سارخَس

خوانند و آهنگساز:حسین رضا اسدی
شاعر:مرتضی خدایگان

#موسیقی_لکی

کانال تلگرامی گلونی
🌹🌹🌹🌹


@Golvani_lak

مقارن شروع وزارت دکتر رضا مراد صحرایی، برای نخستین بار در تاریخ زبانشناسی ایران، نام این رشته در فهرست رشته‌های مورد نیاز دولت قرار گرفت؛ مشخصا در وزارتخانه متبوع و در حیطه تخصصی جناب وزیر: دبیری زبان و ادبیات فارسی.
این اتفاق فرخنده، با تمام نقدهایی که بر آن داریم، به سبب ترقی دادن روایت صنفی و آکادمیک این رشته، گامی بزرگ در نوآرایی هویت آن است. برای زبانشناسان ایرانی که همواره از مهجور بودن این رشته در کشور گلایه داشته‌اند، این فرصتی‌ست بزرگ که پتانسیل علمی خود را به جامعه دانشگاهی کشور و به قانون‌گذاران و تصمیم‌گیران ارشد علم و فرهنگ ایران، اثبات کنند.
رضا مراد صحرایی، اهل #نورآباد_دلفان( قطب تاریخی عرفان و ادبیات لک‌زبانان) است. از بطن مردمی سفره‌دار، سختکوش و فرهیخته. خاک‌گچ‌معلمی‌خورده است و پرتوان. با لحاظ کردن تمام جوانب مقتضیات روز، تثبیت فعالیت اجرایی چنین نیروهایی در سپهر سیاسی-فرهنگی کشور، قرین صلاح است.

کانال تلگرامی گلونی
🌹🌹🌹🌹


@Golvani_lak

هی داد هی بیداد کَس دیار نیه
کَس و دَرد کٕس خَور دار نیه

#لکی_وش
#صوتانه_خیر

کانال تلگرامی گلونی
🌹🌹🌹🌹


@Golvani_lak

معبد آناهیتا؛ کنگاور-کرماشو-لکستان


کانال تلگرامی گلونی
🌹🌹🌹🌹


@Golvani_lak

« گیاهان و جانوران آیینی و مقدس نزد مردمان لک »

1. سمسا :یکی از گیاهان د ارویی گرین است و مصرف دارویی و ادویه ای دارد. این گیاه ر ا مردم معتقدند که بوی امامان و اولیاء دین از آن به مشام می رسد.
2. اسپند (اسبن)به خاطر ضد چشم زخم و چشمان برزخی است مقدس و است و دود آن را به سر و صورت خود می کشند و در امان می مانند.
3.بنگه لویله (بذرالبنج):مردم معتقدند که این گیاه در ازمنه ی دور در مراسم دینی و آیینی نقش مخدر داشته است و خود را با آن به عالم خلسه می برده اند. این گیاه به خاطر ماده ی موثری که در دانه های ریز و خشخاشی شکل آن موجود است ، در صورت استفاده از آن حالت جنون به آدم دست می دهد.
4.پرنده ی کپو کچی: کپو کچی= پرنده ای که آوای غمگینی دار. برای آوای جزین این پرنده در مناطق غرب ایران مخصوصا لکها داستانی وجود دارد که می گوید:زمانی این پرنده انسان و عروس زنی بد اخلاق و بهانه گیر بود. یگ روز که شیر گوسفندان به خاطر کف روی شیر زیاد به نظر امد و پس از قروکش کف به نظر کم می آمد .مادر شوهر از عروس ایراد گرفت و بسیار آزارش داد. عروس آرزویی کرد و به این پرنده تبدیل شد . و از آن زمان آواره ی کوه و دره است ومی خواند : ای خاله جان شیر کف بود و کم بود.صدای این پرنده هم تقریبا همان نام پرنده است ، یعنی می خواند: کپو ...کچی.. kepou / kechi /
5.مار :در نظر مردمان لک مارها پادشاهی دارند و آن حضرت علی (ع) است. پادشاه مار ان ر ا «شاه مار ان» می خوانند. شاه ماران که یکی از این مارهاست دارای اهمیت و ارزش فراوانیست ، در جهان برای آن داستانها و افسانه های فراوانی وجود دارد. آنچه بیشتر جلب نظر می کند در ایران و ترکیه است.در ترکیه بنا بر افسانه های خود آن را موجودی می دانند که دارای سر انسان و تنه ی مار است و گاه مرد است و گاه زن .افسانه ی آن در کتب مختلف آمده است که حکمرانان آن را به خاطر معالجه و درمان خود می کشند و مارهای پیرو شاه ماران انتقام او را از مردم شهر می گیرند
6.تیهو / تویی:در باور مردمان ما زمانی حضرت علی (ع) از دست دشمنان به زیر درخت کیکمی پناه آورد. در این هنگام کبک می خواند :کیکمه، کیکمه ، کیکمه. یعنی زیر درخت کیکم است. ام تیهو می خواند :تو درو، تو درو، تو درو.به همین خاطر کشتن تیهو کاری زشت و مکروه است. اما شکار کبک حلال و عالی.

#مهدی_زینی_اصلانی

📚منبع :کتاب رد پای پیشینیان اثر نگارنده

کانال تلگرامی گلونی
🌹🌹🌹🌹


@Golvani_lak

بیستون -کرماشو -لکستان کهن

کانال تلگرامی گلونی
🌹🌹🌹🌹


@Golvani_lak

📸نمایی زیبا از کوه زرین هرسین

#لکستان_زیبا

کانال تلگرامی گلونی
🌹🌹🌹🌹


@Golvani_lak

تفنگ وقت جنگ
برا روژ تنگ



این کارزار را امضا کنید


این جاده هر روز جان میگیرد

https://www.karzar.net/222131

عمرا اگه اینجا رفته باشی!😊

آبشار داله لان(لانه عقاب) در قلب کوهی منحصر بفرد به نام مهراب کوه در منطقه لکستان قرار گرفته است. مهراب کوه با ارتفاعی حدود 2400 متر در نورآباد دلفان قرار دارد، این کوه با وجود غارهای متعدد و پیشینه باستانی که دارد، از جایگاه ویژه ای در نزد مردم برخوردار است. علاوه بر این زیبایی های خارق العاده ای این کوه دارد که در کنار وجود گونه های جانوری مثل خرس، گراز، گرگ و کفتار و پرندگان چون عقاب و جغد و بلبل و… ارزش طبیعی آن را دو چندان کرده است.

#لکستان_زیبا

کانال تلگرامی گلونی
🌹🌹🌹🌹


@Golvani_lak

❇️ نویسنده و  فعال فرهنگی مطرح کرد؛

چل‌سرو، گنجینه‌ی پنهان ادبیات #لکی؛ یک بیت و هزار معنا

🔰پنجمین نشست تخصصی ادبیات بومی با محوریت «یک بیت و هزار معنا، جستاری در تک‌بیت‌های چل‌سرو»، به همت کارگروه ادبیات و فرهنگ بومی بنیاد ایران‌شناسی شاخه‌ی لرستان، عصر دوشنبه (نوزدهم خرداد)، در تالار بهمن کرم‌الهی مجتمع شهید آوینی خرم‌آباد برگزار شد.

به گزارش خبرنگار ما ، در این نشست، ماشا اکبری  شاعر و روزنامه‌نگار ، به بررسی ابیات چل‌سرو پرداخت و آن‌ها را نمونه‌ای برجسته از میراث فرهنگ شفاهی ایران دانست.

اکبری با اشاره به این‌که چل‌سرو کوتاه‌ترین قالب شعری در زبان لکی است، افزود: «این تک‌بیت‌ها مضامینی پندآمیز، عاشقانه، اجتماعی، فلسفی، طنزآمیز و گاه هجو و هزل را در خود جای داده‌اند.»

🔹وی با تأکید بر این‌که تمام ابیات چل‌سرو مختص زبان لکی هستند و از نظر عروضی بر وزن فعلن فعولن فعلن فعولن سروده می‌شوند، اظهار داشت: «شعر چل‌سرو دارای سه ویژگی اساسی است: لکی بودن، داشتن وزن ده هجایی و قابلیت چهاربخشی. این تک‌بیت‌ها در عین ایجاز، تمام ویژگی‌های شعر کلاسیک را دارا هستند.»

🔹اکبری تنوع موضوعی را از دیگر ویژگی‌های شعر چل‌سرو دانست و گفت: «عشق، زندگی و طبیعت از جمله مضامین پربسامد در این ابیات هستند. عشق در چل‌سرو از نوع عشق زمینی و انسانی است و تک‌بیت‌ها بیشتر در قالب نصیحت، عاشقانه‌های لطیف، گلایه‌های اجتماعی، بیان باورهای عامیانه و نگاه‌های فلسفی به زندگی ارائه می‌شوند.»

🔹این شاعر و روزنامه‌نگار هم‌چنین به اهمیت فرهنگی و اجتماعی چل‌سرو اشاره کرد و افزود: «این ابیات نقش مهمی در آموزش غیررسمی ارزش‌های اجتماعی، انتقال مفاهیم اخلاقی و حفظ و احیای زبان مادری ایفا می‌کنند. چل‌سرو ابزاری مهم در هویت‌بخشی قومی و بازتاب‌دهنده‌ی نگرش لک‌ها به زندگی، عشق، مرگ، طبیعت و سرنوشت است.»
اکبری با بیان این‌که شاعر اشعار چل‌سرو نامعلوم است و شمار ابیات آن نیز مشخص نیست، توضیح داد: «موسیقی مقامی در حوزه جغرافیایی لرستان و مناطق هم‌جوار، پویایی خود را مدیون ابیات چل‌سرو است.»

🔹وی در پایان بر ضرورت مستندسازی ابیات چل‌سرو تأکید کرد و افزود: «برای حفظ ارزش‌های فرهنگی و ادبی چل‌سرو راهی غیر از مکتوب و مستند کردن همه ابیات آن وجود ندارد، زیرا مستند نشدن این ابیات راه تحریف و تخریب این سرمایه اجتماعی و فرهنگی را هموار می‌کند.»

بر اساس این گزارش، برخی از حاضران در این نشست پس از سخنان آقای اکبری، دیدگاه‌های خود را در پیوند با زبان و ادبیات لکی به ویژه «چل‌‌سرو» بیان کردند.

کانال تلگرامی گلونی
🌹🌹🌹🌹


@Golvani_lak

م اج نوم بازنل لیلاج عشقم
و حکم داو دل معراج عشقم

و سیلت هر حریفی کوت کوته
م برگم ها دسا هف خاج عشقم

#مهدی_زینی_چپرا
#لکی_وش
#صوتانه_خیر

کانال تلگرامی گلونی
🌹🌹🌹🌹


@Golvani_lak

این ملی‌گرایی اصیل، و دوری آگاهانه مردم لک از قوم‌گرایی افراطی، مارا نه‌تنها خرسند، بلکه به آینده این جامعه امیدوار می‌سازد، جامعه‌ای که شایسته است آن را نه صرفا یک قوم، بلکه (نگهبانان ایران در زاگرس) بنامیم.
〽️مردمانی که هویت‌شان را در سایه‌ی درفش کاویانی جست‌وجو می‌کنند، نه در پرچم‌های بی‌ریشه وارداتی؛ مردمانی که همچون نیاکان‌شان، دل در گرو ایران دارند و جان بر سر پاسداری از آن می‌نهند.
@iranban_Lak

#معرفی_کار_آفرین_لک

نام: #شهره_دلفان_اذری از لک های منطقه کلاردشت
متولد روستای طویدره
هنر کار: بافنده و مدیر ۲ کارگاه بافنده فرش دستی کلاردشت

شهره از خودش می گوید:
از دیرباز کانون بافت فرش سنتی در کلاردشت بود و این دیار زیبا زادگاه صدها نفر هنرمند و بافنده ی فرش است.
وی در ادامه می گوید: با عشق و علاقه ی وافری که به فرش کلاردشت دارم از سالیان دور وقتی که فرش در استانه ی فراموشی و رکود کامل بود دست از تلاش نکشیدم و بافت فرش و احداث کارگاه قالی بافی به صورت متمرکز و غیر متمرکز با زیر پوشش قرار دادن صدها بافنده و هنرمند در حوزه فرش کمک شایانی در احیا و رواج دوباره فرش کلاردشت کردم.

و در ادامه می گوید:👇

در حال حاضر مدیریت یکی از بهترین کار گاه های بافت فرش را در روستای طویدره بر عهده دارم که سالانه صدها متر مربع از زیباترین فرش های کلاردشت را تولید و روانه بازارهای محلی و نمایشگاه ها می کنم البته همه این موفقیت هارا مدیون شوهر خوب و مهربانم آقای غلامرضا بیک محمدی هستم که هم در کار و هم در خانه مدیون ایشان هستم

#قالی_لکی
#کار_آفرین
#کلاردشت
#قوم_لک
#ایل_دلفان

کانال تلگرامی گلونی
🌹🌹🌹🌹


@Golvani_lak

۲۰ خرداد روز ملّی فرش

قالیِ کاشانم و رویِ زمین افتاده‌ام
با گُلی بی‌رنگ و بی‌بو همنشین افتاده‌ام

دل مبند ای دوست بر بالا نشستن‌ها که من
از فرازِ دارِ قالی بر زمین افتاده‌ام

بود دستِ دختران در تار و پودِ زلفِ من
لیک اکنون پایمالِ آن و این افتاده‌ام

ریشه‌ها دارم ولی چون ریشه‌ام در خاک نیست
با گُلی از جنسِ ابریشم ، قَرین افتاده‌ام

گر به صد رنگی شدم مشهور ، عیبِ من مکن
نقشۀ تقدیر این بود و چنین افتاده‌ام

اهلِ کاشانم ولی از بخت و اقبالِ سیاه
دستِ قالیباف‌های هند و چین افتاده‌ام

بس گره در کارِ من انداخت قالیباف و من
پایْ بوسِ خالقِ نقش آفرین افتاده‌ام

شاعر:سید مسعود محمدی

کانال تلگرامی گلونی
🌹🌹🌹🌹


@Golvani_lak

‍ *در جهانی که زبان‌ها می‌میرند، لَکی زنده مانده است*

▫️بهرام پاقدم/ داود امامی

در تحلیل جغرافیای فرهنگی زاگرس، زبان‌ها و گویش‌ها نه‌تنها ابزارهای ارتباطی، بلکه عناصر هویتی و تاریخی نیز هستند. زبان لَکی، در این میان، جایگاهی ممتاز دارد؛ چرا که هم از منظر زبان‌شناسی و هم در نسبت با جغرافیای انسانی و سیاسی منطقه، یک مؤلفه اصیل و تأثیرگذار محسوب می‌شود.
از منظر زبان‌شناسی تاریخی، لَکی یکی از زبان‌های ایرانی شمال‌غربی است و بسیاری از زبان‌شناسان، از جمله دکتر یدالله ثمره و دکتر علی‌اشرف صادقی، آن را زبانی با ساختار مستقل آوایی واژگانی و نحوی می‌دانند. واژگان لَکی، ریشه‌هایی ژرف در زبان‌های باستانی ایران همچون اوستایی و پهلوی دارند. پژوهشگران و نویسندگانی همچون داود داودی در کتاب لَک و لَکستان، با استناد به شواهد واژگانی و تاریخی، تأکید دارند که زبان لَکی نه‌تنها یک گویش، بلکه زبانی مستقل با ساختاری غنی است که بسیاری از ویژگی‌های زبان‌های کلاسیک ایرانی را حفظ کرده است.
از منظر جغرافیای انسانی، لَک‌زبانان در گستره‌ای وسیع از زاگرس میانی سکونت دارند؛ از شرق استان ایلام، شمال و شرق لرستان، جنوب استان کرمانشاه، جنوب استان همدان تا بخش‌هایی از خوزستان. این پراکندگی جغرافیایی، نشانه‌ای از پیوست فرهنگی و زبانی مردمانی است که با وجود قرارگیری در استان‌های مختلف، دارای هویتی زبانی و تاریخی مشترک‌اند. آثار پژوهشگرانی مانند علی رضایی در کتاب ادیبان و سخن‌سرایان لرستان، و همچنین خانم صدیقه مرادی در مقالات متعدد، نشان داده‌اند که بسیاری از سنت‌های شفاهی، آیینی و ادبی در میان لَک‌زبانان دارای ریشه‌های منحصر به‌فرد و در عین حال هم‌پیوند با تمدن‌های کهن زاگرس هستند.
در نسبت با جغرافیای سیاسی، زبان‌ها همان‌قدر مهم‌اند که مرزهای سرزمینی و منابع طبیعی اهمیت دارند. در جهانی که زبان‌ها می‌میرند، لَکی هنوز زنده است و این زندگی، مدیون حافظان بی‌ادعایی است که در دل روستاها، در صداهای مرثیه‌خوانی، در شعرها و آوازها، این زبان را زنده نگه‌ داشته‌اند.
شاعران، مرثیه‌خوانان و هنرمندان لَک‌زبان – از قنبر عالی‌وند و کیومرث رضاوندی، تا پرویز ازلی – صرفاً روایتگران سنت نیستند؛ بلکه حافظان حافظه تاریخی این مردم‌اند. لَکی، زبان آیین‌ها، سوگواری‌ها، اسطوره‌ها و روایت‌های مقاومت است.
زبان لَکی، امروز بیش از همیشه، نیازمند توجه استراتژیک و نگاهی آینده‌محور است.
این زبان، در امتداد زاگرس، نه‌فقط حامل میراث فرهنگی، بلکه بازتابی از تاریخ مبارزات، باورها و ذوق هنری مردمان کوه‌نشین است. مرزهای فرهنگی، دقیقاً همان‌جایی‌اند که زبان‌ها شکل می‌گیرند، نقش‌آفرینی می‌کنند و در خدمت انسجام ملی و هویت منطقه‌ای قرار می‌گیرند.
اگرچه ممکن است لَکی از نگاه برخی زبان‌شناسان، «مادر» همه زبان‌های زاگرس نباشد، اما در بستر فرهنگی و جغرافیای سیاسی منطقه، بی‌تردید یکی از زبان‌های مادر زاگرس است؛ زبانی که در دل تاریخ تنیده و در تار و پود هویت زاگرسی نقش بسته است.
در عصر خاموشی زبان‌ها، لَکی همچنان می‌خواند، می‌نالد و می‌بالد. حفظ آن، تنها وظیفه‌ای فرهنگی نیست؛ بلکه رسالتی ژئوپلیتیکی برای همه ماست که در زاگرس زیسته‌ایم یا دل در گرو آن داریم. زبان، تنها واژه نیست؛ وطنِ بی‌مرز روح ماست.

▫️منابع:

▫️ثمره، یدالله (۱۳۷۲). آواشناسی زبان فارسی. تهران: مرکز نشر دانشگاهی.
▫️صادقی، علی‌اشرف (۱۳۸۰). زبان‌های ایرانی. تهران: پژوهشگاه علوم انسانی.
▫️خانلری، پرویز ناتل (۱۳۴۵). تاریخ زبان فارسی. تهران: بنیاد فرهنگ ایران.
▫️آموزگار، ژاله (۱۳۹۲). گفتارهایی درباره زبان‌ها و فرهنگ‌های ایرانی. دانشگاه تهران.
▫️داودی، داود، ۱۴۰۳، لک و لکستان از نگاه مستشرقان قرن هفده تا نیمه‌ی قرن بیست میلادی، انتشارات پیشوک، کوهدشت.
▫️رضایی، علی (۱۳۹۰). ادیبان و سخن‌سرایان لرستان. خرم‌آباد: انتشارات فرهنگ کوهدشت.
▫️مرادی، صدیقه (۱۳۹۸). مقالات و پژوهش‌های منتشرشده در حوزه زبان و هویت لَکی. فصلنامه‌های مردم‌شناسی و زبان‌شناسی ایرانی.


کانال تلگرامی گلونی
🌹🌹🌹🌹


@Golvani_lak

.

🔵 نصب تندیس آرش کمانگیر در میدان ونک تهران، رو به دماوند ...


من از تخمه نامور آرشم
چو جنگ آورم آتش سرکشم

فردوسی بزرگ

کانال تلگرامی گلونی
🌹🌹🌹🌹


@Golvani_lak