✍️ در ژوئن گذشته، اندیشکده #کارنگی مجموعه گزارش‌هایی را منتشر کرد که حاصل دو سال تحقیقات میدانی پژوهشگران آن در زمینه روابط پویای #نهادهای_اسلامی با دولت‌های عربی بود. این مجموعه ارزشمند بینش‌های تازه‌ای را پیرامون روابط پیچیده نهادهای دین و دولت در کشورهای گوناگون اسلامی، از #عربستان و #یمن و #سوریه گرفته تا #لیبی و #مصر و #الجزایر و #مراکش، آشکار می‌سازد. سرویراستار اين مجموعه گزارش‌ها، فردریک وری، خلاصه‌ای بر آن نگاشته که ترجمه آن در سایت اندیشکده مرصاد منتشر شده است.

⭕️ آنچه در ادامه می‌آید، گوشه‌هایی از یادداشت فردیک وری است:

🔹امروزه در سراسر جهان عرب، رژیم‌ها به طور فزاینده‌ای در نهادها و موسسات اسلامی مداخله می‌کنند. به طور گسترده، اینها شامل #وزارتخانه‌های_مذهبی، #مدارس_علوم_دینی، #دانشگاه‌های_اسلامی، #مساجد، موسسات خیریه، #اوقاف، #زوایای_صوفیه، #سازمان‌های_جوانان، پایگاه‌های رسانه‌ای و سایر نهادها. این فرایندهای کنترل و دخالت که از طریق انتصابات، تصفیه‌ها، قوانین جدید، سازماندهی مجدد اداری، نظارت مالی و سایر ابزارها صورت می‌گیرد، چندان جدید نیست: بسیاری از کشورهای عربی مدرن، از زمان تأسیس، بوروکراتیزاسیون اسلام را گسترش داده یا آنچه از حکومت استعماری اروپا و قبل از آن امپراتوری عثمانی به ارث رسیده است، را ادامه داده‌اند. از این جهت، نهادسازی اسلامی به موازات نفوذ دولت عرب به زندگی روزمره شهروندان پیش رفته است.

🔹با این حال، این فرآیند به سختی یک‌طرفه است. شخصیت‌ها و سازمان‌های اسلامی حامی دولت نیز اغلب به دلیل نقش واسطه‌گر آنها در جامعه، دارای عاملیت و قدرت نفوذ بیشتری نسبت به آنچه تصور می‌شود، هستند. بسته به محبوبیت و سرمایه اجتماعی آنها، گاهی اوقات می‌توانند در ازای سکوت در برابر سیاست، در مورد حفظ برخی اختیارات در مسائل شخصی و اجتماعی، مذاکره کنند (گرچه رژیم‌ها اغلب به این مسائل نیز دست‌درازی می‌کنند). با این حال، شخصیت‌های مذهبی که در کنترل دولت قرار گرفته‌اند نیز باید اقتدار اخلاقی خود را مدیریت کنند و این تصور را که به عنوان سخنگوی برنامه‌های دنیوی سیاستمداران عمل می‌کنند، را با تمرکز بر موضوعاتی مانند ایمان و تقوا، از بین ببرند.

🔹فراتر از این، مرز بین #اسلام_رسمی و #اسلام_غیررسمی اغلب مبهم و روان است. طیف وسیعی از بازیگران با درجات مختلف نزدیکی به دولت در مورد اسلام اظهار نظر می‌کنند، از روحانیون آموزش‌دیده رسمی گرفته تا قضات و قانون‌گذاران تا شخصیت‌های رسانه‌ای که پیروان قابل توجهی دارند اما دانش رسمی آنها از موضوعات حقوقی اسلامی اغلب کم است. در برخی موارد، دولت حوزه‌های اجتماعی و سیاسی جدیدی را ایجاد، پرداخت و پایدار کرده است که نقش آنها لابی و تبلیغات برای اصلاحات به اصطلاح اسلامی از طریق تغییرات قانونی و اداری است.

#خلاصه_گزارش
@dolatedin

✍️کنفرانس وحدت ابوظبی؛ رقیبی تازه برای گفتمان رو به افول تقریب در تهران

🔹شورای جهانی جوامع مسلمان (#المجلس_العالمي_للمجتمعات_المسلمة) اعلام کرد که کنفرانس بین‌المللی "وحدت اسلامی: مفهوم، فرصت‌ها و چالش‌ها" از 12 تا 14 دسامبر در ابوظبی پایتخت این کشور و تحت حمایت شیخ نهیان بن مبارک آل نهیان وزیر #مدارا و #همزیستی، و با مشارکت بیش از 500 رهبر، محقق، متفکر و روشنفکر از 140 کشور جهان برگزار می‌شود.

🔹دکتر علی راشد النعیمی، رئیس شورای جهانی جوامع مسلمان در اعلام جزییات کنفرانس در یک نشست خبری تصریح کرد که اهمیت این کنفرانس ناشی از نیاز به ارائه یک گفتمان فکری و دینی است که خلأ موجود در این عرصه را در میان مسلمانان کشورهای مختلف جهان پر می‌کند و به چالش «هویت و احساس تعلق» نزد مسلمانان معاصر می‌پردازد و این بر تقویت نقش پیشگام #علما و اندیشمندان اسلامی برای راهنمایی مسلمانان در این عرصه و ارائه یک پیشنهاد فکری و قانونی منطبق با #مقتضیات_زمانه تاکید می‌کند.

🔹شورای جهانی جوامع مسلمان یک سازمان بین المللی غیردولتی است که مقر آن در ابوظبی است و بیش از 900 سازمان و نهاد اسلامی از 142 کشور جهان را تحت پوشش خود دارد. این شورا را می‌توان نسخه اماراتی «#رابطة_العالم الأسلامی» عربستان سعودی دانست.

🔹این مرکز به گفته خود اهدافی همچون تحکیم سازمان‌ها و انجمن‌های فعال در جوامع مسلمان، تجدید فکر، بهبود عملکرد و هماهنگی بین آنها را دنبال می‌کند و برای دستیابی به این هدف، به ادغام جوامع و اقلیت‌های مسلمان در کشورهای خود به گونه‌ای که شهروندی کامل و مسلمان به شمار آیند، کمک می‌کند.

🔹ظاهرا مهم‌ترین موضوع غایب در #کنفرانس_وحدت ابوظبی چنانکه خود را در گفته‌های علی راشد النعیمی، رئیس شورای جهانی جوامع مسلمان، نشان می‌دهد، مسأله #فلسطین خواهد بود که بی‌شک با توجه به معامله قرن و توافق ما بین اسرائیل و امارات، گامی در تعارض با اهداف و منافع رژیم صهیونیستی برداشته نمی‌شود.

🔹گفتنی است که سه‌شنبه ۲۷ مهرماه، در تهران سی و پنجمین کنفرانس بین‌المللی وحدت اسلامی با شعار «اتحاد اسلامی؛ صلح و پرهیز از تفرقه و تنازع در جهان اسلام» برگزار شد.

🔹در کنفرانس تهران علامه #سیدسلمان_ندوی از علمای اهل سنت #هندوستان و رهبر #جمعیت_الشباب_الاسلامی #هند، تاکید کرد که کشورهایی مانند #عربستان، #امارات و #مصر، باید سازمانی همچون «مجمع تقریب» تشکیل دهند و کارهایی که در ایران برای نزدیک‌کردن مذاهب اسلامی انجام می‌شود، در این کشورها نیز در دستور کار قرار گیرد.

🔹چنین می‌نماید که امارات به خوبی به جای خالی گفتمان #تقریب و #وحدت در میانه گفتمان اصلی خود مبنی بر تسامح، مدارا و هم‌زیستی پی برده است. این در حالی است که عربستان با توجه به گفتمان دینی مبتنی بر سلفیت و با توجه به تعارض‌های جدی با ایده تقریب، که خود را در آثار کسانی همچون ناصر القفاری نشان داده است، با وجود حرکت به سمت اسلام معتدل، همچنان با ادعای تقریب و وحدت اسلامی فاصله جدی دارد.

🔹بی‌شک با توجه به تعارض خاستگاه‌های فکری ایران و امارات در نگاه به مسأله وحدت، باید کنفرانس وحدت ابوظبی را در صورت برگزاری قوی و استقبال علما و اندیشمندان جهان اسلام، رقیبی جدی در آینده‌ای نزدیک برای کنفرانس وحدت تهران و گفتمان آن دانست. این در حالی است که انتقادها به عملکرد ضعیف سازمان #مجمع_تقریب مذاهب اسلامی و کنفرانس سالانه آن مدت‌ها است بالا گرفته است و با ادامه این روند باید امارات را پیروز این جدال گفتمانی دانست.

@dolatedin

♨️تونل های مقاومت و سفر سردار سلیمانی به غزه

🔺انتشار ویدئویی با شعار "نحن قاسم" از تونل های مقاومت در غزه مجددا موضوع سفر سردار شهید حاج قاسم سلیمانی به غزه را به بحث داغ شبکه های اجتماعی تبدیل کرده است.

🔺هرچند که پیش از این احمد عبدالهادی، نماینده حماس در لبنان این موضوع را تایید و اظهار داشت که سردار بیش از یک بار وارد غزه شده بود، منذر آل الشیخ مبارک، سرمایه دار عربستانی همسو با حکومت سعودی نیز در توییتی از زاویه دیگر به این موضوع پرداخته است.

🔺وی در توییت خود نوشته، افشای ورود قاسم سلیمانی به مصر در دوران حکومت اخوان المسلمین تاییدی بر آن چیزی است که پیش از این هم اثبات شده بود و فقط باید تصور کنید که اگر اخوان به حکومت خود ادامه می داد، و ایران در آن نفوذ می‌کرد مصر چگونه بود. آیا با عراق، سوریه، لبنان یا یمن فرق می کرد؟

✍️امارات و سعودی از کشورهایی بودند که سهم عمده‌ای در کودتای مصر بر علیه دولت قانونی محمد مرسی داشتند.
#عربستان

🔸مطالعات خلیج فارس

@PGulfStudies

♨️همکاری با ترکیه؛ گزینه ای که بن سلمان هنوز به آن روی خوش نشان نداده!

🔺درحالیکه رجب طیب اردوغان هفته پیش گفته بود تنش میان ترکیه و سعودی مشکلات دورن یک خانواده بوده و حل شده، وزیر خارجه ترکیه در دیدار با عبدالله بن زاید گفت برای بهبود روابط با سعودی و مصر تلاش می کنیم.

🔺سخنان چاووش اوغلو که از واقع‌بینی بیشتری نسبت به رئیس خود برخوردار است، نشان می دهد سفر ماه رمضان اردوغان به عربستان و دیدار با مسولین بلندپایه سعودی، به خروجی خاصی جز انجام مراسم عمره توسط ارودغان منتهی نشده است و بن سلمان هنوز در رابطه با همکاری با ترکیه ملاحظات خاص خود را دارد.

#عربستان
#ترکیه

🔸مطالعات خلیج فارس

@PGulfStudies

⭕️ گام دیگری به سوی دلارزدایی؛ پیشنهاد پول واحد عربی

خلف الحبتور، میلیاردر و تاجر اماراتی و مدیر عامل گروه الحبتور، خواستار ایجاد واحد پولی خلیج فارس در کنار مصر و اردن شد.

الحبتور گفت که پیشنهاد چاپ ارز خلیج فارس با مشارکت اعضای شورای همکاری خلیج فارس، مصر و اردن را برای رهایی از فشار اقتصادی ناشی از دلار ارائه کرده است.

🏷#بازارها #خلیج_فارس #امارات #مصر

🔗ادامه مطلب:
syaaq.com/19427

@PGulfStudies

⭕️ آیا عمان روابط قطع شده بین مصر و ایران را بازمی‌گرداند؟

به نظر می‌رسد دو کشور بعد از 45 سال از قطع روابط دیپلماتیک بین ایران و مصر در حال رسیدن به ساحل ارامش و عادی سازی روابط خود هستند.

🏷 #آفریقای_اسلامی #خلیج_فارس #ایران #عمان #مصر

🔗ادامه مطلب:
syaaq.com/19977

@PGulfStudies

⭕️ اخراج 100 شهروند مصری وابسته به اخوان المسلمین از قطر

به گفته یک چهره مخالف مصری مستقر در اروپا که خواست نامش فاش نشود، مقامات دوحه از حدود 100 شهروند مصری مقیم قطر خواسته‌اند تا ظرف چند هفته این کشور را ترک کنند.

🏷 #خلیج_فارس #قطر #مصر

🔗ادامه مطلب:
syaaq.com/20578

@PGulfStudies

⭕️ کویت یک تاجر مصری را اخراج کرد

سید الشویحی، تاجر مصری که به دلیل وابستگی به اخوان المسلمین شناخته شده است، با وجود اعتراضات گسترده فعالان شبکه‌های اجتماعی و گروه‌های حقوق بشر، از کویت اخراج شد.

🔗ادامه مطلب:
syaaq.com/21454

🏷 #آفریقای_اسلامی #خلیج_فارس #اخوان_المسلمین #کویت #مصر

@PGulfStudies

⭕️ هلدینگ طلعت مصطفی قصد ساخت یک شهر یکپارچه در ریاض را دارد

هلدینگ طلعت مصطفی، وابسته به یک فعال اقتصادی-سیاسی نزدیک به حسنی مبارک، قصد ساخت شهری یکپارچه در ریاض را دارد.

🔗ادامه مطلب:
syaaq.com/27390

🏷 #شهرسازی #عربستان #مصر #هشام_طلعت_مصطفی

@PGulfStudies

⭕️ تسلط امارات بر بازار تنباکو مصر

دولت مصر با واگذاری 30 % از سهام بزرگ‌ترین تولیدکنندۀ دخانیات به ابوبکر حسینی، بازرگان اماراتی، بازار دخانیات مصر را در دست امارات قرار می‌دهد.

🔗ادامه مطلب:
syaaq.com/27437

🏷 #اقتصاد_مصر #امارات #خصوصی‌سازی_در_مصر #سرمایۀ_مالی #مصر

@PGulfStudies

⭕️ سایه‌ی سنگین حکام عرب بر واکنش علمای مسلمان در قبال بحران غزه

موضع‌گیری‌های متفاوت از سوی علمای مصر و عربستان سعودی بیانگر این واقعیت است که آنها در تلاشند در کنار حمایت از رژیم‌های استبدادی حاکم بر کشورشان، خشم عمومی نسبت به جنایات رژیم صهیونیستی را نیز مدیریت کنند.

باید به خاطر داشته باشیم که الطیب یک کارمند دولتی است و اگرچه کاملاً از رژیم سیسی تبعیت نمی‌کند، اما از دولت مصر - که به طور رسمی کارفرمای اوست - به دلیل هماهنگی با رژیم صهیونیستی در محاصره فعال غزه هیچ گاه مستقیم انتقاد نکرده است.

بسیاری از رهبران مذهبی در رژیم‌های استبدادی که مخالف انقلاب عربی سال 2013 بوده‌اند، اکنون در قضیه فلسطین دستور به اطاعت از حاکم می‌دهند.

🔗ادامه مطلب:
syaaq.com/31298

🏷 #احمد_الطیب #طوفان_الاقصی #عربستان_سعودی #غزه #مصر

@PGulfStudies