له مێژووی هزری کورده‌واری‌دا، ئایین‌مه‌داری و نه‌ته‌وه‌په‌روه‌ری، وه‌ک دوو بنه‌مای لێکدژ بناخه‌دارێژی رێکخسته‌ی مه‌عریفه‌ی کوردین که به وێنه‌ی دوو هێڵی هاوشان له تان و پۆی تێ‌رامان و تێفکرینی کوردیدا، هزرمه‌ندانیان به خۆوه خه‌ریک کردوه.
▫️مامۆستای بلیمه‌ت مه‌لا عه‌بدوڵڵا ئه‌حمه‌دیان، له ساحه‌ی مه‌عریفه‌ی کورده‌واری، له پانتایی دوو گوتاری ئایین‌مه‌داری و نه‌ته‌وه‌په‌روه‌ری‌دا، هه‌وڵێکی زۆری داوه که به ئاشته‌وایی ئه‌م دوو گوتاره، مه‌عریفه‌یکی ئایین‌نه‌ته‌وه‌یی له ده‌ڤه‌ری تێگه‌یشتن و تێفکرینی کوردیدا بنیات بنێته‌وه. زانایی و شاره‌زایی مامۆستا له بواری ئایین و زانستی ئایینی و هه‌روه‌ها پسپۆڕی و سه‌رچاوه‌ناسی وی، سه‌باره‌ت به بناخه و بنه‌مای مه‌عریفه‌ی ئایینی، بوه‌ته هۆی سازدانی گوتارێکی ئایینی کوردی.
▫️به‌م پێیه و به پێی گرینگایه‌تی و پێگه‌ی هه‌ستیاری پێکهاته‌ی زمانی و هه‌ر وه‌ها چه‌مک‌سازی له به‌ستێنی مه‌عریفه و تێفکرین‌دا، ئه‌کرێ بلێین له‌و ئاسه‌واره بڵاوکراوانه‌ی مامۆستا مه‌لا عه‌بدوڵڵا که به زمانی کوردی نووسراون، هه‌وڵێکی بایه‌خمه‌ند بۆ کورداندنی گوتار و بابه‌ته‌کان و هه‌ر وه‌ها پیتاندنی وشه و رسته‌کان و ته‌یارکردنیان بۆ تێفکرین سه‌باره‌ت به هه‌ست و نه‌ست و نه‌ریتی فکری کوردی، هاتوه‌ته گوڕێ و لواویه‌کانی زمانی کوردی بۆ ده‌ربڕین و تێگه‌یشتنی ئایینی له بواره‌جۆراوجۆره‌کانی ژیان و جیهانی کورده‌واری تاقی کراوه‌ته‌وه.
▫️به‌م پێشه‌کیه‌وه جێی خۆیه‌تی که ڕا و بۆچوونه‌کانی مامۆستا #ئه‌حمه‌دیان وه‌ک سیمایه‌کی ئایینی که دالغه و هه‌زاره‌ی نه‌ته‌وه‌ییشی له بیر نه‌کردوه، به پێی کتێبی «#خه‌زێنه»، بخه‌ینه ژێر تیشکی ره‌خنه و لێکۆڵینه‌وه.
▫️کتێبی «#خه‌زێنه»، سه‌رجه‌م ۲۷ وتاری له کۆمه‌ڵه نووسراوه‌کانی مامۆستای وه‌خۆگرتوه که تێکڕا ئه‌کرێ به سه‌ر سێ پاژدا دابه‌ش بکرێت:
1️⃣ یاد و یاده‌وه‌ری‌نووسینه‌وه
2️⃣ ره‌خنه و لێکۆڵینه‌وه‌ی ئه‌ده‌بی
3️⃣ وتاری ئایینی
▫️ئه‌م وتارانه له چاو ئه‌وه‌ی که بیر و بۆچونی خوالێخۆش بوو مه‌لا #عه‌بدوڵڵا_ئه‌حمه‌دیان سه‌بارت به بواره جۆراوجۆره‌کان خۆیا ئه‌کاتن، به گشتی و به جۆرێک ئه‌کرێ بڵێین ژیاننامه‌ی فکری ومه‌عریفی به‌رێزیانه. مه‌عریفه‌یه‌ک که به به‌رده‌بناخه‌یه‌کی ئایینی دانراوه و هه‌موو بابه‌ته‌کان، به‌و پێوانه‌وه تاووتوێ ئه‌کرێت و به چاوی ئایینه‌وه هه‌موو سوچه‌کانی فکری و ئه‌ده‌بی کورده‌واری ئه‌خرێته ژێر سه‌رنجه‌وه.
▫️به‌شی یه‌که‌می وتاره‌کان په‌یوه‌سته به یاده‌وه‌ری‌نووسینه‌وه که ئه‌په‌رژێته سه‌ر زیاره‌ت و یادی گه‌وره پیاوان و بلیمه‌ته ئایینه‌کان وه‌ک عه‌للامه #قزڵجی، ئه‌بووبه‌کری #موسه‌ننیف، عه‌للامه مه‌لا عه‌لی، مه‌لا یۆسفی ئه‌سه‌م، مه‌لا #جامی، عه‌للامه بێتووشی، عه‌للامه مه‌لا باقر، مامۆستا #شاریکه‌ندی، مه‌لا که‌ریم(فیدایی)، و چه‌ند شاعیر و ئه‌دیبی مه‌زن وه‌ک: #وه‌فایی، #مه‌وله‌وی، #هێمن و مامۆستا #هه‌ژار.
▫️قه‌ڵه‌می مامۆستا له‌م وتارانه‌دا، سه‌ره‌ڕای ئه‌وه‌ی که وشه‌ی ره‌سه‌ن و که‌لیمه‌ی په‌تی کوردی وه‌کارهێناوه و له رازه وێژه‌ییه‌کان وه‌ک: #سه‌جع، شوبهاندن، ته‌مسیل و #خوازه، که‌ڵکی وه‌رگرتوه به‌ڵام زمانێکی پوخت و پاراوی هه‌یه که توخمه ئه‌ده‌بی و وشه نامۆکان، نه‌بوونه‌ته هۆی ئاڵۆزی زمانی و گرێوگۆڵ‌خستنه ناو ده‌قی وتاره‌کان. به پێی ئه‌وه‌ی که یاده‌وه‌ریه‌کان به سۆزێکی حه‌سره‌تواره‌وه نووسراون، زمانێکی دڵنشین و هاودڵیان هه‌یه که خوێنه‌ر ئه‌باته ناخی بابه‌ته‌که‌وه و چێژێکی ره‌وایی پێده‌به‌خشێ.
▫️بەشی دووهەمی «خەزێنە» رەخنە و لێکۆڵینەوە ئەدەبیەکان دەگرێتە خۆوە کە بێجگە لەوەی کە شارەزایی و هۆگری مامۆستا عەبدوڵڵا پیشان ئەدات، بەستێنێکی شیاویشە بۆ لێکدانەوەی هزری ئەدەبی و ئایینی بەڕێزیان.
▫️«#خەزێنە» خەزێنەیەکە لە ماکە هزریەکانی گوتاری حوجرەیی بۆ تێهەڵکێش‌کردنی ئایین‌مەداری و نەتەوەپەروەری کە رەنگە وەک دیالکتیکێکی سەرەتایی لە نێوان ئەو دوو چەمکە لێکدژە بێتە ئەژمار. دیالکتیکێک کە پێویستە دەرفەتی بۆ بخولقێ تا بە لێک‌سوونی ئەم دوو گوتارە، ئاسۆی گوتاری سێهەم لە ساحەی مەعریفی کوردەواری‌دا ئاوەڵا بکات و لە هزرێکی تازەوە بنەمای گوتاری کوردی پێک بهێنێت.
🔻درێژەی بابەت...
🌐 http://kurdishbookhouse.com/ku/100-344/
📎 بۆ داگرتنی کۆی وتارەکە لە دووتوێی فایلێکی ۱۹ لاپەڕەییدا کرتە بکە سەر داگرتنی PDF.
🗂مطالب مرتبط:
📚کورتە پێناسەیەکی کتێبی «تحلیلی بر افکار و آثار علّامه ملّا عبداللّه احمدیان»
■ بە کانال "خانهٔ کتاب كُردی" بپیوندید:
▪️ @kurdishbookhouse
🌎 پایگاه خبری خانهٔ کتاب كُردی
✍️دوکتۆر #محەممه‌د_ره‌حیمیان
▫️له مێژووی هزری کورده‌واری‌دا، ئایین‌مه‌داری و نه‌ته‌وه‌په‌روه‌ری، وه‌ک دوو بنه‌مای لێکدژ بناخه‌دارێژی رێکخسته‌ی مه‌عریفه‌ی کوردین که به وێنه‌ی دوو هێڵی هاوشان له تان و پۆی تێ‌رامان و تێفکرینی کوردیدا، هزرمه‌ندانیان به خۆوه خه‌ریک کردوه.
▫️مامۆستای بلیمه‌ت مه‌لا عه‌بدوڵڵا ئه‌حمه‌دیان، له ساحه‌ی مه‌عریفه‌ی کورده‌واری، له پانتایی دوو گوتاری ئایین‌مه‌داری و نه‌ته‌وه‌په‌روه‌ری‌دا، هه‌وڵێکی زۆری داوه که به ئاشته‌وایی ئه‌م دوو گوتاره، مه‌عریفه‌یکی ئایین‌نه‌ته‌وه‌یی له ده‌ڤه‌ری تێگه‌یشتن و تێفکرینی کوردیدا بنیات بنێته‌وه. زانایی و شاره‌زایی مامۆستا له بواری ئایین و زانستی ئایینی و هه‌روه‌ها پسپۆڕی و سه‌رچاوه‌ناسی وی، سه‌باره‌ت به بناخه و بنه‌مای مه‌عریفه‌ی ئایینی، بوه‌ته هۆی سازدانی گوتارێکی ئایینی کوردی.
▫️به‌م پێیه و به پێی گرینگایه‌تی و پێگه‌ی هه‌ستیاری پێکهاته‌ی زمانی و هه‌ر وه‌ها چه‌مک‌سازی له به‌ستێنی مه‌عریفه و تێفکرین‌دا، ئه‌کرێ بلێین له‌و ئاسه‌واره بڵاوکراوانه‌ی مامۆستا مه‌لا عه‌بدوڵڵا که به زمانی کوردی نووسراون، هه‌وڵێکی بایه‌خمه‌ند بۆ کورداندنی گوتار و بابه‌ته‌کان و هه‌ر وه‌ها پیتاندنی وشه و رسته‌کان و ته‌یارکردنیان بۆ تێفکرین سه‌باره‌ت به هه‌ست و نه‌ست و نه‌ریتی فکری کوردی، هاتوه‌ته گوڕێ و لواویه‌کانی زمانی کوردی بۆ ده‌ربڕین و تێگه‌یشتنی ئایینی له بواره‌جۆراوجۆره‌کانی ژیان و جیهانی کورده‌واری تاقی کراوه‌ته‌وه.
▫️به‌م پێشه‌کیه‌وه جێی خۆیه‌تی که ڕا و بۆچوونه‌کانی مامۆستا #ئه‌حمه‌دیان وه‌ک سیمایه‌کی ئایینی که دالغه و هه‌زاره‌ی نه‌ته‌وه‌ییشی له بیر نه‌کردوه، به پێی کتێبی «#خه‌زێنه»، بخه‌ینه ژێر تیشکی ره‌خنه و لێکۆڵینه‌وه.
▫️کتێبی «#خه‌زێنه»، سه‌رجه‌م ۲۷ وتاری له کۆمه‌ڵه نووسراوه‌کانی مامۆستای وه‌خۆگرتوه که تێکڕا ئه‌کرێ به سه‌ر سێ پاژدا دابه‌ش بکرێت:
1️⃣ یاد و یاده‌وه‌ری‌نووسینه‌وه
2️⃣ ره‌خنه و لێکۆڵینه‌وه‌ی ئه‌ده‌بی
3️⃣ وتاری ئایینی
▫️ئه‌م وتارانه له چاو ئه‌وه‌ی که بیر و بۆچونی خوالێخۆش بوو مه‌لا #عه‌بدوڵڵا_ئه‌حمه‌دیان سه‌بارت به بواره جۆراوجۆره‌کان خۆیا ئه‌کاتن، به گشتی و به جۆرێک ئه‌کرێ بڵێین ژیاننامه‌ی فکری ومه‌عریفی به‌رێزیانه. مه‌عریفه‌یه‌ک که به به‌رده‌بناخه‌یه‌کی ئایینی دانراوه و هه‌موو بابه‌ته‌کان، به‌و پێوانه‌وه تاووتوێ ئه‌کرێت و به چاوی ئایینه‌وه هه‌موو سوچه‌کانی فکری و ئه‌ده‌بی کورده‌واری ئه‌خرێته ژێر سه‌رنجه‌وه.
▫️به‌شی یه‌که‌می وتاره‌کان په‌یوه‌سته به یاده‌وه‌ری‌نووسینه‌وه که ئه‌په‌رژێته سه‌ر زیاره‌ت و یادی گه‌وره پیاوان و بلیمه‌ته ئایینه‌کان وه‌ک عه‌للامه #قزڵجی، ئه‌بووبه‌کری #موسه‌ننیف، عه‌للامه مه‌لا عه‌لی، مه‌لا یۆسفی ئه‌سه‌م، مه‌لا #جامی، عه‌للامه بێتووشی، عه‌للامه مه‌لا باقر، مامۆستا #شاریکه‌ندی، مه‌لا که‌ریم(فیدایی)، و چه‌ند شاعیر و ئه‌دیبی مه‌زن وه‌ک: #وه‌فایی، #مه‌وله‌وی، #هێمن و مامۆستا #هه‌ژار.
▫️قه‌ڵه‌می مامۆستا له‌م وتارانه‌دا، سه‌ره‌ڕای ئه‌وه‌ی که وشه‌ی ره‌سه‌ن و که‌لیمه‌ی په‌تی کوردی وه‌کارهێناوه و له رازه وێژه‌ییه‌کان وه‌ک: #سه‌جع، شوبهاندن، ته‌مسیل و #خوازه، که‌ڵکی وه‌رگرتوه به‌ڵام زمانێکی پوخت و پاراوی هه‌یه که توخمه ئه‌ده‌بی و وشه نامۆکان، نه‌بوونه‌ته هۆی ئاڵۆزی زمانی و گرێوگۆڵ‌خستنه ناو ده‌قی وتاره‌کان. به پێی ئه‌وه‌ی که یاده‌وه‌ریه‌کان به سۆزێکی حه‌سره‌تواره‌وه نووسراون، زمانێکی دڵنشین و هاودڵیان هه‌یه که خوێنه‌ر ئه‌باته ناخی بابه‌ته‌که‌وه و چێژێکی ره‌وایی پێده‌به‌خشێ.
▫️بەشی دووهەمی «خەزێنە» رەخنە و لێکۆڵینەوە ئەدەبیەکان دەگرێتە خۆوە کە بێجگە لەوەی کە شارەزایی و هۆگری مامۆستا عەبدوڵڵا پیشان ئەدات، بەستێنێکی شیاویشە بۆ لێکدانەوەی هزری ئەدەبی و ئایینی بەڕێزیان.
▫️«#خەزێنە» خەزێنەیەکە لە ماکە هزریەکانی گوتاری حوجرەیی بۆ تێهەڵکێش‌کردنی ئایین‌مەداری و نەتەوەپەروەری کە رەنگە وەک دیالکتیکێکی سەرەتایی لە نێوان ئەو دوو چەمکە لێکدژە بێتە ئەژمار. دیالکتیکێک کە پێویستە دەرفەتی بۆ بخولقێ تا بە لێک‌سوونی ئەم دوو گوتارە، ئاسۆی گوتاری سێهەم لە ساحەی مەعریفی کوردەواری‌دا ئاوەڵا بکات و لە هزرێکی تازەوە بنەمای گوتاری کوردی پێک بهێنێت.
🔻درێژەی بابەت...
🌐 http://kurdishbookhouse.com/ku/100-344/
📎 بۆ داگرتنی کۆی وتارەکە لە دووتوێی فایلێکی ۱۹ لاپەڕەییدا کرتە بکە سەر داگرتنی PDF.
🗂مطالب مرتبط:
📚کورتە پێناسەیەکی کتێبی «تحلیلی بر افکار و آثار علّامه ملّا عبداللّه احمدیان»
■ بە کانال "خانهٔ کتاب كُردی" بپیوندید:
▪️ @kurdishbookhouse
🌎 پایگاه خبری خانهٔ کتاب كُردی
📘ناساندنی کتێبی «مرۆڤ و کەرامەت»
📚ناسنامەی کتێب: مرۆڤ و کەرامەت، مەریوان وریا قانع، دەزگای ئەندیشە، سلێمانی ۲۰۱۶.
✍️ #مەریوان_وریا_قانع
▫️کتێبی «مرۆڤ و کەرامەت» باسێکی درێژە سەبارەت بە سێ چەمک لە چەمکە سەرەکییەکانی ناو دونیای مۆدێرن، کە بریتین لە چەمکەکانی ”ماف“ و ”کەرامەت“ و ”پلورالیزم“. ئەم سێ چەمکە ھەم وەک دەرەنجامی دروستبوونی دونیای مۆدێرن و ھەم وەک ھێزی دروستکردنی ئەو دونیایە وێناکراوە و باسکراوە.
1️⃣ لەبەشی یەکەمدا، کە تەرخانە بۆ باسکردنی لەدایکبوونی ”مرۆڤی خاوەن ماف“، بەدرێژیی لەسەر مەسەلەی وێناکردنی مرۆڤ لە فیکری #ئەرستۆ و فیکری سەدەکانی ناوەڕاست و فیکری ئیسلامی کلاسیکیی و ئینجا فیکری ڕۆشنگەریی و مۆدێرندا وەستاوە. لە ڕوانینی ئەرستۆوە بۆ دیاردەی کۆیلایەتیی، بۆ ڕوانین بۆ مرۆڤی ھۆمۆساکەرلە سەردەمی ڕۆمانییەکاندا، لە مافی خوداییەوە بۆ مافیی سروشتیی و لە بیعەی ئیسلامییەوە بۆ پەیمانی کۆمەڵایەتیی، کتێبێکە سەفەرێکی درێژە بەناو چەندان ڕوانینی جیاوازدا سەبارەت بە شوێن و پێگەی مرۆڤ لە ژیانی کۆمەڵایەتیی سیاسیی و فەرھەنگیدا و لەدایکبوونی زەحمەتی وێناکردنی مرۆڤ وەک خاوەن بوونەوەرێکی خاوەن ماف. بەشێکی تری ئەم بەشە تەرخانە بۆ نیشاندانی مێژو و سیاقی لەدایکبوونی بەیاننامەی مافەکانی مرۆڤ و ڕەخنەکانی #مارکس و ھانا ئارێنت لەو مافانە.
2️⃣ بەش دووھەمی کتێبەکە تەرخانە بۆ باسکردنی پرسی کەرامەت. ئەم بەشە بە باسکردنی شوێن و جێی کەرامەت لە کۆمەڵگای ئێمەدا دەستپێدەکات و ھەوڵئەدات مێژووی سەدەی بیستەمی کۆمەڵگای ئێمە لەڕێگای چەمکی کەرامەتەوە بخوێنێتەوە. دوای ئەوە بەدرێژیی لەسەر مانا فیکریی و فەلسەفیی و سیاسییەکانی چەمکی کەرامەت دەوەستێت و باس لە چۆنیەتی لەدایکبوونی بیرۆکەی مرۆڤ دەکات وەک بوونەوەرێکی خاوەن کەرامەت. لەمەشدا کتێبکە باس لە بۆچوونەکانی #ھیگڵ و بۆچوونەکانی فەیلەسوفی کەنەدیی #چارلس_تایلەر و #ئالێکس_ھۆنێسی ئەڵمانی دەکات، کە سەر بە نەوەی سێھەمی فەیلەسوفانی قوتابخانەی فرانکفۆرتە ومەسەلەی کەرامەت یەکێکە لە بابەتە سەرەکییەکانی ناو فیکری ئەو. کۆتایی ئەم بەشەش تەرخانە بۆ نیشاندانی شوێنی کەرامەت لەنێو زمان و چەمک و ڕوانینەکانی ”بەھاری عەرەبیی“دا.
3️⃣ بەشی سێھەم و کۆتایی کتێبە تەرخانە بۆ شیکردنەوەی دیاردەی پلورالیزم و چۆنیەتی بوونی ئەم دیاردەیە بەبەشێک لە ڕوانین بۆ مرۆڤ و کۆمەڵگا ھاوچەرخەکان. لەم بەشەدا ڕوانینەکانی سێ فەیلەسوفی گەورە بۆ پلورالیزم بەدرێژیی باسکراون ، کە بریتین لە #ھانا_ئارێنت و #جیانی_ڤاتیمۆ و #ئەلفارابی.
▫️بەسەریەکەوە کتێبێکە بەرگرییکردنێکی ھەمەلایەنە لە مرۆڤ وەک بوونەوەرێکی خاوەن ماف و خاوەن کەرامەت و جیاواز و پلورال. بەھیوای خوێندنەوە و ڕەخنەکردن و دەوڵەمەندکرنی بابەتەکانی کتێبەکە.
🔻پەرەگرافێک لە کتێبی «مرۆڤ و کەرامەت»
▫️تا بەر لە ھاتنی ژنە فەیلەسوفی ئەڵمانی #ھانا_ئارێنت فیکری فەلسەفیی بەشێوەیەکی گشتیی، ئەوەندەی گرنگیی بە ”مردن“ و ”کۆتایی“ەکان ئەدات، ئەوەندە گرنگیی بە مەسەلەی ”لەدایکبوون“ و ”سەرەتا“کان نادات. لە سەردەمی #ھیگڵەوە بەردەوام گوێمان لە شتگەلێکە لە بابەتی ”کۆتایی مێژوو“، ”کۆتایی ئایدیۆلۆژیا“، ”مردنی خودا“ و ”مردنی مرۆڤ“ و ”مردنی ھونەر“ و ”مردنی فەلسەفە“ و چەندان مردن و کۆتایی و شتی دیکەی لەو بابەتە. ژمارەی ئەو لاپەڕانەی لەمێژووی فەلسەفەدا لەسەر ”نائومێدیی“ و ”مردن“ و ”کۆتاییەکان“ نووسراوە لە ژماردن نایەن، بەدەگمەن نەبێت ”لەدایکبوون“ و ”سەرەتای تازە“ و ”ئومێد“ بەشێک نەبوون لە بیرکردنەوەی فەلسەفیی.
▫️ لەم ڕووەوە #ھانا_ئارێنت فەیلەسوفێکی دەگمەن و ناوازەیە، لەناو ئەو گروپە بچووکەدایە کە لە کەسانی وەک #نیتشە و #بێرجسۆن و #ئێرنست_بلۆخ پێکدێت. بەبۆچونی ھانا ئارێنت فەلسەفە لە خۆرئاوادا بەتوندیی بە مەسەلەی مەرگەوە گرێدراوە، مەیلێکی گەورەشی بۆ مردن ھەیە، فەلسەفە لەم بەشەی دونیادا تەواو بە مەرگەوە سەرقاڵە، ئەمەش وایکردوە گرنگییەکی ئەوتۆ بە وردەکارییەکانی ژیان و بەخودی ژیان و بە دۆخە کۆنکریتییەکان نەدات. بەتایبەتی گرنگینەدا بە ژیان لەگەڵ ئەوانیتردا، ژیانی گشتیی، ژیانێک مرۆڤ لەگەڵ مرۆڤەکانی تردا دابەشیبکات. ئەم مەیل و داشکانەش بەلای مەرگدا لە #ئەفلاتون خۆیەوە دەستپێدەکات، ئەوەتا ئەفلاتون کاتێک باس لە فەلسەفە دەکات، وەک مەشقێک بۆ مردن ناویدەبات. ئەم ئیھمالکردنەی دونیا و گرنگینەدان بە ژیانی پێکەوەیی و بە لەگەڵ ئەویتربووندا وا لە #ھایدگەر دەکات ساڵانێکی درێژ ئەندامی پارتەکەی #ھیتلەر بێت، بەبێ گوێدانە ئەو ھەموو ئازار و تاوانانەی ئەم پارتە و ئەزموونی فاشیزم لە ژیانی ڕۆژانەدا بەرھەمیدەھێنا. لەم ڕووەوە #ھانا_ئارێنت سڵ لەوە ناکاتەوە #ھایدگەر بە ”گەمژەیەکی سیاسیی“ ناوببات.
🔻درێژەی بابەت
🌐 http://kurdishbookhouse.com/ku/100-345
■ بە کانال "خانهٔ کتاب كُردی" بپیوندید:
▪️ @kurdishbookhouse
🌎 پایگاه خبری خانهٔ کتاب كُردی
📚ناسنامەی کتێب: مرۆڤ و کەرامەت، مەریوان وریا قانع، دەزگای ئەندیشە، سلێمانی ۲۰۱۶.
✍️ #مەریوان_وریا_قانع
▫️کتێبی «مرۆڤ و کەرامەت» باسێکی درێژە سەبارەت بە سێ چەمک لە چەمکە سەرەکییەکانی ناو دونیای مۆدێرن، کە بریتین لە چەمکەکانی ”ماف“ و ”کەرامەت“ و ”پلورالیزم“. ئەم سێ چەمکە ھەم وەک دەرەنجامی دروستبوونی دونیای مۆدێرن و ھەم وەک ھێزی دروستکردنی ئەو دونیایە وێناکراوە و باسکراوە.
1️⃣ لەبەشی یەکەمدا، کە تەرخانە بۆ باسکردنی لەدایکبوونی ”مرۆڤی خاوەن ماف“، بەدرێژیی لەسەر مەسەلەی وێناکردنی مرۆڤ لە فیکری #ئەرستۆ و فیکری سەدەکانی ناوەڕاست و فیکری ئیسلامی کلاسیکیی و ئینجا فیکری ڕۆشنگەریی و مۆدێرندا وەستاوە. لە ڕوانینی ئەرستۆوە بۆ دیاردەی کۆیلایەتیی، بۆ ڕوانین بۆ مرۆڤی ھۆمۆساکەرلە سەردەمی ڕۆمانییەکاندا، لە مافی خوداییەوە بۆ مافیی سروشتیی و لە بیعەی ئیسلامییەوە بۆ پەیمانی کۆمەڵایەتیی، کتێبێکە سەفەرێکی درێژە بەناو چەندان ڕوانینی جیاوازدا سەبارەت بە شوێن و پێگەی مرۆڤ لە ژیانی کۆمەڵایەتیی سیاسیی و فەرھەنگیدا و لەدایکبوونی زەحمەتی وێناکردنی مرۆڤ وەک خاوەن بوونەوەرێکی خاوەن ماف. بەشێکی تری ئەم بەشە تەرخانە بۆ نیشاندانی مێژو و سیاقی لەدایکبوونی بەیاننامەی مافەکانی مرۆڤ و ڕەخنەکانی #مارکس و ھانا ئارێنت لەو مافانە.
2️⃣ بەش دووھەمی کتێبەکە تەرخانە بۆ باسکردنی پرسی کەرامەت. ئەم بەشە بە باسکردنی شوێن و جێی کەرامەت لە کۆمەڵگای ئێمەدا دەستپێدەکات و ھەوڵئەدات مێژووی سەدەی بیستەمی کۆمەڵگای ئێمە لەڕێگای چەمکی کەرامەتەوە بخوێنێتەوە. دوای ئەوە بەدرێژیی لەسەر مانا فیکریی و فەلسەفیی و سیاسییەکانی چەمکی کەرامەت دەوەستێت و باس لە چۆنیەتی لەدایکبوونی بیرۆکەی مرۆڤ دەکات وەک بوونەوەرێکی خاوەن کەرامەت. لەمەشدا کتێبکە باس لە بۆچوونەکانی #ھیگڵ و بۆچوونەکانی فەیلەسوفی کەنەدیی #چارلس_تایلەر و #ئالێکس_ھۆنێسی ئەڵمانی دەکات، کە سەر بە نەوەی سێھەمی فەیلەسوفانی قوتابخانەی فرانکفۆرتە ومەسەلەی کەرامەت یەکێکە لە بابەتە سەرەکییەکانی ناو فیکری ئەو. کۆتایی ئەم بەشەش تەرخانە بۆ نیشاندانی شوێنی کەرامەت لەنێو زمان و چەمک و ڕوانینەکانی ”بەھاری عەرەبیی“دا.
3️⃣ بەشی سێھەم و کۆتایی کتێبە تەرخانە بۆ شیکردنەوەی دیاردەی پلورالیزم و چۆنیەتی بوونی ئەم دیاردەیە بەبەشێک لە ڕوانین بۆ مرۆڤ و کۆمەڵگا ھاوچەرخەکان. لەم بەشەدا ڕوانینەکانی سێ فەیلەسوفی گەورە بۆ پلورالیزم بەدرێژیی باسکراون ، کە بریتین لە #ھانا_ئارێنت و #جیانی_ڤاتیمۆ و #ئەلفارابی.
▫️بەسەریەکەوە کتێبێکە بەرگرییکردنێکی ھەمەلایەنە لە مرۆڤ وەک بوونەوەرێکی خاوەن ماف و خاوەن کەرامەت و جیاواز و پلورال. بەھیوای خوێندنەوە و ڕەخنەکردن و دەوڵەمەندکرنی بابەتەکانی کتێبەکە.
🔻پەرەگرافێک لە کتێبی «مرۆڤ و کەرامەت»
▫️تا بەر لە ھاتنی ژنە فەیلەسوفی ئەڵمانی #ھانا_ئارێنت فیکری فەلسەفیی بەشێوەیەکی گشتیی، ئەوەندەی گرنگیی بە ”مردن“ و ”کۆتایی“ەکان ئەدات، ئەوەندە گرنگیی بە مەسەلەی ”لەدایکبوون“ و ”سەرەتا“کان نادات. لە سەردەمی #ھیگڵەوە بەردەوام گوێمان لە شتگەلێکە لە بابەتی ”کۆتایی مێژوو“، ”کۆتایی ئایدیۆلۆژیا“، ”مردنی خودا“ و ”مردنی مرۆڤ“ و ”مردنی ھونەر“ و ”مردنی فەلسەفە“ و چەندان مردن و کۆتایی و شتی دیکەی لەو بابەتە. ژمارەی ئەو لاپەڕانەی لەمێژووی فەلسەفەدا لەسەر ”نائومێدیی“ و ”مردن“ و ”کۆتاییەکان“ نووسراوە لە ژماردن نایەن، بەدەگمەن نەبێت ”لەدایکبوون“ و ”سەرەتای تازە“ و ”ئومێد“ بەشێک نەبوون لە بیرکردنەوەی فەلسەفیی.
▫️ لەم ڕووەوە #ھانا_ئارێنت فەیلەسوفێکی دەگمەن و ناوازەیە، لەناو ئەو گروپە بچووکەدایە کە لە کەسانی وەک #نیتشە و #بێرجسۆن و #ئێرنست_بلۆخ پێکدێت. بەبۆچونی ھانا ئارێنت فەلسەفە لە خۆرئاوادا بەتوندیی بە مەسەلەی مەرگەوە گرێدراوە، مەیلێکی گەورەشی بۆ مردن ھەیە، فەلسەفە لەم بەشەی دونیادا تەواو بە مەرگەوە سەرقاڵە، ئەمەش وایکردوە گرنگییەکی ئەوتۆ بە وردەکارییەکانی ژیان و بەخودی ژیان و بە دۆخە کۆنکریتییەکان نەدات. بەتایبەتی گرنگینەدا بە ژیان لەگەڵ ئەوانیتردا، ژیانی گشتیی، ژیانێک مرۆڤ لەگەڵ مرۆڤەکانی تردا دابەشیبکات. ئەم مەیل و داشکانەش بەلای مەرگدا لە #ئەفلاتون خۆیەوە دەستپێدەکات، ئەوەتا ئەفلاتون کاتێک باس لە فەلسەفە دەکات، وەک مەشقێک بۆ مردن ناویدەبات. ئەم ئیھمالکردنەی دونیا و گرنگینەدان بە ژیانی پێکەوەیی و بە لەگەڵ ئەویتربووندا وا لە #ھایدگەر دەکات ساڵانێکی درێژ ئەندامی پارتەکەی #ھیتلەر بێت، بەبێ گوێدانە ئەو ھەموو ئازار و تاوانانەی ئەم پارتە و ئەزموونی فاشیزم لە ژیانی ڕۆژانەدا بەرھەمیدەھێنا. لەم ڕووەوە #ھانا_ئارێنت سڵ لەوە ناکاتەوە #ھایدگەر بە ”گەمژەیەکی سیاسیی“ ناوببات.
🔻درێژەی بابەت
🌐 http://kurdishbookhouse.com/ku/100-345
■ بە کانال "خانهٔ کتاب كُردی" بپیوندید:
▪️ @kurdishbookhouse
🌎 پایگاه خبری خانهٔ کتاب كُردی
ماڵی کتێبی کوردی
ناساندنی کتێبی «مرۆڤ و کەرامەت» - ماڵی کتێبی کوردی
📚چاپکراوی نوێ
📘 ناساندنی کتێبی «کۆڤید ۱۹»
▫️پێگه‌ی هه‌واڵنێریی «ماڵی کتێبی کوردی»، ئەم کتێبە هەوڵێکە بۆ بە دێکۆمێنت کردنى تێڕوانین و کاریگەرییەکانى کۆڤید ۱۹ لە دونیاى ڕۆشنبیریی کوردیدا، کە پێکهاتووە لە بیر و بۆچوونى چەند نووسەر و ڕۆشنبیرێکى کاریگەری ناو ڕۆشنبیریی کوردى لەوانە ( #ڕێبوار_سیوەیلی، #بەیان_سەلمان، وەلید عومەر، هیوا قادر، #ماردین_ئیبراهیم، ڕامیار مەحمود، هاوار نەسرەدین، #ئەحمەدى_مەلا، هاوار محەمەد، #ڕەزا_عەلیپور، پێشڕەو محمەد #سەڵاح_حەسەن_پاڵەوان، شارا تاهیر، #بەیان_عەزیزى، لەنجە ئەحمەد، #بەهار_عەباسی، ...)
▫️ هەریەک لە بەشدابووانى ئەم کتێبە لە میانى نووسینێکدا دید و ڕوانگەى خۆیان لە بابەت #کۆڤید_۱۹ و دەرکەوتە و کاریگەرییەکانى خستۆتەڕوو، کە بە دڵنیاییەوە سوودێکى زۆری بۆ خوێنەرانى کتێبەکە دەبێت.
▫️#داستان_بەرزان ئامادەکاری ئەم کتێبە لە پێشەکى کتێبەکەدا دەڵێت: ئەم بۆچوونانەى لەم کتێبەدان و هەریەکێکیان لە ژێر ناونیشانێکى سەربەخۆدا دۆکۆمێنت کراون، دوایین تێڕوانینى خاوەنەکانیانن بۆ دیاردەى کۆڕۆنا ڤایرۆس، لە میانى ئەنجامدانى تەوەرێکدا، بەو مەبەستەى دۆخێکى وەها گەردوونى هەروا بە سانایی تێنەپەڕێت و بتوانین لەسەرى بوەستین، چونکە ئەو دۆخە لە ئەنجامدا دیاردەیەکە دەستکاریی زۆر لایەنى ژیانى مرۆڤایەتى دەکات و ڕوانینمان بۆ زۆر شت دەگۆڕێت، هاوکات وەک کتێبێک ببێتە سەرچاوەیەکى بەسوود لە بەردەست خوێنەران و کەسانێک کە مەبەستیان بێت توێژینەوە لەو دیاردەیە بکەن.
🔻لە دووتوێی وتاری «کۆرۆنا و زمان»، نووسینی #ڕێبوار_سیوەیلی‌دا هاتووە:
▫️ئەم سەردەم و دۆخی #كۆڕۆنایە، هەر بەتەنیا مرۆڤەكانی نەگەڕاندەوە ناو ماڵەكان، بەڵكو خستنەیەوە ناو ناخی خۆشیان و ناچار بە بیركردنەوەی كردن..
▫️ڕۆمانسیبوونەوەی زمان شتێك بوو بە ڕوونی خۆی ئاشكرا كرد، ئەمەش وەك بەرەنجامی بیركردنەوەیەكی ڕۆمانسیانە لە ژیان و وەك هەستكردن بە لەدەستدانی شتگەلێك، كە بەلامانەوە خۆشەویستن. مانەوەی كەسەكان لە ماڵەوەو بە دابڕان لە كەسانیتر و سرووشت و ژینگە، بیركردنەوەی ئەوانی جوڵاند و پۆستەكانی تۆڕی كۆمەڵایەتی پڕبوون لەو كەسە تەنیا و خۆدابڕكردووانەی كە شێوەژیانی نوێی خۆیان نومایش دەكرد. هەستی نزیكبوونەوەی #مەرگ و تووشبوون، هەستی دابران لە ئەوانیتر، هەستی دووركەوتنەوەی جەستەیی و مەودا، زمانی كەسەكانیشی گۆڕی و سۆز و پەیبردنی نوێ لە ئاست سرووشت و گیانداراندا سەریان هەڵدا.
▫️بەشێوەیەكی گشتی، ئاگایی زمانیانە لە دۆخی كۆڕۆنادا زۆر هەڵكشا. گفتوگۆی تێر و چڕ بە هەردوو شێوەزاری كوردیی ناوەڕاست (#سۆرانی) و (#كرمانجی) لەسەر وشەكانی وەك: (چالێنج (یەخانگیری)، تەعقیم (بیسمیلكردن)، كەرەنتینە (دابڕگە) ئەوەیان پیشاندا كە گەڕانەوەیەكی ورد هەیە بۆ چوونەوە ناو خەزێنەی #زمانی_كوردیی و بەكارهێنانی وەك بانكێك، كە پڕە لە پاشەكەوتی زمانەوانی. بەمجۆرەش، ئەو گەڕانەوە ناو خۆیەی دۆخی #كۆڕۆنا سەپاندی، لە هەمان كاتیشدا بووە گەڕانەوە ناو زمانی خۆمان و ئاشكراكردنی تواناییە تایبەتییەكانی. لە خۆتێگەیشتنێكی نوێ بەڕێوە بوو، چونكە گەڕان بەدوای زماندا، وەك گەڕانێكی شێلگیرانەی لێهات بەدوای شوناسدا. ئەمەش پەیوەندیی نێوان كارەسات و شوناسمان بیر دەخاتەوە:
▫️هەمیشە كارەساتەكان و تراژیدیا و ڕووداوە مەترسیدارەكان، مرۆڤ دەخەنە سەر هەوڵدان بەدوای دۆزینەوەی شوناسدا، كاتێك هەست دەكەن شوناسە كۆنەكەیان لە دۆخی داڕمان و بەسەرچووندایە. بەمجۆرەش، گەڕانەوە ناو خود، شێوەژیانی ئێمەی گۆڕی و لەوێشەوە بیركردنەوەمان و پاشانیش زمانمان، كە بێگومان ئەمانەش ئەو هەنگاوە پێویستانەن كە مرۆڤ بۆ گەڕان بەدوای شوناس و گۆڕینی شوناسە كۆنەكەی پێویستی پێیانە..
▫️پرسیارەكە ئەوەیە، ئایا لەم جەنگەدا كامە شوناس دەیباتەوە، ئایا مرۆڤ دەچێتەوە سەر شوناسە كۆنەكەی یان شوناسێكی نوێ بۆخۆی چێدەكات؟! شوناسێك، كە پەیوەندییەكانی دەخاتە ئاستێكی دیكەوە، لەگەڵ خودی خۆی و جیهان و ژینگەی دەوروبەری.. ئەگەر مرۆڤایەتی ئەمەی كرد، كەواتە ئێمە توانیومانە دۆخە تراژیدییەكەی #كۆڕۆنا هەڵگێڕینەوە بۆ دۆخێكی پێویست، كە تیایدا ژیان بە جۆرێكی دیكە خۆی دەنوێنێت. ژیانێك كە تیایدا مرۆڤ و ئاژەڵ و سرووشت پێكەوە بە ئاشتەوایی بژین.
🔻درێژەی بابەت...(Zêdetir Bixwîne)
▪️بەشی کوردی
🌐 http://kurdishbookhouse.com/ku/100-347/
▪️بەشی فارسی
🌐 http://kurdishbookhouse.com/100-150/
#اختصاصی_خانه_کتاب_کردی
■ بە کانال "خانهٔ کتاب كُردی" بپیوندید:
▪️ @kurdishbookhouse
🌎 پایگاه خبری خانهٔ کتاب كُردی
📘 ناساندنی کتێبی «کۆڤید ۱۹»
▫️پێگه‌ی هه‌واڵنێریی «ماڵی کتێبی کوردی»، ئەم کتێبە هەوڵێکە بۆ بە دێکۆمێنت کردنى تێڕوانین و کاریگەرییەکانى کۆڤید ۱۹ لە دونیاى ڕۆشنبیریی کوردیدا، کە پێکهاتووە لە بیر و بۆچوونى چەند نووسەر و ڕۆشنبیرێکى کاریگەری ناو ڕۆشنبیریی کوردى لەوانە ( #ڕێبوار_سیوەیلی، #بەیان_سەلمان، وەلید عومەر، هیوا قادر، #ماردین_ئیبراهیم، ڕامیار مەحمود، هاوار نەسرەدین، #ئەحمەدى_مەلا، هاوار محەمەد، #ڕەزا_عەلیپور، پێشڕەو محمەد #سەڵاح_حەسەن_پاڵەوان، شارا تاهیر، #بەیان_عەزیزى، لەنجە ئەحمەد، #بەهار_عەباسی، ...)
▫️ هەریەک لە بەشدابووانى ئەم کتێبە لە میانى نووسینێکدا دید و ڕوانگەى خۆیان لە بابەت #کۆڤید_۱۹ و دەرکەوتە و کاریگەرییەکانى خستۆتەڕوو، کە بە دڵنیاییەوە سوودێکى زۆری بۆ خوێنەرانى کتێبەکە دەبێت.
▫️#داستان_بەرزان ئامادەکاری ئەم کتێبە لە پێشەکى کتێبەکەدا دەڵێت: ئەم بۆچوونانەى لەم کتێبەدان و هەریەکێکیان لە ژێر ناونیشانێکى سەربەخۆدا دۆکۆمێنت کراون، دوایین تێڕوانینى خاوەنەکانیانن بۆ دیاردەى کۆڕۆنا ڤایرۆس، لە میانى ئەنجامدانى تەوەرێکدا، بەو مەبەستەى دۆخێکى وەها گەردوونى هەروا بە سانایی تێنەپەڕێت و بتوانین لەسەرى بوەستین، چونکە ئەو دۆخە لە ئەنجامدا دیاردەیەکە دەستکاریی زۆر لایەنى ژیانى مرۆڤایەتى دەکات و ڕوانینمان بۆ زۆر شت دەگۆڕێت، هاوکات وەک کتێبێک ببێتە سەرچاوەیەکى بەسوود لە بەردەست خوێنەران و کەسانێک کە مەبەستیان بێت توێژینەوە لەو دیاردەیە بکەن.
🔻لە دووتوێی وتاری «کۆرۆنا و زمان»، نووسینی #ڕێبوار_سیوەیلی‌دا هاتووە:
▫️ئەم سەردەم و دۆخی #كۆڕۆنایە، هەر بەتەنیا مرۆڤەكانی نەگەڕاندەوە ناو ماڵەكان، بەڵكو خستنەیەوە ناو ناخی خۆشیان و ناچار بە بیركردنەوەی كردن..
▫️ڕۆمانسیبوونەوەی زمان شتێك بوو بە ڕوونی خۆی ئاشكرا كرد، ئەمەش وەك بەرەنجامی بیركردنەوەیەكی ڕۆمانسیانە لە ژیان و وەك هەستكردن بە لەدەستدانی شتگەلێك، كە بەلامانەوە خۆشەویستن. مانەوەی كەسەكان لە ماڵەوەو بە دابڕان لە كەسانیتر و سرووشت و ژینگە، بیركردنەوەی ئەوانی جوڵاند و پۆستەكانی تۆڕی كۆمەڵایەتی پڕبوون لەو كەسە تەنیا و خۆدابڕكردووانەی كە شێوەژیانی نوێی خۆیان نومایش دەكرد. هەستی نزیكبوونەوەی #مەرگ و تووشبوون، هەستی دابران لە ئەوانیتر، هەستی دووركەوتنەوەی جەستەیی و مەودا، زمانی كەسەكانیشی گۆڕی و سۆز و پەیبردنی نوێ لە ئاست سرووشت و گیانداراندا سەریان هەڵدا.
▫️بەشێوەیەكی گشتی، ئاگایی زمانیانە لە دۆخی كۆڕۆنادا زۆر هەڵكشا. گفتوگۆی تێر و چڕ بە هەردوو شێوەزاری كوردیی ناوەڕاست (#سۆرانی) و (#كرمانجی) لەسەر وشەكانی وەك: (چالێنج (یەخانگیری)، تەعقیم (بیسمیلكردن)، كەرەنتینە (دابڕگە) ئەوەیان پیشاندا كە گەڕانەوەیەكی ورد هەیە بۆ چوونەوە ناو خەزێنەی #زمانی_كوردیی و بەكارهێنانی وەك بانكێك، كە پڕە لە پاشەكەوتی زمانەوانی. بەمجۆرەش، ئەو گەڕانەوە ناو خۆیەی دۆخی #كۆڕۆنا سەپاندی، لە هەمان كاتیشدا بووە گەڕانەوە ناو زمانی خۆمان و ئاشكراكردنی تواناییە تایبەتییەكانی. لە خۆتێگەیشتنێكی نوێ بەڕێوە بوو، چونكە گەڕان بەدوای زماندا، وەك گەڕانێكی شێلگیرانەی لێهات بەدوای شوناسدا. ئەمەش پەیوەندیی نێوان كارەسات و شوناسمان بیر دەخاتەوە:
▫️هەمیشە كارەساتەكان و تراژیدیا و ڕووداوە مەترسیدارەكان، مرۆڤ دەخەنە سەر هەوڵدان بەدوای دۆزینەوەی شوناسدا، كاتێك هەست دەكەن شوناسە كۆنەكەیان لە دۆخی داڕمان و بەسەرچووندایە. بەمجۆرەش، گەڕانەوە ناو خود، شێوەژیانی ئێمەی گۆڕی و لەوێشەوە بیركردنەوەمان و پاشانیش زمانمان، كە بێگومان ئەمانەش ئەو هەنگاوە پێویستانەن كە مرۆڤ بۆ گەڕان بەدوای شوناس و گۆڕینی شوناسە كۆنەكەی پێویستی پێیانە..
▫️پرسیارەكە ئەوەیە، ئایا لەم جەنگەدا كامە شوناس دەیباتەوە، ئایا مرۆڤ دەچێتەوە سەر شوناسە كۆنەكەی یان شوناسێكی نوێ بۆخۆی چێدەكات؟! شوناسێك، كە پەیوەندییەكانی دەخاتە ئاستێكی دیكەوە، لەگەڵ خودی خۆی و جیهان و ژینگەی دەوروبەری.. ئەگەر مرۆڤایەتی ئەمەی كرد، كەواتە ئێمە توانیومانە دۆخە تراژیدییەكەی #كۆڕۆنا هەڵگێڕینەوە بۆ دۆخێكی پێویست، كە تیایدا ژیان بە جۆرێكی دیكە خۆی دەنوێنێت. ژیانێك كە تیایدا مرۆڤ و ئاژەڵ و سرووشت پێكەوە بە ئاشتەوایی بژین.
🔻درێژەی بابەت...(Zêdetir Bixwîne)
▪️بەشی کوردی
🌐 http://kurdishbookhouse.com/ku/100-347/
▪️بەشی فارسی
🌐 http://kurdishbookhouse.com/100-150/
#اختصاصی_خانه_کتاب_کردی
■ بە کانال "خانهٔ کتاب كُردی" بپیوندید:
▪️ @kurdishbookhouse
🌎 پایگاه خبری خانهٔ کتاب كُردی
ماڵی کتێبی کوردی
ناساندنی کتێبی «کۆڤید ۱۹» - ماڵی کتێبی کوردی
گۆڕەشار.pdf
161.5 KB
📘«ئم» لە گۆڕەشار؛ خوێندنەوەی رۆمانی گۆرەشاری سەید قادر هیدایەتی
✍️دوکتۆر #محەمەد_رەحیمیان
🔻به‌سته‌ری بابه‌ت:
🌐 http://kurdishbookhouse.com/ku/100-348/
📎داگرتنی PDF
#تایبەت_بە_ماڵی_کتێبی_کوردی
■ هاوڕێمان بن لە ماڵی کتێبی کوردی:
▪️ @kurdishbookhouse
🌎 پایگاه خبری خانهٔ کتاب كُردی
✍️دوکتۆر #محەمەد_رەحیمیان
🔻به‌سته‌ری بابه‌ت:
🌐 http://kurdishbookhouse.com/ku/100-348/
📎داگرتنی PDF
#تایبەت_بە_ماڵی_کتێبی_کوردی
■ هاوڕێمان بن لە ماڵی کتێبی کوردی:
▪️ @kurdishbookhouse
🌎 پایگاه خبری خانهٔ کتاب كُردی
📘بارکۆد، فڵیقاندنی سەرمایەداری
✍️ #ئالان_پەری
▫️کاتێک #بارکۆد هاتە بەردەستم و خوێندمەوە جیاوازییەکی ئەوتۆم تیا بینی کە وشە بە وشە جێگای سەرنج و جێ وەستانە. کاتێک باسی ئەمریکا دەکات #ئالان_گیسینبێرگم دێتەوە یاد و کاتیک بە شیعر و بە وشەیەکی بەد دەنووسێت #بوکۆڤسکیم بە بیردێنێتەوە بەڵام لەگەڵ ئەوەش لە هیچ کام لەم دوانەش ناچێت و بەفۆڕمێکی کوردی شیعرەکانی دەسازێنێت. ئەمە لە بارکۆدی #ئەرسەلان_چەڵەبی تا ڕادەیەکی زۆر توانوییەتی بیکاتە شیعری تایبەتی خۆی. لە سەرەتای هەر شیعرێکی بارکۆد دا بە چەند شیعر و تێکستێکی بەهێز خۆی دێتە پێشەوە و لە کۆتاییەکانی هەر شیعرێک شاگەشکەت دەکات بە چەند هێما و ئاماژەیەکی ناباوی شیعری نوێی کوردی.
▫️ئەگەر هەندێ لێکدانەوە بۆ شیعرەکانی ئەم کۆ شیعرە بکەیەن ئەوا تەنها بریتی نییە لەچەند توڕەبوونێکی ناخی شاعیرێکی یاخی کە تەنها دەبێ توڕەبێت لە سیستمی کۆمەڵگە و نەریتە باوەکانی، بەڵکو وەستان و هەندێجاریش نەفەرت کردنی هەر شتێکی باو و سواوە لەم جیهانە سەیرەماندا.
▫️لە شیعری "تابووتێک لە ئاسمان‌دا" دەنووسێت: بە زمانی دایکی لەدایک‌بووین/ بە زمانی دایکی گریاین/ بە زمانی دایکی پێکەنین/ بە زمانی دایکی پێمان هەڵگرت/ بە زمانی دایکی گەورە بووین! / لەسەر زمانی دایکی کوژراین/ لەسەر زمانی دایکی ئیعدام کراین/ لەسەر زمانی دایکی زیندانی کراین/ لەسەر زمانی دایکی ئاوارە بووین!
▫️شاعیر لەو دەقەدا باس لە نەهامەتی کوردبوون دەکات، بۆ بونیات نانی دەقەکەی پەنا بۆ کەرەستەی زمانی دایک دەبات کە چۆن لە رێی ئەو زمانە کێشە و مەینەتییەکانی مرۆڤی کورد دێنە ئاراوە. لە کۆتایی دەقەکەش زیاتر ڕادەوەستێنێت بۆ ڕامان و پرسیارکردن: ئێستا دایکم کۆترێکی باڵ‌خوێناوی ڕۆژهەڵاتی ناوینە/ نە ئاسمانێک شک دەبا تێیدا هەڵفڕێ/ نەبستێک زەوی کە لە ناو هێلانەکەی‌دا ئۆقرە بگرێت./ ئێستا دایکم نە دەگری و نە پێدەکەنێ/ چاوەکانی دوو تابووتی باڵدارە و بە نێوان ئاسمان و زەوی‌دا دالەقاوە.
▫️لەم کۆتاییە دایک گرێ دەدات بە زمان و دایک دەبێتە کارەکتەری هەموو نەهامەتییەکان و هەر شوێنی تابوت و نەهامەتییە لەسەر زەوی. شاعیر لێرەدا بە دوور لە ناسیونالیست بوون، دایکی دەکاتە نوێنەرێک بۆ هەموو ڕۆژهەڵاتی ناوین، کە ئێستا هەموو دەبینین لە ڕۆژهەڵاتی ناوێن بۆتە مشتومڕی نا یەکسانی.
▫️لە تەواوی شیعرەکانی بارکۆد دەبێت خۆت ئامادە بکەیەت بۆ ناونیشانێکی بەهێز و دەستپێکیکی ترسناک و کۆتاییەکی چاوەڕواننەکراو، هەمیشە تێکەڵەیەک لەوێنەی پڕ بایەخ و تێمایەکی تایبەت بە شیعرەکانەوە دیارە.
🍂 لە سەر لووتکەی دوندێکەوە دەفڕێ/ ئاگر لە نیگای‌دا دەشەمزێ/ باڵەکانی سێبەرێکە بەسەر ئەو هەرێمەدا/ چاوەکانی لە بەرزاییەوە/ بەرەوخوار و بەرەوخوار دەبریقێنەوە! / بیرەوەری ئیسفاڵت و تینی جەرگبڕی کەلاوەکان / تەرمی سەدان هاوڕێی گیان‌بەخت‌کردووی لە زەینی‌دا دەکولێتەوە!
🔻درێژەی بابەت...(Zêdetir Bixwîne)
🌐 http://kurdishbookhouse.com/ku/100-350/
#اختصاصی_خانه_کتاب_کردی
■ بە کانال "خانهٔ کتاب كُردی" بپیوندید:
▪️ @kurdishbookhouse
🌎 پایگاه خبری خانهٔ کتاب كُردی
✍️ #ئالان_پەری
▫️کاتێک #بارکۆد هاتە بەردەستم و خوێندمەوە جیاوازییەکی ئەوتۆم تیا بینی کە وشە بە وشە جێگای سەرنج و جێ وەستانە. کاتێک باسی ئەمریکا دەکات #ئالان_گیسینبێرگم دێتەوە یاد و کاتیک بە شیعر و بە وشەیەکی بەد دەنووسێت #بوکۆڤسکیم بە بیردێنێتەوە بەڵام لەگەڵ ئەوەش لە هیچ کام لەم دوانەش ناچێت و بەفۆڕمێکی کوردی شیعرەکانی دەسازێنێت. ئەمە لە بارکۆدی #ئەرسەلان_چەڵەبی تا ڕادەیەکی زۆر توانوییەتی بیکاتە شیعری تایبەتی خۆی. لە سەرەتای هەر شیعرێکی بارکۆد دا بە چەند شیعر و تێکستێکی بەهێز خۆی دێتە پێشەوە و لە کۆتاییەکانی هەر شیعرێک شاگەشکەت دەکات بە چەند هێما و ئاماژەیەکی ناباوی شیعری نوێی کوردی.
▫️ئەگەر هەندێ لێکدانەوە بۆ شیعرەکانی ئەم کۆ شیعرە بکەیەن ئەوا تەنها بریتی نییە لەچەند توڕەبوونێکی ناخی شاعیرێکی یاخی کە تەنها دەبێ توڕەبێت لە سیستمی کۆمەڵگە و نەریتە باوەکانی، بەڵکو وەستان و هەندێجاریش نەفەرت کردنی هەر شتێکی باو و سواوە لەم جیهانە سەیرەماندا.
▫️لە شیعری "تابووتێک لە ئاسمان‌دا" دەنووسێت: بە زمانی دایکی لەدایک‌بووین/ بە زمانی دایکی گریاین/ بە زمانی دایکی پێکەنین/ بە زمانی دایکی پێمان هەڵگرت/ بە زمانی دایکی گەورە بووین! / لەسەر زمانی دایکی کوژراین/ لەسەر زمانی دایکی ئیعدام کراین/ لەسەر زمانی دایکی زیندانی کراین/ لەسەر زمانی دایکی ئاوارە بووین!
▫️شاعیر لەو دەقەدا باس لە نەهامەتی کوردبوون دەکات، بۆ بونیات نانی دەقەکەی پەنا بۆ کەرەستەی زمانی دایک دەبات کە چۆن لە رێی ئەو زمانە کێشە و مەینەتییەکانی مرۆڤی کورد دێنە ئاراوە. لە کۆتایی دەقەکەش زیاتر ڕادەوەستێنێت بۆ ڕامان و پرسیارکردن: ئێستا دایکم کۆترێکی باڵ‌خوێناوی ڕۆژهەڵاتی ناوینە/ نە ئاسمانێک شک دەبا تێیدا هەڵفڕێ/ نەبستێک زەوی کە لە ناو هێلانەکەی‌دا ئۆقرە بگرێت./ ئێستا دایکم نە دەگری و نە پێدەکەنێ/ چاوەکانی دوو تابووتی باڵدارە و بە نێوان ئاسمان و زەوی‌دا دالەقاوە.
▫️لەم کۆتاییە دایک گرێ دەدات بە زمان و دایک دەبێتە کارەکتەری هەموو نەهامەتییەکان و هەر شوێنی تابوت و نەهامەتییە لەسەر زەوی. شاعیر لێرەدا بە دوور لە ناسیونالیست بوون، دایکی دەکاتە نوێنەرێک بۆ هەموو ڕۆژهەڵاتی ناوین، کە ئێستا هەموو دەبینین لە ڕۆژهەڵاتی ناوێن بۆتە مشتومڕی نا یەکسانی.
▫️لە تەواوی شیعرەکانی بارکۆد دەبێت خۆت ئامادە بکەیەت بۆ ناونیشانێکی بەهێز و دەستپێکیکی ترسناک و کۆتاییەکی چاوەڕواننەکراو، هەمیشە تێکەڵەیەک لەوێنەی پڕ بایەخ و تێمایەکی تایبەت بە شیعرەکانەوە دیارە.
🍂 لە سەر لووتکەی دوندێکەوە دەفڕێ/ ئاگر لە نیگای‌دا دەشەمزێ/ باڵەکانی سێبەرێکە بەسەر ئەو هەرێمەدا/ چاوەکانی لە بەرزاییەوە/ بەرەوخوار و بەرەوخوار دەبریقێنەوە! / بیرەوەری ئیسفاڵت و تینی جەرگبڕی کەلاوەکان / تەرمی سەدان هاوڕێی گیان‌بەخت‌کردووی لە زەینی‌دا دەکولێتەوە!
🔻درێژەی بابەت...(Zêdetir Bixwîne)
🌐 http://kurdishbookhouse.com/ku/100-350/
#اختصاصی_خانه_کتاب_کردی
■ بە کانال "خانهٔ کتاب كُردی" بپیوندید:
▪️ @kurdishbookhouse
🌎 پایگاه خبری خانهٔ کتاب كُردی
ماڵی کتێبی کوردی
بارکۆد، فڵیقاندنی سەرمایەداری - ماڵی کتێبی کوردی
📘ناساندنی کتێبی «وانەی ئەم سەدەیە»
📚ناسنامەی کتێب: وانەی ئەم سەدەیە؛ دوو وتاریش سەبارەت بە ئازادی و حکوومەتی دیموکراتیک: وتووێژی جیانکارا لۆبۆزووتی لەگەڵ #کارڵ_پۆپەر، وەرگێڕان لە فارسییەوە بۆ کوردی: #ڕەند_زارعی، دەزگای #وەرگێران، سلێمانی ۲۰۰۶.
✍️ #ڕەند_زارعی
▫️#کارڵ_پۆپەر، یەکێک لەو فەیلەسووفە ناسراو و دیارانەیە کە بیرکردنەوە و تێڕوانینەکانی سەبارەت بە بابەتە فەلسەفی، زانستی و ئەخلاقییەکان جێی سەرنج و تێڕامانن.
▫️#پۆپەر پتر بە تیۆری پرێنسیپەکانی فالیفیکەیشن The Falsification Principle ناسراوە. مەبەست لە تیۆری فاڵیفیکەیشن ئەوەیە کە تیۆری و بابەتێک بەردەوام بکەوێتە بەر تاقیکاری و پرسیار تا دواجار زانستیبوون یان نەزانستیبوونی بابەتەکە بسەلمێندرێ.
▫️شتێکی دیکە کە #پۆپەری پێ ناسراوە، ئەوەیە کە سەری هەودای ئایدیا و بیرۆکەکان بگرێتە دەست و بە دوای هەوداکەدا بچێ تا بنج و بناوانی بابەتەکە دەدۆزێتەوە. ئەم کارەی پۆپەر وایکردوە کە لە ڕەوتی ژیانی فەلسەفی خۆیدا ئاوڕ لە کۆمەڵێک بابەتی وەک هێرمێنۆتیک، هزرمەندبوون، ڕەوشت و گەلێک بابەتی فەلسەفی، فیکری و سیاسیش بداتەوە.
▫️#پۆپەر یەکێک لە دژبەرە بە هێز و گەورەکانی #مارکس و #کۆمۆنیزم و دژی هەموو جۆرە بانگەشەیەک بوو کە تۆژینەوەیەکی سیاسی لەسەر بنەمای مەعریفی سەبارەت بە یاساکانی مێژوو دامەزرا بێت. ئەو لە پلەی تیۆریسێن(تیۆری داڕێژەر)ێکی کۆمەڵگای کراوەدا، ڕووداوەکانی ساڵانی ۱۹۸۹ و ۱۹۹۱ی وەک تەئیدی ڕەخنەی بنەڕەتی و گرنگەکانی خۆی لە #مارکسیزم دادەنا.
▫️لە کتێبی وانەی ئەم سەدەیەدا، رۆژنامەنووس #جیانکارا_لۆبۆزووتی وتووێژێکی تێروتەسەلی لەگەڵ #کارڵ_پۆپەر سەبارەت بە ئازادی، دێمۆکڕاسی، عەقڵانییەت و بەرهەمهێنانی بیرۆکەی زانستی یان نازانستی و هەروەها گەلێک پرسی پەیوەندیدار بە ژیانی ئێستای مرۆڤ ڕێک خستووە. لەم وتووێژەدا و لەجێیەک #لۆبۆزووتی، میوانەکەی دەبزێوێ و سەبارەت بە ڕاگەیاندن و بابەتی تەلەفزیۆن وەها دەیدوێنێ:
📺 تەلەفزیۆن مرۆڤ گەندەڵ بار دێنێ!
”ئەم دۆخە پتر لە دۆخی شەڕ دەچێ”.
❓پرسیار: لە جێیەک باسی ڕووخان و داڕمانی ئەخلاقت کردوە، دەکرێ بە ڕوونی بێژی مەبەستت چییە؟
▫️وڵام: کورتوپۆخت بیلێم، مەبەستم لە هەڵکشانی ڕێژەی تاوان، تووندوتیژی و لەدەسچوونی هەستی ژیانە لە جیهانێکی پڕ ئاوەدان و پڕ ساماندا. هەتا تەلەفزیۆن نەبوو، ژمارەی ئەو تاوانەی لە کۆمەڵگاکەماندا ڕوویان-دەدا بە هاسانی لە ژماردن دەهاتن و تاوانەکانیش هێندە ئاڵۆز و زۆر نەبوون.
❓پرسیار: باشە ئەوە جۆرێک بەپیرۆزکردنی ڕابردوو نییە؟
▫️وڵام: با ئەوەش بڵێم کە لاریم لەوە نییە کە جیهان خاوەنی نەزم و یاسایەکی تایبەت بەخۆیەتی. ئەوکات، جیهان هەم گچکە، هەم ناشیرین و وەک هێندێک کەس دەڵێن، تەنانەت بۆڕژوایی بوو. بەڵام جیهانێک بوو کە دەکرا لەودا گریمانەی ئەوەی تێدا بکرێ – بەو شێوە کە من وەها لە تۆ دەڕوانم – ئەو کەسەی لەبەرامبەرتدا دانیشتووە، دەمانچەی و چەکی لە باخەڵدا نەبوو. ئەو سەردەمە بەسەرچوو و تازە ناگەڕێتەوە.
❓پرسیار: بەڵام پڕۆفیسۆر #پۆپەر، تۆ داییم فەیلەسووفێکی گەشبین بووی. بەردەوام ئەوەت دەگوت کە جیهانی خۆتان، وەک #لایێبنتیسیش دەیگوت، بە جیهانی باشی بزانن. چما چیتر وا بیر نایەکەوە؟
▫️وڵام: لێت ناشارمەوە کە من کەسێکی گەشبینم، بەڵام نەک بەو شێوەی تۆ پێت وایە و باست کرد. من قەت نەمگوتووە جیهانی ئێمە باشترین جیهانە. من وتوومە، جیهانی ئێمە، سەرەڕای ئەو هەموو شەڕە ترسناکانەی تێیدا ڕوویانداوە، هەمیسان باشترین جیهانێکە کە تا ئێستا هەیە. هەڵبەت هەمووانیش ئەوەی دەزانن کە ئەزموونی تووندوتیژی لە شەڕدا باندۆر و کاریگەری قووڵ و نالەبەری بەرهەم هێناوە. لەم سەردەمەی ئێستا ئێمە تێیدا دەژین، لە دنیای ڕۆژاوادا هەوڵێکی زۆر و زەوەند و سەرکەوتوو بە مەبەستی باشترکردنەوەی کاروبار و شتەکان دراوە. بەڵام ئێستا خراپییەکی روون و ئاشکرا بەرچاو دەکەوێ، ئەویش ئەوەیە کە هەر کەسێک چاوی دیتنی هەبێ، ئەم گشتە کاولکاری و وێرانکارییە دەبینێ کە بەرهەمی تووندوتیژییە. ئەوە شتێکە کە قەت لە مێشکماندا ناچێتە دەر و داییم لەپێش چاومانە.
▫️#جیانکارا_لۆبۆزووتی دەڵێت: سوودی ڕووانگە سیاسییەکانی پۆپەر تەنیا لە دووبارە بینی خاڵە بنەڕەتییەکانی ڕەخنەی ئەو لە #مارکسیزم‌دا نەشاردراوەتەوە، وتووێژی من لە گەڵ بەرێزیان دوو هۆکاری سەرەکی هەبوو: یەکێکیان پێوەندی بە مێژووە بوو و ئەوەی دیکە پێوەندی بە تیۆری سیاسییەوە.
🔻درێژەی بابەت...(Zêdetir Bixwîne)
🌐 http://kurdishbookhouse.com/ku/100-351/
#اختصاصی_خانه_کتاب_کردی
■ بە کانال "خانهٔ کتاب كُردی" بپیوندید:
▪️ @kurdishbookhouse
🌎 پایگاه خبری خانهٔ کتاب كُردی
📚ناسنامەی کتێب: وانەی ئەم سەدەیە؛ دوو وتاریش سەبارەت بە ئازادی و حکوومەتی دیموکراتیک: وتووێژی جیانکارا لۆبۆزووتی لەگەڵ #کارڵ_پۆپەر، وەرگێڕان لە فارسییەوە بۆ کوردی: #ڕەند_زارعی، دەزگای #وەرگێران، سلێمانی ۲۰۰۶.
✍️ #ڕەند_زارعی
▫️#کارڵ_پۆپەر، یەکێک لەو فەیلەسووفە ناسراو و دیارانەیە کە بیرکردنەوە و تێڕوانینەکانی سەبارەت بە بابەتە فەلسەفی، زانستی و ئەخلاقییەکان جێی سەرنج و تێڕامانن.
▫️#پۆپەر پتر بە تیۆری پرێنسیپەکانی فالیفیکەیشن The Falsification Principle ناسراوە. مەبەست لە تیۆری فاڵیفیکەیشن ئەوەیە کە تیۆری و بابەتێک بەردەوام بکەوێتە بەر تاقیکاری و پرسیار تا دواجار زانستیبوون یان نەزانستیبوونی بابەتەکە بسەلمێندرێ.
▫️شتێکی دیکە کە #پۆپەری پێ ناسراوە، ئەوەیە کە سەری هەودای ئایدیا و بیرۆکەکان بگرێتە دەست و بە دوای هەوداکەدا بچێ تا بنج و بناوانی بابەتەکە دەدۆزێتەوە. ئەم کارەی پۆپەر وایکردوە کە لە ڕەوتی ژیانی فەلسەفی خۆیدا ئاوڕ لە کۆمەڵێک بابەتی وەک هێرمێنۆتیک، هزرمەندبوون، ڕەوشت و گەلێک بابەتی فەلسەفی، فیکری و سیاسیش بداتەوە.
▫️#پۆپەر یەکێک لە دژبەرە بە هێز و گەورەکانی #مارکس و #کۆمۆنیزم و دژی هەموو جۆرە بانگەشەیەک بوو کە تۆژینەوەیەکی سیاسی لەسەر بنەمای مەعریفی سەبارەت بە یاساکانی مێژوو دامەزرا بێت. ئەو لە پلەی تیۆریسێن(تیۆری داڕێژەر)ێکی کۆمەڵگای کراوەدا، ڕووداوەکانی ساڵانی ۱۹۸۹ و ۱۹۹۱ی وەک تەئیدی ڕەخنەی بنەڕەتی و گرنگەکانی خۆی لە #مارکسیزم دادەنا.
▫️لە کتێبی وانەی ئەم سەدەیەدا، رۆژنامەنووس #جیانکارا_لۆبۆزووتی وتووێژێکی تێروتەسەلی لەگەڵ #کارڵ_پۆپەر سەبارەت بە ئازادی، دێمۆکڕاسی، عەقڵانییەت و بەرهەمهێنانی بیرۆکەی زانستی یان نازانستی و هەروەها گەلێک پرسی پەیوەندیدار بە ژیانی ئێستای مرۆڤ ڕێک خستووە. لەم وتووێژەدا و لەجێیەک #لۆبۆزووتی، میوانەکەی دەبزێوێ و سەبارەت بە ڕاگەیاندن و بابەتی تەلەفزیۆن وەها دەیدوێنێ:
📺 تەلەفزیۆن مرۆڤ گەندەڵ بار دێنێ!
”ئەم دۆخە پتر لە دۆخی شەڕ دەچێ”.
❓پرسیار: لە جێیەک باسی ڕووخان و داڕمانی ئەخلاقت کردوە، دەکرێ بە ڕوونی بێژی مەبەستت چییە؟
▫️وڵام: کورتوپۆخت بیلێم، مەبەستم لە هەڵکشانی ڕێژەی تاوان، تووندوتیژی و لەدەسچوونی هەستی ژیانە لە جیهانێکی پڕ ئاوەدان و پڕ ساماندا. هەتا تەلەفزیۆن نەبوو، ژمارەی ئەو تاوانەی لە کۆمەڵگاکەماندا ڕوویان-دەدا بە هاسانی لە ژماردن دەهاتن و تاوانەکانیش هێندە ئاڵۆز و زۆر نەبوون.
❓پرسیار: باشە ئەوە جۆرێک بەپیرۆزکردنی ڕابردوو نییە؟
▫️وڵام: با ئەوەش بڵێم کە لاریم لەوە نییە کە جیهان خاوەنی نەزم و یاسایەکی تایبەت بەخۆیەتی. ئەوکات، جیهان هەم گچکە، هەم ناشیرین و وەک هێندێک کەس دەڵێن، تەنانەت بۆڕژوایی بوو. بەڵام جیهانێک بوو کە دەکرا لەودا گریمانەی ئەوەی تێدا بکرێ – بەو شێوە کە من وەها لە تۆ دەڕوانم – ئەو کەسەی لەبەرامبەرتدا دانیشتووە، دەمانچەی و چەکی لە باخەڵدا نەبوو. ئەو سەردەمە بەسەرچوو و تازە ناگەڕێتەوە.
❓پرسیار: بەڵام پڕۆفیسۆر #پۆپەر، تۆ داییم فەیلەسووفێکی گەشبین بووی. بەردەوام ئەوەت دەگوت کە جیهانی خۆتان، وەک #لایێبنتیسیش دەیگوت، بە جیهانی باشی بزانن. چما چیتر وا بیر نایەکەوە؟
▫️وڵام: لێت ناشارمەوە کە من کەسێکی گەشبینم، بەڵام نەک بەو شێوەی تۆ پێت وایە و باست کرد. من قەت نەمگوتووە جیهانی ئێمە باشترین جیهانە. من وتوومە، جیهانی ئێمە، سەرەڕای ئەو هەموو شەڕە ترسناکانەی تێیدا ڕوویانداوە، هەمیسان باشترین جیهانێکە کە تا ئێستا هەیە. هەڵبەت هەمووانیش ئەوەی دەزانن کە ئەزموونی تووندوتیژی لە شەڕدا باندۆر و کاریگەری قووڵ و نالەبەری بەرهەم هێناوە. لەم سەردەمەی ئێستا ئێمە تێیدا دەژین، لە دنیای ڕۆژاوادا هەوڵێکی زۆر و زەوەند و سەرکەوتوو بە مەبەستی باشترکردنەوەی کاروبار و شتەکان دراوە. بەڵام ئێستا خراپییەکی روون و ئاشکرا بەرچاو دەکەوێ، ئەویش ئەوەیە کە هەر کەسێک چاوی دیتنی هەبێ، ئەم گشتە کاولکاری و وێرانکارییە دەبینێ کە بەرهەمی تووندوتیژییە. ئەوە شتێکە کە قەت لە مێشکماندا ناچێتە دەر و داییم لەپێش چاومانە.
▫️#جیانکارا_لۆبۆزووتی دەڵێت: سوودی ڕووانگە سیاسییەکانی پۆپەر تەنیا لە دووبارە بینی خاڵە بنەڕەتییەکانی ڕەخنەی ئەو لە #مارکسیزم‌دا نەشاردراوەتەوە، وتووێژی من لە گەڵ بەرێزیان دوو هۆکاری سەرەکی هەبوو: یەکێکیان پێوەندی بە مێژووە بوو و ئەوەی دیکە پێوەندی بە تیۆری سیاسییەوە.
🔻درێژەی بابەت...(Zêdetir Bixwîne)
🌐 http://kurdishbookhouse.com/ku/100-351/
#اختصاصی_خانه_کتاب_کردی
■ بە کانال "خانهٔ کتاب كُردی" بپیوندید:
▪️ @kurdishbookhouse
🌎 پایگاه خبری خانهٔ کتاب كُردی
💫چاپکراوەی نوێ
📘ناساندنی کتێبی «چەند وێستگەیەکی فیکری و ئەدەبی»
📚 ناسنامەی کتێب: چەند وێستگەیەکی فیکری و ئەدەبی، #ئازاد_بەرزنجی، دەزگای #سه‌رده‌م، سلێمانی ۲۰۲۰.
✍️ #ئازاد_بەرزنجی
▫️ئەم وتار و باسانەی لە دووتوێى ئەم كتێبەدا دەیانبینیت، نەخشەیەكى داڕێژراو كۆى نەكردوونەتەوە، بەڵكو هەر وەكو ناویشمان لێ ناون، چەند وێستگەیەكى پەڕاگەندەن كە تیایاندایە لەسەر ئەم بیرمەند، یان ئەو ئەدیب دەوەستێت و تیاشیاندایە لەسەر دیاردەیەكى ڕۆشنبیرى، یان ڕێبازێكى ئەدەبى دەدوێت.
▫️ هەر بۆیە هێڵێكى دیاریكراو پێكەوە نایانبەستێتەوە، تەنها ئەوە نەبێت كە لە دەرگاى هەندێ مەسەلە لە مەسەلەكانى مرۆڤى هاوچەرخ دەدەن، بە هەموو گرفت و ئاڵۆزییەكانەوە، هەروەها دەشێ ببنە سەرەتایەك بۆ تێگەیشتن لە جیهانى ئەو بیرمەندانە، یان ئەو مەسەلانەى خراونەتە ڕوو.
▫️ دەمەوێ ئەوەش بڵێم كە زۆربەى بابەتەكان وەرگێڕدراون، جگە لەو دوو نووسینەى سەبارەت بە #ئەلبێر_كامۆ و #ئومبێرتۆ_ئیكۆن، کە خۆم نووسیومن. هیوام وایە خوێنەرى ئازیز گەشتێكى فیكریى چێژبەخش بەم وێستگانەدا بكات و هەر وێستگەیەك هەڵوەستەیەكى جیددیى لا دروست بكات، گەر ئەمەش ڕووی دا، ماناى وایە ئەم هەوڵە بچووكە ئاكامى خۆى پێكاوە، ئەگەرچى لە خەوش و كەموكووڕییش خاڵى نییە.
🔻 لە بەشێکی ئەم کتێبەدا هاتووە:
▫️ #ئومبێرتۆ_ئیكۆ وەكو زانایەكى سیمیۆتیكى خۆى ڕاى وایە كە دەبێ نیشانەكانى نووسینى ئەكادیمى (باس و تۆژینەوەى فیكرى و زانستییەكان و هتد...) بە ڕوونى بگەنە خوێنەر و بە پێچوپەنا و ئاڵۆز نەبن. بەڵام لە نووسینى ئیبداعیدا نیشانەكان چڕ دەبنەوە و نهێنیئامێز دەبن و دەچنە تۆڕێكى ئاڵۆزەوە. هەر بۆیە دەبینین كەشێكى نهێنیئامێز باڵ بەسەر پانتاییەكانى جیهانى ڕۆمانى "#ناوى_گوڵەباخ"دا دەكێشێ.
▫️دەكرێ بڵێین ڕۆمانى "#ناوى_گوڵەباخ" ڕۆمانێكى پۆلیسییە، بەڵام نەك لەو ڕۆمانە پۆلیسییانەى كە لە ڕوانین و جیهانبینى خاڵین و تەنها مەبەستیان ورووژاندنى هەستى بەدووكەوتنى ڕووداوەكانە لاى خوێنەر و ڕەهەندێكى قووڵ لەودیو ئەم بەدووكەوتنەوە نییە، بەڵكو بە پێچەوانەوە، ئەم ڕۆمانە دونیایەكى دەڵەمەند بە دەلالاتى مەعریفیى ئێستاتیكى و فیكرى و لەزۆر ڕووەوە دەشوبهێتە سەر فەزا و ڕەهەندی كارەكانى "بۆرخس" و هەندێ لە ڕەخنەنووسان تا ئەو ڕادەیە دەڕۆن و دەڵێن چاودێرى كتێبخانەى دەیرەكە (واتە یۆرج) لەسەر شێوەى كەسێـتیى #بۆرخس خولقێنراوە، ئەگەرچى ئیكۆ لە ڕۆمانەكەیدا یۆرج وەكو بكوژێك دەخاتە ڕوو.
▫️دەشى بڵێین یەكێك لە هۆیەكانى دى بۆ هەڵبژاردنى كەشوهەوایەكى پۆلیسییانە لەلایەن ئیکۆوە بۆ ئەم ڕۆمانە ئەوە بێت كە كردارى شاردنەوە و دۆزینەوە پتر لە هەر كارێكى دى، ڕەهەندێكى سیمیۆتیكییانە بەخۆوە دەگرێ. ئەمە و ئیكۆ دەڵێت كە زۆربەى ڕووداوەكانى ڕۆمانەكە خۆیان بەسەر ئەودا سەپاندووە، نەك بیەوێ بەزۆر ئەو كەشوهەوایە بەسەر دونیاى ڕۆمانەكەدا بسەپێنێ. ئەوەتا دەڵێت "هێنانەبەرچاوى چیرۆكێك كە لە سەدەكانى ناوەڕاستدا ڕوو بدات و ئاگرسەندنەوەى تیا ڕووبدات، وەكو هێنانەبەرچاوى فیلمێكى جەنگییە كە ڕووداوەكانى لە ئۆقیانووسى ئارامدا ڕوو بدەن و كەچى فڕۆكەیەك لە فیلمەكەدا نەبینرێ."
▫️ڕووداوەكانى "#ناوى_گوڵەباخ" كە ژمارەى لاپەڕەكانى لە حەوتسەد لاپەڕە تێدەپەڕێت، دەگەڕێتەوە بۆ چاخەكانى ناوەڕاست. دیارە كە بایەخدانى ئیكۆ خۆى بە سەدەكانى ناوەڕاست و ئەو تۆژینەوانەى لەسەر ئێستاتیکا لە سەدەكانى ناوەڕاستدا نووسیونى، ڕۆڵى گرنگیان هەبووە لەوەدا كە هانى ئیكۆ بدەن تا ئەو ڕۆژگارە وەكو باكگراوەندێك بۆ ڕووداوەكانى ڕۆمانەكەى هەڵبژێرێت، بە تایبەتییش سەدەى چواردەهەم، واتە دوا ساڵەكانى چاخەكانى ناوەڕاست، كە ساڵانێكە تیایدا بەها فیكرى و مرۆییەكان ڕووەو پووكانەوەن و بەهاى مرۆیى نوێ لە شكۆفەكردن و بوژانەوەدایە، هەر بۆیەشە ڕۆمانەكە بە هەندێ ئامۆژگاریكردن بۆ #قدیس_تۆماس دەست پێ دەكات و بە باسكردنى #ڤیتگنشتاین كۆتایى دێ.
🔻پێڕستی کتێبەکە بەمجۆرەیە
1️⃣ بەر لە خوێندنەوە
2️⃣ ئێمە كۆچەریین: سەرەتایەك بۆ فەلسەفەى #نیچە
3️⃣ میشیل فۆكۆ: چاخى نوێ، مرۆڤى نوێ
4️⃣ كێ لە میشیل #فۆكۆ دەترسێت؟
5️⃣ ئەلبێر #كامۆ: سەما لەژێر شمشێرەكەى دیمۆكلیسدا
6️⃣ كەسى شۆڕشگێڕ كێیە؟... #ئەریك_فرۆم
7️⃣ ڕۆڵى ڕۆشنبیر... #ئێدوارد_سەعید
8️⃣ ئومبێرتۆ ئیكۆ: لە سەدەكانى ناوەندەوە بۆ "ناوى گوڵەباخ" (Free Download)
9️⃣ ماتێریالیزمى دیالەكتیك و مێژووى ئەدەب... #لوسیان_گۆڵدمان
🔟فۆرمالیستە ڕووسەكان... #بابەك_ئەحمەدى
🔻درێژەی بابەت...
🌐 http://kurdishbookhouse.com/ku/100-352/
📎بۆ داگرتنی کۆی وتاری «ئومبێرتۆ ئیکۆ: لە سەدەکانی ناوەندەوە بۆ ناوی گوڵەباخ» لە دووتوێی ۱۸ لاپەڕەدا کرتە بکە سەر داگرتنی PDF.
#تایبەت_بە_ماڵی_کتێبی_کوردی
■ هاوڕێمان بن لە ماڵی کتێبی کوردی:
▪️ @kurdishbookhouse
🌎 پایگاه خبری خانهٔ کتاب كُردی
📘ناساندنی کتێبی «چەند وێستگەیەکی فیکری و ئەدەبی»
📚 ناسنامەی کتێب: چەند وێستگەیەکی فیکری و ئەدەبی، #ئازاد_بەرزنجی، دەزگای #سه‌رده‌م، سلێمانی ۲۰۲۰.
✍️ #ئازاد_بەرزنجی
▫️ئەم وتار و باسانەی لە دووتوێى ئەم كتێبەدا دەیانبینیت، نەخشەیەكى داڕێژراو كۆى نەكردوونەتەوە، بەڵكو هەر وەكو ناویشمان لێ ناون، چەند وێستگەیەكى پەڕاگەندەن كە تیایاندایە لەسەر ئەم بیرمەند، یان ئەو ئەدیب دەوەستێت و تیاشیاندایە لەسەر دیاردەیەكى ڕۆشنبیرى، یان ڕێبازێكى ئەدەبى دەدوێت.
▫️ هەر بۆیە هێڵێكى دیاریكراو پێكەوە نایانبەستێتەوە، تەنها ئەوە نەبێت كە لە دەرگاى هەندێ مەسەلە لە مەسەلەكانى مرۆڤى هاوچەرخ دەدەن، بە هەموو گرفت و ئاڵۆزییەكانەوە، هەروەها دەشێ ببنە سەرەتایەك بۆ تێگەیشتن لە جیهانى ئەو بیرمەندانە، یان ئەو مەسەلانەى خراونەتە ڕوو.
▫️ دەمەوێ ئەوەش بڵێم كە زۆربەى بابەتەكان وەرگێڕدراون، جگە لەو دوو نووسینەى سەبارەت بە #ئەلبێر_كامۆ و #ئومبێرتۆ_ئیكۆن، کە خۆم نووسیومن. هیوام وایە خوێنەرى ئازیز گەشتێكى فیكریى چێژبەخش بەم وێستگانەدا بكات و هەر وێستگەیەك هەڵوەستەیەكى جیددیى لا دروست بكات، گەر ئەمەش ڕووی دا، ماناى وایە ئەم هەوڵە بچووكە ئاكامى خۆى پێكاوە، ئەگەرچى لە خەوش و كەموكووڕییش خاڵى نییە.
🔻 لە بەشێکی ئەم کتێبەدا هاتووە:
▫️ #ئومبێرتۆ_ئیكۆ وەكو زانایەكى سیمیۆتیكى خۆى ڕاى وایە كە دەبێ نیشانەكانى نووسینى ئەكادیمى (باس و تۆژینەوەى فیكرى و زانستییەكان و هتد...) بە ڕوونى بگەنە خوێنەر و بە پێچوپەنا و ئاڵۆز نەبن. بەڵام لە نووسینى ئیبداعیدا نیشانەكان چڕ دەبنەوە و نهێنیئامێز دەبن و دەچنە تۆڕێكى ئاڵۆزەوە. هەر بۆیە دەبینین كەشێكى نهێنیئامێز باڵ بەسەر پانتاییەكانى جیهانى ڕۆمانى "#ناوى_گوڵەباخ"دا دەكێشێ.
▫️دەكرێ بڵێین ڕۆمانى "#ناوى_گوڵەباخ" ڕۆمانێكى پۆلیسییە، بەڵام نەك لەو ڕۆمانە پۆلیسییانەى كە لە ڕوانین و جیهانبینى خاڵین و تەنها مەبەستیان ورووژاندنى هەستى بەدووكەوتنى ڕووداوەكانە لاى خوێنەر و ڕەهەندێكى قووڵ لەودیو ئەم بەدووكەوتنەوە نییە، بەڵكو بە پێچەوانەوە، ئەم ڕۆمانە دونیایەكى دەڵەمەند بە دەلالاتى مەعریفیى ئێستاتیكى و فیكرى و لەزۆر ڕووەوە دەشوبهێتە سەر فەزا و ڕەهەندی كارەكانى "بۆرخس" و هەندێ لە ڕەخنەنووسان تا ئەو ڕادەیە دەڕۆن و دەڵێن چاودێرى كتێبخانەى دەیرەكە (واتە یۆرج) لەسەر شێوەى كەسێـتیى #بۆرخس خولقێنراوە، ئەگەرچى ئیكۆ لە ڕۆمانەكەیدا یۆرج وەكو بكوژێك دەخاتە ڕوو.
▫️دەشى بڵێین یەكێك لە هۆیەكانى دى بۆ هەڵبژاردنى كەشوهەوایەكى پۆلیسییانە لەلایەن ئیکۆوە بۆ ئەم ڕۆمانە ئەوە بێت كە كردارى شاردنەوە و دۆزینەوە پتر لە هەر كارێكى دى، ڕەهەندێكى سیمیۆتیكییانە بەخۆوە دەگرێ. ئەمە و ئیكۆ دەڵێت كە زۆربەى ڕووداوەكانى ڕۆمانەكە خۆیان بەسەر ئەودا سەپاندووە، نەك بیەوێ بەزۆر ئەو كەشوهەوایە بەسەر دونیاى ڕۆمانەكەدا بسەپێنێ. ئەوەتا دەڵێت "هێنانەبەرچاوى چیرۆكێك كە لە سەدەكانى ناوەڕاستدا ڕوو بدات و ئاگرسەندنەوەى تیا ڕووبدات، وەكو هێنانەبەرچاوى فیلمێكى جەنگییە كە ڕووداوەكانى لە ئۆقیانووسى ئارامدا ڕوو بدەن و كەچى فڕۆكەیەك لە فیلمەكەدا نەبینرێ."
▫️ڕووداوەكانى "#ناوى_گوڵەباخ" كە ژمارەى لاپەڕەكانى لە حەوتسەد لاپەڕە تێدەپەڕێت، دەگەڕێتەوە بۆ چاخەكانى ناوەڕاست. دیارە كە بایەخدانى ئیكۆ خۆى بە سەدەكانى ناوەڕاست و ئەو تۆژینەوانەى لەسەر ئێستاتیکا لە سەدەكانى ناوەڕاستدا نووسیونى، ڕۆڵى گرنگیان هەبووە لەوەدا كە هانى ئیكۆ بدەن تا ئەو ڕۆژگارە وەكو باكگراوەندێك بۆ ڕووداوەكانى ڕۆمانەكەى هەڵبژێرێت، بە تایبەتییش سەدەى چواردەهەم، واتە دوا ساڵەكانى چاخەكانى ناوەڕاست، كە ساڵانێكە تیایدا بەها فیكرى و مرۆییەكان ڕووەو پووكانەوەن و بەهاى مرۆیى نوێ لە شكۆفەكردن و بوژانەوەدایە، هەر بۆیەشە ڕۆمانەكە بە هەندێ ئامۆژگاریكردن بۆ #قدیس_تۆماس دەست پێ دەكات و بە باسكردنى #ڤیتگنشتاین كۆتایى دێ.
🔻پێڕستی کتێبەکە بەمجۆرەیە
1️⃣ بەر لە خوێندنەوە
2️⃣ ئێمە كۆچەریین: سەرەتایەك بۆ فەلسەفەى #نیچە
3️⃣ میشیل فۆكۆ: چاخى نوێ، مرۆڤى نوێ
4️⃣ كێ لە میشیل #فۆكۆ دەترسێت؟
5️⃣ ئەلبێر #كامۆ: سەما لەژێر شمشێرەكەى دیمۆكلیسدا
6️⃣ كەسى شۆڕشگێڕ كێیە؟... #ئەریك_فرۆم
7️⃣ ڕۆڵى ڕۆشنبیر... #ئێدوارد_سەعید
8️⃣ ئومبێرتۆ ئیكۆ: لە سەدەكانى ناوەندەوە بۆ "ناوى گوڵەباخ" (Free Download)
9️⃣ ماتێریالیزمى دیالەكتیك و مێژووى ئەدەب... #لوسیان_گۆڵدمان
🔟فۆرمالیستە ڕووسەكان... #بابەك_ئەحمەدى
🔻درێژەی بابەت...
🌐 http://kurdishbookhouse.com/ku/100-352/
📎بۆ داگرتنی کۆی وتاری «ئومبێرتۆ ئیکۆ: لە سەدەکانی ناوەندەوە بۆ ناوی گوڵەباخ» لە دووتوێی ۱۸ لاپەڕەدا کرتە بکە سەر داگرتنی PDF.
#تایبەت_بە_ماڵی_کتێبی_کوردی
■ هاوڕێمان بن لە ماڵی کتێبی کوردی:
▪️ @kurdishbookhouse
🌎 پایگاه خبری خانهٔ کتاب كُردی
ماڵی کتێبی کوردی
ناساندنی کتێبی «چەند وێستگەیەکی فیکری و ئەدەبی» - ماڵی کتێبی کوردی
📘گام‌های تاریخ در رُمان جان دوست
✍️دکتر #محمد_رحیمیان
▫️رمان تاریخی «سه گام و یک چوبۀ دار» اثر #جان_دوست، به روایت آخرین لحظات زندگی شیخ #سعید_پیران، از عارفان #نقشبندیۀ ترکیه می‌پردازد که در نقطۀ تلاقی عرفان و سیاست، جان خود را فدای دفاع از آرمان‌های دینی و ملی می‌نماید.
▫️در این رمان که محدودۀ زمانی سه‌گام پایانی شیخ را تا پای چوبۀ دار در ٢٠٨ صفحه روایت می‌کند، با سه عنصر ادبی، عرفانی و تاریخی ایرانی مواجه می‌شویم؛ به گونه‌ای که از حیث تاریخی و فرهنگی می‌توان ادعا کرد که این رمان، یک رمان ایرانی است.
▫️فضای رمان در توصیف جزئیات و بی‌طرفی راوی، زبان فاخر و تأثیرگذار ادبی، یادآوار لحظات «ذکر بر دار کردن امیر حسنک وزیر» در #تاریخ_بیهقی است. جسارت و تقیّد شیخ سعید پیران به جهان‌بینی عرفانی و به هیچ گرفتن آنچه رخ می‌نماید، «ذکر حسین بن منصور حلاج» از تذکره‌اولیای #عطار را فرایاد می‌آورد. هیجان لقای معشوق، غلیان عاطفی عاشق و تشنگی طربناک او، #مولانای_بلخی را تداعی می‌کند. تو گویی تهوّر و پایبندی به ضرورت‌های سیاسیِ #حسنک_وزیر، جوانمردی، بی‌باکی و روی‌سرخیِ حلاج در پای دار و سرود و سماع وسکوت #مولانا، یکجا در شیخ #سعید_پیران به مثابه قهرمان رمانِ #جان_دوست، تجلی یافته است.
▫️به لحاظ سبک نگارش نیز، صلابت، ظرافت، باریک‌بینی، موی‌شکافی و حقیقت‌نگاری عاری از «تعصّب و تزیّد» #ابوالفضل_بیهقی، حلاوت و حرارت نثر #عطار در روایت احوال عرفا، و ضرباهنگ و ریتم بیان #مولانا در غزل و انسجام سیّال اندیشه در #مثنوی_معنوی، مؤلفه‌های قابل مقایسه در سبک اثر و زبان روایی رمان «سه گام و یک چوبۀ دار» هستند. اما دلایل بینامتنی تبلور این موارد مقایسه‌ای در یک رمان کوردی از یک نویسندۀ کوبانیایی، تداوم حیات ادبی، فکری و ذوقی در امپراطوری فرهنگی و تاریخی #ایران است. مناطق کردنشین ترکیه و سوریه، از #دیاربکر تا حلب، به عنوان پاره‌هایی از جغرافیای فرهنگی و فکری #ایران، محل نشو و نمای اندیشۀ عرفانی و به ویژه مولویه و نقشبندیه بوده است. خطی که اندیشۀ مشرقی ایرانی را به مغرب می‌برد، در تاریخ پیشامدرن ایرانی، در بغداد، برای #حلاج و در حلب، برای #سهرودی چوبۀ دار را برمی‌افرازد و در تاریخ مدرن با فروپاشی #امپراطوری_عثمانی، در شهر «#آمد» همان حلقه بر گردن شیخ #سعید_پیران می‌آویزد و پرسش‌های او را بی‌پاسخ می‌گذارد.
▫️اگر #حلاج و #سهروردی به جرم شریعت‌گریزی حلق‌آویز می‌شوند، شیخ #سعید_پیران، به گناه شریعت‌مداری و دفاع از هویت قومی خود و در لوای پاسداری از کیان فروپاشیدۀ #عثمانی، سر چوب‌پاره سرخ می‌کند.
▫️رمان «سه گام و یک چوبۀ دار»، روایتی عرفانی، سیاسی و ادبی از یک واقعۀ تاریخی است. روایتی که با مؤلفه‌های مدرن به بیان واقعه می‌پردازد و از یک حادثۀ تاریخی رمانی تکنیکال، هنری، ماندگار و فراتاریخی می‌سازد.
▫️شیخ #سعید_پیران از اقطاب #نقشبندیه، در بحبوحۀ فروپاشی امپراطوری اسلامی عثمانی، در گیرودار دین‌زدایی و ملی‌گرایی افراطی معطوف به سکولاریته کردن جامعه نوبنیاد #ترکیه، با دو چالش اساسی مواجه می‌شود: امحای مظاهر دینی و ژنوساید قومی. این دو چالش در قالب استعاره‌ای از آغاز تا انجام داستان، تار و پود اثر را به هم تنیده است.
▫️در سه قدمی چوبۀ دار و در واپسین لحظه‌های زندگی، گلوی #شیخ_سعید از شرنگ عطشی شورناک می‌سوزد. عطشی که حاصل تشنگی تاریخی او و نتیجۀ یک پرسش فلسفی است. سراسر رمان، توصیف دغدغۀ پرسیدن یا نپرسیدنِ سؤالی در گلومانده از خداوند در مقام مراد و معشوق #شیخ_سعید عارف است. به موازات گله‌گزاری‌های پیچیده در لفافۀ پرسش، تداعی‌های حاصل از طعم تلخ تشنگی، بسیاری از مسائل زندگی مذهبی و تاریخی شیخ را در مسیر روایت قرار می‌دهد.
▫️سیاست، تاریخ، فرهنگ، واقعیت و تخیل در لابه‌لای نثری رمانتیسیستی با چنان مهارت و ظرافتی پیچیده می‌شود که بدون تنزل به خلسه‌های رمانتیکی و شعار زدگی‌های احساسی، نهایتاٌ اثری ادبی – تاریخی، در فرم رمانی انتقادی به منصۀ ظهور می‌رسد.
▫️ریتم روایی رمان و ضرباهنگ ملایم و سماع‌گونۀ آن، با انسجام فکری و وحدت موضوع پیش می‌رود و مدام در غلیان تشنگی، پرسش مبنایی و چرایی واقعه را به تعویق می‌اندازد تا خواننده در تعیقب این تعلیق ادبی، فضاهایی عارفانه و در عین حال حماسی را توأمان تجربه کند و با بنیادی‌ترین مسائل سیاسی تاریخ معاصر کوردی در #ترکیه آشنا شود آن هم نه در یک اثر تاریخی بلکه درژانر رمان. رمانی که می‌تواند از فاجعه فاصله بگیرد و آن را به روایت یک اندیشه، فرهنگ و تاریخ برای عرضه به همۀ مردم جهان تبدیل نماید.
🔻ادامهٔ مطلب...
🌐 http://kurdishbookhouse.com/100-152/
#اختصاصی_خانه_کتاب_کردی
■ بە کانال "خانهٔ کتاب كُردی" بپیوندید:
▪️ @kurdishbookhouse
🌎 پایگاه خبری خانهٔ کتاب كُردی
✍️دکتر #محمد_رحیمیان
▫️رمان تاریخی «سه گام و یک چوبۀ دار» اثر #جان_دوست، به روایت آخرین لحظات زندگی شیخ #سعید_پیران، از عارفان #نقشبندیۀ ترکیه می‌پردازد که در نقطۀ تلاقی عرفان و سیاست، جان خود را فدای دفاع از آرمان‌های دینی و ملی می‌نماید.
▫️در این رمان که محدودۀ زمانی سه‌گام پایانی شیخ را تا پای چوبۀ دار در ٢٠٨ صفحه روایت می‌کند، با سه عنصر ادبی، عرفانی و تاریخی ایرانی مواجه می‌شویم؛ به گونه‌ای که از حیث تاریخی و فرهنگی می‌توان ادعا کرد که این رمان، یک رمان ایرانی است.
▫️فضای رمان در توصیف جزئیات و بی‌طرفی راوی، زبان فاخر و تأثیرگذار ادبی، یادآوار لحظات «ذکر بر دار کردن امیر حسنک وزیر» در #تاریخ_بیهقی است. جسارت و تقیّد شیخ سعید پیران به جهان‌بینی عرفانی و به هیچ گرفتن آنچه رخ می‌نماید، «ذکر حسین بن منصور حلاج» از تذکره‌اولیای #عطار را فرایاد می‌آورد. هیجان لقای معشوق، غلیان عاطفی عاشق و تشنگی طربناک او، #مولانای_بلخی را تداعی می‌کند. تو گویی تهوّر و پایبندی به ضرورت‌های سیاسیِ #حسنک_وزیر، جوانمردی، بی‌باکی و روی‌سرخیِ حلاج در پای دار و سرود و سماع وسکوت #مولانا، یکجا در شیخ #سعید_پیران به مثابه قهرمان رمانِ #جان_دوست، تجلی یافته است.
▫️به لحاظ سبک نگارش نیز، صلابت، ظرافت، باریک‌بینی، موی‌شکافی و حقیقت‌نگاری عاری از «تعصّب و تزیّد» #ابوالفضل_بیهقی، حلاوت و حرارت نثر #عطار در روایت احوال عرفا، و ضرباهنگ و ریتم بیان #مولانا در غزل و انسجام سیّال اندیشه در #مثنوی_معنوی، مؤلفه‌های قابل مقایسه در سبک اثر و زبان روایی رمان «سه گام و یک چوبۀ دار» هستند. اما دلایل بینامتنی تبلور این موارد مقایسه‌ای در یک رمان کوردی از یک نویسندۀ کوبانیایی، تداوم حیات ادبی، فکری و ذوقی در امپراطوری فرهنگی و تاریخی #ایران است. مناطق کردنشین ترکیه و سوریه، از #دیاربکر تا حلب، به عنوان پاره‌هایی از جغرافیای فرهنگی و فکری #ایران، محل نشو و نمای اندیشۀ عرفانی و به ویژه مولویه و نقشبندیه بوده است. خطی که اندیشۀ مشرقی ایرانی را به مغرب می‌برد، در تاریخ پیشامدرن ایرانی، در بغداد، برای #حلاج و در حلب، برای #سهرودی چوبۀ دار را برمی‌افرازد و در تاریخ مدرن با فروپاشی #امپراطوری_عثمانی، در شهر «#آمد» همان حلقه بر گردن شیخ #سعید_پیران می‌آویزد و پرسش‌های او را بی‌پاسخ می‌گذارد.
▫️اگر #حلاج و #سهروردی به جرم شریعت‌گریزی حلق‌آویز می‌شوند، شیخ #سعید_پیران، به گناه شریعت‌مداری و دفاع از هویت قومی خود و در لوای پاسداری از کیان فروپاشیدۀ #عثمانی، سر چوب‌پاره سرخ می‌کند.
▫️رمان «سه گام و یک چوبۀ دار»، روایتی عرفانی، سیاسی و ادبی از یک واقعۀ تاریخی است. روایتی که با مؤلفه‌های مدرن به بیان واقعه می‌پردازد و از یک حادثۀ تاریخی رمانی تکنیکال، هنری، ماندگار و فراتاریخی می‌سازد.
▫️شیخ #سعید_پیران از اقطاب #نقشبندیه، در بحبوحۀ فروپاشی امپراطوری اسلامی عثمانی، در گیرودار دین‌زدایی و ملی‌گرایی افراطی معطوف به سکولاریته کردن جامعه نوبنیاد #ترکیه، با دو چالش اساسی مواجه می‌شود: امحای مظاهر دینی و ژنوساید قومی. این دو چالش در قالب استعاره‌ای از آغاز تا انجام داستان، تار و پود اثر را به هم تنیده است.
▫️در سه قدمی چوبۀ دار و در واپسین لحظه‌های زندگی، گلوی #شیخ_سعید از شرنگ عطشی شورناک می‌سوزد. عطشی که حاصل تشنگی تاریخی او و نتیجۀ یک پرسش فلسفی است. سراسر رمان، توصیف دغدغۀ پرسیدن یا نپرسیدنِ سؤالی در گلومانده از خداوند در مقام مراد و معشوق #شیخ_سعید عارف است. به موازات گله‌گزاری‌های پیچیده در لفافۀ پرسش، تداعی‌های حاصل از طعم تلخ تشنگی، بسیاری از مسائل زندگی مذهبی و تاریخی شیخ را در مسیر روایت قرار می‌دهد.
▫️سیاست، تاریخ، فرهنگ، واقعیت و تخیل در لابه‌لای نثری رمانتیسیستی با چنان مهارت و ظرافتی پیچیده می‌شود که بدون تنزل به خلسه‌های رمانتیکی و شعار زدگی‌های احساسی، نهایتاٌ اثری ادبی – تاریخی، در فرم رمانی انتقادی به منصۀ ظهور می‌رسد.
▫️ریتم روایی رمان و ضرباهنگ ملایم و سماع‌گونۀ آن، با انسجام فکری و وحدت موضوع پیش می‌رود و مدام در غلیان تشنگی، پرسش مبنایی و چرایی واقعه را به تعویق می‌اندازد تا خواننده در تعیقب این تعلیق ادبی، فضاهایی عارفانه و در عین حال حماسی را توأمان تجربه کند و با بنیادی‌ترین مسائل سیاسی تاریخ معاصر کوردی در #ترکیه آشنا شود آن هم نه در یک اثر تاریخی بلکه درژانر رمان. رمانی که می‌تواند از فاجعه فاصله بگیرد و آن را به روایت یک اندیشه، فرهنگ و تاریخ برای عرضه به همۀ مردم جهان تبدیل نماید.
🔻ادامهٔ مطلب...
🌐 http://kurdishbookhouse.com/100-152/
#اختصاصی_خانه_کتاب_کردی
■ بە کانال "خانهٔ کتاب كُردی" بپیوندید:
▪️ @kurdishbookhouse
🌎 پایگاه خبری خانهٔ کتاب كُردی
بووتیقای نەگونجاوی پاژەکان.pdf
8.5 MB
📘بووتیقای نەگونجاوی پاژەکان
▫️پێکهاتەی گێڕانەوە لە ڕۆمانی (ئەلف/یا)دا، نووسینی #ڕەزا_عەلیپوور
✍️ #کاوان_محەمەدپوور
🔻به‌سته‌ری بابه‌ت:
🌐 http://kurdishbookhouse.com/ku/100-354/
■ هاوڕێمان بن لە ماڵی کتێبی کوردی:
▪️ @kurdishbookhouse
▫️پێکهاتەی گێڕانەوە لە ڕۆمانی (ئەلف/یا)دا، نووسینی #ڕەزا_عەلیپوور
✍️ #کاوان_محەمەدپوور
🔻به‌سته‌ری بابه‌ت:
🌐 http://kurdishbookhouse.com/ku/100-354/
■ هاوڕێمان بن لە ماڵی کتێبی کوردی:
▪️ @kurdishbookhouse
📘ماڵی كتێبی كوردی؛ پێگه‌یه‌ك بۆ ڕێزگرتن له كتێب
✍️ ڕۆژنامەی #کوردستانی_نوێ
▫️زۆرجار مرۆڤ ده‌توانێ به داهاتێكی كه‌م و به هه‌ژارانه خزمه‌تێكی گه‌وره بكات. ماڵپه‌ڕی ماڵی كتێبی كوردی ته‌نیا ماڵپه‌ڕێكه ساڵانێكه خزمه‌تی کتێبی كوردی ده‌كات، كه‌م كتێب هه‌یه له‌م ماڵپه‌ڕه‌دا ئاوڕی لێنه‌درابێته‌وه و قسه‌ی له‌سه‌ر نه‌كرابێ. ئه‌مه جگه له بابه‌تی ره‌خنه‌یی و لێكۆڵینه‌وه‌ی ئه‌ده‌بی. ماڵپه‌ڕێك به هه‌ژارانه و خۆبه‌خشانه ئه‌و هه‌موو كاره جوان و ئاست به‌رزه ده‌كات. لێره‌دا ئاوڕ له ماڵی كتێبی كوردی ده‌ده‌ینه‌وه و خاوه‌ن ئیمتیازی ئه‌م ماڵپه‌ڕه له‌باره‌ی كار و چالاكییه‌كانیانه‌وه ده‌دوێن.
▫️ماڵی كتێبی كوردی یه‌كێكه له‌و ماڵپه‌ڕانه‌ی شایسته‌ی رێز گرتنه. ئه‌م ماڵپه‌ڕه له‌وه‌ته‌ی دامه‌زراوه به‌رده‌وام كار له‌سه‌ر كتێبه كوردییه‌كان ده‌كات. ماڵپه‌ڕێكی ده‌وڵه‌مه‌ند و چالاكه و به‌بێ جیاوازی ناوچه‌یی كار ده‌كه‌ن و ئاوڕ له هه‌موو نووسه‌رێكی كورد ئه‌ده‌نه‌وه له باشووربێ یان رۆژهه‌ڵات، رۆژئاوا یان باكوور ئه‌وه‌نده‌ی ده‌ستیان پێی رابگات خزمه‌تی كتێب و نووسینی كوردی ده‌كه‌ن.
▫️ماڵپەڕی ماڵی كتێبی كوردی، كه وه‌ك ناوه‌ندێكی سه‌ربه‌خۆ له ساڵی ۲۰۱۷ه‌وه به‌شێوازی فه‌رمی له شاری #سنه كار و چالاكیه‌كانی ده‌ستپێكردووه. بازنه‌ی كار و چالاكییه‌كانی ماڵی كتێبی كوردی، كۆی مژار و هه‌واڵه‌كانی دنیای كتێبی كوردی و كتێبه‌كانی سه‌ر به كتێبخانه‌ی كوردناسی و توێژینه‌وه كوردییه‌كان له‌خۆ ده‌گرێت.
▫️پێگه‌ی ماڵی كتێبی كوردی، بریتییه له ماڵپه‌ڕێكی هه‌واڵی، شیكاریی بە سێ زمان بابەت بڵاودەکاتەوە و چه‌ندین تۆڕی كۆمه‌ڵایه‌تیی سه‌ر به‌و پێگه‌یه، كه زمانی #كوردی، وه‌ك زمانی سه‌ره‌كیی ده‌ستنیشانكراوه و هاوكات بابه‌ته‌كانی به زمانی فارسی و ئینگلیزیش پێشكه‌ش ده‌كات.
▫️سه‌باره‌ت به‌ماڵی كتێبی كوردی خاوه‌ن ئیمتیازی پێگه‌كه به‌م شێوه‌یه بۆمان دوا: «ماڵی كتێبی كوردی» ناوه‌ندێكه له بواری كتێبی كوردی و كوردناسیدا، كه سه‌رجه‌م كار و چالاكییه‌كانی بواری كتێب ناسی كوردی له‌خۆ ده‌گرێت و ئامانجی سه‌ره‌كیی بریتییه له دامه‌زراندنی گه‌وره‌ترین و گشتگیرترین پێگه‌ی كتێبناسی كوردی به‌شێوه‌یه‌كی پرۆفیشناڵ و زانستی.
▫️كار و چالاكییه‌كانی له سه‌ر بۆشاییه‌كانی بواری ناساندن، هه‌ڵسه‌نگاندن و بڵاوكردنه‌وه‌ی دنیای كتێبی كوردی بونیادنراوه و ده‌یه‌وێت به كه‌ڵك وه‌رگرتن له‌و ده‌رفه‌ته نوێ و مودیڕنانه‌ی كه ئیمكانیاتی دنیای ئه‌وڕۆ به تایبه‌ت دنیای ئینته‌رنت و سۆشیاڵ میدیا و تۆڕه كۆمه‌ڵایه‌تییه‌كان ره‌خساندوویانه، له بواری كتێب ناسی كوردیدا رێكخه‌ری چه‌ندین چالاكی و كرده‌وه‌ی پێویست بێت و ببێته ئاوێنه‌ی نواندنی سه‌رجه‌م ئه‌و چالاكی و به‌رهه‌مانه‌ی كه دنیای كتێبی كوردی به خۆیه‌وه ده‌یبینێت.
▪️كردنه‌وه‌ی ده‌رگای نوێیه به‌رووی كتێبناسی كوردیدا
▫️هه‌ر له‌سه‌ر كێشه‌ی كتێبخانه‌ی كوردی له درێژه‌ی قسه‌كانیدا خاوه‌ن ئیمتیازی پێگه‌كه گوتی: سه‌رجه‌م ئه‌م كێشانه له كاتێكدا به‌رۆكی جه‌سته‌ی لاوازی كتێبخانه‌ی كوردی و كوردناسییان گرتووه كه رۆژ له دوای رۆژ دنیای دیجیتاڵ و ئه‌لكترۆنی ده‌رفه‌تی نوێ بۆ چاره‌سه‌ری ئه‌م كێشانه ده‌ڕه‌خسێنن و نائاگایی و پشتگوێ خستنیان تا دێت له كاروانی به كه‌ڵكی زانست و ته‌كنۆلۆژیای نوێ دوورمان ده‌خاته‌وه.
▫️ سه‌باره‌ت به پێگه‌كه‌شیان گوتی: پڕۆژه‌ی ناوه‌ندی «ماڵی كتێبی كوردی» به له‌به‌رچاوگرتنی ئه‌م گرفت و ده‌رفه‌تانه ده‌ستی داوه‌ته رێكخستنی كۆمه‌ڵێك هه‌نگاو بۆ پێكهێنانی ماڵێك كه بتوانی به شێوه‌یه‌كی گونجاو كۆی ئه‌م بوار و چالاكیانه له‌خۆ بگرێت و شوێنێك بێت یه‌كخستنی ماڵی كتێبی كوردی و كردنه‌وه‌ی ده‌رگا و ده‌رفه‌ته نوێ و زانستیه‌كان به رووی كتێب و كتێب ناسی كوردیدا، به‌و هیوایه كه بتوانرێت ببێته قۆناغیك بۆ په‌ره‌دان به فه‌رهه‌نگی خوێندنه‌وه و كتێبی كوردی.
▫️سه‌باره‌ت به بیرۆكه‌ی كاره‌كه ناوبراو گوتی: بیرۆكه‌ی ئه‌م كاره‌ش به‌ر له هه‌موو شتێك له خه‌ون و خولیاكانی دامه‌زرێنه‌رانی ماڵی كتێبی كوردی سه‌رچاوه ده‌گرێت. دوای ده‌ركه‌وتنی ئه‌م ئایدیا و هه‌ست كردن به‌و بۆشاییه‌ی كه ده‌توانێت له پانتایی كتێب و فه‌رهه‌نگی كوردیدا پڕی بكاته‌وه، كۆمه‌ڵێك خوێندكاری هاوڕێ یه‌كه‌م هه‌نگاوه‌كانمان ده‌ستپێكرد و له سێبه‌ری هاوكاریی چه‌ندین كه‌س له مامۆستایان و هاوڕێیانی خوێندكاردا قۆناغی یه‌كه‌می كاره‌كه‌مان تێپه‌ڕاند.
🗞سەرچاوە: ڕۆژنامەی کوردستانی نوێ(پاشکۆی ئەدەب و هونەر)، ساڵی بیست و نۆیەم ژمارە(۸۱۴۳) چوارشەممە ۲۰۲۰/۷/۲۲
🔻درێژەی بابەت...
🌐 http://kurdishbookhouse.com/ku/100-355/
■ هاوڕێمان بن لە ماڵی کتێبی کوردی:
▪️ @kurdishbookhouse
🌎 پایگاه خبری خانهٔ کتاب كُردی
✍️ ڕۆژنامەی #کوردستانی_نوێ
▫️زۆرجار مرۆڤ ده‌توانێ به داهاتێكی كه‌م و به هه‌ژارانه خزمه‌تێكی گه‌وره بكات. ماڵپه‌ڕی ماڵی كتێبی كوردی ته‌نیا ماڵپه‌ڕێكه ساڵانێكه خزمه‌تی کتێبی كوردی ده‌كات، كه‌م كتێب هه‌یه له‌م ماڵپه‌ڕه‌دا ئاوڕی لێنه‌درابێته‌وه و قسه‌ی له‌سه‌ر نه‌كرابێ. ئه‌مه جگه له بابه‌تی ره‌خنه‌یی و لێكۆڵینه‌وه‌ی ئه‌ده‌بی. ماڵپه‌ڕێك به هه‌ژارانه و خۆبه‌خشانه ئه‌و هه‌موو كاره جوان و ئاست به‌رزه ده‌كات. لێره‌دا ئاوڕ له ماڵی كتێبی كوردی ده‌ده‌ینه‌وه و خاوه‌ن ئیمتیازی ئه‌م ماڵپه‌ڕه له‌باره‌ی كار و چالاكییه‌كانیانه‌وه ده‌دوێن.
▫️ماڵی كتێبی كوردی یه‌كێكه له‌و ماڵپه‌ڕانه‌ی شایسته‌ی رێز گرتنه. ئه‌م ماڵپه‌ڕه له‌وه‌ته‌ی دامه‌زراوه به‌رده‌وام كار له‌سه‌ر كتێبه كوردییه‌كان ده‌كات. ماڵپه‌ڕێكی ده‌وڵه‌مه‌ند و چالاكه و به‌بێ جیاوازی ناوچه‌یی كار ده‌كه‌ن و ئاوڕ له هه‌موو نووسه‌رێكی كورد ئه‌ده‌نه‌وه له باشووربێ یان رۆژهه‌ڵات، رۆژئاوا یان باكوور ئه‌وه‌نده‌ی ده‌ستیان پێی رابگات خزمه‌تی كتێب و نووسینی كوردی ده‌كه‌ن.
▫️ماڵپەڕی ماڵی كتێبی كوردی، كه وه‌ك ناوه‌ندێكی سه‌ربه‌خۆ له ساڵی ۲۰۱۷ه‌وه به‌شێوازی فه‌رمی له شاری #سنه كار و چالاكیه‌كانی ده‌ستپێكردووه. بازنه‌ی كار و چالاكییه‌كانی ماڵی كتێبی كوردی، كۆی مژار و هه‌واڵه‌كانی دنیای كتێبی كوردی و كتێبه‌كانی سه‌ر به كتێبخانه‌ی كوردناسی و توێژینه‌وه كوردییه‌كان له‌خۆ ده‌گرێت.
▫️پێگه‌ی ماڵی كتێبی كوردی، بریتییه له ماڵپه‌ڕێكی هه‌واڵی، شیكاریی بە سێ زمان بابەت بڵاودەکاتەوە و چه‌ندین تۆڕی كۆمه‌ڵایه‌تیی سه‌ر به‌و پێگه‌یه، كه زمانی #كوردی، وه‌ك زمانی سه‌ره‌كیی ده‌ستنیشانكراوه و هاوكات بابه‌ته‌كانی به زمانی فارسی و ئینگلیزیش پێشكه‌ش ده‌كات.
▫️سه‌باره‌ت به‌ماڵی كتێبی كوردی خاوه‌ن ئیمتیازی پێگه‌كه به‌م شێوه‌یه بۆمان دوا: «ماڵی كتێبی كوردی» ناوه‌ندێكه له بواری كتێبی كوردی و كوردناسیدا، كه سه‌رجه‌م كار و چالاكییه‌كانی بواری كتێب ناسی كوردی له‌خۆ ده‌گرێت و ئامانجی سه‌ره‌كیی بریتییه له دامه‌زراندنی گه‌وره‌ترین و گشتگیرترین پێگه‌ی كتێبناسی كوردی به‌شێوه‌یه‌كی پرۆفیشناڵ و زانستی.
▫️كار و چالاكییه‌كانی له سه‌ر بۆشاییه‌كانی بواری ناساندن، هه‌ڵسه‌نگاندن و بڵاوكردنه‌وه‌ی دنیای كتێبی كوردی بونیادنراوه و ده‌یه‌وێت به كه‌ڵك وه‌رگرتن له‌و ده‌رفه‌ته نوێ و مودیڕنانه‌ی كه ئیمكانیاتی دنیای ئه‌وڕۆ به تایبه‌ت دنیای ئینته‌رنت و سۆشیاڵ میدیا و تۆڕه كۆمه‌ڵایه‌تییه‌كان ره‌خساندوویانه، له بواری كتێب ناسی كوردیدا رێكخه‌ری چه‌ندین چالاكی و كرده‌وه‌ی پێویست بێت و ببێته ئاوێنه‌ی نواندنی سه‌رجه‌م ئه‌و چالاكی و به‌رهه‌مانه‌ی كه دنیای كتێبی كوردی به خۆیه‌وه ده‌یبینێت.
▪️كردنه‌وه‌ی ده‌رگای نوێیه به‌رووی كتێبناسی كوردیدا
▫️هه‌ر له‌سه‌ر كێشه‌ی كتێبخانه‌ی كوردی له درێژه‌ی قسه‌كانیدا خاوه‌ن ئیمتیازی پێگه‌كه گوتی: سه‌رجه‌م ئه‌م كێشانه له كاتێكدا به‌رۆكی جه‌سته‌ی لاوازی كتێبخانه‌ی كوردی و كوردناسییان گرتووه كه رۆژ له دوای رۆژ دنیای دیجیتاڵ و ئه‌لكترۆنی ده‌رفه‌تی نوێ بۆ چاره‌سه‌ری ئه‌م كێشانه ده‌ڕه‌خسێنن و نائاگایی و پشتگوێ خستنیان تا دێت له كاروانی به كه‌ڵكی زانست و ته‌كنۆلۆژیای نوێ دوورمان ده‌خاته‌وه.
▫️ سه‌باره‌ت به پێگه‌كه‌شیان گوتی: پڕۆژه‌ی ناوه‌ندی «ماڵی كتێبی كوردی» به له‌به‌رچاوگرتنی ئه‌م گرفت و ده‌رفه‌تانه ده‌ستی داوه‌ته رێكخستنی كۆمه‌ڵێك هه‌نگاو بۆ پێكهێنانی ماڵێك كه بتوانی به شێوه‌یه‌كی گونجاو كۆی ئه‌م بوار و چالاكیانه له‌خۆ بگرێت و شوێنێك بێت یه‌كخستنی ماڵی كتێبی كوردی و كردنه‌وه‌ی ده‌رگا و ده‌رفه‌ته نوێ و زانستیه‌كان به رووی كتێب و كتێب ناسی كوردیدا، به‌و هیوایه كه بتوانرێت ببێته قۆناغیك بۆ په‌ره‌دان به فه‌رهه‌نگی خوێندنه‌وه و كتێبی كوردی.
▫️سه‌باره‌ت به بیرۆكه‌ی كاره‌كه ناوبراو گوتی: بیرۆكه‌ی ئه‌م كاره‌ش به‌ر له هه‌موو شتێك له خه‌ون و خولیاكانی دامه‌زرێنه‌رانی ماڵی كتێبی كوردی سه‌رچاوه ده‌گرێت. دوای ده‌ركه‌وتنی ئه‌م ئایدیا و هه‌ست كردن به‌و بۆشاییه‌ی كه ده‌توانێت له پانتایی كتێب و فه‌رهه‌نگی كوردیدا پڕی بكاته‌وه، كۆمه‌ڵێك خوێندكاری هاوڕێ یه‌كه‌م هه‌نگاوه‌كانمان ده‌ستپێكرد و له سێبه‌ری هاوكاریی چه‌ندین كه‌س له مامۆستایان و هاوڕێیانی خوێندكاردا قۆناغی یه‌كه‌می كاره‌كه‌مان تێپه‌ڕاند.
🗞سەرچاوە: ڕۆژنامەی کوردستانی نوێ(پاشکۆی ئەدەب و هونەر)، ساڵی بیست و نۆیەم ژمارە(۸۱۴۳) چوارشەممە ۲۰۲۰/۷/۲۲
🔻درێژەی بابەت...
🌐 http://kurdishbookhouse.com/ku/100-355/
■ هاوڕێمان بن لە ماڵی کتێبی کوردی:
▪️ @kurdishbookhouse
🌎 پایگاه خبری خانهٔ کتاب كُردی