«فرهنگ #لکی کدام است ؟»

✍بارها و بارها از واژه ی فرهنگ لکی استفاده کرده ایم وهرکدام بنا بر سلیقه و خواست و میل خود مواردی را از اصلی ترین و نمونه ی بارز فرهنگ لکی دانسته و به آن پرداخته ایم ،این کار ما هر چند در باطن و ذات خود کاری پسندیده و ارزشمند بوده است ،اما باید دید که آیا در مسیر درست حرکت کرده ایم یا نه؟ کنایه ای لکی می گوید : «چو ئی تیه ریکی شه نن» که به معنی در تاریکی با چوب مبارزه کردن می باشد و ممکن است به هدف برخورد نکند.
مردم ما فرهنگ را در سواد داشتن ، خمیر مایه ای ادیبانه داشتن ، بر خورد سالم و روابط عمومی خوب داشتن ،آداب و معاشرتی صحیح و پسندیده در هنگام صحبت کردن و حتی طرز غذا خوردن می دانند .این امر می تواند صحیح باشد اما همه ی آن نیست.
خود را نسبت به شناساندن هویت و فرهنگ لکی ادا کرده باشیم .
در فرهنگ‌نامه‌ها تعاريف، متعددى از واژه فرهنگ آمده، که به اختصار، تعريفى را که در برهان قاطع آمده، مى‌آوريم:

'فرهنگ بر وزن فرهنج است که علم و دانش و عقل و ادب و بزرگى و سنجيدگى و کتاب لغت فارسى و ... شاخ درختى را نيز گويند که در زمين خوابانيده از جاى ديگر سر برآورده و کاريز آب را نيز گفته‌اند چه دهن فرهنگ جائى را گويند از کاريز که آب آن برروى زمين آيد' .

در مورد فرهنگ تعاریف بسیار از سوی فرهنگ شناسان ارائه گردیده است که در این نوشته به گوشه هایی از آن نظرات و اینکه ما در راه اعتلای فرهنگ لکی باید به چه مواردی بپردازیم که دین
در فرهنگ دهخدا اینگونه آمده است:
فرهنگ . [ ف َ هَ ] (اِ) (از: فر، پیشوند + هنگ از ریشه ٔ ثنگ اوستایی به معنی کشیدن وفرهختن و فرهنگ ) هر دو مطابق است با ادوکات و اِدوره در لاتینی که به معنی کشیدن و نیز به معنی تعلیم و تربیت است . (حاشیه ٔ برهان چ معین ). به معنی فرهنج است که علم و دانش و ادب باشد.
ای زدوده سایه ات ز آیینه ٔ فرهنگ زنگ
بر خرد سرهنگ و فخر عالم از فرهنگ و هنگ(کسایی)
آنچه در فرهنگنامه ها آمده است ما را آنطور که شایسته است به اصل موضوع نمی رساند و باید به تعاریفی که افراد فرهنگ شناس و مردم شناس داخلی و خارجی ارائه نموده اند مراجعه کرد.
در آثار و کتب قدیم ایران فرهنگ در معانی متفاوت به کار برده شده است و گاهی هم برای آن معانی مجازی آورده شده است.معانی متعددی همانند : عقل ، هوش، علم ، دانش ، خرد و حکمت ، ففضیلت اخلاقی و با مرام بودن و .....
تعريفِ تايلور از «فرهنگ» چنين است: «كليّتِ درهم تافته‌اي شاملِ دانش، دين، هنر، اخلاقيات، آداب و رسوم و هرگونه توانايي و عادتي كه آدمي همچون هموَندي از جامعه به دست مي‌آورد.» به اين معنا انسانِ «بي‌فرهنگ» و جامعه‌يِ «بي‌فرهنگ» در كار نيست، زيرا زندگيِ اجتماعي، يعني با هم زيستن، به معنايِ در فرهنگ زيستن است. زيستن در ابتدايي‌ترين قبيله يا بزرگ‌ترين و پيچيده‌ترين جامعه‌يِ تكنولوژيكِ مدرن از اين جهت يكسان است. زيرا هر دو زيستن در شرايطِ ويژه‌يِ انسان است، يعني زيست در فرهنگ يا فضايِ فرهنگي، اگر چه هر يك از سازمايه‌هايِ فرهنگ، از نظرِ صورت و معنا يا سادگي و پيچيدگي، در جامعه‌هايِ گوناگون با هم فرق‌هاي اساسي دارند.
برخی از صاحب نظران این نظریه را قبول ندارند ،اما به نظر می رسد که جامعترین تعریف از فرهنگ همین نطر تایلور است وبنا بر تعریف ایشان هیچ فرد بی فرهنگی وجود ندارد.و این نکته برخی افراد با قید بی فرهنگ مورد خطاب قرار می گیرند ،مایه و اساس درستی ندارد و تنها نیشگونی به افراد است.

ادامه دارد...

کانال تلگرامی گلونی
🌹🌹🌹🌹


@Golvani_lak

هاوال اَر هِنا هنارس نِمَم
تنیامُ و تَک اَر پَلی کَس نِمَم

بیمار و بی‌دنگ، بی‌کش منیشم
بِگر مِردمه، گیان اِو دس نِمَم

#لکی_وش
#صوتانه_خیر

کانال تلگرامی گلونی
🌹🌹🌹🌹


@Golvani_lak