🔴حذف سیاسیِ سرمایه انسانی

وریا غفوری یکی از محبوب‌ترین فوتبالیست‌های حال حاضر ایران به شمار می‌رود. عموم مردم او را به عنوان فوتبالیستی می‌شناسند که در سختی‌ها کنار مردم می‌ایستد و در اظهارنظرهای خود از حقوق مردم دفاع می‌کند. کاپیتان استقلال در نظر علاقه‌مندان به فوتبال بازیکنی حرفه‌ای است و به طور خاص، طرفداران تیم استقلال خاطرات خوبی با او دارند.

این روزها اختلاف نظر جدی میان مدیران سیاسی باشگاه استقلال و کاپیتان این تیم، هواداران را نگران کرده است. طرفداران متعصب استقلال از اینکه مدیران باشگاه در فصل نقل و انتقالات برای حفظ وریا غفوری تلاشی نمی‌کنند، نگران شده‌اند و در روزهای گذشته بارها مقابل ساختمان این باشگاه تجمع کرده‌اند. خواسته آنها مشخص است؛ «وریا را از دست ندهید».


من فوتبالی نیستم اما به واسطه شباهت زیاد این موضوع با حذف‌ سیاسیِ سرمایه انسانی که در کشور ما بسیار رایج است، سعی کردم به این موضوع نگاه کنم. موضوعی که می‌خواهم توضیح بدهم این است که در چند دهه گذشته برخورد نیروهای سیاسی با سرمایه انسانی هیچ‌گاه اصولی نبوده است.

سال‌های طولانی است که شاهد برخورد حذفیِ «نیروی سیاسی» با «نیروی انسانی» کشور هستیم. برخوردهای مشابهی با علی دایی و عادل فردوسی‌پور و دیگران صورت گرفته و جامعه را از حضور آنها محروم کرده است.
این برخوردها خطاست و چه تبعاتی دارد؟

در علم اقتصاد از «موجودی سرمایه» که لازمه رشد اقتصادی پایدار است، زیاد سخن گفته می‌شود. موجودی سرمایه را می‌توان مجموع ارزش ساختمان و تاسیسات و ماشین‌آلات و تجهیزاتی دانست که در فرآیند تولید نقش داشته و مورد استفاده قرار می‌گیرند.

در دنیای کسب‌وکار مدرن که محیطی پویا و رقابتی است، داشتن نیروی انسانی توانمند یکی از بزرگ‌ترین مزیت‏ها محسوب می‏شود. برخورد نامناسب ساختار سیاسی با سرمایه انسانی یک بعد ماجراست اما تراژدی جایی اتفاق می‌افتد که سیاستمداران به جای نخبه‌گرایی به «نوچه‌پروری» رو می‌آورند و فرهنگ «چاپلوسی» را فراگیر می‌کنند.


جای دوری نرویم؛ در همین فوتبال که صنعتی پرحاشیه و پر از فساد و زد و بند است، افراد زیادی هم وجود دارند که بر خلاف وریا غفوری با چاپلوسی‌‌های سیاسی، مسیر پیشرفت خود را هموار می‌کنند اما آنها که در اظهارنظرهای عمومی به سیاستمداران ناکارآمد انتقاد می‌کنند و سمت مردم می‌ایستند از مزایایی نظیر به تعویق افتادن سربازی و عضویت در تیم ملی یا مربی‌گری تیم‌های حاضر در لیگ برتر محروم می‌شوند.


علی دایی یکی دیگر از سرمایه‌های ارزشمند انسانی در فوتبال کشور است که با وجود شایستگی‌هایی که دارد از مربی‌گری محروم شده و در حال حاضر هیچ نسبتی با فوتبال ایران ندارد. این ساختار حتی نتوانست عادل فردوسی‌پور را حفظ کند و به جای او فردی را مجری برنامه‌ فوتبال برتر کرد که در همه زمینه‌ها شایستگی فردوسی‌پور را نداشت.


برگردیم به باشگاه استقلال و آنچه درباره سرمایه ‌انسانی شرح دادیم را در باره این باشگاه هم به کار گیریم. بدیهی است که ستون اصلی موفقیت یک تیم فوتبال، سرمایه انسانی آن تیم شامل مدیران، مربیان و بازیکنان است. مجموع مربیان و بازیکنان تیم استقلال هم موجودی سرمایه انسانی این تیم به شمار می‌روند. مسلم است؛ تیمی که قهرمان شده یکی از بهترین کیفیت‌های سرمایه انسانی را دارد و مدیران این تیم باید در حفظ این سرمایه جدیت داشته باشند. از یک سو ممکن است بازیکنان مسن‌تر نظیر وریا غفوری به عنوان موجودی سرمایه مستهلک شده به نظر برسند که طبیعی است باشگاه باید جایگزینی مناسب برای آنها پیدا کند اما این را هم بپذیریم که تعیین این موضوع در صلاحیت مدیران سیاسی باشگاه نیست و قطعا باید به تشخیص سرمربی باشد.

با این توضیحات، شخصا به طرفداران باشگاه استقلال حق می‌دهم که نگران از دست دادن سرمایه‌ انسانی تیم خود باشند چون احساس می‌کنند، سرعت خروج نیروی انسانی با کیفیت از سرعت ورود آن بیشتر است.در نتیجه قابل تصور است که اگر تمهیدات لازم اندیشیده نشود پس از یک فصل رؤیایی، کیفیت سرمایه انسانی باشگاه هم کاهش می‏یابد و در نهایت منجر به تنزل جایگاه تیم در جدول رده‌بندی می‌شود که برای هواداران متعصب استقلال غیرقابل تصور است.

متاسفانه رویه‌ای مشابه آن‌چه در فوتبال ایران می‌گذرد سال‌های طولانی است در نظام اداری کشور هم وجود دارد و آحاد جامعه چند دهه است که همچون هواداران استقلال شاهد افول نیروی انسانی و در نتیجه تنزل جایگاه کشور در همه حوزه‌ها هستند. این است خسارت سنگین حذف سیاسیِ سرمایه انسانی.

✍️ محسن جلال پور






♦️ کانال تخصصی اقتصاد

گفت‌وگو یعنی توسعه:

(سقوط سیاست از عقلانیت به هوشمندی)


دکتر محسن رنانی:
▪️ ما به اشتباه گمان می‌کردیم باید گفت‌وگو کنیم تا بفهمیم چگونه به سمت توسعه برویم. در طول ‏«گفت‌وگوهای توسعه» دریافتیم که گفت‌وگو خود توسعه است؛ گفت‌وگو یعنی توسعه. ملتی که مهارت ‏گفت‌وگو دارد توسعه یافته است و ملتی که توسعه یافته است مهارت گفت‌وگو دارد. ‏

▪️ انقلاب مشروطیت، تغییر رژیم قاجار، نهضت ملی شدن نفت، انقلاب اسلامی و به گمانم حتی ‏جنبش سبز همگی از جنس انقلاب بودند. اما اینها همه انقلاب‌هایی بودند که به این‌خاطر به‌وجود ‏آمدند که نخبگان ما گفت‌وگو بلد نبودند.

▪️در آغاز فکر می‌کردیم وقتی روایت‌های صاحب‌نظران ایرانی از مساله توسعه ایران تدوین و منتشر شود، ممکن است برخی‌شان برای تحلیل همه تاریخ معاصر ایران به کار بیایند. کم‌کم متوجه شدیم هر روایت تصویری و گوشه‌ای از تاریخ توسعه ایران و نقشه توسعه ایران را تبیین، توصیف و ترسیم می‌کند؛ یعنی هر روایت برای یک برهه خاص از تاریخ ایران کاربرد دارد و نباید انتظار داشته باشیم یک صاحب‌نظر تئوری‌اش مثلا برای کل صد سال اخیر جواب بدهد.






♦️ کانال تخصصی اقتصاد

رکورد قـطر برای تمام تاریخ

👈 مقایسه هزینه برگزاری جام‌های جهانی از ۱۹۹۰ تاکنون؛

⚽️ ۲۲۰ میلیارد دلار؛ این هزینه‌ای است که می‌گویند کشور قطر برای میزبانی جام‌جهانی ۲۰۲۲ صرف می‌کند. عددی اعجاب برانگیز که در مقایسه با هزینه میزبانی‌های اخیر جام‌های جهانی بسیار فضایی به نظر می‌رسد. البته نباید این نکته را فراموش کرد که این کشور جدا‌ از استادیوم‌های متعددی که ساخته، حتی یک شهر جدید هم برای جام جهانی افتتاح می‌کند.

⚽️ رقم ۲۲۰ میلیارد دلار را منابع متعدد خارجی تایید کرده‌اند، از جمله رسانه توتال اسپورتال. بد نیست به همین بهانه، مروری داشته باشیم روی هزینه میزبانی جام‌های جهانی از سال ۹۰ میلادی به بعد.

💰 جام‌جهانی ۱۹۹۰ ایتالیا: ۴ میلیارد دلار؛
💰 جام‌جهانی ۱۹۹۴ آمریکا: ۵۰۰ میلیون دلار؛
💰 جام‌جهانی ۱۹۹۸ فرانسه: ۲ میلیارد و ۳۰۰ میلیون دلار؛
💰 جام‌جهانی ۲۰۰۲ کره و ژاپن: ۷ میلیارد دلار؛
💰 جام‌جهانی ۲۰۰۶ آلمان: ۴ میلیارد و۶۰۰ میلیون دلار؛
💰 جام‌جهانی ۲۰۱۰ آفریقای جنوبی: ۳میلیارد و ۶۰۰میلیون دلار؛
💰 جام‌جهانی ۲۰۱۴ برزیل: ۱۵ میلیارد دلار؛
💰 جام‌جهانی ۲۰۱۸ روسیه: ۱۱ میلیارد و ۶۰۰ میلیون دلار.


⭕️ کامنت کانال اقتصاد: باید دید آیا قطر می تواند جذب سرمایه ای معادل و یا بیشتر از هزینه کرد، بعد از برگزاری جام جهانی داشته باشد یا خیر. هماکنون بیشترین جذب سرمایه مربوط به امارات در منطقه است. هرچند اهداف غیراقتصادی هم مورد نظر است.






♦️ کانال تخصصی اقتصاد

❇️هزینه کمتر یا بیش‌تر؟

✍️عباس عبدی


❄️ آقای رییسی در سخنان تلویزیونی هفته گذشته خود که محور اصلی آن اقتصاد و تورم و قیمت‌گذاری بود، نکات جالبی را مطرح کردند که شایسته توجه است. از جمله گفتند که:

❄️ ”اصلاح اقتصادی باید قبل از دولت ما انجام می‌شد. و اگر یکی دو سال پیش رخ می‌داد، هزینه آن کمتر بود.“

❄️ اول اینکه آنچه دولت کنونی در خرداد ماه انجام داد، اصلاح اقتصادی نیست، این کار فقط یک تغییر قیمت است، گر چه اهمیت دارد و‌ آثار و عوارض مثبت و منفی آن فراوان است، ولی اصلاح اقتصادی نامیده نمی‌شود. بکار بردن مفهوم اصلاح اقتصادی برای یک تغییر قیمت، ولو زیاد باشد موجب گمراهی در اقدامات بعدی خواهد شد.

❄️ اصلاح اقتصادی آن است که به سوی حذف قیمت‌گذاری دستوری حرکت شود. حتی اگر نتوان یک باره انجام داد، باید گام‌های بعدی آن برای رسیدن به قیمت تعادلی روشن باشد. چرا که همین الآن هم میان قیمت ارز رسمی یا نیمایی با ارز بازار آزاد حدود ۷ هزار تومان تفاوت وجود دارد. پس اصل منطق قیمت‌گذاری همچنان بر جای خود است فقط فاصله دو قیمت کمتر شده است.

❄️ به علاوه حذف قیمت‌گذاری فقط یک گام از گام‌هایی ضروری برای انجام اصلاحات اقتصادی است. هنگامی که هنوز در بند قیمت‌گذاری خودرو و جلوگیری از واردات آن باشیم، نمی‌توان از اصلاحات اقتصادی حرف زد.

❄️ فارغ از این نکته، گزاره مهم دیگری هم گفتند. آقای رییسی به پایین‌تر بودن هزینه‌های اجرای این کار در صورتی که دو سال پیش انجام می‌شد تاکید کردند که می‌تواند گزاره درست و در عین حال نادرستی باشد.

❄️ درست است برای اینکه انحراف از قیمت‌های تعادلی هر چه بیش‌تر شود، فساد و رانت و اتلاف منابع آن نیز بیش‌تر می‌شود و اگر تصمیم به برداشتن قیمت‌های دستوری گرفته شود، اثرات منفی آن نیز بیش‌تر خواهد شد و در نتیجه هزینه این اقدام با گذشت زمان بیش‌تر می‌شود و بهترین حالت این است که از ابتدا انجام نشود.

❄️ ولی این گزاره می‌تواند نادرست باشد هنگامی که اگر از زاویه دقیق‌تری به آن نگاه کنیم. دولت روحانی از سوی جناح تندروی موجود در ساختار حکومت و طرفدار آن به شدت تحت فشار بود. به همین علت هر اقدام آن می‌توانست با مخالفت جدی و غیرمنصفانه آنان مواجه شود.

❄️ این نیروها حتی درک درستی از منافع خود نداشتند، زیرا اقداماتی از قبیل اصلاح قیمتها را باید حمایت می‌کردند تا بلکه در سال ۱۴۰۰ که قطعاً خودشان سر کار می‌آمدند از حیث مشکلات قیمت‌گذاری راحت باشند، ولی چون با دولت روحانی کورکورانه دشمنی می‌ورزیدند، حتی علیه اقدامات اقتصادی او مثل تغییر قیمت بنزین وارد عمل شدند. هم در سال ۱۳۹۶. هم در وقایع و تخریب‌ها و اعتراضات سال ۱۳۹۸، آتش‌بیار معرکه شدند.

❄️ اگر امروز آقای رییسی می‌تواند ارز ۴۲۰۰ را حذف کند و اتفاق چندانی رخ ندهد، محصول فقدان چنان مخالفان غیرمسئول و مسئولیت‌پذیری منتقدانش است که اغلب آنان این تغییرات را ضروری می‌دانند.

❄️ نکته بسیار مهم که دولت محترم باید توجه کنند، این است که بسیاری از اقتصاددانان اصلاحات در قیمت‌های انرژی را ضروری‌تر از حذف ارز ۴۲۰۰ می‌دانستند، زیرا این ارز برای محصولاتی است که همه طبقات کمابیش از آن بهره‌مند می‌شوند، در حالی که استفاده از تفاوت قیمت انرژی بیش از طبقات فقیر، نصیب طبقات مرفه می‌شود و از آن مهم‌تر اینکه اصلاح قیمت آن اثرات تورمی بسیار کمتری از حذف ارز ۴۲۰۰ بود.

❄️ ولی به علت حوادث ۱۳۹۸ که با آتش‌تهیه نواصول‌گرایان تندرو آغاز شد، حتی دولت کنونی هم جرأت نزدیک شدن به تعدیل قیمت انرژی را ندارد و در همین سخنرانی نیز آقای رییسی اعلام کرد که این مسأله در دستور کار دولت نیست، یا حداقل در سال جاری نیست. سخنگوی دولت نیز هر هفته باید افزایش قیمت بنزین را تکذیب کند.

❄️ تحلیل این واقعیت شناخت ما را از ساختار سیاسی موجود ارتقا خواهد داد و این حقیقت را نشان می‌دهد که وجود شکاف‌های درون‌ساختاری چگونه به زمین‌گیر شدن اتخاذ تصمیمات بنیادی منجر شده است.






♦️ کانال تخصصی اقتصاد

🔴مردم هم باید از جان مایه بگذارند و هم از مال؛

🔺سهم مردم از پرداخت هزینه های درمان به 70 درصد رسید

⭕️شب خوابی کنار داروخانه ها برای تهیه نسخه های خاص


▪️ سهم مردم از پرداخت هزینه های درمان طبق گفته رئیس سازمان نظام پزشکی به 70 درصد رسیده است. گویا بیمه‌ها تنها 30 درصد هزینه‌ها را تقبل می کنند و این یعنی اجرای برعکس قانون. ماجرای مردم، هزینه های درمان و بیمه ها ماجرای عجیبی است که هر روز ابعاد جدیدی از آن آشکار می شود. این در حالی است که 70 درصد مردم برای معالجات سرپایی به مراکز درمانی بخش خصوصی مراجعه می کنند. بیمه ها هم در بخش سرپایی بخصوص بخش خصوصی کارایی ندارند.

▪️در ماده 90 برنامه چهارم توسعه آمده است سم هزینه های سلامت برای مردم نباید از 30 درصد بیشتر افزایش پیدا کند. یعنی تاکید شده است سهم هزینه های مردم در درمان حداکثر از 30 درصد بیشتر نشود. در ماده 78 برنامه ششم توسعه ابعاد دیگری از سهم پرداختی مردم مصوب شد. سهم پرداختی مردم در هزینه های سلامت به کمتر از 25 درصد برسد.



✅دکتر محمدرضا واعظ مهدوی:

🔹شکل گیری موج تورم در تمامی بخش ها منجر به سرایت آن به بخش درمان و سلامت شده است. تورم این بخش اما اهمیت ویژه تری دارد. مردم در این راستا هم باید از جان مایه بگذارند و هم از مال. در بهترین حالت و با هزینه کرد های کلان می توانند جان شان را نجات دهند.

🔹متاسفانه بیمه ها همکاری لازم را به بیماران ندارند. مابه التفاوت حذف ارز ترجیحی باید به جیب مردم می رفت اما این اتفاق هم نیفتاد. کمبود و نایاب شدن داروها معضلی است که هر روز با عبور از کنار داروخانه های بزرگ پایتخت می توان به آن پی برد.

🔹داروخانه های بیماران خاص نیز که دیگر جای صحبت ندارد. از شب قبل برای تهیه نسخه بیمار در پیاده روها و خیابان های اطراف داروخانه ها می خوابند تا اول وقت بتوانند با کمترین امید به سوی تهیه دارو بروند. / کسب و کار نیوز






♦️ کانال تخصصی اقتصاد

💢 غربال‌‌‌گری متخصصان به نفع متعهدان

✍️ دکتر موسی غنی‌‏‌نژاد:
بررسی کارنامه نزدیک به یک‌سال دولت سیزدهم، نیازمند این است که مانند هر دولت دیگری، به وعده‌‌‌های کاندیدای ریاست دولت، پیش از سرکار آمدن و میزان تحقق آنها پس از آن پرداخت.
نگاهی به وعده‌‌‌های انتخاباتی رئیس دولت سیزدهم، نکات جالبی را آشکار می‌‌‌سازد که جدا از ارزیابی کارنامه دولت در این یک‌سال، به خودی خود، بسیار مهم و قابل تامل است. در واقع، ضعف مبنای منطقی و نیز تناقض‌‌‌های موجود در این وعده‌‌‌ها به‌قدری زیاد است که عملا تحقق همزمان همه آنها را غیر‌ممکن می‌کند.



رئیس دولت در قامت کاندیدا وعده می‌دهد که دولت در بازار دخالت نکرده و آن را به مردم واگذار خواهد کرد؛ اما همزمان می‌گوید، دولت نظارت بر بازار را افزایش خواهد داد، گرانی کالاها در بازار را کنترل خواهد کرد و به اصلاح نظام قیمت‌گذاری خواهد پرداخت. ظاهرا همه این اقدامات، در چارچوب واگذار کردن بازار به مردم و عدم‌دخالت دولت در آن صورت خواهد گرفت.

وعده دیگر، رفع وابستگی کالاهای اساسی به نرخ ارز است؛ به طوری که با نوسانات نرخ ارز، قیمت کالاهای اساسی تحت‌تاثیر قرار نگیرد. واقعیت این است که قیمت بسیاری از کالاهای اساسی، متاثر از قیمت نهاده‌‌‌هایی است که از خارج وارد می‌شود و طبیعتا قیمت آنها تابعی از نرخ ارز است.

از وعده‌‌‌های فاقد مبنای منطقی به جهت علمی و عملی، می‌‌‌توان به وعده تولید چهار میلیون واحد مسکونی در چهارسال و ایجاد یک‌میلیون شغل در هر سال اشاره کرد.

در کشور ما بیش از چهار دهه است که در همه دولت‌‌‌ها عملا معضل مقابل هم قرار دادن تعهد و تخصص، موجب غربالگری به نفع «متعهدان» و به زیان متخصصان شده است. متاسفانه در دولت سیزدهم، با اوج این غربال‌‌‌گری مواجهیم. علت اصلی فقدان رویکرد منسجم دولتی‌ها به مسائل و ناکارآمدی تصمیم‌گیری‌‌‌های آنها در این واقعیت نهفته است.

برای روشن‌شدن ذهن آن دسته از «متعهدان» غیور که ممکن است، این توصیه دلسوزانه را حمل بر غرب‌زدگی یا خودباختگی در برابر «تمدن منحط غربی» کنند، باید گفت که به هیچ وجه سخن از این نیست که غرب کعبه آمال است و باید به سوی آن شتافت؛ سخن از پایبندی به منطق، خرد و رویکرد علمی در حل مسائل و دوری جستن از تعصب ایدئولوژیک، از هر قسم آن است.

دست بر قضا بیشترین رویکرد خردورزانه و علمی به مسائل در جوامع توسعه‌یافته غربی یافت می‌شود که در سایه آن توانسته‌‌‌اند، به پیشرفت‌‌‌های بی‌سابقه‌‌‌ای دست‌یابند. در عین حال باید توجه کرد که غربی‌ها این فضائل را همیشه در جهت منافع مردم و ملل خود به خدمت گرفته‌اند و می‌‌‌گیرند. با این حساب، غرب‌‌‌گرا بودن برای یک ایرانی، نابخردانه و بی‌معناست.






♦️ کانال تخصصی اقتصاد

🔻هشدار یک اقتصاددان به دولت رئیسی با مثالی از دولت روحانی: یک عده گفتند اگر نرخ ارز را بالا ببریم ایران گلستان می‌شود اما نشد!

🔹دکتر فرشاد مومنی گفت: برای اینکه به دولت فعلی بر نخورد من از حسن روحانی مثال می آورم. او می‌گفت یک عده گفتند اگر نرخ ارز را بالا ببریم ایران گلستان می شود اما نشد.

🔹ما متاسفانه دیدیم همان آدم سال بعد همین کار را تکرار کرد. این کارها مطلقا هیچ منطقی ندارد و کشور را دچار آینده‌هراسی کرده است که آثار آن را در شیوه خروج سرمایه مادی و انسانی از کشور می‌بینیم.

🔹در سال 1368 همین وعده‌ای که به حسن روحانی دادند به مرحوم هاشمی هم پیشنهاد کردند و گفتند نرخ ارز را جهش بده تا به صورت خودکار صادرات افزایش چشمگیر، واردات کاهش و دولت را با وفور ریال مواجه کنید. به این پدیده شوک درمانی می‌گویند.

🔹سیاست‌های سه دهه گذشته که با شوک درمانی اجرا شده تا این لحظه شامل حاکمیت‌زدایی از بازارهای ارز، پول، سرمایه و کار بوده که این مشکل را در یک ابعاد بی‌سابقه‌ای به آستانه‌های بحرانی رسانده است/ جماران







♦️ کانال تخصصی اقتصاد

✅ فشار تحریمها بر روی اقتصاد ایران:
سقوط ۸۰ درصدی صادرات ایران به کشورهای عضو سازمان تجارت جهانی

فشار تحریمها موجب شد تا صادرات کالاهای ایران به کشورهای عضو سازمان تجارت جهانی با ۸۲ درصد کاهش از ۷۱ میلیارد دلار در سالهای ۲۰۱۷ و ۲۰۱۸ میلادی به ۱۳ میلیارد دلار در سالهای ۲۰۲۰ و ۲۰۲۱ میلادی سقوط پیدا کند.
بخش اعظم صادرات کالاهای ایران به کشورهای همسایه یا به صورت غیررسمی انجام می شود.







♦️ کانال تخصصی اقتصاد

🔹به بهانه روز مالیات...
🔹ایران و مالیات بر جیب‌های خالی! 🔹رکوردداری در اخذ مالیات و فرار از آن!



❄️بحران اقتصادی و تنش‌های معیشتی مردم چه پیش از کرونا چه بعد از آن که اثرات فاجعه‌بارش هنوز مشهود است، چیزی نیست که بتوان آن را انکار کرد. در این شرایط دولت‌ها سعی کردند با ارائه تسهیلات به مشاغل و حمایت از اقشار جامعه، فشار اقتصادی وارد شده به آن‌ها را تا حدودی سرشکن کنند. در ایران اما الگو برعکس کشیده شد. در همین سال جاری و درست در بحران ادامه دارِ اقتصادی کشور، ️با توجه به اینکه در بودجه بیش از ۵۲۰ هزار میلیارد تومان درآمد مالیاتی پیش بینی شده بود، گزارش تفریغ بودجه حکایت از آن دارد که ۷۹ درصد از این رقم یعنی حدود ۳۹۵ هزار میلیارد تومان از آن وصول شده است! روندی که نسبت به سال گذشته افزایش بیش از ۷۰ درصدی داشت. جالب آنکه این رکوردها در سخت‌ترین شرایط اقتصادی کشور زده شد و جالب‌تر آنکه ما در فرار مالیاتی نیز کماکان رکورد داریم؛ اما تا به حال فکر کرده‌اید کدام اقشار و افراد، توانایی دور زدن قوانین مالیاتی کشور را دارند؟!



🔹چه اقشاری توان فرار مالیاتی را دارند؟
❄️اخیرا معاون درآمدهای مالیاتی سازمان امور مالیاتی اظهار کرد که در کشور ما به دلیل وابستگی اقتصاد به نفت، فرار مالیاتی از متوسط جهانی بالاتر است! باز هم تاکید می‌کنیم چه کسانی توان اجتناب از مالیات را دارند و ترفندهای فرار از آن را از حفظ‌اند؟ باید گفت دهک‌های بالای جامعه به نسبت درآمدشان مالیات کمتری می‌دهند ، نه به لحاظ ریال که به میزان درصد کسر از درآمد. در نهایت هم این طیف، هر میزان مالیات، عوارض و ... پرداخت کند، معادل آن را در چرخه‌های اقتصادی از مردم عادی و قشر ضعیف می‌گیرند! اما شاید بتوان گفت که در ایران، بهترین مالیات‌دهندگان، کارمندان دولت، یعنی همان قشر متوسط هستند. چراکه پیش از ورود حقوق ماهیانه به حسابشان، مالیات از آن کسر شده است! همان قشری که کمترین نقش را در تلاطمات بازارها و نوسانات اقتصادی دارند. اگر باور داشته باشیم که علت گرانی‌ها، متغیرهای اقتصادی و بعضا سیاسی است که باعث کاهش ارزش پول ملی می‌شود و زمینه را برای ورود نوسان‌گیران و دلالان در بازارهای غیرمولد فراهم می‌کند، می‌توانیم نتیجه بگیریم که فشار مالیات، شقیقه کدام قشر را هدف می‌گیرد!






♦️ کانال تخصصی اقتصاد

📌 آماری تکان‌دهنده از بحران گرانی مسکن در کشور/ تورم 7 درصدی مسکن خرداد 1401/ سهم هزینه مسکن در جهان 18 درصد است، اما در ایران 60 تا 70 درصد!

🔹رئیس مرکز پژوهش‌های مجلس سهم هزینه های مسکن در سبد خانوارهای شهری ایران را بین ۶۰ تا ۷۰ درصد خواند و تاکید کرد: «این در حالی است که میانگین این شاخص در جهان ۱۸ درصد است و در دامنه نوسانات حدودا ۱۵ تا ۲۵ درصد است.»
🔹 در خرداد ماه ١٤٠١ عدد شاخص قیمت آپارتمان­‌های مسکونی شهر تهران به عدد ١٤٠,٣ رسیده است که نسبت به ماه قبل ٧.١درصد افزایش داشته است.
🔹 در خرداد ماه ١٤٠١ تورم نقطه به نقطه قیمت آپارتمان‌­های مسکونی شهر تهران به عدد ٣٥,٥ درصد رسیده است. تورم نقطه به نقطه این ماه در مقایسه با ماه قبل (٢٩.٦ درصد) ٥.٩ واحد درصد افزایش داشته است.
🔹در همین ماه نرخ تورم ماهانه قیمت آپارتمان­‌های تهران ٧,١ درصد بوده است. لازم به ذکر است تورم ماهانه خرداد ماه در مقایسه با همین داده در ماه قبل (٦.٠ درصد)، ١.١واحد درصد افزایش داشته است.






♦️ کانال تخصصی اقتصاد

🔻چرا نمی‌توانیم بین‌المللی شویم؟

✍️دکتر محمود سریع‌القلم:
🔹 کانونی ترین علّتی که یک کشور بین المللی می شود، ساختار اقتصادی آن است. به محض اینکه دولتی تصمیم گرفت و مقرر کرد مسئولیت تولید، توزیع، کسب درآمد، ایجاد اشتغال و معاش مردم نزد او باشد، ضرورت بین المللی شدن اقتصاد و کشور خود را از میان برداشته است.

🔹 نمونۀ بارز این وضعیت، اتحادِ جماهیرِ شوروی است. در مقابل، وقتی دولتی زنجیرۀ تولید، مصرف، درآمد و اشتغال را به بخش خصوصی محوّل کند، «مجبور» می‌¬شود نظام اقتصادی خود را در معرض اقتصاد بین الملل قرار دهد.

🔹 بین المللی شدن اقتصاد یک کشور، پی آمد بسیار تعیین کننده‌ای نه تنها در تولید و معاش، بلکه در شخصیت و رفتار آحاد یک جامعه دارد: شفافیت قوانین، مقررات، سیاست گذاری ها و آیین نامه ها. به محض اینکه شرکتی بین المللی شد، باید عملیات و گردش کار خود را شفاف سازی کند چون به محض کوچک ترین تقلب، حیله گری، حساب سازی و تزویر، اعتماد، جایگاه و ارزش سهام خود را در بازار از دست می دهد. رقابت و بازار، درستکاری را هم به دنبال می آورد نه ضرورتاً به واسطه مبانی اخلاقی بلکه به موجب اعتماد سازی، جلب مشتری و با هدف افزایش فروش وسهم بازار. شفاف سازی سازمانی، شفافیت رفتاری افراد را به دنبال می آورد. اقتصادِ یک کشور نمی تواند بین المللی شود ولی در هاله ای از ابهام، مدیریت سازمان های موازی، گیر و دار بوروکراسی، بازی با آمار و تغییر خلق‌­الساعه سیاست گذاری­‌ها بماند. همین که اقتصاد بین المللی شد، «مجبور» است شفاف باشد.






♦️ کانال تخصصی اقتصاد

سوداگران در تور مالیاتی سامانه مودیان

محمدصالح جوکار؛ عضو کمیسیون امور داخلی کشور و شوراهای مجلس گفت:

📌با راه‌اندازی سامانه مودیان، کشور به یک بانک اطلاعاتی جامع دسترسی می‌یابد و می‌توانیم با تکمیل اطلاعات و اخذ مالیات‌های سنگین‌تر از فعالیت‌های سوداگرانه از طریق این سامانه، سرمایه‌ها را به سمت تولید سوق دهیم.

⭕️ کامنت کانال اقتصاد: در کنار این کار و حتی زودتر باید دست اندازهای مالیاتی، بیمه ای، و ... تولید برداشته شود، تسهیل شود. مقررات و قوانین و نهادهای در خدمت تولید تسهیل کننده شوند. و الا اگر بازاری مشمول مالیات شود، پول از آن بازار خارج و بسمت بازارهای موازی سوق میکند. اگر جلوی آن نیز گرفته شود، نهایتا سرمایه های مالیاتی تبدیل به ارز شده و از کشور خارج می شود. کما اینکه تاکنون این اتفاقات روی داده است.


مطلب مرتبط: ظروف مرتبطه و بازارهای سرکش در اقتصاد



♦️ کانال تخصصی اقتصاد

📌یارانه معیشتی در امارات ۶۸۰۰ دلار اعلام شد

🔹دولت امارات متحده عربی اعلام کرد به اتباع خود که دارای درآمد محدودی هستند، تا ۲۵ هزار درهم یارانه معیشتی پرداخت می‌کند.
🔹خبرگزاری امارات متحده عربی اعلام کرد، بنا به دستور محمد بن زاید آل نهیان، رئیس امارات متحده عربی، یارانه‌های معیشتی بر اساس میزان تورم در کشور افزایش پیدا کرده و بودجه مربوطه نیز از ۳.۸ میلیارد دلار به دو برابر یعنی ۷.۶ میلیارد دلار رسید.
🔹قرار است این کمک‌ها از طریق وزارت توسعه جامعه به خانوارهای کم‌درآمد اماراتی پرداخت و مواردی همچون مواد غذایی، برق، مسکن و سوخت را شامل شود
🔹بر اساس برنامه جدید، سقف کمک معیشتی به هر خانواده دارای درآمد محدود در امارات متحده عربی ۶۸۰۰ دلار خواهد بود که بر اساس شرایط اجتماعی و تعداد خانوار متغیر است.
🔹در این برنامه قرار است ماهانه بین ۴۰۸ تا ۶۸۰ دلار حق مسکن به افرادی که مسکن آنها استیجاری بوده و از اسکان دولتی بهره‌مند نشده‌اند، اختصاص پیدا کند و افرادی که در منزل والدین خود زندگی می‌کنند از ۶۰ درصد این کمک هزینه بهره‌مند خواهند شد.

📌امارات؛ مرخصی به کارمندان دولت برای راه اندازی کسب و کار آزاد

🔹دولت امارات مرخصی جدیدی را تصویب کرده است که براساس آن، کارمندان دولت می توانند برای راه اندازی کسب و کار آزاد خود مرخصی بگیرند.
🔹این مرخصی به مدت یک سال خواهد بود و در این مدت، نصف حقوق پرداخت خواهد شد تا فرد بتواند کسب و کار آزاد خود را راه اندازی کند



♦️ کانال تخصصی اقتصاد

🔹هیچ نشانه‌ای از کاهش نرخ تورم در سال ۱۴۰۱ وجود ندارد
🔹دکتر کامران ندری

🔻 اگر با کاهش نرخ نقدینگی در یک ماه این نتیجه گیری را داشته باشیم که نرخ تورم روند نزولی پیدا می‌کند بسیار خوشبینانه است چراکه در سه ماه اول سال نرخ تورم بسیار بالایی را تجربه کردیم و پیش‌بینی نزدیک به واقعیت این است که نرخ تورم سالانه 1401 بیش از 40 درصد خواهد بود.

🔻 کاهش نرخ رشد نقدینگی در فروردین ‌ماه به دلیل پایین بودن ظریب تکاثر پولی بوده و نه کم شدن رشد پایه پولی که این کم شدن ظریب تکاثری در ماه‌های نخست سال به ویژه ماه اول، طبیعی است. هر سال نرخ رشد نقدینگی در فروردین ماه نزدیک به صفر اما مثبت بود، امسال هم نزدیک به صفر اما منفی بوده و میزان کاهش نرخ رشد نقدینگی عدد قابل توجه و معنا‌داری هم نبوده‌ است.

🔻 نرخ تورم در کوتاه مدت رابطه‌ای با نرخ نقدینگی ندارد و اگر رشد نقدینگی در دو سال کنترل شود، می‌توان آثار آن را در نرخ تورم مشاهده کرد.

✅آنچه که تورم را در ایران به شدت افزایش می‌دهد، افزایش قیمت کالاهای پایه‌ای مانند بنزین یا کالاهای اساسی و یا کاهش نرخ بهره بانکی است که بعید می‌رسد دولت برنامه‌ای اجرای این عوامل را در ادامه امسال داشته باشد.


مطلب مرتبط👈 چرا تورم تورم زا است‼️



♦️ کانال تخصصی اقتصاد

💠شباهت اقتصاد ایران و آمریکا

✍️دکتر حسین عبده‌تبریزی:
🔹اقتصاد ایران و آمریکا از سال 2002 تاکنون در بخش‌هایی از اقتصاد مشابه هم عمل کرده‌‌اند.از سال2002 تا 2008بخش زیادی از نقدینگی ایالات متحده به سمت سرمایه‌‌گذاری در حوزه املاک و مستغلات حرکت کرد که در نهایت با ورشکستگی لمان برادرز،به بحران سال 2008انجامید.اما پس از آغاز بحران،دولت آمریکا توانست با تزریق نقدینگی به شکل مناسب بحران را کنترل کند و نقدینگی را به سمت کالاهای سرمایه‌‌ای سوق دهد.عدم حرکت نقدینگی به سمت کالاهای مصرفی موجب شد که تورم تا حد زیادی کنترل شود،اما در نهایت با آغاز شیوع کرونا و عرضه چک‌‌های دولتی میان مردم،این نقدینگی از کالاهای سرمایه‌‌ای به سمت کالاهای مصرفی حرکت کرد و به تورم کنونی در اقتصاد آمریکا ختم شد.

🔹اما در ایران عدم تخصیص مناسب نقدینگی خلق شده موجب شد که از همان ابتدا پول به سمت بازار کالاهای مصرفی حرکت کند و تورم کنونی را ایجاد کرد.این شکل خلق نقدینگی یکی از عوامل اصلی شکاف کنونی میان دهک‌‌های اقتصادی است.

🔹بانک بد،موجب خراب شدن بانک خوب می‌شود.در همین راستا به موسسات اعتباری اشاره می کنم و عدم نظارت بر سودهای این موسسات را یکی از عوامل اصلی مشکلات ایجاد شده می دانم.زمانی که این موسسات اعتباری سودهایی بالاتر از سود بانکی ارائه می‌‌دادند عملا توانستند بانک‌ها را از میدان خارج کرده و همین موضوع موجب شد تا خلق نقدینگی بدون حساب و کتاب شود.






♦️ کانال تخصصی اقتصاد

🌐تورم بدترین نوع مالیاتی که می توان اخذ کرد‼️
✍️دکتر محمدرضا منجذب


♦️در مبانی نظری علم اقتصاد یکی از مباحث ساده و بسیار کاربردی نظریه مقداری پول هست. بطوریکه حاصلضرب قیمت (ها) در مقادیر معادل حاصلضرب حجم پول در سرعت گردش پول هست. یک طرف بحث تولید و طرف دیگر بحث تقاضا (بالقوه) مطرح است. M.V=P.Y
♦️بحث مشترک میان اقتصاددانان بحث رشد متوازن دو طرف معادله برای عدم وقوع پدیده تورم هست. وقوع تورم در هر اقتصادی یعنی عدم اعتناء به این توصیه در عمل هست. وقتی رشد حجم پول بسیار فراتر از رشد تولید باشد، این عامل خودش را در تورم ظاهر می نماید. تورم یعنی افزایش مستمر و نامتناسب (قیمتها نسبت به درامدها) قیمتها که منجر به کاهش قدرت خرید میشود. در شرایطی که دولتها کسری بودجه (پنهان یا اشکار یا هر دو) را دارند سعی در جبران کسری دارند. تجربه اقتصاد ایران نشان داده روشهای مختلف جبران کسری بودجه منجر به گسترش بدون پشتوانه حجم پول می شود. بدون پشتوانه باین معنا که گسترش حجم پول در یک طرف معادله بمراتب بیشتر از گسترش تولید در سمت دیگر هست. لذا تورم بوجود میاید. مطالعات نشان می دهد بعد از سه فصل اثار گسترش حجم پول در اقتصاد ایران بر تورم ظاهر میشود (اینجا را بخوانید). بعبارت دیگر دولت وقتی الان با گسترش حجم پول کسری خود را جبران میکند و خریدها و مخارج خود را انجام میدهد قیمتها پایین تر است و طی نه ماه الی یکسال اینده که بتدریج اثار تورمی ان و افزایش قیمتها ظاهر میشود کل جامعه متضرر می شوند. بعبارت دیگر این مالیاتی پنهان هست که از طریق تورم دولت از جامعه اخذ می نماید.
♦️چرا تورم بدترین نوع مالیات هست؟ انچه اقتصاددانان اتفاق نظر دارند اینست که در شرایط تورمی ثروتمندان که دارای ثروت نقدی و غیرنقدی هستند (در شرایط تورمی) ثروت انها حداقل مطابق تورم رشد اسمی خواهد داشت ولیکن فقرا به همان نسبتی که فقیرترند بیشتر ضعیف تر شده و متضرر میشوند، چرا که ثروتی ندارند که متورم شود. بعبارت دیگر به همان نسبتی که فقیرتر میشوند ثروت متورم نشده از دست می دهند. در تورم، توزیع درامدها و ثروتها بسیار ناعادلانه تر میشود. بعبارت دیگر بار مالیاتی حاصل از تورم خیلی بیشتر بر دوش فقیرترها است و در اصل انها به نسبت خیلی بیشتری از این مالیات سهم دارند.
♦️اتفاق دیگری که در اقتصاد ایران بعد از این تورم و تحریمها در حال وقوع است، اعمال مالیاتهای متنوع (بر خودرو ، مسکن، ...) هست. یعنی مالیاتی برتورم . که خود مالیاتی مضاعف از منظر این نگارش تلقی میشود، که در جای خودش جای تحلیل دارد. ولی اگر ما پیشرفته ترین مالیاتها را از نظر خودمان تصویب کنیم آیا سیستم مالیاتی ما آن را بنحو مطلوبی میتواند اجرا کند. تجربه گذشته این را تایید نمی کند.
♦️اما برای محاسبه میزان مالیات تورمی حاصله چون تورم متوسط افزایش قیمتهای کالاها و خدمات موجود در جامعه را محاسبه می کند با فروضی ساده کننده نسبتی از تولید GDP است. بطور معمول میزان مالیات را تقسیم بر تولید می کنند و نسبت مالیاتی را بدست میاورند. لذا با اضافه نمودن تورم به نسبت مالیاتی می توان مالیات حقیقی (حاصلجمع مالیات دولت در بودجه سالانه و تورم) و نسبت مالیاتی حقیقی ایران را بدست آورد. با این تفاوت که مالیات تورمی از فقرا بیشتر گرفته شده است. باین دلیل تورم پدیده ای مذموم تلقی میشود.
♦️در حال حاضر تورم رقمی بالای 50 درصد هست. یعنی به تنهایی مالیات تورمی ایران معادل نسبتهای مالیاتی کشورهایی همچون سوئد و امثال آن هست، با این تفاوت که مالیات در آن کشورها با نسبتی متناسب صرف افزایش رفاه شهروندان شده و می شود. لیکن مالیات تورمی در ایران آثاری مخرب بر اقتصاد ایران ظاهر کرده است و خواهد کرد.
♦️♦️نتیجه اخلاقی: کنترل حجم پول مطابق قاعده منظم برآمده از نظریات اقتصادی، انضباط پولی و مالی و ... تحدید تورم را بدنبال خواهد داشت. ضمن اینکه اقتصاد ایران تحت تاثیر تحریمهاست و چاره ای اساسی برای آن باید اندیشه کرد.

t.me/drmonjazeb