Беларускі піонэр
2.88K subscribers
6.94K photos
8 videos
24 files
686 links
БССР 1920-х, 1930-х. Кнігі, газеты, часопісы, фота, архітэктура.

Дапамога праекту: patreon.com/belaruskipioner
boosty.to/belaruskipioner

Другі канал пра крымінал у БССР 1920-х: @crime1920s

Сувязь: @pionerbel
Download Telegram
#архітэктурабсср
Эвалюцыя знешняга выгляду былога корпуса "Хім-фарм завода" па вуліцы Фабрыцыўса д.3 ў Мінску (цяпер корпус прадпрыемства "Белмедпрэпараты").
1. Праект будынка з газеты "Зьвязда" №2 1928 года.
2. Здымак з фотаальбома "Беларусь Савецкая" 1932 года.
3. Меркавана пасляваенны здымак 1940-х з архіва БДАНТД (ф.221).
4. Сучасны стан.
#беларускаяработніца
Рабочыя Масквы сустракаюць беларускую дэлегацыю падчас "Тыдня Савецкай Беларусі". Часопіс "Беларуская работніца і сялянка" №2 1931 год.
#дзвекраіныдвастылі
Вылучэнне цэнтральнага аб'ёма фасада закругленнямі з двух бакоў - гэта, мабыць, адзін з маіх любімых мастацкіх прыёмаў у архітэктуры 1930-х гадоў. Прычым, што цікава, прымяняўся ён паўсюдна, што ў камуністычным СССР, што ў буржуазных краінах (рэдкая на канале рубрыка "Дзве краіны - два стылі", як раз пра такія архітэктурныя перасячэнні).
Вось напрыклад:
1-2. Дом кааператыва "Обрабстрой" у Маскве, РСФСР. Архітэктар В.Кільдзішаў, 1931 год.
3-4. Будынак пошты ў Каўнасе, Літва. Архітэктар Ф. Візбарас, 1932 год.
5-6. KINGSLEY COURT, Лондан, Вялікабрытанія. Архітэктар П.Каспары, 1934 год.
Беларускія жанчыны як фактар беларусізацыі.

Цікавыя паралелі пра ўплыў беларусак на прабеларускую свядомасць мужчын выявіліся ў выданнях 1927 года БССР і Польшчы.

Цытату з кнігі старшыні ЦВК БССР Аляксандра Чарвякова "За Савецкую Беларусь" 1927 года, пра тое што менавіта беларуская жанчына захоўвае ў сям'і чыстую беларускую мову і такім чынам "беларусізуе" дзяцей і мужа, я ўжо нядаўна посціў.

А тут знайшлася падобная цытата з іншага боку ідэалагічнай мяжы, так сказаць. У інтэрв'ю выданню "Kurjer Warszawski" №284 1927 года стараста Вілейкі (па выніках Рыжскага міру Вілейка да 1939 году знаходзілася ў складзе Польскай Рэспублікі) пан Нітаслаўскі са шкадаваннем заўважаў, што польскія асаднікі (а гэта звычайна былі былыя вайскоўцы з заходніх частак Польшчы), пасля таго як жаніліся з мясцовымі беларускамі, самі з часам "беларусізаваліся" (прамая цытата).
#беларускіпіонэр
Вокладка часопіса "Беларускі піонэр" №18 1927 года.
Радиообмен о пасхальной маце. Послание 1919 г.
ГА РФ. Ф.Р-130. Оп.3.Д.174. Л.13

Радиограмма переданная правительством Литовско-Белорусской советской республики (недолговременным большевистским государственным образованием) в Германию в марте 1919 года по вопросу 1000 центнеров муки, которые должны были прислать Виленской еврейской общине раввины Утрехта для приготовления пасхальной мацы. По-видимому, германский МИД взялся оказать содействие в установлении каких-то контактов с не вполне понятной для остального мира властью на данной территории. При отсутствии любых каналов информация из Бердина была направлена в республику по радио. Власти Литовско-Белорусской республики сообщают, что не станут конфисковывать муку, предназначенную для религиозных целей, передают благодарность верховному раввину Утрехта и просят сообщить, куда конкретно прибудет мука.
#іскрыільліча
Вокладка піянерскага часопіса "Іскры Ільліча" №12 1933 года.
#іскрыільліча
Вокладка піянерскага часопіса "Іскры Ільліча" №9 1931 года.
#архітэктурабсср
Узор праекта капітальнага рамонта прыватнага драўлянага жылога дома ў Менску 1929 года.
#рэчыбсср
Пасведчанне асобы БССР ўзору 1929 года.
Крыніца: інтэрнэт-аўкцыён "Мешок".
Загад наркома па ваенных справах БССР Язэпа Адамовіча ад 9 снежня 1923 года аб пераводзе справаводства ваенкаматаў на беларускую мову (знайшоў В.Чырвінскі).